| Page 237

Igor Arroyo: “Esparru guztiak lehiatuko ditugu”

Ekintza Sindikala

-

2023-05-01

Igor Arroyo: “Esparru guztiak lehiatuko ditugu”

LAB sindikatuko koordinatzaile orokorrak lantokietan, kalean eta erakundeetan borrokatzearen aldeko deia egin du Maiatzaren Lehenean

Igor-Arroyoren-hitzartzea Deskargatu

Gaur, LAB, Euskal Herriko sindikatu nazionala, Euskal Herri osoan mobilizatu da. Igor Arroyo koordinatzaile orokorrak egin du eguneko diskurtsoa, Bilbon egindako manifestazioaren ostean. Bizkaiko hiriburuan ez ezik, Baionan, Gasteizen, Donostian, Iruñeak, Maulen, Eibarren eta Tuteran ere atera da kalera sindikatua. Aipagarria da Lapurdiko hiriburuaren kasua; izan ere, intersindikalean bizi duen bazterketa egoerari aurre eginez, manifestazio bateratuan bere tokia aldarrikatuz hasi du mobilizazioa LABek, ondoren bere ekitaldi propioa egin duelarik amaieran. Euskal Herritik kanpo ere, LABen ordezkaritza bat parte hartzen ari da, urtero legez, Kubako CTC sindikatuak antolatutako ekitaldietan.

Presoak gogoan izanez hasi du hitzartzea Arroyok: “Euskal preso guztiak Euskal Herrira ekartzea lortu du herri honek. Eta hurrengo erronkari helduko diogu orain: Euskal preso guztiak etxera!”

Munduko Federazio Sindikaleko kideei ere egin die keinu koordinatzaile nagusiak, independentismoa eta internazionalismoa elkar lotuta ulertzen baititu LABek: “Mundu berri bat nahi dugu, non herri guztiak libre eta pareko izango diren; Mundu berri bat non pertsona guztiak libre eta pareko izango diren”.

“Horregatik, gaur, munduko txoko desberdinetatik Euskal Herrira datozen langile horiek antolatu eta defendatzeko gure erronka berresten dugu. Gure konpromiso antirrazista berresten dugu”, adierazi du Igor Arroyok.

LABen bozeramaleak nabarmendu du langile klasea lan- eta bizi-baldintzetan murrizketa berriak jasaten ari dela. Krisia, pandemia edota gerra aitzakiatzat hartu eta langile klasearen kaltetan “kapitalaren diru-gosea” asetzeko murrizketak lirateke horiek guztiak, adierazi duenez.

Hala ere, Euskal Herriko langileek aurrerapausoa eman dutela nabarmendu du Arroyok. Izan ere, sindikatuak duela urtebete esan zuen borroka-fase berri bat ireki behar zela. “Eta gaur, esan dezakegu borroka-fase hori ireki dela”, baieztatu du. Datuek ere hala berresten dute, estatu espainiarrean egin diren greben erdia baino gehiago Hego Euskal Herrian egin baitira. Horien atzean dauden pertsonak, ahalduntze-prozesuak, antolaketa eta ekintza sindikala goratu ditu koordinatzaile orokorrak: “LABeko jendeak badaki aldaketak ez direla Elkarrizketa Sozialerako Mahai batetik etorriko, borrokatik baizik. Aldaketak ez direla Madrildik etorriko, Euskal Herritik baizik. Euskal Herrian eta sektore bakoitzean dauden gehiengo sindikalak errespetatu behar direla”.

Euskal sindikalismo berria

“Esan genuen sindikalismoa birpentsatu beharra zegoela, sektore prekarizatuengana gerturatu behar zela. Eta horretan ari gara”, azaldu du Arroyok. Sindikalismo sozialaren bidea ere urratzen dihardu LABek, eta, horrekin lotuta, mugimendu feministak deitutako Greba Orokor Feministarekin bat egin du.

Lan baldintzak hobetzeaz harago, eredua bera lehiatu nahi du LABek, Madrilen eta Parisen posible ez diren aldaketak Euskal Herrian gauzatzeko asmoz. Euskal Errepublika eraiki nahi duen esparru sindikal, sozial eta politikoa artikulatzeko helburua lortzeko lanean jarraituko du, beraz.

