2025-12-28
Blog Page 211

EHUn lan baldintza duinen alde: prekarizazio eta murrizketa gehiagorik ez!

LOSUren ezarpenaren aitzakiarekin UPV/EHUko irakasle eta ikertzaileon lan baldintzak okertzeko arriskuan aurkitzen gara, ordezkapen politika jada murriztua are gehiago oker baitaiteke oraindik Ordezko irakasle irudi berriarekin.

EHUk erabaki du arduraldi osoko irakasle-ikertzaileen ordezkoak lanaldi partzialekoak izango direla nahiz eta irakasle-ikertzaileen lan-hitzarmenak eta 41/2008 dekretuak arduraldi osokoak izan daitezela ahalbidetzen duten. Beraz, arduraldi osoko irakasle-ikertzaileen ordezkoei askoz jota soldata osoaren % 34,29 ordainduko zaie (kasurik onenean, hau da, beraien irakaskuntza zama % 75ekoa denean) eta gizarte segurantzan proportzio berdinean kotizatuko dute, plaza hutsak betetzen dituzten irakasleak salbu. Beraz, ordezkoen urteko soldata gordina 7.584 € eta 11.360 € artean egongo da, astean emandako klase kopuruaren arabera. EHU jada hasi da amatasun baimen zein bajen ordezkapenak era horretan egiten!

Jokabide hau guztiz onartezina da eta gure indar guztiarekin aurre egingo diogu. Areago, uste dugunean badirela irtenbideak berme juridikoarekin ordezkapenak osokoak izaten jarraitzeko borondate politiko eta negoziaziorako prestutasuna baino eskatzen ez dutenak.

Ordezkapen politika honek irakasle-ikertzaile GUZTIEN lan-balditzetan eta sailen irakaskuntza ahalmenean izango du eragina, eta gainera lan-hitzarmena eta lan-poltsen akordioa larriki urratzen ditu, zeintzuetan partzialtasuna murrizteko neurriak adostu ziren.

Ordezkapen politika berriak ondorio larriak izango ditu:

– lanaldi partzialean jardungo duten irakasleen kopurua handituz, arduraldi osoko irakasle baten herena kobratuz, alegia, soldata 800 €tik beherakoa izango da,

– ordeztu eta estali gabeko kreditu kopuruak handituz, irakasle guztion irakaskuntza zama ere gogortuz,

– irakaskuntzaren antolaketa lana zailduz Sailei, irakaskuntzaren beraren kalitatearen kontura zenbait kasutan (handituko dira, besteak beste, ikasgai batean hainbat irakasle edukiko dituzten ikasgaiak, askotan, gaian adituak ere ez direnak izango).

Honen atzean EHUk egiten duen Ordezko irudiaren interpretazio hertsia eta mugatua dago, baina baita Eusko Jaurlaritzaren Unibertsitate Publikoa finantzatzeko politika murritza ere, oso urruti dagoena Estatuko Unibertsitate Sistemaren Lege Organikoak berak agintzen duen ortzimugatik: BPGren %1a, 2030 urterako. Gaur egun, Eusko Jaurlaritzaren ekarpena % 0,4an dago.

Honen aurrean, LAB, STEILAS eta ELA sindikatuok ondorengoa exijitzen dugu:

  1. Lanaldi osoko Irakasle eta Ikertzaileen lanpostu guztien ordezkapen guztiak (baimenak, bajak, nahitaezko eszedentziak, zaintzarekin lotutako eszedentziak, …) lanaldi osoko kontratuekin betetzea.
  2. Lanaldi partzialeko kontratu kopurua murriztea, lan-hitzarmenean eta lan-poltsen akordioan kontratu horiek metatzeko lanaldi osokoak sortzeko mekanismoak aplikatuz.
  3. Lanaldi partzialeko kontratuei soldata duina ezartzea klaseen prestakuntza eta zuzenketa lanak, oinarrizko koordinazioa eta kudeaketa, formakuntza eta irakaskuntzari loturiko ikerketa kontuan hartuz.
  4. Eusko Jaurlaritzari modu esanguratsuan gehitzea EHUri bideratutako finantziazioa lan baldintza duinak bermatu eta zerbitzu publiko egokia emateko modua izateko eta UPV/EHUko zuzendaritzari finantzazio gehigarri horren beharra adieraztea eta publikoki lan egitea haren alde.

