2024-06-16
Blog Page 3

Gernika-Lumoko langileek azkenaldian bizi duten egoera salatu dute jendaurrean

Barne antolaketa eta funtzionamendu eredu berri bat exijitu dute egun dauden egiturazko arazoei irtenbidea emate aldera.

Gaur goizean eginiko agerraldiaren bitartez, Gernika-Lumoko udal langileek honako mezu hau plazaratu dute:

“Gernika-Lumoko Udal langileak kalera ateratzea erabaki dugu honako hau adierazteko: azken urteetan udaletxeko barne funtzionamenduak txarrera egin du. 2020an, Gernika-Lumoko Udalak CGP (Consultores de Gestión Pública) enpresari agindutako kanpo-analisi batek, besteak beste, honako ondorio hauek jasotzen zituen:

  • Eguneratutako LPZ falta da
  • Organigrama funtzionalik ez izatea eta eguneratutako lanpostuen deskribapena
  • Plantilla egonkortzeko beharra
  • Administrari laguntzaileen lanpostuak, goragoko kategoriako lanpostuak beren gain hartzen dituztela
  • Etorkizuneko erretiroak planifikatzeko beharra
  • Prestakuntza-, eguneratze- eta birziklatze-plan eraginkorrik ez izatea eta karrera profesionalik ez izatea
  • Bidezkoa ez den ordainsari-sistema
  • Lan-giro eskasa
  • Aldaketa baten beharra

Sindikatuetatik urteetan salatzen egon garen errealitatea kanpo enpresa horren txostenean berretsita agertzen zen. Sakoneko arazoak bideratzeko, plan batean beharrean gaude baina ez dugu erantzunik jasotzen, ez eta borondaterik ikusten egoera bideratzeko. Horren ordez, udal negoziazio markoetan bideratu zitezkeen arazoak epaitegietan eta lan ikuskaritzan salatu beharrean aurkitu izan gara eta, hori eginda ere, arazo horietako asko ez dituzte konpondu, 2019tik plantila osoari eragiten dion bete gabeko sententzia judizial bat kasu.

Azken hilabete hauetan, egoera kezkagarriagoa bihurtu da: bajak ugaritu dira eta postu klabeak bakante daude, tartean batzuk beste administrazio batzuetara joan direlako. Langileok barne-bideak agortu ditugula sentitzen dugu eta Gernikako herriari, arduratik eta kezkatik, udaletxean bizi den egoeraren berri ematea besterik ez zaigu geratzen eta eskaera hauek egitea udal gobernuari:

  • 2019ko lanpostuen balorazioarekin lotutako epai judiziala betetzea.
  • Plan integral bat negoziatzea eta ezartzea (epe eta neurri zehatzekin), 2020ko txostenean adierazitako arazo estrukturalei irtenbidea emateko.
  • Bakante eta baja egoeran dauden postuak betetzea eta, era berean, pertsonal-saila premiaz indartzea.
  • Egonkortze prozesua garaiz eta era egokian bideratzeko behar diren baliabideak ziurtatzea.
  • Barne-sustapenak aktibatzea epe negoziatu eta argi batekin.
  • Giza baliabideen plan bat osatzea erretiroak planifikatu eta belaunaldi-erreleborako formulak negoziatzeko.
  • Udal-plantilla osoaren azterketa psikosoziala burutzea.

Kalitatezko zerbitzuak dituen udal bat behar dugu, XXI. mendera egokitutakoa, herritarrak eta langileak entzungo dituena eta egungo eta etorkizuneko erronkei erantzuteko gai izango dena. Horretarako, ezinbestekoa da barne antolaketa eta funtzionamendu eredu berri bat: Gernika hobetzeko eta gure onena eman ahal izateko.

Udal agintariei eta oposizioko taldeei egoera bideratzeko euren esku dagoen guztia egin dezaten eta Gernikako herriari denon eskubidea den kalitatezko udal zerbitzuen alde ekin dezan dei egiten diogu”.

Prekaritatea eta gastu militarraren aurka mobilizatuko gara Ezkerraldean

Agerraldia egin dugu Ezkerraldeko sindikatu eta eragile sozialekin batera datorren larunbatean, ekainaren 15ean, inbertsio sozialaren alde eta prekaritatea, murrizketak eta gastu militarraren aurka egingo dugun manifestazioa iragartzeko. Mobilizazioa 12:00etan abiatuko da, Sestaoko Kasko plazatik eta Portugalete zeharkatu ondoren, Santurtzin bukatuko da. Bizitzak erdigunean jartzeko unea dela nabarmenduko dugu ekimen honekin.