“Langile klasea herri honetako gehiengo soziala gara. Baina politika publikoak ez dira errealitate hori kontuan hartuta egiten”, gogorarazi du Igor Arroyok. Patronalaren lobbyek politika ekonomikoak etengabe baldintzatzen dituzten honetan, langile klasearen boterea baliatzeko premia nabarmendu du: “Areagotu dezagun banaketa hirukoitzaren aldeko presioa: enpleguaren, zaintzaren eta aberastasunaren banaketa”.

Langile borroka espazio guztietara

Hala, agenda politikoaren erdigunean jarri beharreko hainbat gai zerrendatu ditu, hala nola astean 30 orduko lanaldia, 1.400 euroko gutxieneko soldata nahiz 1.080 euroko gutxieneko pentsioa, zaintza-, osasun-, hezkuntza- eta etxebizitza- sistema publikoak eta “kapitalak zergak behingoz ordaintzea” ahalbidetuko duen erreforma fiskala.

Bide horretan, esparru guztiak lehiatzearen garrantzia aipatu du: “Borroka dezagun lantokietan. Borroka dezagun kalean, eta borroka dezagun erakundeetan ere”.

“Beste mundu bat egin nahi dugu, beste mundu bat egiten ari gara”, aipatu du amaitzeko, aurtengo deialdiaren leloari erreferentzia eginez, eta ekintza bakoitzak balioa duela nabarmendu nahi izan du, guztion ekarpena baita garrantzitsua.

Garbiñe Aranburu: “Mobilizazioa indartu eta grebara jotzea beharrezkoa dela azpimarratu dugu Gipuzkoako metalgintzako intersindikalean”

Ekintza Sindikala

Zubiate(e)ko Aritz

-

2023-04-30

0

Garbiñe Aranburu: “Mobilizazioa indartu eta grebara jotzea beharrezkoa dela azpimarratu dugu Gipuzkoako metalgintzako intersindikalean”

LAB sindikatuko koordinatzaile orokorra Radio Euskadin elkarrizketatu dute goizean, Maiatzaren Lehenaren bezperan, hain justu ere.

Biharko hitzorduei begira sindikatuak egin duen deialdia izan du, besteak beste, mintzagai. Izan ere, Madrilen eta Parisen ezinezko den hori Euskal Herrian egin nahi du LAB sindikatuak, eta Egiteko beste mundu bat aldarrikatuko du Euskal Herriko zortzi herri eta hiritan.

Gipuzkoako metalgintzako negoziazioei buruz galdetuta, koordinatzaile orokorrak adierazi du gaur-gaurkoz Adegik ez duela aintzat hartzeko moduko proposamenik jarri mahai gainean. Hori dela eta, intersindikalarekin batera mobilizazioak aurrera eraman eta borroka egiteko garrantzia azpimarratu du, bake sozialaren izenean patronalarekin aliantzak egitea erabat arbuiatuta.

Horrez gain, osasungintzaren gaiari ere heldu dio, aipatu duelarik Sagardui sailburua gezurretan ari dela osasun zerbitzu publikoa desegiten ari ez dela dioenean; izan ere, pribatizazionanzko joera ukaezina dela dio Aranburuk eta, hain zuzen ere, herritarren kezka nagusietakoa da gaur egun, azkenaldiko mobilizazioek erakutsi duten bezala.

Elkarrizketa esteka honetan entzun daiteke osorik: https://www.eitb.eus/es/noticias/economia/detalle/9187527/lab-defiende-confrontacion-para-lograr-mejoras-laborales-y-llama-a-salir-a-calle-este-primero-de-mayo/

Langileon osasunak eta bizitzak enpresarien irabaziek baino gehiago balio dutela erakusteko kaleak bete ditugu

Zubiate(e)ko Aritz

-

2023-04-28

0

Langileon osasunak eta bizitzak enpresarien irabaziek baino gehiago balio dutela erakusteko kaleak bete ditugu

Lan Osasunaren Nazioarteko Eguna da gaur, apirilak 28. Bada, Iruñean eta Baionan mobilizazioak egin ditugu. Prebentzioari jarri beharreko arreta azpimarratzeaz bat, jakinarazi dugu LABek areagotu egingo duela ekintza sindikala gai honen bueltan.