Horregatik guztiagatik eta baita urtez urte jasan dugun eros ahalmenaren galera eta lan baldintzen okertzea salatzeko (erretiroen hitzarmena bertan behera uztea, zentroen itxierak, ….) LAB, STEILAS eta ELA sindikatuok, adierazten dugu gure asmoa mobilizazio dinamikak abiatu eta, negoziatzeko borondate eta planteamendu argirik ezean, Greba deialdia ere egiteko irailetik aurrera, ikasturte berriaren hasierarekin batera.

Elorritxuetako adingabeen zentroko erabiltzaile zein langileen egoera salatu eta zerbitzuaren publikotasuna eta kalitatea bermatzeko eskatu dugu

Langileek bizi duten egoeraren erantzuletzat jotzen ditugu Bizkaiko Foru Aldundian orain arte Sergio Murillo buru izan duen Gizarte Ekintzako Saila eta Landalan enpresa esleipenduna, kudeaketa utziko duela iragarri duena. Orduz geroztik, kaleratzeak egon dira, lan-baldintzak nabarmen kaskartu dira eta zerbitzuaren etorkizuna kolokan dago. Hori guztia dela eta, langileek mobilizazioei ekingo diete.

Elorritxuetako (Vivero) zentroa Bizkaiko Foru Aldundiaren zerbitzua da, Landalan enpresak kudeatzen duena, eta 50 langile baino gehiago ibili dira bertan lanean azken urtean. Orain dela urtebete inguru Landalanek zerbitzua emateari utziko ziola adierazi zien langileei eta komiteko ordezkariei. Ordutik, Landalaneko zuzendaritzarekin zein zerbitzuaren titularra den Bizkaiko Foru Aldundiaren Gizarte ekintzako buru izan den Sergio Murillorekin hainbat bilera egin dituzte, komiteko kideekin batera, sindikatuek. Bilera horietan, Landalanek zerbitzua emateko aukerarik ez zuela ikusten esaten zuen, eta aldundiarekin zuen hitzarmena bukatzerakoan zerbitzua emateari utziko ziola iragarri zuen.

Horretarako, enpresa berriari subrogaziorako datu guztiak emango zizkiola agindu zuen, hitzarmen kolektiboak adierazten duen bezala. Ordutik hona, zerbitzua ematearen hitzarmena hainbatetan luzatu dute, eta langileen lan baldintzak hitzarmen batetik betera kaskartu dituzte, hilabetez hilabete langileen lan osasuna jokoan jartzeraino. Gogoan izan behar da Landalan urteetan zehar sektoreko hitzarmen kolektiboa errespetatu ez duen enpresa dela eta Bizkaiko Foru Aldundiak, hau guztia jakin arren, beste alde batera begiratu duela. Bitartean, ezkutuko kaleratzeak martxan jarri dituzte eta hainbat langile kaleratuak izan dira.

Zerbitzuaren egoerak urteak daramatza kaskarra izaten, eta egungo egoera oso larria da: ratio falta, 42 erabiltzailerentzako plaza itunduak izanik 82 erabiltzaile egotera ailegatu baitira, eta hori guztia langile gehiago jarri gabe, erabiltzaileentzako espazio duinik gabe eta haien bizi proiektua aurrera eramateko espazio gabe, material faltarekin, higienerako material faltarekin eta erre ziren koltxoiengatik eraikinean gertatutako sutearekin, besteak beste.

Bizkaiko Foru Aldundia eta Sergio Murillo guzti honen erantzule dira. Alde batetik, egoeraren berri izan dutelako eta langileei emandako hitza bete ez dutelako, langileei agindu baitzieten zentroa irekita mantenduko zutela. Ordea, bitartean lan zentroa pixkanaka-pixkanaka desegiten ari ziren. Eta bestetik, langileek zein egoiliarrek salatu duten bizi eta lan egoera kaxkarrak zeintzuk diren urteetan jakin dutelako eta beste albo batera begiratu izan dutelako, langileen lan eta bizi proiektuekin jolastuz.

