2025-12-20
Blog Page 73

Fekoor-eko langileek 24 orduko baraualdia egingo dute hitzarmen eta tratu duinaren alde

Fekoor-eko langileek, urtebete baino gehiago hitzarmen propio baten aldeko borrokan aritu ondoren, euren aldarrikapenekin jarraitzen dute eta horretarako, 24 orduko baraualdia egingo dute otsailaren 3tik 4ra. Berau hasteko, prentsaurreko bat egingo dute astelehenean, hilaren 3an, 11:00etan, Aldundian (Kale Nagusia, 25) eta egun osoko kontzentrazioa egingo dute.

Beren eskubideak bermatuko eta egonkortuko dituen hitzarmen propio baten alde ari dira borrokan, egindako lana behar bezala aitortu, arautu eta konpentsatuko dituena.

Javier Gil elkarteko gerenteak uko egiten dio langileen lan baldintzen inguruan duen erantzukizunari, eta Bizkaiko langileak eta ordezkatzen dituen sindikatuek parte hartzen ez duten hitzarmen baten esku uzten ditu,. Gainera, bertan negoziatzen diren edukiak ez datoz bat herrialde honetako bizi-mailarekin.

Fekoor, Bizkaiko aniztasun funtzionaleko beste elkarteak bezala, diru publikoaz finantzatzen da baina gainontzeko gehienek enpresa-hitzarmenak dituzte eta honek hobekuntza nabarmenak dakarzkie langileei. Fekoor-eko langileek sektoreko beste enpresa batzuetakoek baino 100 ordu gehiagoko lanaldia dute, % 16tik baino gehiagoko erosteko ahalmenaren galera, ez dute antzinatasunik, eta kontziliazio neurriak ez dira existitzen.

ADEMBIko zuzendaritzarekin izandako bilera baten ondoren (Fekoor-eko elkarteen parte den elkarte nagusiena), azken honek langileei jakinarazi die negoziazio mahaiko kide dela hitz ezta bozkarik gabe. Gerentziak zuzendaritza batzordeari prozesuaren eboluzioaren berri ematen diola ere esan langileei, baina euren iritzia emateko aukerarik ez daukatela, beraz, eztabaidaezina da nork erabakitzen eta gidatzen duen Fekoor-eko hitzarmenaren negoziazioa.

Gainera, langileek hainbat alditan eskatu dizkiote bilerak Gizarte Ekintzako diputatu den Amaia Antxustegiri, erantzunik jaso gabe, baina aldi berean gerentziarekin elkartzea onartzen du honek. Bizkaiko aniztasun funtzionalaren sektoreko arduradun nagusia den aldetik, gatazka honetako bi aldeekin premiazko inplikazioa eskatzen diote langileek.

Aldi berean, alderdi politikoekin harremanetan jartzen hasi dira langileak, beren errealitatea eta egoera azaldu eta ikusarazteko.

11 lanuzte eta greba egun baten ostean, Fekoor-ek akordioa lortzeko borondatea erakutsi gabe jarraitzen du baina langileek argi dute borrokan jarraituko dutela beren beharrei erantzungo dien hitzarmen bat lortu arte, eta administrazio publikoak salatzen jarraituko dute kudeaketa publikoko zerbitzuak pribatizatzeagatik.

Aberastu ondoren, SDA Factory-k eta B&B Trends-ek langile guztiak kaleratu nahi dituzte

Salerosketa iluna izateko zantzuak dituen operazio batean, BSH-BOSCH multinazional alemaniarrak milioika euro ordaindu ditu B&B Trends-SDA Factory erosleak, Alemaniako enpresarekin ados jarrita, Europako puntako lantoki bat suntsitu dezan.

2019an, BSH multinazional alemaniarrak Kataluniako B&B Trends taldeari saldu zion lantokia, eta talde honek orain SDA Factory izenez ezagutzen duguna sortu zuen. Garai hartan, 250 langile inguru zituen enpresak, eta Europa mailan erreferentea zen ekoizpen-zentroa zen. Orain, ia 50 urteko historiarekin, putre batzuek beren onura propioa bakarrik bilatu dute, eta industria-proiektu honi amaiera eman nahi diote. Horrela, abenduan Hartzekodunen Borondatezko Konkurtsoan sartu ondoren, ostiral honetan Epaitegitik jakinarazi digute enpresak eskatu duela langile guztiak kaleratzeko EEE baten kontsulta-aldia hasteko.

