2025-12-26
Blog Page 186

Gizonezkoak ere Greba Feminista Orokorrera

Azaroaren 30ean Greba Feminista Orokorra dugu Hego Euskal Herrian, zaintza eskubide kolektiboaren alde. Jendarte osoa, emakumeak* zein gizonak gaude deituak grebara. Gizona izan eta grebarako arrazoiak oraindik ez badituzu argi, hemen jaso ditugu hainbat gako argigarri. Andoni Etxanizen hitzak jaso ditugu jarraian, Zumaiako GKN enpresan LABeko ordezkaria da eta bere eskualdeko batzarrean gizonek grebarako dituzten arrazoiez aritu zen.

“Eremu maskulinizatu batean (industrian) egiten dut lan, gizonezkoa naiz, eta galdera honi erantzutea eskatu didate: Zergatik egin behar dut greba feminista orokorra?

Egia da, nire inguruan, nire lantokian, gizonezko askok borroka feminista emakumezkoen gauza bat bezala bizi dutela. Eta pentsamolde horri buelta ematea ez da erreza izango, baino saiatu behar gara. Nik, gizonezkoa izanda, zergatik egin behar dut greba feminista? Galdera honi beste galdera batzuk eginez hasiko naiz erantzuten:

-Zergatik naiz antirrazista, ni zuria banaiz?

-Zergatik salatzen ditut jarrera homofoboak, ni heteroa banaiz?

-Zergatik salatzen ditut jarrera transfoboak, ni ez banaiz transexuala?

-Zergatik naiz feminista, ni gizonezkoa banaiz?

Giza eskubideak defendatzen ditudalako, eta feminismoak horretarako aukera ematen digulako. Feminismoak giza eskubideak defendatzen ditu, guztion giza eskubideak defendatzen ditu. Egia da matxismoak ez dituela berdin urratzen emakumezkoen zein gizonezkoen eskubideak, ezta ere arrazismoak edo homofobiak, edo transfobiak. Emakumea eta beltza bazara, diskriminazio bikoitza izango duzu. Emakumea eta lesbiana bazara, diskriminazio bikoitza. Eta emakumea eta transexuala bazara, birritan diskriminazioa berriz ere.

Nork zainduko nau ni, behar dudanean? Eta nola? Eta nire ingurukoak, nire zaintza behar dutenean? Nola eman ahal izango diet behar duten zaintza? Gaur egun, galdera hauei, askotan, gehiegitan, horrela erantzuten zaie: emakumezkoen* bizitzak prekarizatuz ematen dira zaintzak, eta emakumeak* arrazializatuak badira, oraindik eta prekarizazio eta diskriminazio maila handiagoarekin.

Greba Feminista Orokor honekin giza eskubideak defendatuko ditugu, zaintzeko eta behar dugunean zainduak izateko eskubidea defendatzera goaz. Bizitzak erdigunean jartzera gatoz, eredu heteropatriarkal kapitalistak inoiz egingo ez duena egitera gatoz. Kapitalismoak ahal duen denbora guztia lapurtuko digu. Bi soldata behar izatera eraman dute jendartea, bizitzak ekonomiaren zerbitzura jarriz. Eta horrek justu alderantziz behar du izan. Ekonomiak bizitzen zerbitzura egon behar du.

Greba hau bide luze baten beste mugarri bat da. Borroka hau, bizitza versus kapitala, aspalditik ari da ematen. Eta greba honetan ere emango da, eta kontatu egingo gaituzte. Parte hartze masibo batek aurrerapauso nabarmenak ekar ditzake: lanaldiaren murrizketan, zaintzarako baimen berrietan, lanaldiko denboren banaketan eta prekarizaturik dauden zaintzetan irekirik dauden borroka guztietan. Garaia da, beraz, zaintza lanak aitortu, duindu eta banatzeko; garaia da gizonok dagozkigun ardurak hartzeko.

Grebaren ondoren ere borrokak jarraituko du, baina greba egunean kontatu egingo gaituzte, eta ni ez naiz inondik inora “gehiengo isila” esaten dioten horretakoa izango. Nik, azaroaren 30ean, “Gora Borroka Feminista!” oihukatuko dut”.