Beste behin ere argi geratu da publikoak izan beharko liratekeen eta aldundiaren menpe dauden zerbitzuen pribatizazioak langileen miseria dakarrela. Horregatik, lanpostuen defentsan eta langile zein egoiliarren lan eta bizitza duinen aldeko borrokan, mobilizazio ziklo hasiko du sindikatuak. Orain arte egin bezala, langileak lehen lerroan jarriko dituzte. Lehenengo hitzordua uztailaren 28an izango da, Ugaskon, Gizarte Ekintzako bulegoen aurrean.

Ikuskaritzak arrazoia eman dio LABi eta Flexix SA enpresa zigortu du Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko Legea urratzeagatik #LortuDugu

Bizkaiko Lan Ikuskaritzak aintzat hartu du LAB sindikatuak jarritako salaketa, eta zigorra ezarri dio Zamudion dagoen eta kautxuzko produktuak ekoizten dituen enpresari.

Zehazki, Lan Ikuskaritzak honako hauek ezarri ditu:

1.- Zigor larria jarri dio, “agente kimiko jakin batzuei dagozkien arriskuak osorik ez ebaluatzeagatik”; zehazki, “arrisku-ebaluazioak eta, hala badagokio, eguneratzeak eta berrikuspenak ez egiteagatik, bai eta langileen lan-baldintzen eta jardueraren aldizkako kontrolak ez egiteagatik ere, lan-arriskuen prebentzioari buruzko araudian ezarritako irismenarekin eta edukiarekin”.

2.- Beste zigor larri bat jarri dio, “karga fisikoaren ondoriozko arriskua ez ebaluatzeagatik”; hain zuzen, “ikusi zen langileek kargen eskuzko manipulazioak egiten dituztela jarrera behartuekin”.

3.- Laneko arriskuak prebenitzeko errekerimendua, “prebentzio-jardueraren plangintzan, zarata murrizteari dagokionez proposatutako neurri bakoitzerako, kostua, arduraduna eta aurreikusitako ezarpen-data sartu beharko ditu enpresak, baita horiek gauzatzeko epea, arduradunak izendatzea eta horiek gauzatzeko behar diren giza baliabideak eta baliabide materialak ere”.

4.- Laneko arriskuen prebentziorako errekerimendua, hain justu ere, “enpresak bermatu behar du langile bakoitzak prebentzio-arloko prestakuntza teoriko eta praktiko nahikoa eta egokia jasotzen duela, langile bakoitzaren lanpostuan edo funtzioan bereziki zentratuta”.

5.- Errekerimendua, “moldekatze-eremuan higiene-neurri egokiak ez hartzeagatik”. Beraz, enpresak neurri egokiak hartu beharko ditu langileek agente kantzerigenoek kutsatzeko arriskua dagoen lan-eremuetan (moldekatze-eremuan) jan edo edan ez dezaten bermatzeko.

Beraz, Flexis SA enpresak laneko arriskuen prebentzioari buruzko legea urratu zuen agente kimikoen gaineko arriskuen, karga fisikoen gaineko arriskuen, zaraten, langileen prestakuntzaren eta higienearen arloan.

Ebazpen horrek agerian uzten du Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko Legea abian jarri eta 27 urte geroago, patronalarentzat paper bustia izaten jarraitzen duela. Bitartean, LABek laneko prebentzioaren eta segurtasunaren arloko ez-betetze guztiak salatzen eta langileen osasuna bermatzeko mobilizatzen jarraituko du.

LAB da hauteskundeen epe trinkoan Nafarroa Garaian gehien hazi den sindikatua

Iritsi berri diren maiatz amaierako datu ofizialek argi adierazi dute LAB dela Nafarroa Garaiko hauteskunde sindikalen epe trinkoan gehien hazi den sindikatua. 2022ko abuztuaren 31tik 2023ko maiatzaren 30era Nafarroako ordezkaritza sindikalaren %45 berritu da. Bederatzi hilabete erabakior horietan, CCOO eta bereziki UGT jaitsi eta ELA mantendu den bitartean, LABek puntu erdia irabazi du.