Enpresa bideragarria zen eta bada, esku egokietan egonez gero. Baina SDAk eta B& B Trendsek ez dute hau inoiz bilatu. Hasieratik bidea zehaztuta zuten: fabrika ahalik eta gehien zukutu eta gero desegin. Enpresa honetan egin diren inbertsio bakarrak kaleratzeengatiko kalte-ordainak izan dira. Proiektuak eta materialak kanpora eraman dituzte, Gasteizen eraiki behar ziren ekipoak Bartzelonara edo Europako beste toki batzuetara eraman dituzte, I+G atal osoa kaleratu dute Bartzelonako pabiloi berrian ingeniariak kontratatzen zituzten bitartean , azken belaunaldiko injektoreak izan arren zerbitzu horiek kanpoan kontratatu dituzte, etab. Hasieran ia 250 pertsonak osatzen zuten plantillari dagokionez, 5 Aldi Baterako Enplegu Erregulazio Espediente eta 4 urteko luzapenaren ondoren soilik produktiboa zen ustezko justifikazio batengatik, orain 55 pertsona baino ez dira geratzen, eta enpresak gaizki tratatu ditu azkenera arte. Ia langabezia-prestaziorik gabe, batez besteko adin altuarekin (30 pertsona 52 urtetik gorakoak), abenduko nomina, Gabonetako ordainsaria eta urtarrileko nomina kobratu gabe. Enpresak ez du batzordearekin lortutako akordio bat bera ere bete, eta gaur gaurkoz ez da betetzen ari.

LAB sindikatutik azken asteetan aurkeztu den dokumentazio guztia ikertzeko lan sakona egin dugu, eta orain gizarte osoarekin partekatu nahi ditugu horren ondorioak:

‱ BSHk B&B Trends enpresari ekoizpen-unitatea, pabiloia eta hura kokatuta dagoen lursailak euro baten truke saldu zizkion.

‱ Salerosketaren egun berean (2019ko urtarrilaren 30ean), BSHk 300.000 € baino gehiago ordaindu zizkion SDAri “lan-kostuen” kontzeptuan.

‱ Ez hori bakarrik, BSHk 4.800.000 € baino gehiago ordaindu zizkion SDAri.

‱ Gainera, hornidura-kontratu bat sinatu zuten, zeinaren bidez BSHk lan-karga emango zion SDA Factoryri 2 urte eta erdiz. Horrekin, fabrikazio-kostua bere gain hartzeaz gain, BSHk beste 16 milioi € jarri zituen marjina gisa.

‱ 2019 eta 2021 urteen artean, SDA eta B&B Trends artean banatutako dibidenduak 14,5 milioi eurotik gorakoak izan ziren.

Hau da, enpresa saltzaileak gutxienez 20 milioi euro ordaindu zizkion erosleari.

Horren ondoren, SDA enpresak 10.000.000 euroko mailegu-kontratua sinatzen zuen B&B Trends taldearekin. Hau da, fabrika kudeatzeko sortutako enpresak bere jabe eta administratzaile bakarrari, B&B Trends enpresari, fabrika sortu zuen enpresa berari, zenbateko bat mailegatuko zion, aipatutako kontzeptu guztiengatik BSHtik jasoko zuenaren erdia, alegia. Era berean, SDAk diru horren zati bat hilero itzuliko zion B & B Trends-i, “zerbitzu orokorrengatiko” faktura gisa.

Laburbilduz, BSHk bere irudia babestu eta lasai-lasai alde egiteko asmoa zuen, eta horretarako, enpresa talde bati saldu zion berau desegiteko, gutxienez 20 milioi euro ordainduta. Denbora horretan, SDA ekonomikoki hustu dute, hartzekodunen konkurtsora eraman arte. Zirkulu makabro hori itxiz, konkurtso honetan, enpresaren hartzekodun handiena B&B Trends da, eta SDAk milioi 1 euro zor izango lizkioke. Hau da, diruz hustu duten enpresa likidatu egingo da taldeko enpresa nagusi berarekin (B&B Trends) duen zorra arrazoitzat hartuta, milioika euro eman dizkionean, eta hori eskandalua da.

Gainera, argi utzi nahi dugu lantoki horren egoeraren erantzule bakarrak SDA eta B&B Trends direla, lan-zamarekin etengabe jolasean aritu direlako, Gasteizen aldeko apustua inoiz egin gabe. Denbora besterik ez zuten bilatzen enpresa hustutzeko.