Atzo Bilbon egin bezala, gaur Nafarroako eta Lapurdiko hiriburuetan mobilizatu da LAB, Lan Osasunari behar duen garrantzia eman dakion eskatzeko, urtero legez. Gogoan izan behar da aurten Euskal Herrian 18 hildako utzi dituela dagoeneko patronal zein instituzioen arduragabekeriak. Iaz, berriz, 69 izan ziren guztira.

Nafarroako delegatuen batzarra jendetsua izan da goizean, eta bertan Inko Iriarte Lan Osasuneko idazkariak eta Igor Arroyo koordinatzaile orokorrak Lan Osasunaren arloan egun bizi dugun egoeraren nahiz etorkizuneko asmoen berri eman dute. Jarraian, mobilizazioan atera dira delegatu guztiak, eta beste behin ere oihukatu dute ez dela onargarria batzuen irabazien truke langileon osasuna nahiz bizitza jokoan jartzea.

Hala, besteak beste amiantoarekin lan egitearen ondorioz kaltetutako zein bizia galdutako lankideak gogoan izan dituzte, eta halakorik ez errepikatzeko aldarria zabaldu dute, aintzat hartuta laneko gaixotasun zein istripuak, gehien-gehienak, prebentzio neurri eraginkorrekin saihestu daitezkeela.

Baionan, berriz, gainerako sindikatuekin batera mobilizatu da LAB, prekaritatean hil egiten duela salatzeko.

Hezkuntza Sailak mahai sindikala deitu izana positiboki baloratzen dugu

Zubiate(e)ko Aritz

-

2023-04-28

0

Hezkuntza Sailak mahai sindikala deitu izana positiboki baloratzen dugu

LABek Euskal Eskola Publiko Komunitarioa defendatzen du, sare bakar, burujabe, euskaldun eta deszentralizatuan antolatuko dena. Hori ezin da egun batetik bestera egin, trantsizio bat egin behar da eta konfluentzia da bidea.

Bide hori egiteko, Hezkuntzak eraldaketa sakonak eskatzen ditu eta zentzu horretan, EAEn Hezkuntza lege baten eztabaida ireki izana positiboa dela esan eta lege on bat ateratzeko apustuan murgildu da sindikatua.

Lege Aurreproiektuarekin, ereduari dagokionez, hainbat desadostasun eta hobetu beharreko aspektu identifikatu eta hobetzeko ekarpenak egin zituen LABek. Baina, batez ere, bi hutsune nagusi izan ditu prozesu honek bere hastapenean. Batetik, eremu politikoan eraiki daitezkeen adostasunez gain, ez dela egon hezkuntza komunitatearen parte diren sindikatuekin eztabaida eta adostasunak bultzatzeko inolako gunerik. Bestetik, hezkuntzan egin beharreko eraldaketetan ezinbestekoak dira langileak, eta beren lan baldintzen inguruan ez da ezer jaso. Horregatik, LABek Mahai Sindikal baten beharra azpimarratu izan du.

Sindikatuak argi izan du presiorik gabe hutsune horiek zuzendu eta lege on bat ateratzea ezinezkoa zela. Hainbat greba eta mobilizazio egon dira, eta horrek aukera berriak ireki ditu.

LABek gehiengoa du Eskola Publikoan, baita Ikastoletan ere. Azken hilabeteetan lan eskerga egin du eta lan horrek bere fruituak eman ditu. Hezkuntza eremu osoko (Eskola Publikoa, Gizarte Ekimena, Ikastolak, Azpikontratak) langileen lan baldintzak hobetzeko, Hezkuntza Sailarekin oinarrizko adostasun bat lortu du. Abiapuntua jarri du, eta bere bokazioa adostasun horiek zabaltzea da, ondoren negoziazio mahai bakoitzean garatu daitezen.