2022 abuztuak 312023 maiatzak 30Aldea
ordezkariak%ordezkariak%ordezkariak%
LAB111517,17117617,69+ 61+ 0,52
ELA150323,14154023,16+ 37+ 0,02
CCOO155823,99158823,89+ 30– 0,10
UGT158924,46161224,25+ 23– 0,21

LABek oso emaitza onak lortu ditu hainbat eremutan. Sindikatu indartsuena da Foru Administrazioan (lehen indarra berretsi eta ordezkaritza zabalduz, 77 delegaturaino), Nafarroako Unibertsitate Publikoan, udal eremuan, Esku-hartze Sozialean (gehiengo osoa), ikastoletan (kasik ordezkaritza osoa), adinekoen egoitza askotan, Torraspapel bezalako industrietan (13 ordezkaritik 10 eskuratu zituen LABek) edota zerbitzu pribatuetako enpresa handiena den Auzolagunen (23 ordezkaritik 15).

Lurraldeka, LAB oso indartsua da Mendialdean, Iruñerrian beste sindikatuen pare dago eta Erdialde-Erriberan ere espazioa irabazten ari da. Ildo horretan, aipagarria da Erdialdeko eta Erriberako enpresa esanguratsuetan sartu dela lehen aldiz; hala nola, Fustiñanako Rios Renovables (lehen indarra), Buñuelgo SAT Yesh Fresh (ordezkaritza osoa) edo Tuterako Piher enpresetan. Eta aipatzekoak dira dira eskualde horretako beste emaitza batzuk ere: Milagroko Gelagri (13tik 6 LABek) eta Vegetales de Navarra (lehen aldiz indar bozkatuena), Sesmako Ingeteam (5 ordezkari) edota Tuterako Torre Monreal (5etik 4 LABek).

Epe trinko honetan izandako emaitzak are garrantzitsuagoak dira azken urteotako garapena kontuan hartuta. 2010ean lehen sindikatuaren (UGT) eta LABen aldea 17,77 puntukoa zen: UGT %30,28, LAB %12,51. Une honetan tartea 6,56 puntukoa besterik ez da: UGT %24,25, LAB %17,69. Erregimenaren parte izan den eredu sindikalaren gainbehera eta LABek ordezkatzen duen kontrabotere sindikalismoaren arrakasta adierazten du datu horrek.

Aintzat hartu beharreko beste datua, honako hau: 2010ean UGT eta CCOOen arteko batura %55,59 zen bitartean, egun %48,14 da. Hau da, bi sindikatu horiek ez dute nafar langileen gehiengoa ordezkatzen eta beraz bi sindikatu horiekin osatutako Elkarrizketa Sozialeko Kontseilua bertan behera geratu beharko litzateke, eta sindikatu guztiak aintzat hartuko dituzten eta lan harremanetarako esparru propioa eratzen lagunduko duten tresna eraginkorrak sortu behar dira. Era berean, Nafarroako Lan Epaitegia bezalako guneak demokratizatu beharra dago, gaur gaurkoz PSN-Geroa Baik ontzat eman baitute CENek eta UGTk LABi ezarritako betoa.

Datu hauek are eta meritu gehiago daukate, kontuan hartuta oraindik Nafarroako hainbat enpresaren kontratazioetan (adibidez, Volkswagen) eta/edo hauteskunde prozesuetan ez dagoela sindikatuen arteko aukera berdintasunik: enpresari askok beste sindikatu batzuen aldeko apustua egiten dute LABen sindikalismo borrokalariari bidea ixten saiatzeko. Zorionez, jarritako oztopoak gainditzen ari da LAB, hala sektore nola eskualde desberdinetan.

Gauzak horrela, oraindik ere LABek hazteko borondatez jarraituko du lanean, kontraboterezko sindikalismo independentista, feminista eta antirrazista Nafarroan ere zabalduz.

Villavesak arriskuan

Iruñerriko autobus zerbitzuko Enpresa Batzordeak lan-baldintza kaskarrak, plangintza falta eta mantentze-lan desegokiak arbuiatu dituzte, eta eskatu dute zerbitzuaren kalitatea eta langileen egoera duina lehenesteko.

Jarraian, Enpresa Batzordeak plazaratutako oharra:

Gidariok denbora daramagu gure lan-baldintzak hobetzeko eskatzen. Era berean, TCC eta Iruñerriko Mankomunitate enpresen aurrean autobusen egungo egoera txarra etengabe salatzen. Horri gehituta, aurten ere, Sanferminetan, eskualdeko
hiri-garraioan gabezi oso garrantzitsuak sumatu ditugu.