OHAR BATERATUA

Pandemia gertatu eta lau urtera, eta pandemiak sistema kapitalista eta neoliberal horren failak nabarmen utzi bazituen ere, Euskal Herri mailako politikek, estatu espainolak nahiz Europa mailakoak, ohituak gaituzten noraeza indartu besterik ez dute egin. Pandemiak apurketa ekarri zuen, eta behingoz bizitzaren hauskortasuna politika egiteko ezinbesteko elementutzat hartzeko balio izan zuen. Aldiz, kapitala metatzeko fase berri batekin egiten dugu topo. Horri gehitu behar zaio bizi dugun gerra-fasea, Palestinako herriaren genozidioarekin eta Ukrainako gerraren iraupenarekin. Sarraski horien aurrean botere politikoek ematen duten erantzuna gastu militarra inoiz ikusi ez den mugetaraino handitzea da; bitartean, epel mantentzen dira su-etena eskatzeko premiaren aurrean, bereziki Palestinan.

Militarismoak zorigaiztoko inpaktuak ditu ez bakarrik lurraldeetan. Gastu militarraren igoera Ezkerraldean ere pairatzen ari garen murrizketa sozialetan islatzen da. Langileek neurriak hartu behar dituzte, bizitza zentroari benetan emateko, etxebizitza duina izateko eskubidea bermatzeko, hezkuntza eta osasun publikoa eta kalitatezkoa izateko, zaintza-sistema publikoa izateko eta pertsona guztientzako soldata eta pentsio duinak izateko. Beste behin ere, eta politika publikoetan ohikoa den bezala, baliabide publikoen pribatizazioaren aldeko apustua egiten dute, Ezkerraldeko biztanleek sufritu eta sufritu dutena. Horiei prezioen etengabeko igoera eta desberdintasunaren igoera gehitu behar zaizkie. Horren ondorioz, egunerokoa gero eta zailagoa da itsasadarraren alde horretan bizi diren pertsonentzat, hilabete amaierara iristeko zailtasunak gero eta handiagoak baitira.

Eskualdetik kanpo ez gauden lurraldeetan ultraeskuindarren diskurtsoek gora egin duten une batean gaude; gure kaleetan xenofobia eta arrazakeria areagotzen ikusi ditugu bereziki, eta diskriminazio hori bereziki jasan dute gure herrietan bizi diren atzerritar jatorriko pertsonek eta, bereziki, kale egoeran daudenek. Pobreziaren kriminalizazio gero eta handiagoaren lekukoak gara, eta gizarte laguntzak jasotzen dituzten pertsonen etxeetan eguneroko erregistroak daude. Horregatik, errespetua, duintasuna eta eskubideak bermatzea eskatzen dugu.

Ezin dugu ahaztu azaroaren 30ean greba orokor feministak ezinbesteko elementuak jarri zituela mahai gainean zaintza publiko eta komunitarioko sistema baterantz aurrera egiteko. Gainera, zaintza-sistema erantzunkideago baterantz aurrera egin behar dugu, eta sistema horretara guztiok iritsi ahal izango gara; horretarako, beharrezkoa izango da publikoa, unibertsala eta doakoa izateaz gain. Etxeko langileak ahaztu gabe, prekaritatearen eskalaren barruan esplotazio handiena jasaten dutenak dira, eta oraindik funtsezkoa da haien lan-eskubideetan aurrera egitea.

Testuinguru horretan, mobilizazioa ezinbestekoa da. Gure gizarte-erakunde eta -mugimenduetatik kapitalari aurre egiten jarraituko dugu, esparru berri bat lortu arte, non pertsona guztien bizitza duina izango den erabaki bakoitzaren erdigunea, eta aurten arreta berezia jarriko dugu Palestinan genozidioa gelditzeko premian.

Ekainaren 15ean, larunbata, 12:00etan gure borrokak elkartu nahi ditugu. Beste hitzordu bat dugu Sestaoko Kasko plazan, eta beste urte batez PREKARIETATEAREN, MURRIZKETA SOZIALEN ETA GASTU MILITARREN AURKAKO 2024ko MARTXA abiatuko da bertatik.