Horretarako Mahai Sindikal bat deituko da. Atzo bertan jaso zuen LABek Hezkuntza Sailetik deialdia, eta bertan parte hartuko duela baieztatu du.

Oso positibotzat jotzen dugu Osakidetzako Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroko langileek egindako grebaren jarraipena

Zubiate(e)ko Aritz

-

2023-04-28

0

Oso positibotzat jotzen dugu Osakidetzako Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroko langileek egindako grebaren jarraipena

Gehiegizkoak izaten ari diren gutxieneko zerbitzuak gorabehera, zentroko langileen jarraipena % 90 ingurukoa da orain arte. Era berean, beste dei bat egin diegu Osakidetzako arduradunei gatazkari irtenbide negoziatua bilatzeko.

Osakidetzako Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroko langileek greba egin zuten 13 egun betetzear zirela, LAB, SATSE, ELA, CCOO, UGT eta UTESE sindikatuok jarraipenari buruzko balorazioa egin dugu gaur goizean Bilbon. Greba “oso positibotzat” jotzen dugu, bai %90 inguruko jarraipenagatik, “nahiz eta gehiegizko gutxieneko zerbitzuak izan”, bai Osakidetzaren aldetik espero dituzten ondorioengatik”.

Izan ere, sindikatuok, irtenbide negoziatu eta eraginkor bat lortzeko asmoz, beste dei bat egin diegu Euskal Osasun Zerbitzuko arduradunei gatazkari irtenbide negoziatu bat emateko, Zentroko langileek jasaten duten diskriminazio bidegabearekin amaitzeko. Hilabete asko daramatzagu Euskal Osasun Zerbitzuko zuzendaritzari eskatzen negoziatu nahi dugula, Euskal Zentroko langileok inolako azalpenik gabe jasaten ari garen diskriminazio bidegabearekin amaitzeko konponbide batera iristeko, eta espero dugu oraingoan Osakidetzak akordioa lortzea eta erdiestea.

Ezinbesteko zerbitzua

Gogoratu behar da Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroak ezinbesteko zerbitzua eskaintzen duela EAEn odol- eta ehun-hornidura bermatzeko. Hala ere, sindikatuok salatu dugun bezala, langileek diskriminazio anakronikoa eta bidegabea jasaten dute, eta ez da aitortzen egiten duten lan garrantzitsua, Osakidetzako gainerako lankideek baino %4 gutxiago kobratzen baitute, eginkizun berberak edo antzekoak betez. Horregatik, konparaziozko bidegabekeria horrekin amaitzeko eskatzen dute.

“Eusko Legebiltzarrak ere eskatu dio Osakidetzari egoera horri amaiera emateko”. Sindikatuok salatu dugunez, “langileek bi urte baino gehiago daramatzate gatazkan: mobilizazioekin jarraituko dugu Osakidetzak egoera desblokeatu eta baldintzak ospitaleko gainerako langileekin parekatzea erabaki arte”.

Hori guztia dela eta, azken asteetan zentroko langileek errepidea moztu dute, manifestazioak egin dituzte Bilbon eta informazio-piketeak egin dituzte.

Erabateko arrakasta izan du Arabako landa eremuko Osakidetzako lehen mailako arretan deitutako grebak

Zubiate(e)ko Aritz

-

2023-04-27

0

Erabateko arrakasta izan du Arabako landa eremuko Osakidetzako lehen mailako arretan deitutako grebak

LAB, SATSE, SME, ESK, UGT, CCOO eta SAE sindikatuok eskerrak eman nahi dizkiegu langileei Osakidetzako Arabako Landa Eremuan deitutako grebaren arrakastagatik. Ditugun datuen arabera, Zuiako iparraldean langileen % 85ek bat egiten du grebarekin (5 mediku, 3 erizain eta Administrazio eta Garbiketa Arloko langileak). Valles I eta Valles II enpresetan langileen % 100 atera da grebara; Lautadan, berriz, % 71.