Mantentze-lanak, aire girotua, kontratazioak eta errefortzuen plangintza negargarriak izan dira. Erabiltzaileek eta gidariok, berriz ere, plangintza ez-eraginkor horren ondorioak jasan ditugu.

Enpresarentzat lehentasun bakarra kostuak aurreztea da. Bitartean, Iruñerriko Mancomunitateak eta TCC-k, harrotasunez beraien lana egokitzat aurkezten dute eta bidaiari kopuru errekorren zifrak erakusten dizkigute. Jaiegun hauetan, lotsagarria da autobusak abanikoz beteta ikustea, jendez gainezka eta langileak kudeaketa txar honen ondorioz sufritzen egotea.

Egunero erreklamazio ugari jasotzen ditugu, eta ezin hobeto ulertzen ditugu. Egoera horren guztiaren ondorio larrienetako bat pasa den larunbatean gidari batek izandako zorabioa izan da, seguraski beroaren eta presioaren ondorioz.

Hori dela eta, gure aldarrikapenei erantzuteko eskatzen dugu, bai Iruñerriko Mankomunitateari bai TCC enpresari garraioaren egungo egoeraren ardura har dezatela. Horrela, kalitatezko zerbitzua eskaini ahal izango zaie bidaiariei zein langileei.

Aguirre y Aranzabaleko langileek hainbat mobilizazio deitu dituzte enpresak ezarritako aldebakarreko aldaketak salatu eta lan-baldintza egokiak eskatzeko

Ordezkaritza sindikala galaraztera bideratutako erabakiak hartu ditu azkenaldian zuzendaritzak; hori dela eta, langileek grebara joko dute.

Uztailaren 7an Eibarko Aguirre y Aranzabal (AYA) armagintza lantegiko langileak batzarrean bildu ziren eta gehiengo absolutuz mobilizazio proposamenaren aldeko botoa eman zuten. Enpresako zuzendaritzak azken hilabeteotan hartutako erabakien ondoren, honako hauek dira langileen helburu nagusiak:

– Enpresak aldebakarrez hartutako eta inposatutako erabakiak indargabetzea. Erabaki horien helburua plantilla zatitzea eta oinarrizko eskubide sindikalak urratzea da. Hala, egun 10 bat langile dituen enpresan horiek banatu eta, hala, ordezkaritza sindikala izateko beharrezko gutxieneko langile kopurura ez iristea nahi izan du zuzendaritzak.

– Errepresio sindikala eta langileenganakoa amaitzea.

Orain arte, enpresak ez du negoziatzeko asmorik erakutsi, eta ez da bildu nahi izan gai horiek AYA enpresako langileen legezko ordezkariekin aztertzeko.

Horregatik guztiagatik, LABek bat egiten du langileek mobilizazioekin hasteko erabakiarekin, adostasuna lortu eta egoera birbideratu ahal izateko.

Greba egunak uztailaren 26a, 27a eta 28a izango dira, eta irailaren 4tik aurrera greba mugagabera joko dute. Horrez gain, lanuzteak eta kontzentrazioak egingo dituzte.

Akordioak amaiera eman dio Bilbao Kirolakeko lorezainen greba mugagabeari

37 eguneko greba mugagabearen ondoren, Bilbao Kirolakeko lorezaintza zerbitzuko langileek akordio bat lortu dute enpresarekin; akordio honek hobekuntza garrantzitsuak barnebiltzen ditu kolektiboarentzat. Gaur, uztailak 12, itzuliko dira lanera.

Aurretiaz hitzartuta zituzten KPIaren araberako soldata-igoerei, sinaduratik aurrera, 350 euroko igoera gehituko zaie urtero jasotzen dituzten lau ordainsarietan, 2 egun libre gehiago izango dituzte (guztira 7), antzinatasun-osagarria biurtekoetan ordaintzen hasiko da eta ez laurtekoetan, eta zelaia markatzeagatik egiten dituzten lanorduak konpentsatzeko sistema bidezkoagoa ere lortu dute.

Beste behin ere, agerian geratu da borrokak balio duela, eta langileek beren lan-eskubideak baliarazteko erakutsi duten erabakitasuna funtsezkoa izan dela gaur ospatzen dugun akordioa lortu ahal izateko.