IV. Euskara Plana ez da ez EHUk ez euskarak behar dutena

Ekainaren 11ko Gobernu kontseiluan onartu duten IV. Euskara Planaren aurrean bere kezkak plazaratu ditu LAB sindikatuaren EHUko sail sindikalak. Hurrengo urteetan EHUko euskalduntzea gidatuko duen planari guztiz eskasa iritzi dio. Zehaztasun eta anbizio falta ezaugarri nagusiak izanda, LABek ez du espero aurrerapen esanguratsurik. Are gehiago, alderdi batzuetan plan berri honen bukaeran egoerak okerrera egin dezakeela ohartarazi du.

Euskararen IV. Planaren testua definitzeko prozesua motela eta traketsa izan da. Prozesuan zehar bost zirriborro garatu arren, sindikatuetatik egindako ekarpen gehienak ez dira kontuan hartu, ezta EHUko beste langile batzuenak ere.

Euskalduntzeari lotuta, EHUk egun dauzkan arazo eta egoera batzuek neurri ausartak, argiak eta eraginkorrak eskatzen dituzte, LABen ustez. Lau urteko ganorazko plan batek helburu bakoitzerako azpi-helburuak, ekintzak, egutegia, beharrezko baliabideak, hartzaileak, ardurak, aurrekontua… definituta izan beharko lituzke. Ordea, onartutako planak ez ditu baldintza horiek betetzen. Adibide gutxi batzuk datoz jarraian:

– Planak ez du neurririk zehazten euskaldundu gabe dauden graduetako derrigorrezko irakasgaiak euskalduntzeko. Derrigorrezko irakasgaien kredituen %94,4 da euskaraz gaur egun, eta planak jasotzen duenez, lau urtetan %96ra igo beharko da. Hala, EHU martxan jarri zenetik 44 urtera, ikasleek unibertsitate publikoan graduetako derrigorrezko irakasgaiak euskaraz jasotzeko eskubidea ez dute bermatuta. Zein irakasgai diren identifikatuta daukate baina ez dago ez planik ez egutegirik irakasgai horiek euskaraz eskaintzeko, arazoa sailen esku uzten delarik.

– Hautazko irakasgaien kasuan, egoera askoz okerragoa da. Planean jasotako helburua da hautazko irakasgaiak eskaintzen dituzten graduen kopurua egungo 53tik 56ra pasatzea. Zehaztu gabe dago zein irakasgai, zein gradutan, noizko… Berez, hiru gradutan irakasgai bana euskaraz eskaintzearekin lortuko litzateke helburua.

– Masterren kasuan, euskarazko kreditu kopurua handitzea jasotzen da, baina euskararen presentzia daukaten masterrak ere martxan jarriko den planaren eraginkortasuna neurtzeko adierazle moduan erabiltzeko egindako eskaera atzera bota diote LABen sail sindikalari. Kontuan hartu behar da gaitze-masterretan (zenbait lanbidetarako sarbidea ahalbidetzen dutenetan) metatzen dela masterren euskarazko irakaskuntza gehiena. Beraz, EHUko master gehienek euskaren presentzia izan gabe jarraituko dute.

– “Esperientzia Geletako ikasleek euskaraz ikas dezaten estrategiak landu eta euskarazko eskaintza handitu” helburua jasotzen bada ere, ez dago inolako ekimen edo adierazlerik. Erraza izango litzateke gutxieneko igoera jasotzea (irakasgai kopuruan edota kredituen ehunekoan), baina ez dago zehaztapenik.

– Ingelesezko eskaintzaren goraldi progresiboak ere kezka sortzen dio LABi. Beste hizkuntzen ezagutzaren beharraz eta garrantziaz kontziente izanda (ez bakarrik ingelesa), euskararekiko lehia suposatzen du. Gero eta irakasgai gehiago ingelesez eskaintzen denean, sail askotan, graduetako irakasgai batzuk (bereziki hautazkoak) ez dira euskaraz eskaintzen. Euskalduntzearen aldeko baliabideak nabarmen handitu eta irizpideak argi finkatu ezean, euskara galtzaile aterako da.