Greba honen arrakasta Arabako ESIaren Zuzendaritzaren aldetik jasotzen duen etengabeko tratu txarrak sortzen duen ondoezaren ondorio da. Izan ere, zuzendaritzak bere irizpideak inposatzea baino ez du bilatzen, langileekin eta haien ordezkariekin negoziatzeko edozein aukera ukatuz. LABek, SATSEk, SMEk, ESK-k, UGTk, CCOOk eta SAEk Arabako Landa Eremuko Lehen Mailako Arretako langileen bidezko borroka babesten eta bultzatzen jarraituko dugu, haien lan-eskubideak eta gure Osasun Publikoa defendatzeko.

Greba erregistratuta egonik, borrokaren bidez akordio hobea lor zitekeen Gipuzkoako elikaduran

Zubiate(e)ko Aritz

-

2023-04-27

0

Greba erregistratuta egonik, borrokaren bidez akordio hobea lor zitekeen Gipuzkoako elikaduran

Gaur, LABek erregistratutako eta ELA azken unean gehitutako grebarako egun eta erdi falta den honetan, CCOOk, ELAk eta UGTk akordio bat sinatu dute, elikagaien merkataritza eta industria sektoreko langileek eskubideak apur batzuen truke salduz.

Negoziazioan urtebete baino gehiago eman ondoren, 15 bilera egin ostean, Adegik negoziazio-mahaia deitu du grebarako 24 ordu baino pixka bat gehiago falta zirenean, plantillak kikiltzeko eta gatazka kalera ateratzea saihesteko asmo argiarekin. CCOO, ELA eta UGT sindikatuek amore eman dute eta aurreakordioa sinatu dute, baina LABek uste du ez dela nahikoa, eta, gainera, ziur gaude akordio hobea lor zitekeela.

Soldatari dagokionez, ikusten dugu ez dela nahikoa, eta are gehiago, horrelako sektore batean, Gipuzkoako Elikagaien Merkataritza eta Industrian, urtez urteko KPI osoak bermatzen ez direnean. Hazten ari den sektoreaz ari gara, pandemian salmentak denbora errekorrean biderkatu dituen sektore batez, erosketa-saskia % 16 ‘5 garestitu duen sektoreaz. Eta ez al dira gai urte bakoitzeko KPIa bermatzeko? Ezin dute, ez. Ez dute nahi! Eta, gainera, atzerapenak ordaintzeko 2024. urtearen amaierara arteko epea ematen zaie. Lotsagarria.

Lanaldia murriztea ere aldarrikapen historikoa izan da. Eta arlo horretan aurrerapausoak eman badira ere, urtean 2 orduko beherapena, guztira 4 ordukoa, miseria hutsa da. LABen aldarrikapena urteko lanaldia Uvescoko enpresa guztiek dutenarekin (1719 ordu urtean) parekatzea zen; hitzarmenak orain arte zuena baino 12 ordu gutxiago, besterik ez. Are, murrizketa hori eginda ere sektoreko langileek astean 37 ‘7 ordu lan egiten jarraituko luketela kontutan hartuta.

Gaur egun, langileei gero eta gehiago kostatzen zaie lanera joatea, eta, beraz, garraio-plusa beharrezkoa zen LABentzat, eta hori ere ez da lortu. Ezta lanaldiaren amaiera abenduaren 24an eta 31n aurreratzea ere.

Zalantzarik gabe, oso garrantzitsuak dira lizentziak hobetzea, ultraaktibitate mugagabea eta gaueko plusa. Azken hori, gainera, aldarrikapen historikoa da, eta orain arte itun bidez eta enpresetan lortutako hitzarmenen bidez baino ez da bermatu.

Baina LAB sindikatuan zinez sinesten dugu borrokaren bidez gure helburuak lortzean. Langile ordezkariek hamaika bisita, batzar eta eztabaida egin ondoren, langileak kontzientziatzea eta borrokara aktibatzea lortu dugu. Horrek dakarren esfortzuaz kontziente —batzuen kasuan, gainera, hobekuntza horiek eragingo ez zietela jakinda, itun propioak dituztelako— mobilizatzeko prest zeuden, Gipuzkoako elikaduraren sektoreko langileak kalera ateratzeko prest zeuden. Baina CCOOri, ELAri eta UGTri ausardia eta konbikzioa falta izan zaizkie. CCOOren immobilismoak, sektorean ordezkaritza handiena duen sindikatua, plantillekin egin beharreko lana baldintzatu du. Aldiz, ELAren jarrera ez dugu ulertzen. Apirilaren 5eko greba erregistroan egindako akatsa, 29rako proposatutako grebarekin bat ez egitea, azken unean iritziz aldatu eta bat egin, baina gero grebarik egin gabe akordio bat sinatzen amaitu? Argi eta garbi, Adegirekin duen bake sozialerako paktuan berresten gaitu honek. Langileekin izan duen zintzotasun falta gogor kritikatzen dugu.