Hori gutxi balitz, 2023an, enpresak Next Generation funtsekin finantzatutako panel fotovoltaikoak instalatu zituen, 50.000 € baino gehiagoko diru laguntzak jasoz. Plakak instalatzen dituen enpresa, nola ez, B&B Trends-en jabe diren pertsona berena da. Hau da, berriz ere beren buruari ordaintzen diote, oraingoan dirulaguntza publikoen kontura.

Informazio hori erakundeei helarazi diegu, zehazki, Lan eta Industria Sailei. Dei egiten diegu aktiboki inplika daitezen deslokalizazioaren adibide argi hau saihesteko, industria-ehuna eta hainbat hamarkadetan zehar lanean pilatutako ezagutza galduz, enplegua suntsituz.

Iruzurra hirukoitza izan da:

‱ Plantillaren etorkizunarekin jolastu da, zilegitasunaren inguruko zalantzak sortzen dituen salerosketa-operazioekin.

‱ Aberasteko funts publikoak baliatu dituzte.

‱ Plantilla osoaren langabezia-prestazioekin finantzatu dira, eta ehunka mila euro publiko aurreztu dituzte Aldi Baterako Enplegu Erregulazio Espedienteen bidez, enpresa husten ari ziren bitartean.

Eta orain, zorraren zati bat funts publikoek FOGASAren bitartez ordain dezaten nahi dute, B&B Trends-ek poltsikoak beteta alde egiten duen bitartean.

Arabako langile klasearen aurkako bidegabekeria baten aurrean gaude. Ezin da zigorrik gabe geratu, eta zerbait esan edota egin dezaketen aktore guztiei eskatzen diegu egin dezatela. Bestalde, eta beti egin dugun bezala, LABek plantillaren eta bere lanpostuen interesak defendatzeko borrokan jarraituko du. Borrokaren adibide garbia izan dira eta dira, harro gaude bide honetan guztian eta aurretik geratzen den horretan bidelagun izatearena. Enpresa bideragarria da esku egokietan izanez gero, eta gaur egun SDA Factory-n jarraitzen duten pertsona guztien esperientziaren balioa kalkulaezina da. Ez dugu egoerarik baztertzen, eta amaieraraino joango gara, beti ere langileen eskutik.

Bilboko Itxaropen kaleko udal eraikineko zerbitzuen pribatizazioaren aurka eta zerbitzu publikoen alde mobilizatu dira LAB, ELA eta CCOO

LAB, ELA eta CCOOeko ordezkari sindikalek gaur Bilboko Udalbatzan aurkeztu den mozioaren alde egiten dute, Itxaropen kaleko eraikinaren kudeaketa publikoa izan dadin eta espazio hori esku pribatuek erabiltzeko lizitazioa ez berritzeko eskatuz.

Alkateak, alde bakarretik eta langileen ordezkariei jakinarazi gabe, duela urtebete erabaki zuen Itxaropen kaleko udal eraikinean eskaintzen ari diren zerbitzu guztien kudeaketa pribatizatzea, interes ekonomiko pribatuak Bilboko herritarren interesei lehenetsiz. Lizitazioa amaituta, Itxaropen kaleko eraikinaren kudeaketa publikoa eta Udalak zuzenean kudeatzekoa izatea eskatzen dute LAB, ELA eta CCOOek.

LAB, ELA eta CCOOeko ordezkari sindikalek Bilboko Udaleko alderdi politikoei eskatzen diete babestu dezatela Itxaropen kaleko eraikinaren lizitazioa ez berritzeko eskatzen duen mozioa.

Gaur egun, Udalean indarrean dagoen eta alderdi politiko guztiek onartu duten Enplegu Planak honako hau dio:

“30. puntua. Pribatizazioak. Zerbitzu publikoen, zuzeneko kudeaketaren eta horien kalitatea hobetzearen aldeko apustu garbia egitea. Azpikontratatutako zerbitzuak aztertuko dira, egungo egoeran jarraitzea komeni den zehazteko. Era berean, beste edozein kudeaketa mota pribatizatu edo aldatu aurretik, planaren jarraipen-batzordeak zehatz-mehatz aztertuko du egokia den ala ez “.

Bilboko alkateak (EAJ-PNV) eta bere gobernukideak (PSE) zerbitzu publikoen prestazioa azpikontratatzen dute lan-prekaritatea erraztuz, enpresa kudeatzaileek etekin handiagoak atera ditzaten, zerbitzuen kalitatea eta zerbitzu publiko horiek emateko baldintzak kontuan hartu gabe.