– Euskara planak ez du bermatzen sortuko diren irakasle-laguntzaile, doktore zein agregatu eta titular plaza berrietarako C1 euskara eskakizuna behar izango denik, eta gero eta gehiago dira euskararik gabe onartzen direnak.

– Lanpostu elebidunetarako lehiaketetan probaren bat euskaraz egin behar izateko eskaera ez da onartua izan plan berrian, ezta irakasle euskaldunen hizkuntza maila detektatzeko eta hobetzeko proposatutako beste neurri batzuk ere.

– Teknikari eta kudeaketako eta administrazio eta zerbitzuetako langileen kolektiborako garatzen ari den Enplegu Publikoaren Eskaintzan plaza batzuen derrigortasun datak kendu edo/eta aldatu dituzte. Horri gehitu behar zaio hizkuntza eskakizun asimetrikoak ezarri izana, hau da, ezagutza globala baino, gaitasun zehatzak baino neurtzen ez dituena (ahozkoa, idatzizkoa…) . Horrek guztiak kolektibo horren euskalduntzeari kalte egingo dio.

– Kanpoko enpresek campusetan ematen dituzten zerbitzuetan euskarazko arreta ziurtatzeko klausulak ez betetzekotan (kasu askotan gertatzen den moduan), neurriak hartzeari uko egin zaio plan berrian. Campusetan euskaraz aritu ohi direnak gaztelaniara pasatzera behartuta jarraituko dute maiz zerbitzu horiek erabiltzean.

EHUn oraindik ere euskararen normalizaziotik urrun daudela eta seinale kezkagarriak ikusten dituela ohartarazi du LABen sail sindikalak. Hala, Euskararen IV. Planaren garapena galdutako aukera izan dela uste du.

Grebara deitu dugu berriro ekainaren 19an Arabako egoitzetan eta etxebizitza komunitarioetan, negoziazioan aurrepausorik ez dagoela salatzeko

Lehen hitzarmen probintziala aldarrikatzen duen 35. greba eguna da. Langileek kalejira egingo dute goizean Gasteizko Plaza Berritik Foru Aldundira, eta arratsaldean manifestazioa egingo dute 18:30ean Bilbo plazatik abiatuta.

Hurrengo ekainaren 19an, asteazkenean, LAB eta ELA sindikatuok greba deitu dugu berriro Arabako erresidentzia eta etxebizitza komunitarioen sektorean. 35. greba eguna da sektorerako lehen hitzarmen probintzialaren aldeko borroka hasi zenetik.

Greba egun berri honen arrazoi nagusietako bat da joan den ekainaren 3ko negoziazio mahai hutsala. LABek eta ELAk eskatuta deitu zen mahaia, eta ez zuen inolako aurrerapenik ekarri negoziazioan. Sindikatuok prest agertu gara sektoreko 1.000 langile baino gehiagoren lan baldintza eskasak hobetuko dituen akordio bat lortzeko, baina gutxieneko batzuk bete behar direla uste dugu. Ez da gauza bera gertatzen mahaiaren beste aldean. Patronalak eta Arabako Foru Aldundia ez dira gatazka konpontzeko urratsik egiten ari, beren erantzukizuna denean erabat.

LABek eta ELAk prozesuan inplikatzeko exijitzen jarraituko diegu patronalei eta administrazioei. Ezin da onartu zaintza sektore hori erabateko prekarietate egoeran egotea. LGSaren inguruan dauden soldatez, gehiegizko partzialtasunaz, urteko 1784 orduko lanaldiaz, gehiegizko ratioez eta lan osasunaren prebentzio ezaz ari gara.

Hala, hilaren 19an, goizeko 11:00etan kalejira aldarrikatzailea egingo da, Gasteizko Plaza Berritik abiatu eta Aldundiaren plazan amaituko dena. Performance bat egingo da bertan. Ondoren, arratsaldean, manifestazio nagusia egingo da Bilbo plazatik abiatuta, 18:30ean. Ibilbidea Diputazio plazaraino izango da, eta bertan ekitaldi bat egingo da.

Lizarrako osasun barrutiko etxeko ospitalizazioa, ixteko arriskutan berriz ere

Lizarrako Osasun Barrutiko kudeatzailetza ez da gai arazoari konponbide bat bilatzeko, eta litekeena da uda osoan herritarrak etxeko ospitalizaziorik gabe uztea berriz ere, arretarako funtsezkoa den baliabide hori kenduta. Gure sindikatutik salatu nahi dugu kudeatzaileak eta zerbitzuburuak ez dutela deus ere komunikatu itxiera horri buruz eta ez dutela gaitasunik herritarren eta langileen kalterako izanen den egoera hori konpontzeko.