LABetik aitortza egin nahi diegu lehen minututik hitzarmen honen alde borrokatu duten ordezkari guztiei. Zubiak eraikitzen eta gainerako sindikatuekin lan egiten saiatu dira etengabe. Eta bakarrik egonda ere, aurrera egiteko konpromisoa erakutsi dute! Baita txalotu ere, beren baldintzengatik edo elkartasunagatik antolatu diren, eta grebara joateko prest zeuden pertsona guztiei. Gaur mahai gainean zerbait egon bada, zuek posible egin duzuelako izan da. Zuek zarete ezinbestekoak.

Hego Euskal Herriko langabeziaren gorakadak bereziki emakumeei eragin die

Zubiate(e)ko Aritz

-

2023-04-27

0

Hego Euskal Herriko langabeziaren gorakadak bereziki emakumeei eragin die

Emakumezkoen langabeziak gora egiten jarraitzen du, eta gizonezkoen langabezia tasa emakumeen bizkar jaisten ari dela iradokitzen dute Biztanleria Aktiboaren Inkestaren datuek. Badirudi goia jo dutela kontratu mugagabeen eta behin behineko kontratuen arteko korrelazio berria hobetzera bideratutako neurriek, eta industria sektoreak ahultzen jarraitzen du.

Hego Euskal Herriko langabezia tasak gora egin du aurreko urte zein hiruhilabetekoarekin alderatuta (2023ko lehen hiruhilabeteari dagokionean, %9,3koa). Biztanleria Aktiboaren Inkestak 126.400 langabe zenbatu ditu. Nafarroan langabeziak izandako gorakada azpimarratu behar dugu, langabezia tasa %12,1ean kokatu baita, duela urte bete baino 2 puntu gorago (5.700 langabe gehiago daude Nafarroa Garaian).

Gero eta emakume gehiago daude langabezian. Izan ere, gizonezkoen langabezia tasak behera egin duen bitartean (%8,2), emakumezkoenak gora egin du eta %10,5ean kokatu da. Azken hilabeteetan, emakumeen langabeziak goranzko joerari eutsi dio, gizonezkoenak behera egiten jarraitzen duen bitartean. 25 urtetik beherakoen langabeziak behera egin duen arren, langabezia tasak oso altua izaten jarraitzen du, %20,9koa. Kasu honetan ere, emakumezkoen langabeziak gora egiten jarraitzen du (%24,1, duela urte bete baino ia 2 puntu gehiago), gizonezkoenak beherako joerari eusten dion bitartean (%18,2, duela urte bete baino 10,7 puntu gutxiago). Beraz, gizonen langabezia tasa emakumeen bizkar jaisten ari dela pentsa liteke, lan merkatuko arazo estrukturalak zuzendu beharrean.

Kontratazioari erreparatuz, badirudi kontratu mugagabeen eta behin behineko kontratuen arteko korrelazio berria instalatu dela, egoera zuzentzen jarraitzeko margen gutxirekin. Hego Euskal Herrian kontratu mugagabeak %80,9 eta behin behinekoak %19,1 dira urteko lehen hiruhilekoan.

Langabezia sektoreka aztertzerakoan, industria sektoreak ahultzen jarraitzen duela ikusi dugu. Izan ere, urteko lehen hiruhilekoan industrian 3.200 langabe gehiago egon dira, iazko urteko epe berarekin alderatuz, %36,78 gehiago. Zerbitzuetan ere langabeziak gora egin arren, proportzio txikiagoan izan da, pasa den hiruhilekoan baino %15,08 gehiago. Okupazio datuak aztertuta, zerbitzu sektorean okupazioak gora egin du azken hiruhilekoan; beraz, esan dezakegu langabeziak gora egin arren, enplegua sortzen ari dela, industrian ez bezala.