Greba eguna Nafarroako irakaskuntza publikoan

Hezkuntza publikoaren alde, greba egin dute gaur Nafarroako sektore publikoko irakasleek. Jarraian irakur dezakezue Iruñeko Hezkuntza Departamentuaren aitzinean egindako manifestazioan irakurri duten oharra.

Carlos Gimenok -Hezkuntza Departamentuko Kontseilariak- esaten duenaren kontra, badira urteak Hezkuntza Publikoaren baldintzak gainbehera doazela. Hemen gauden sindikatuok eta irakasleok oso garbi dugu zein diren Nafarroako Hezkuntzak dituen beharrak eta zein izan behar diren lehentasunak. Eta horiek helarazitako aldarrikapenetan islatzen dira. Soilik inbertsioa eta negoziatzeko borondatea behar da aldarrikapen horiek hurrengo ikasturteetan aplikatzeko, eta ez Departamentuan topatu dugun jarrera itxia eta oldarkorra. Izan ere, negoziatu beharrean aitzakiak, inposizioa eta txantaia izan da haien erantzuna.

Irailean elkarrekin hasi genuen bideak, bi mobilizazio indartsuekin, Departamentua negoziatzen esertzera behartu zuen, baina irakaslegoaren eskaerei muzin eginez eta estrategia oztopatzailea erabiliz Kontseilariak bide hori moztu zuen azaroan eta erabaki zuen aurrera egitea gutxiengo sindikalak sinatutako akordio arriskutsu batekin. Ez da, beraz, benetako negoziariorik egon.

Departamentuak orain Hezkuntzarako Itun berria nahi du, baina beraiek epea, gaiak eta egutegia markatu dituzte, horrela joko arauak guztiz baldintzaturik. Eta partida horrela jokatzea oso zaila da.

Zein da Itun berriaren helburua? Murrizketak egitea? Hezkuntza publikoa gehiago kaltetu? Gure lan baldintzak gehiago okertu? Zalantza handiak ditugu aurreko Itunean jasota dauden hainbat neurri ez baitituzte bete. Zertarako Itun berri bat aurrekoa oraindik betegabe dagoenean?

Argi utzi nahi dugu irakasleok ez dugula atzerapausorik onartuko eta tinko jarraituko dugula borrokan Nafarroako Hezkuntza Publikoaren alde.

LABek Munduko Federazio Sindikalaren Europako idazkaritzako kide izaten jarraituko du

Munduko Federazio Sindikalaren (MFS) Europako Idazkaritzak, Frantziako Creteil-Val-de-Marne-n antolatutako konferentzian parte hartu du LABek. Koordinatzaile orokor eta MFSko Kontseilu Presidentzialeko kide den Igor Arroyok eta Nazioarteko Harremanetarako Idazkaritzako kide den Amanda Verronek osatu dute LABen ordezkaritza, eta haiekin batera, Herrien Koordinadorako kide diren Intersindical Valenciana, Kataluniako IAC, Galiziako CUT eta Aragoiko CUT-ek ere parte hartu dute.

Europa osotik etorritako 100 bat sindikalistek parte hartu dute, “Workers of Europe, Rise up! Against the EU of monopolies, wars, poverty and unemployment, with organization, solidarity, live, militant, class oriented unions! For a world without exploitation!” leloarekin, antolatu den konferentzian.

Atzo Igor Arroyok hitz egin zuen LABen izenean, globalizazio neoliberalaren eta faxismoaren aurrean, klase borroka, autodeterminazio eskubidea eta emantzipazio mugimenduen arteko artikulazioa aldarrikatuz. Herrien autodeterminazio eskubidea justizia sozial kontua dela ere adierazi zuen, bai Euskal Herrian baita munduko gainontzeko herrietan ere.

Konferentziaren azken egunean Munduko Federazio Sindikalaren Europako idazkaritza berriaren hautagaitza bozkatu eta onartu egin da. LABeko Nazioarteko Harremanetarako idazkaria den Koldo Saenzek, orain arte bezala, Idazkaritzako kide izaten jarraituko du eta gazte sindikalisten arloaren ardura hartu du. Gure arduratik, umiltasunez, baino aldi berean harrotasunez, Europan klase sindikalismoa indartzen jarraituko dugu, geroz eta indartsuagoa den eskuin muturraren aurrean herrien sindikalismo antirrazista eta feminista garatuz.