ADEGIk uko egin dio Gipuzkoako Egurgintzako negoziaketa mahaia osatzeari

LAB sindikatuak emandako hitza bete du, eta 20 urte luze igaro diren honetan, gaur bildu da lehen aldiz Gipuzkoako Egurgintzako Hitzarmenaz hitzegiteko mahaia.

Gaurko bilerak helburu argi bat zuen, egurgintzako sektoreko langileek bizi dituzten lan baldintzen berritzeaz hitz egingo zuen mahaia osatu eta sektore oso baten arautze minimo bat bermatuko duen herrialdeko hitzarmen duin baten elkarrizketa martxan jartzea.

Mahaiko kide izan diren lau sindikatuek (LAB, ELA, CCOO eta UGT) beharrezkotzat jotzen dute mahai honen sorrera, baina ez dira joko honetako partaide bakarrak eta bidea ez da erraza izango. Mahaia osatzen duten patronal guztien izenean ADEGIk hitza hartu duenean, hitzegiteko borondatea erakutsi bai baina negoziaketa mahaiari “irekiera ez ematea” erabaki dutela aipatu dute, arrazoi juridiko eta teknikoak argudiatuaz.

Haien aldetik, denbora irabaztea soilik helburu duen argudiaketa hutsala iruditzen zaio LABi gaur jasotakoa. Borondate hitza beraien ahotan entzun arren, mahaiko partaide guztion nahia berdina izanik ere, nabarmena izan da ADEGI bezalako patronal batek denbora irabazi eta denborak berak propioki markatu nahi izanaren jarrera.

Gauzak horrela, konpromisoari eutsiz eta lanean eta bultzatzaka jarraitzeko asmoa erakutsi du sindikatuak, egurgintzako negoziaketa mahaia osatu arte. Irailean bilduko dira berriro.

Osakidetzan azpikontratatutako garbiketako langileentzako homologazioa bermatzea #LortuDugu eta zerbitzu bera ematen duten langile publikoen baldintza eta soldata berdinak izango dituzte

Hitzarmen kolektiboa berritzeko aurreakordioa lortu da ia ehun greba egunen ostean. Negoziazio eta borrokaldi luzeak eman du emaitza: aldarrikapen sozial nagusiak jasoko ditu hitzarmenak, tartean, azpikontratatuko langileen lan baldintzen homologazioa.

Bost urte baino gehiagoz luzatu da negoziazioa, berrogeita hamar bilera baino gehiago egin dira eta langileak ia 100 egunez greban egon dira. Bada, borrokaren bidez azkenik lortu ahal izan dute luzaroan exijitu duten hori, hau da, Osakidetzako langileekiko homologazioa. Horrez gain, baina, beste hainbat hobekuntza jasotzen ditu testuak. 2021etiko atzerapenak jasotzen dituzten karrera profesionaleko mailak aitortzea, karrera profesionaleko etorkizuneko deialdietara sarbidea bermatzea, txanda kontratua eskuratzea, lanpostu hutsak esleitzeko erregulazio objektiboa… Hala, langile bakoitzari aitortutako mailaren arabera jasoko dituzte atzerapenak beharginek, zenbait kasutan 9.700 euroraino iritsiko direlarik.

Sektoreko beharginek hasiera batean ez zuten uste hitzarmena berritzeko horrenbeste oztopo izango zituztenik, baina Garbialdi buru duten enpresa esleipendunen eta Osakidetzaren beraren blokeoa pairatu behar izan dute, eta horrek bultzatu ditu gatazkara. Grebak iraun duen ia 100 egun horietan zehar, gehiegizko gutxieneko zerbitzuak, poliziaren presentzia itogarria eta dozenaka identifikazio jasan behar izan dituzte. Borroka luzea izan da eta langileek ez dute atzera urratsik egin. Ekimenez jositako borrokaldia izan da, tartean, Gurutzetako plazan astebeteko kanpaldia egin zuten. Finean, borroka jarri dute erdigunean, eta sektorea duintasunez gainezka dagoela erakutsi. Euskal Herrian izandako lan-borroken zerrenda zabalean orrialde gogoangarri bat idatzi dute Osakidetzako garbiketan azpikontratatutako langileek.

LABek hasieratik egin du borrokaren aldeko apustua eta indarrak batzearen aldekoa. Orain lorpen kolektiboa gozatzeko garaia da. Antolakuntzari eta borrokari esker lortu den garaipena ospatzekoa.