Langabezia datu kezkagarriak ditugu esku artean. Lan merkatuan kronifikatu den prekaritate eta ezegonkortasun ereduaren adierazle dira gaur publiko egin diren langabezia datuak, egoera zaurgarriagoan dauden kolektiboak gehien kolpatuz. Era berean, zerbitzuetan oinarrituriko ekonomiaren nagusitasunaren adierazle ere badira.

Krisiak bata bestearen atzetik kateatzen ari gara, langileon lan eta bizi baldintzen prekarizazio prozesuan sakonduz. Horixe da ordenamenduan instalatua gelditu den faktore nagusienetakoa. Hala, bizitza duinarekin kontrajartzen da egungo eredu kapitalista, gainprodukzioan eta kontsumoan oinarritzen den kapitalak geroz eta poltsiko gutxiagotara doan aberastasuna metatzen jarrai dezan.

Maiatzaren 1ean beste Euskal Herri bat, beste mundu bat aldarrikatuko dugu, non langileon lan eta bizi baldintza duinak erdigunean egongo diren. Hitzarmenak berritzea, 1.400 euroko gutxieneko soldata, zerbitzu publiko duinak garatzea ahalbideratuko duen zerga politika edota lanaldi murrizketaren eztabaida errealari heltzea aldarrikatuko dugu, eta egoera bere horretan mantentzearen erantzuleak seinalatuko.

Prebentzioaren aldeko borroka indartuko dugu

Zubiate(e)ko Aritz

-

2023-04-27

0

Prebentzioaren aldeko borroka indartuko dugu

Gaur, Lan Osasunaren Nazioarteko Egunaren bezperan, aurten hildako 18 langileak lore eskaintza batekin omendu ditugu. Horrez gain, Bilboko Euskalduna Jauregian gauzatzen ari den kongresua zuriketa ariketatzat baino ez dela azpimarratu dugu, eta arazoari benetan aurre egiteko neurriak hartzeko premia nabarmendu du Garbiñe Aranburu koordinatzaile orokorrak.

LAB sindikatuko Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako delegatuen asanblada egin da gaur goizean Bilbon kokatutako EHUren Paraninfoan, lan osasuna izan duelarik berbagai. Izan ere, bihar, apirilak 28, Lan Osasunaren Nazioarteko Eguna da, eta LABek argi dauka, arlo honetan prebentzioa hil ala bizikoa denez, gai horri merezi duen garrantzia eman behar zaiola. Hala, batzarrean azaldu dugu aurrerantzean lan osasunaren eta prebentzioaren aldeko borroka areagotuko dugula, eta nekaezin jardungo dugula erantzuleak seinalatu eta patronalari nahiz instituzioei dagokien erantzukizuna bete dezaten exijitzeko lanean.

Ildo horretan, batzarraren ostean mobilizazioa egin dugu, Euskadi plazan hasi eta Euskalduna Jauregiraino, tartean Lan Ikuskaritzatik zein Eusko Jaurlaritzaren egoitzatik pasatu garelarik, laneko gaixotasun nahiz istripuen erantzule baitira erakundeok.

Gogorarazi beharrekoa da 2023an dagoeneko 18 direla lanean hil diren euskal herritarrak, eta iaz, berriz, 69 izan zirela guztira. Bada, Euskalduna Jauregiaren aurrealdera iristean, lore eskaintza egin dugu hildako kide horiek gogoan izan eta halakorik gehiago gerta ez dadin eskatzeko. Jauregi horrek, hain zuzen ere, Lan Osasunari buruzko kongresua hartu du egunotan, eta bertan parte hartzen ari dira enpresak, instituzioak, mutualitateen ordezkariak eta abar. Hortaz, erantzule zuzenengana jo dugu gaurkoan.