Hirugarren hildakoa hilabete berean Nafarroan

2025a hasi besterik egin ez denean lanak, patronalak eragindako prebentzio faltak, beste hildako bat utzi du. Etxe baten eraberritze lanetan ziharduen 52 urteko langile altsasuarra, luma garabi batetako karga gainera erorita hil da Arbizun, Nafarroan.

Lehenik eta behin, LAB sindikatuak bere doluminak eta elkartasuna adierazi nahi dizkie hildako langilearen senide, lagun eta gertukoei.

Patronalak absentismoaren inguruko diskurtso faltsu bat agenda politikoan kokatu duen bitartean, joan zen urtean 24.000 lan istripu izan ziren aitortuak Nafarroan eta 26 hildako eragin zituzten lan istripuek. Istripu hauek guztiak prebentzio araudia ez betetzeak eragin zituen, enpresen arau hausteek hain zuzen. Gaurko istripuari dagokionez, gogoratu behar da eskegitako kargen azpian inor ez ibiltzea behartzen du araudiak, edozein baldintzetan.

Ikusi dugu azken 30 urteotan, eta datuek hala frogatzen dute, enpresek ez dutela lan osasunerako araudia betetzeko inongo asmorik. Araudia betearazteko eskumena duten instituzioek modu esplizituan kolaboratzen dute enpresekin horretan, izan ere, ez dute Osalan eta NOPLOI bidez enpresak isuntzeko gaitasunik. Formula horren bidez, patronalari araudia ez betetzea oso merke ateratzen zaio eta langileok gure osasunarekin, eta azkenik, geure bizitzarekin ordaintzen dugu.

Urteko laugarren istripu hilgarri hau eraikuntza sektorean gertatu da. Bertan azpikontratazioak eragin zuzena dauka langileon lan osasunean eta ohikoak dira prebentzio eza, neurri prebentibo eskasak eta errekurtso prebentibo eta koordinazio eza. Hori dela eta, intersindikala osatzen dugun LAB, ESK, STEILAS, EHNE-Etxalde eta HIRU sindikatuok prestatzen ari garen mobilizaziora dei egiten dugu.

EAEko Hezkuntzako sukalde eta garbiketako grebak %70tik gorako jarraipena izan du

LAB, ELA eta CCOO sindikatuek deitutako grebak jarraipen zabala izan du. Hezkuntza Saileko Sukalde eta Garbiketako 1.000 langile daude gaurko grebara deituak. Salatzekoa da Eusko Jaurlaritzak kolektibo honen greba eskubidea baldintzatu nahi izan duela. Gehiegizko zerbitzu minimoak ezarriz, hauek ezartzen dituen aginduan egindako akatsak azken orduan zuzenduz eta zerbitzu minimoen aplikazioan interpretazio zorrotzegiak erabiliaz.

Hau horrela izan arren, greba egiteko aukera izan duten langileen artean, grebak %70etik gorako jarraipena izan du. Besteak beste, aipatzekoak dira, gutxieneko zerbitzuak kenduta langileen %100ak greba egin duen ondorengo eskoletako sukaldeak:

Gipuzkoan: Donostiako Ikasbiden, Hernaniko Meaben, Urretxuko Gain Zurin, CEIP Errekalde Oñatin, Hondarribiko Talaian Egape Urnietan eta Mutrikun.

Bizkaian: Bilboko San Inazio eta CEIP Pio Baroja, CEIP Mendia Balmasedan, CEIP Concha Karrantzan, eta CEIP Orozko.

Araban: Gasteizko Gamarran, Araiako herri eskolan, Dulantzin eta Langraitzen.

Garbiketan langile gehienek arratsaldez egiten dute lan, baina egun hauetan jasotako datuen arabera grebaren jarraipena oso zabala izango da esparru honetan ere. Jarraipena erabatekoa izango da besteak beste Bergarako Ipintza eskolan, Donostiko Zubiri Manteo, Zarautzeko eskolan, Elgoibarrekoan, Gasteizko Hizkuntza Eskolan eta Francisco de Vitorian.

Grebak izandako babesaren erakusle da Bilbon “Lan baldintzak hobetu, hemen eta orain erabakita” lelopean izandako giza katean ehundaka langile elkartu izana.

Kolektibo hau da zalantzarik gabe feminizatuena den Hezkuntza saileko esparrua. Baita lan baldintza prekarioenak dituena ere eta pribatizazio prozesu handiena bizi duena. 2009 urtetik hitzarmena, eta ondorioz lan baldintzak, eguneratu gabe dituzte langileek.