Ez da Osasunbideak Lizarrako herritarrak bigarren mailakoak direla erakusten duen lehenengo aldia. Etxeko ospitalizazioaren itxierak, itxura batean uda guztirako izanen denak, argi eta garbi erakusten du plangintza txarra egin dela, eta, horren ondorioz, erabiltzaileen eta langileen eskubideen urraketa gertatuko da.

Izan ere, orain garrantzitsuena itxaron-zerrendak direla aitzakia hartuta, estaldurarik gabe uzten ari dira hala paziente kronikoa, nola Lizarrako osasun eskualde osoko oinarrizko osasun laguntza. Gure sindikatutik behin baino gehiagotan salatu dugu eskualde hori desegiteko ahalegina, bai eta prozesu anbulatorioen aldeko apustu garbia ere, alde batera utzita herritarren arreta integrala.

LAB sindikatuan argi daukagu profesionalen lan onari esker mantentzen dela hango jarduera, baliabide material eta pertsonalen eskasia handia dagoelako. Lizarran behar bezalako osasun etxerik ez egotea, arreta ginekologikoan gertatzen diren atzerapenak, espezialisten falta endemikoa, osasun etxeetako langile falta eta abar Lizarrako eskualdeko arretaren hondamendiaren isla besterik ez da, zeinaren ondorioz herritarrak kanpora joan beharko baitira arreta duina jasoko badute.

Lizarrako osasun eskualdean bizi diren pertsonen kopuruak nabarmen gora egin duen arren, udan bisitari gehien izan arren eta jarduerak behera egin ez duen arren, osasun barrutiak erabaki du etxeko ospitalizazioa ixtea, langile fakultatiborik ez dagoela argudiatuta, baina hori duela hilabete batzuk aurreikusita eduki beharko lukete. Ezin dute esan etxeko ospitalizazioaren jarduerak behera egiten duela udan; aitzitik, iazko abuztuan okupazio-indizea % 82tik gorakoa izan zen, Iruñekoa eta Tuterakoa baino handiagoa, eta horrek Lizarrako ospitalearen funtzionamendu egokia ahalbidetu zuen.

2023. URTEA
OHEAKOKUPAZIO INDIZEAETXEKO OSPITALIZAZIOEN %, GHO-KO GUZTIEN ALDEANOSPITALIZAZIOAK
UZTAILA12% 79,3% 13,737
ABUZTUA12% 82,8% 9,229
IRAILA12% 70,6% 10,129
METATUA12% 82,5% 11400

Zerbitzua ixten bada, pazienteak Iruñera bideratuko dira, eta, horrez gain, lan-karga handiagoa izanen dute bai Lizarrako Ospitaleko ospitalizazio arloko langileek, bai oinarrizko osasun laguntzako langileek, haien jarduera handituko baita ezinbestean.

Argi utzi nahi dugu profesionalek atsedenerako eta oporretarako eskubidea dutela. Kudeaketa-lanetan dauden gabezien erantzuleak ez dira langileak. Gure sindikatuak zerbitzu horren itxiera salatu du Nafarroako Osasun Zerbitzuko kudeatzailearen eta Osasuneko kontseilariaren aurrean, zeinak erabakiaren ondorioez erabat jakitun baitira. Osasun eskualde honen egoera tamalgarria da, eta, orain, beste ziri bat sartu nahi diote gurpilean, argi utziz gure kudeatzaileek ez dutela interesik osasun arreta berdina izan dadin Nafarroa osoan.

Idazki honen bidez, ospitalizazio zerbitzuaren jarduera mantentzea eskatzen dugu, eta gure laguntza eskaintzen diegu egoera honen kudeaketa txarraren ondorioz kaltetuak gertatuko diren profesionalei.

Osakidetzako zuzendaritzak beste behin ere iskin egin dio langile faltaren arazoa konpontzeari eta aparteko orduen bidez ezarri nahi du adabakia

Astebete igarota, gaur beste mahai sektorial bat egin da, baina horrek ez du esan nahi zuzendaritzak edozelako negoziazio kolektiboren aurrean izan ohi duen blokeo-jarrera baztertu duenik; aitzitik, behartuta ikusi du bere burua, urte luzez bere erantzukizuna saihestu ostean, egoera kaotiko honi behin-behineko erantzuna ematera.