Zuriketaren eta inpunitatearen aurrean, langile duintasuna

Lan osasun eskubidea egunero urratzen da, atzera egiten ari gara. Patronalak eta instituzioek hartzen dituzten erabakiek edo hartzen ez dituzten prebentzio neurriek gaixotzen eta hiltzen gaituzte. Langileok bizi dugun krisi ekosozialaren aurpegi gordina dira lan istripuak, laneko gaixotasunak, hildakoak.

Euskaldunakoa omen da mundu mailako prebentzio jardunaldirik garrantzitsuena. Bada, parte-hartzaileen zerrenda aztertu besterik ez dago, berriketa asko bai, baina prebentzioa erdigunean ez dela egongo jabetzeko. Lan osasuna bost axola zaie jardunaldietan parte hartzen ari direnei.

Izan ere, patronalaren interesak ongi zainduak daude barruan. Enpresa ordezkari ugari daude bertan. Poltsikoak betetzeko laneko gaixotasunak eta laneko heriotzak asumitu beharreko albo kaltea direla uste dutenei alfonbra gorria jartzen zaie jardunaldi hauetan.

Kongresuan parte hartzeko gonbidapena iritsi zitzaion LABi. Bada, formatua eta parte-hartzaileak ikusita, ez zen eztabaidarik edo kontrasterik behar izan. Ez da gure tokia; izan ere, jardunaldiotan prebentzioaz hitz egingo dela esatea irain hutsa da. Euskaldunan daudenak laneko heriotzen eta gaixotasunen erantzuleak dira, eta lan osasuna ez dago inondik ere beren kezka nagusien artean.

Ez dago osasun galera etengabea justifikatuko duen ezer, ondo ezagutzen baititugu halakoak ekiditeko prebentzio neurriak. Horri buruz hitz egitea saihesten den bitartean, kongresuak antolatzen dira justifikaezina zuritzeko asmoz.

Osasun galera eragiten dutenak, arazoaren jatorri direnak, ezin dira arazoaren konponbide izan. Patronalarekin batera, mutuen ordezkariak edo arduradun instituzionalak, beste aldera begiratzen dutenak, enpresarien zigorgabetasuna zaintzen eta babesten dutenak, ari dira kongresu honetan parte hartzen. Gailur hau inpunitatearen argazkia da.

Jasangaitza da egoera. Honi aurre egiteko neurriak eta konponbideak mahai gainean jartzea, prebentzioaren aldeko borroka indartzea, dagokigu.

Ekintza sindikalean lan osasunaren aferari garrantzi handiagoa emango diogu, osasun galeren atzean dauden arrazoiak azaleratu eta benetako prebentzio planak eskatuko ditugu, patronala eta instituzioak interpelatzen jarraituko dugu. Osasuntsu eta bizirik itzuli behar dugu etxera.

Eta konfrontazio hori esparru guztietara eramango dugu; lantokietara, gure ekintza sindikalaren bitartez, lan istripuei erantzuteko protokoloa aktibatuz, eta Osalanera ere bai.

Aitzakiak amaitu dira. Ez dugu diskurtsorik behar, prebentzio neurri zehatzak baizik. Lekuko deserosoak izango gara, gobernuaren eta Confebasken arteko sintonia are begibistakoagoa izatea eragingo dugulako, eta horrek arrazoiak eta indarra emango dizkigu lan osasunaren defentsan borroka sindikalak aktibatzen jarraitzeko.

Instituzioen utzikeria

Hildako bakar bat gehiegi da. Egungo argazkia ezin dugu ontzat eman, ezin da naturalizatzen utzi. Langileen aurkako indarkeria honi amaiera eman behar zaio.

Ez dago borondate politikorik lantokietako osasun galerak dakarren gaitz sozialari amaiera emateko. Trafiko istripuetan eta lanekoetan hildako pertsonen kopurua antzekoa da. Istripuen guztizko kopurua askoz ere handiagoa da laneko istripuen eta gaixotasun profesionalen kasuan. Bada, lan osasunari loturiko isunen kopurua askoz ere txikiagoa da: 687 baino ez. Trafikokoak, berriz, 292.000 dira. Hitzak soberan daude; enpresaburuen inpunitatearen datuak dira.