Bizkaiko elikagaien merkataritzan negoziazioa oztopatzeari utzi behar dio behingoz patronalak

Lan Harremanen Kontseiluan 6. bilera egin da gaur, eta bertan sindikatuok geure puntuak aurkeztu dizkiogu patronalari, akordioak jaso beharko lituzkeen hobekuntzekin. Horrez gain, elkarretaratzea egin dugu kanpoan, negoziazioen blokeoaren amaiera eskatzeko asmoz.

Sektorearentzako lan-baldintza duinak bilduko dituen hitzarmena behar dugu langileok, eta ez dugu atzera pausurik onartuko. Hori dela eta, presioa egiten eta borrokan jarraituko dugu.

Dei egiten dugu osasungintza publikoaren alde, larunbatean Bilbo, Donostia eta Gasteizen egingo diren mobilizazioetan parte hartzera

Datorren larunbatean, azaroaren 11n, Osasungintza Publikoaren Aldeko Herri Plataformek egingo dituzten manifestazioekin bat egiten du LABek eta euretan parte hartzeko deialdia zabaltzen du. Mobilizazioak Bilbon (12:00etan, Jesusen Bihotzetik), Donostian (17:00etan, Boulevardetik) eta Gasteizen (12:00etan, Bilbo plazatik) izango dira.

Osakidetzaren egoera larriaren aurrean, inoiz baino beharrezkoagoa da kalera ateratzea, sistema publikoa indartzea eskatzeko eta diru publikoa osasungintza pribatura desbideratzeari ezetz esateko.

Osasungintza publikoaren alde, garrantzitsua da sektoreko langile eta herritarren borrokak bat egitea. Osakidetzako langileek, publikotasunaren alde mobilizatu ziren, besteak beste, urriaren 25ean egindako EAEko sektore publikoko greba arrakastatsuan, eta larunbatean, aldarrikapen honekiko duten aldekotasuna erakusteko aukera izango dugu herritarrok.

Osakidetzaren pribatizazioaren aurkako borrokan, lorpenak ere izan ditu LABek. Horrela, 2022ko azaroan, lan informatikoak kanpora ateratzeko plegu bat geldiarazi zuen sindikatuak, kautelaz, 600.000 eurotako balioa zuena. Honetaz gain, 2022ko irailean, Osakidetzan Informazio eta Komunikazio Teknologietarako (IKT) proiektuetarako bulego bat sortzeko pleguan jasotzen den informatikako lanak kanpora ateratzeko bigarren saiakera kautelaz gelditu zuen LABek. Eta urte bereko ekainean, mota bereko proiektuetarako bulego bat sortzeari lotutako lanen kanporatzea geldiaraztea lortu zuen. Azken honek gutxienez 22 lan-kontratu zekartzan eta 11.000.000 eurotako kostua.

Zaintza eskubide kolektiboaren alde, hilaren 30erako Greba Feminista Orokorrarekin bat egiteko deia luzatu dugu EHUtik

Gaur, Euskal Herriko Unibertsitateko hainbat kanpusetako ikasle zein langileak batu gara, datorren azaroaren 30ean Euskal Herriko Mugimendu Feministak eta beste hainbat sindikatu eta eragilek deitutako Greba Feminista Orokorra babesteko.

Zaintza eskubide unibertsal bezala aitortzeko aldarrikapena eta zaintza sistema publiko-komunitario berri baten beharra plazaratu nahi dugu. Egungo zaintza erregimena sostengaitza delako.

Zaintza, bizimodu duina eraikitzeko oinarria da: ez da unean uneko zerbait, zaintza bizitzako une eta eremu guztietan beharrezkoa da. Gure gorputzen, komunitateen eta lurraren iraunkortasunerako ezinbestekoa da; hau da, bizitza, ongizatea eta osasuna iraunarazteko eta kudeatzeko beharrezkoa.

Euskal Herrian, egun, zaintzarako zerbitzuak erabat pribatizatuak daude. Azken 20 urteetan, euskal instituzioetatik sistematikoki pribatizatu dira ahal izan diren zaintza-zerbitzu guztiak, enpresa lagunen eskuetan jartzeko eta horietatik milioi askotako etekinak ateratzeko, zaintza hori jasotzen dutenen ongizatearen eta langileen lan-baldintzen kontura.