Udaren atarian gauden honetan, Lehen Mailako Arretako zentroen % 40k bakarrik funtzionatuko dute normaltasunez: Etengabeko Arretako Puntuek 1.000 txanda baino gehiagoko langile-defizita dute udan betetzeko, eta larrialdietan egoera kaotikoa da arrazoi beragatik. Era berean, eta herritarrei emandako zerbitzuen gainbehera horren aurrean, ospitaleko larrialdietan ere ez da errefortzurik planteatu kalte horien ondorioei aurre egiteko. Hain zuzen ere, Txagorritxuko larrialdietako lankideek argi utzi dute asteburu honetan, beste behin ere, zer gertatzen ari den larrialdi-zerbitzuetan, eta egungo kudeatzaileen utzikeria ikusarazi dute.

Hutsune handia sortuko denez, zuzendaritzak epe laburreko neurriak planteatu ditu berriro, urtez urte narriadura handiagoa izatea eragiten duten neurri berberak, hain zuzen ere. Autokontzertazioa, aparteko orduak eta deribazioak/pribatizazioak baino ez ditu planteatzen zuzendaritzak, beste urte batez egiturazko arazo larriak alde batera utzita.

Zuzendaritzak planteatzen duen “negoziazioa”, autokontzertazioan zentratzen dena (aparteko orduak), plangintzarik eta konponbiderako borondaterik ezaren ondorio da. Bada, horren aurrean lau kontu plazaratu ditugu LABetik:

  • Udan, Gabonetan, eta azkenaldian are Aste Santuan gertatzen den egoera ez da koiunturala, urtez urte errepikatzen da, eta, hain zuzen ere, “koiunturaltasun” izaera hori emateak eragiten du egoera onbideratzeko neurri sakonik ez hartzea. Zuzendaritzak koiunturaltasuna aipatzen du bere erantzukizuna ezkutatzeko, eta ekintza burutuen egoera bat ezartzen saiatzen da herritarrentzako, Osasun Sailak planteatutako “aldaketa kulturalak” markatutako ibilbide-orria normalizatze aldera.
  • Neurri horiek erabat zapuzten dute lanaren eta bizitza pertsonalaren arteko kontziliaziorako aukera oro. Lan-karga handitzen da, atsedenaldiak gutxitzen dira eta estres-egoerak areagotzen dira, funtsezko zerbitzu asko itxi eta murrizten direlako, eta, beraz, pentsatzekoa delako lana zaildu egingo dela. Gogoan izan behar da, era berean, plantillaren zati handi baten egoera psikosoziala, muturreko akidura eta burn-out koadroak baitituzte. Gainera, autokontzertazioak soldata-arrakala areagotzea dakar.
  • Urtez urte eta hamarkadaz hamarkada luzatu da plangintza iraunkorrik gabeko egoera, eta horrek oso egoera larrian jarri du Osakidetza. Testuinguru horretan, lankidetza publiko-pribatua sartu nahi dute ekuazioan. LABek inola ere ez du onartuko negoziazio sakon oro (2008tik datorren hitzarmena berritzea, esaterako) blokeatzen urteak daramatzan zuzendaritzak egoera kritikoaz hitz egitea, ustekabekoa balitz bezala. Beste behin ere, aurreikusi egin zitekeen, eta azken mahai sektorialean adierazi zuen bezala, urte askoan proposamenik egin ez denez, LABek zalantza bakarra dauka: ea egoera horrenbeste tenkatzearen arrazoia zuzendaritzaren gaitasunik eza izan den edo, aldiz, bilatutako eszenatoki bat izan ote den.
  • Hori gutxi balitz, proposamena erabat diskriminatzailea eta arbuiagarria da, erizaintza eta medikuntza kategoriak bakarrik hartzen baititu kontuan. Argi dago zuzendaritzak sindikatu korporatiboen babesa bilatzen duela neurri onartezin horiek aurrera ateratzeko.