Hitzarmena berritzeko grebetako aldarrikapen nagusiak hauek dira: lan zamak arintzeko bazkaltiar eta garbiketa ratioak hobetzea eta lanaldiak murriztea; erretiroa aurreratzeko gazteberritze planak adostea; galdutako eros-ahalmena berreskuratzea; funtzioak definitzea eta kategoriak egokitzea; enplegua egonkortzea eta pribatizazio zein fusio edo itxieren bidez lanpostu suntsiketak eragozteko neurriak hartzea, ordezkoen lan baldintzak hobetzea, lizentziak eta baimenak hobetzea eta lan osasuna,berdintasunaeta euskara planak garatzea.

Azkenengo negoziazio mahaia urtarrilaren 27an izan zen, sailak deituta. Halaber azken urteetan gertatu ohi den moduan, ez zen fundamentuzko edukirik mahai gaineratu eta gainera greba deialdia bertan behera uzteko aurreakordio proposamena egin zigun. Edukirik gabeko bilerak deitzeari uzteko eta aldarrikapen hauei erantzungo dion proposamena jorratzeko eskatu diote gaurkoan langileek Hezkuntza Sailari.

Gaurko egunari jarraipena emanez, bihar ere greba eguna da hezkuntza publikoko sukaldeetan eta
garbiketan. Kontzentrazioak burutuko ditugu EAEko hiru hiriburruetako Hezkuntza ordezkaritzetan,
goizeko 11.30ean.

LAB etxebizitza eremuan ere antolatzen hasi da

Lantokietan nola, etxebizitzaren eremuan ere ekintza sindikalaren bidez patronalari aurre egingo dio.

Sindikatuko afiliatuek etxebizitzarekin dituzten arazoak borrokatzeko aukera izango dutela esan du LABek, eta dagoeneko hainbat gatazka kudeatu eta irabazi dituela.

Etxebizitza larrialdia euskal langileok pobretzeko lehen mailako arazo bezala ezaugarritu du sindikatuak eta, ezer egin ezean egoerak okerrera egingo duela sinetsita, etxebizitza patronalari kontrabotere sindikalismoaren bidez aurre egiteko deia luzatu du.

LABek agerraldia egin du gaur Bilbon, eta, azken hilabeteetan prestatzen aritu dena publiko egin du: etxebitzitzaren gatazkan modu zuzenean arituko da sindikatua.

Garbine Aranburu koordinatzaile orokorrak eta LABek antolatuta dituen etxebizitza asanbladetako baten kide den Zuriñe Gonzalezek hartu dute hitza gaurko agerraldian. Aranburuk gobernuek etxebizitza politikak negozioa handitzera bideratu dutela dituztela eta egun etxebizitza larrialdia bizi dugula salatu du. “Merkatuaren esku utzita, etxebizitza eskuratzeko ezintasuna biderkatu egin da, prezioak etengabe igo dira eta gero eta langile sektore gehiago pobretzeko arrazoi bilakatu da.”

Horrela, langileak aberastasuna modu justuan birbanatzeko soldata igoeren aldeko borroketan murgilduta daudela adierazi du, baina, aldi berean, soldataren gero eta zati handiagoa etxebizitza gastuek jaten dutela. “Inoizko enpresa etekin handienen berri izaten ari gara eta lantokietan sortzen dugun aberastasuna ekintza sindikalaren bidez borrokatzen dugu. Lortutako soldata igoerak, baina, etxebizitza gastu geroz eta handiagoek apaltzen dute dituzte. Horregatik, beehar beharrezkoa behar-beharrezkoa dugu etxebizitzaren eremura ere sindikalismoa eramatea, kapitalari lantokietan bezala, bizi baldintzak hobetzeko borroka fronte guztietan egiteko”.

Hori bera izan da gaurko agerraldian LABek erdigunera ekarri nahi izan duena. Hemendik aurrera, etxebizitzaren gatazkan modu zuzenean jardungo du sindikatuak, afiliatuak antolatuz eta borrokarako bitartekoak eskainiz. Modu partikularrean bizi diren arazoak sindikatuan antolatuko du LABek, eta ekintza sindikala antolatuko du, Aranbururen esanetan, “afiliatuen gatazka bakoitzari aterabide kolektiboa antolatuz eta eraldaketa orokorragoen aldeko ekintza soziosindikala garatuz”.