Komunitate hitza erabiltzen badute ere, familia heteropatriarkala erdigunean jartzen duten politikak erabiltzen ari dira zerbitzu horiek ez garatzeko; berriro ere, zaintza lanak emakumeon gain daude, eta sarritan emakume migratu arrazializatuengan. Sistema kapitalista eta heteropatriarkala izateaz gain, arrazista baita. Arduradun horiek izen abizenak dituzte eta gure bizitzen gainetik kapitala jarri dute.

Guk zaintzarako eskubide kolektiboaren aldeko apustua egin nahi dugu; hau da, pertsona guztiek, bizi osoan zehar, askatasunez eta konpromisoz, zaintza eskaintzeko eta jasotzeko duten eskubidearen alde egin nahi dugu.

Zaintza lanen egungo antolamendu soziala eraldatu nahi dugu, eta horrek dakar bi planotan pentsatzea eta aldaketak eragitea:

  • Alde batetik, premiei erantzutea, hau da, egun, prekarioen eta kolapsatuen dauden egoerei aurre egitea.
  • Bestetik, epe luzera begiratzea eta bizitza erdigunean jarriko duen sistema sozial bat imajinatzea eta definitzea, sistema kapitalista, arrazista eta heteropatriarkala gaindituko dituena.

Greba Feminista Orokorra Euskal Herriko Mugimendu Feministatik abiatu eta herri mugimendu, sektore eta eragile gehiagorekin elkarlanean josten ari garen prozesua da, horren isla da artikulatzen ari den Herri Akordioa. Sistema publikoaren alde, bizitza duinen alde eta zaintza langileen baldintza duinen alde.

Zaintzekiko konpromisoak nahiz erantzukizunak hartu behar dira, eta lanaren banaketa sexual eta arrazista desegin. Zaintza, premia eta eskubide kolektibo gisa hartuta, bizitza osoan zehar.

Zaintzaren problematika sistematikoa eta estrukturala den honetan, hezkuntza-sistema zisheteropatriarkal kapitalistak goitik behera astintzen gaitu. Horregatik, unibertsitateko ikasle zein langileok ere, bizitzak erdigunean jarriko duen Zaintza Sistema Publiko eta Komunitarioa baten alde jardungo dugu. Horretarako, jada martxan dauden greba antolatzeko markoetan parte hartzeko deia egiten dugu: hala nola, tokian tokiko Ikasle Greba Komiteetan.

Greba Feminista Orokorrean, erantzukizuna eta konpromisoa exijitzen diegu dagokien arduradun politikoei. Egoera hau sostengaitza da eta horren arduradunek izen abizenak dituzte. Azaroaren 30ean greba egingo dugu Euskal Herrian, unibertsitateetan ere bagabiltza antolatzen, zaintza sistema publikoa definitzen eta gure bizitzak politizatzen. Denon bizitzak erdigunean jartzeko prozesua da hau eta horri ekingo diogu.

Zaintza eskubide kolektiboaren alde!

Ondarroako Itsastarren Etxearen zerbitzua bertan behera utzi eta adingabeak artatzeko jarduera pribatizatua ezarri nahi du bertan Bizkaiko Foru Aldundiak

Bidaian dauden marinelei ostatua emateko zerbitzua Gizarte Urgazpenerako Foru Erakundearen (GUFE) ardurapean dago gaur egun, eta herriko osasun zentroa dagoen eraikinean ematen da. Bada, jarduera hori desagerrarazi eta horren ordez Inoren Kargura Ez Dauden Adingabe Atzerritarrak artatzera bideratu nahi dute eraikinaren zati hori, horretarako zerbitzua azpikontratatuko dutelarik. Nabarmentzekoa da hain zuzen ere kolektibo horri arreta ematera bideratutako Elorritxueta-Viveroko zentroa itxi berri dutelaerabiltzaile kopurua urriegia zela argudiatuta.

Erabakiak inprobisazioz hartzea eta arazoei errotik heldu ordez adabakiak jartzea leporatu dio LABek Bizkaiko Foru Aldundiari. Horrez gain, gardentasun falta egotzi diote, baita zerbitzu publikoak ahuldu eta zuzenean kudeatu izan diren zerbitzuak azpikontratatzearen bidez pribatizazioa areagotzea ere.