Ezin da onartu negoziazioa horrela bideratzea, ordu estren prezioetan zentratuta, aurreikus zitekeen lehen mailako larrialdi asistentzial baten aurrean gauden honetan. Osakidetzan lan egiten duten pertsonek oporrak hartzeko eskubidea dute, bai, noski, eta bizitza pertsonala eta lan-bizitza uztartzeko eskubidea ere badute. Beraz, eskubide horiek kontuan hartuta zehaztu beharko litzateke plantillaren tamaina. Herritarren osasun-arreta ezin da profesionalen aparteko orduak egiteko prestasunaren menpe utzi. Kontziliazio-eskubideen aurkako erasoa da egiturazko gabezia guztia langileen bizkar uztea.

Autokontzertazioaren negoziazioa, planteatzen ari den bezala, salerosketa kutsuko negoziazioa da, eta LAB ez da inoiz joko horretan sartuko. Plantilla egonkortzeaz gain, berau handitzeko estrategia bat markatu behar da, eta lan-baldintzak hobetu behar dira hori lortzeko. Plantilla behar bezala dimentsionatzeko ahalegin guztiak egiten ez diren bitartean, autokontzertazioa negoziatzeak epe ertain eta luzerako konponbideak bilatzea eragozten duen zurrunbiloa dakar, eta egiturazko arazoak arazo ekonomiko huts bihurtzen ditu. Konponbidea ez da hain erraza, eta halako neurriek benetako konponbidea atzeratzen dute.

Bestalde, hauteskunde sindikalen prestaketak aurrera darrai. Urtearen amaieran egingo dira, eta azkenean, Osakidetzako zuzendaritzen erruz urteetan blokeatuta egon ondoren, ordezkaritza sindikalak berritu egingo dira, behingoz amaiera emateko hauteskunde sindikalik izan gabeko tarte honi, hamarkada bat baino gehiago luzatu denari.

Sestaoko Arcelor Mittalen mobilizazioekin hasi gara negoziazioen desblokeoa aldarrikatzeko

Ekainean eta uztailean zehar lanuzteak egingo ditugu 20 egunetan.

Ekainaren 6an, ArcelorMittal Sestaoko langileek mobilizazio-egutegi bat hasi zuten, hiru orduko lanuzteak jasotzen dituenak egun hauetarako: ekainak 6, 7, 10,11, 14, 15, 18, 19, 22 eta 23 eta uztailak, 2, 3, 6, 7, 10, 11, 14, 15, 18 eta 19, azken hauek ere txanda bakoitzeko hiru orduko lanuzteak izango direlarik.

ArcelorMittalek hitzarmena negoziatzerakoan langileen batzordeari ezarritako blokeoaren ondorio dira lanuzte horiek. ArcelorMittalek diru-kopuru handia zor die langileei, epai irmoaren arabera legez kanpo kendutako ekoizpen-prima baten kontura, eta orain hitzarmen berria blokeatzeko baliatzen ari da egoera hori.

2022/01/01etik berritu gabeko hitzarmen batekin eta 2023/01/01etik eguneratu gabeko soldata batekin, eta bi urte baino gehiago irauten duen negoziazioarekin, enpresak negoziazioa luzatzen du edo proposamen erabat barregarriak aurkezten ditu.

Langileek aski ondo dakite ArcelorMittal bezalako multinazional batek nola funtzionatzen duen, etekin handiak lortzen baititu eta azken 15 urteetan Euskal Herriko plantilla murriztu baitu 1.000 lanpostutik gora kenduz. Hala ere, beti daukate beste azpijokoren bat gordeta. Bada, ArcelorMittal Sestaoko langileek nahikoa dela esan eta mobilizazioei ekin diete.

Bizkaiko esku-hartze sozialean aurreakordioa #LortuDugu

Bi urte eta erdiko borrokaren ostean, 32 negoziazio-mahai eta 8 greba egun nahiz hainbat eta hainbat batzar, mobilizazio eta ekimen aurrera eraman ostean, sektoreak merezi duen hitzarmena erdietsi du. Borrokak merezi du!