Antolatzeko ereduari begirako zehaztasunak orain arteko lanean buru-belarri aritu den Zuriñe Gonzalezek azaldu ditu. “Asanblada kolektiboak antolatu eta afiliatuen aktibazioa eta protagonismoa bilatzen dugu”. Modu berean, dagoeneko hainbat gatazka antolatu eta irabazi dituztela adierazi du. “Nafarroan etxetik bota eta kale gorrian geratzekotan ziren LABeko bi kide eta haien familien egoerei aurre egin diegu prozesu banatan. Bi kasuetan, etxegabetzeak gelditzea eta akordio berriak egitea lortu dugu. Gasteizen ere hainbat negoziazio izan ditugu eta gure afiliatuentzat kontratu onuragarriagoak lortu ditugu. Era berean, banketxeekin hipoteka gastuen ehunka helegite kudeatu ditugu, eta itzuli gabe zeuzkaten milaka eta milaka euro berreskuratu.”

Amaitzeko, ‘Langileen alde, etxebizitzaren negozioa eten!’ kanpainari segida emango diotela adierazi dute eta hainbat neurri eta aldarrikapen bildu dituzte honen baitan. Helburu nagusia etxebizitzaren desmerkantilizazioa izan behar dela aldarrikatu du LABek, eskubide gisa errealki gauzatzeko. Horrekin batera, prezioen kontrolaz gain, hauen berehalako jaitsiera eragingo duten neurriak eskatu dituzte, baita pisu turistikoen debekua ere. “Etxebizitzak bizitzeko izan behar dira lehentasunez, eta parke publikoa handitu behar da alokairu soziala biderkatuz.” Espekulazioari mugak jarri eta une honetan gobernuek dituzten mekanismoak aplika ditzatela ere eskatu du sindikatuak, EAE tentsionatutako eremu izendatu dadin eta politika fiskala maizterren aldekoa izan dadin.

[IRITZIA]: U-30eko Greba Orokorretik bost urte: bagoaz aurrera!

Jarraian irakur dezakezue Garbiñe Aranburu eta Igor Arroyo koordinatzaile orokorren iritzi-artikulua.

Gaur bete dira bost urte, lan, pentsio eta bizitza duina aldarrikatuz, Hego Euskal Herrian Greba Orokorra egin genuenetik. 2020ko urtarrilaren 30ekoa, pentsiodunen mugimenduaren, Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartaren eta sindikatuon arteko konfluentziatik sortutako Greba Orokorra izan zen. Aurreko urteetako greba feministen ekarpen ideologiko eta organizatiboak ere barnebildu zituen. Murrizketa jakin bati erantzun baino, aldarrikapen taula baten alde indarrak biltzea zuen helburu.

Greba Orokorrak arrakasta handia izan zuen baina, jakina denez, pandemiak baldintzatu egin zuen ondorengo kudeaketa. Enpresen etekinak lehenesten zituen kudeaketa salatzea, oinarrizkotzat jotako jardueretan lan baldintza duinak eskatzea eta osasun sistema publikoa indartzea bilakatu ziren garai hartako lehentasunak. Ondoren, pandemia osteko prezioen gorakada Ukrainako gerrarekin areagotu egin zen eta erosmen ahalmena bermatzeko hamaika borroka piztu ziren. Greba Feminista Orokorrean, berriz, pandemiak agerian utzitako zaintza krisia salatu eta zaintzarako eskubide unibertsala bermatuko duen sistema publiko komunitarioa aldarrikatu genuen.

Borroka sindikal eta sozialari dagokionez urte mamitsuak izan dira, izan direnez. Eta horri esker, 2020ko Greba Orokorrari begira plazaratutako aldarrikapen taulako zenbait helburu lortu egin ditugu, hala nola, pentsioen jasangarritasun-faktorea kentzea eta pentsioen eros-ahalmena bermatzea (gutxienez KPIaren pareko igoera bermatuz); lanaldi partzialeko kontratuetan kotizazioak zenbatzerakoan zigorrik ez aplikatzea; hitzarmen kolektiboetan ultraktibitate

mugagabea ezartzea; herrialdeko hitzarmenen aplikazioa lehenestea estatu mailako hitzarmenen gainetik; edota enpresako hitzarmen batek sektorekoaren baldintzak okertzeko aukerarik ez izatea.

Hala ere, Greba Orokorrak aldarrikatzen zituen eta prekarietateari muga jartzeko funtsezkoak diren hiru neurri lortzeke ditugu: etxebizitzarako eskubidea, gutxieneko pentsioa eta gutxieneko soldata. Elkar lotutako hiru aldarrikapen dira hauek. Soldata duinik ezean, ez dago pentsio duinik, ez eta etxebizitzarako sarbiderako aukerarik. Eta, era berean, etxebizitzaren prezioak mugatu ezean, espekulazioak soldata eta pentsio igoera oro jan egingo luke.

Neurri hauek, gainera, aberastasuna banatzeko eta langileen arteko arrakala desberdinak murrizteko funtsezkoak dira. Gutxieneko pentsioa, esaterako, kotizatu ez baina bizitzan zehar lan pila bat egin duten emakumeekiko dugun zor patriarkala ordaintzeko moduetako bat da. Gutxieneko soldataren igoerak, berriz, baldintzarik kaskarrenean dauden langileei (emakumeak, migratuak, gazteak, aniztasun funtzionala dutenak) mesede egingo lieke zuzenean; ez beraiei bakarrik, langileria osoaren soldatak hobetzeko akuilua litzateke.

Zorionez, abian dira hiru gai horietan ere aldaketa esanguratsuak lortzeko ekimenak. Batetik, etxebizitza eskubidearen aldeko mobilizazio dinamika piztu da Ipar nahiz Hego Euskal Herrian. Gaur bertan, LAB sindikatuak iragarpen garrantzitsua egin du: etxebizitza eskubidearen aldeko sindikalismoa egiten hasiko da. Honela, lan arloan bezala, etxebizitzari dagokionez ere LABeko afiliatuek aukera izango dute euren arazoari konponbidea emango dion ekintza sindikala aktibatzeko.

Gutxieneko pentsioari dagokionez, berriz, pentsiodunen mugimenduak urtetan aldarrikatutako 1.080 eurora gerturatu gara Nafarroan, baina bizitzaren garestitzeak beste urrats bat ematea eskatzen du. Helburu horrekin jarri da martxan, hain zuzen ere, estatuko lanbidearteko soldataren parekoa litzatekeen pentsio bat bermatzea aldarrikatzen duen dinamika; EAEren kasuan, herri ekimen legegilea abian jarri du pentsiodunen mugimenduak.

Azkenik, gutxieneko soldata propio duin bat lortzeko azken urteotan egindako lan isilak bere emaitzak eman ditu eta agenda politikoaren erdigunean kokatu da aldarrikapena. Bi dira abian jarri ditugun bideak, elkar elikatzen dutenak.

Lehena: Sindikatuen eta Patronalaren arteko lanbidearteko akordioa. Egungo legediaren arabera, euskal langile guztientzat estatukoa baino altuagoa litzatekeen gutxieneko soldata adostu liteke; EAEren kasuan sindikatu guztiok bat egin dugu eskaera horrekin. Lanbidearteko akordio bat egiteak, milaka langilerentzako berehalako onura ekartzeaz gain, indartu egingo luke EAEko zein Nafarroako Gobernuek gutxieneko soldata finkatzeko ahalmena eskuratzeko aldarrikapena, alde guztiek gutxieneko soldata Euskal Herrian erabakitzeko borondatea dutela irudikatuko lukeelako.

Bigarren bidea, Herri Ekimen Legegilearena, EAE eta Nafarroako legebiltzarren ekimenez Langileen Estatutuaren aldaketarako prozedura aktibatzean datza, Gobernu biek estatukoa baino altuagoa litzatekeen gutxieneko soldata ezartzeko ahalmena eskuratu dezaten. Patronalak lehen bidea blokeatuko balu, Herri Ekimen Legegilearen sinadura bilketa, eztabaida legebiltzarretara eramateko ez ezik, Patronala interpelatzeko tresna ere izango litzateke, honek gutxieneko soldata ezartzeko akordioari baiezkoa eman diezaion.

Honela, gutxieneko soldata propioaren alde abian jarri dugun dinamikak ekarpen egiten dio hala EAEn nola Nafarroan estatus politikoaren inguruan zabaltzen ari den eztabaidari; euskal herritarren bizi baldintzak hobetu ahal izateko, burujabetza handiagoaren beharra nabarmentzen du.

Honela, hurrengo hilabeteetan langile orok izango du aukera Urtarrilaren 30eko Greba Orokorrak aldarrikatutako lan, pentsio eta bizitza duinaren bidean ekarpena egiteko. Gutxieneko pentsioaren eta gutxieneko soldataren herri ekimen legegileak sinatuz, patronala eta instituzioak interpelatzeko mobilizazioetan parte hartuz edota etxebizitza eskubidearen alde sindikalizatuz. Bagoaz aurrera!