LABetik sektoreko beharginak zoriondu nahi ditugu egindako lan kolektiboagatik, eta azpimarratzen dugu esku-hartze sozialeko langileak langile publikoak direla, zerbitzu publikoa ematen dutenez gero. Bada, hitzarmen honek, lan-baldintzen arloan hobekuntza nabarmenak ekartzeaz gain, sektorearen aitortzan aurrerapausoa ekarriko du, orain arte ikusezintzat hartu izan bada ere. Izan ere, sektore feminizatua izateaz gain, gizarteak erabakigune guztietatik kanpo uzten dituen pertsonekin lan egiten dute. Ondorioz, administrazio publikoen abandonua pairatu izan dute behin eta berriro: gero eta dirulaguntza gutxiago, neurriz kanpoko eskakizunak eta baldintza onartzeinak planteatzen dituzten hitzarmenak, gehiegizko burokratizazioa…

Gaur, ordea, fruituez hitz egin dezakegu. Izan ere, honakoak dira aurreakordioak biltzen dituen hobekuntza nagusiak:

  • Indarraldia: 2022-2025
  • 2026ra arte guztira %24ko soldata-igoera finkoa, KPIaren bermea gainditzen duena.
  • Erreformen aurkako klausulak. Besteak beste, subrogazioarekin lotutako hobekuntzak, ultraaktibitatea indartzea edota hitzarmen kolektiboa aplikatzeko lehentasuna Estatuko hitzarmenen aurrean.
  • Arrisku psikosozialei buruzko hobekuntzak. Beste neurri batzuen artean, lanpostuen arrisku-ebaluazioak egingo dira lau urtean behin, mediku-azterketetan arrisku psikosozialen ebaluzioa eta burn out adierazleak sartzea eta bikote edukatiboa ezartzea unitate estandar gisa zenbait zerbitzutan. Bestalde, haurdunaldiengatiko baimenei lotutako arrisku ebaluazioak ere ezarriko dira, eta horien emaitzen araberako hainbat neurri aurreikusten ditu testuak.
  • Urtean 1564 orduko lanaldia (13 orduko murrizketa)
  • Aldi Baterako Ezintasunagatiko osagarriak: 2025eko urtarrilaren 1etik aurrera, kontingentzia arruntengatiko ezintasunen osagarria %100ean ordainduko da lehen egunetik.
  • Ordezkapenak lehen egunetik, administrazioekin adostutako langile-ratioak bermatzeko.
  • 60 urtetik gorakoen urteko gehienezko lanaldia 7 ordu murriztea
  • Berdintasun planak negoziatzeko betebeharra
  • Eszedentzien baldintzetan hobekuntzak

Hitzarmen hau sinatzea urrats historikoa da, eta guztion artean aktibatu ahal izan dugu erdigunean egotea merezi duen sektorea.

Patronalak ahozko proposamen bat aurkeztu du Nafarroako zahar egoitzen hitzarmenerako, eta hurrengo egunetan langileei helaraziko diegu

Nafarroa Garaiko zahar egoitzen lehen hitzarmena izanen denaren negoziazio mahaia gaur eguerdian bildu da berriz, eta patronalak, azkenean, negoziazio prozesua desblokea dezakeen proposamen bat aurkeztu du. Proposamena ahoz egin du, eta sindikatuei idatziz helaraziko diela hitzeman du, egun batzuk barru. Heldu diren astelehen eta asteartean, LAB sindikatutik batzarrak eginen ditugu Nafarroa osoan, proposamen hori zahar etxeetako langileei helarazteko eta euren iritzia jasotzeko.

Zahar egoitzen lehenbiziko hitzarmenaren aldeko lau urteko borroka kontuan izanik, LABen modu positiboan ikusten dugu patronalak behingoz aurkeztu izana negozia daitekeen proposamen bat. Aitzitik, ez da hain positiboa ahoz egin izana, eta, beraz, datozen egunetan idatziz aurkezteko konpromisoa hartu duen arren, orain arte izan dituzten jarduteko moduak kontuan hartuta, LABen beharrezkotzat jotzen dugu tentsioa mantentzea Nafarroako hitzarmen duin bat lortzeko borroka horretan.

Gogoratzekoa da LAB izan zela zahar egoitzen hitzarmen nafar baten aldarrikapena kalean jarri zuen lehen sindikatua. 2020. urtearen hondarrean izan zen. Ordutik hona, dozenaka mobilizazio eta ekimen egin ditugu, bai intersindikalean bai bakarka, eta ez dugu inoiz amore eman langile horien lan baldintzak duinago bihurtuko dituen hitzarmena lortzeko ahaleginean. Eta horretan jarraituko dugu hitzarmena egia bihurtu arte.