Orain, astebeteko epean, Bizkaiko Gizarte Urgazpenerako Foru Erakundeak Itsastarren Etxeari agindu dio etxea aldi baterako darabilten marinelak bertatik ateratzeko, gutxienez 15 adingabe hartu behar baititu eraikin horrek. Agindu horretan ez da zehazten birkokatzearen arrazoia, hau da, aldundiak ez du jakinarazi ea egiturazko beharrizan bati edo egoeraren araberako premia bati erantzuten dion. Zerbitzuaren kudeaketaz zein enpresa arduratuko den ere ez dute azaldu, ezta zein langile kontratatuko dituzten edota zein hezkuntza-proiekturi erantzungo dion ere.

Itsastarren Etxearen itxiera

Ondarroako Itsastarren Etxean lan egiten duten GUFEko beharginek bat-batean izan dute beren egitekoa desagertuko denaren berri. Marinelei egonaldi labur baterako ostatu duina eskaintzea izan da orain arte zerbitzu horren helburua. Orain, baina, bertako langileengan ziurgabetasuna nagusitu da, artean ez baitakite zein izango den aurrerantzean beren egitekoa.

Badirudi Itsastarren Etxeko marinel horiei Ondarroako hotel batean emango zaiela ostatu, prezio berean, aldundiak ordainduko duelarik aldea. Horrek gastu publiko erantsia ekarriko du, eta onura, berriz, enpresa pribatu batentzako izango da.

Hori guztia dela eta, LAB sindikatuaren GUFEko atal sindikalak eskatu du marinelentzako ostatu-zerbitzua Ondarroako Itsastarren etxean ematen jarraitzea. Eta, dena den, bertan beste jarduera bat ezarriko bada, sindikatuak ezinbestekotzat jotzen du beronen kudeaketa erabat publikoa izatea.

Inoren Kargura Ez Dauden Adingabeen zentroak gainezka

Arestian aipatu bezala, duela hilabete eskas itxi zuen Bizkaiko Foru Aldundiko Gizarte Ekintza Sailak Galdakaon kokatutako Elorritxueta-Viveroko zentroa, Landalan enpresaren bitartez zerbitzua ematen ziena Inoren Kargura Ez Dauden Adingabeei. Horren ondorioz, 19 gizarte-hezitzaile kaleratu zituzten.

Gizarte Ekintza Sailaren buru den Amaia Antxustegi diputatuak, irailaren amaieran, Batzar Nagusietako osoko bilkuran itxiera hori justifikatu zuen esanez atzerriko adingabeen presentzia murriztu zela, adingabeak hartzeko sare sendoa zegoela eta larrialdi-zerbitzuak mantentzeko beharrik ez zegoela. Bada, LABek salatu zuen baieztapen hori gezurra zela, adingabeen sarea gainezka dago eta. Hain zuzen ere, urriaren hasieran eginiko bilera batean hala aitortu zuen Antxustegik berak, eta alternatibak bilatzeko denbora behar zuela esan zuen.

Urrian, Loiuko adingabeen zentroak zerbitzua handitu behar izan zuen 24 adingabe gehiago artatzeko, eta Zornotzako Elgezabalek 70 baino gehiago hartu ditu berriki, hau da, ohiko erabiltzaileen bikoitza, gutxi gorabehera.

Sektoreari bizkarra emanez adabakiak jartzeari utzi eta horren premiazkoak diren neurri integralak hartzeko exijitu dio LABek Bizkaiko Foru Aldundiko Gizarte Ekintza Sailari. Era berean, bilera eskari bat helarazi dio sindikatuak Amaia Antxustegi ahaldunari, egoera argitzeko asmoz.

Lanbidek enplegu zerbitzu erabat publikoa izaten segi dezala exijitu dugu Enplegu Kongresuaren atarian

Eusko Jaurlaritzak Lanbide, EAEko enplegu zerbitzua, zuzenbide pribatuko erakunde publiko bihurtu nahi du. Lege proiektua legebiltzarrera aurkeztuta dauka eta zuzenketen etabaidaren zain, bozketa azaroaren 23an egingo da. Bada, zerbitzuak publikoa izaten jarraitu beharko duela argi daukagu langileok, eta hala adierazi diegu Idoia Mendia enplegu kontseilariari eta enparauei Bilboko Euskalduna Jauregian egiten ari diren VI. Enplegu Kongresuaren atarian.

Lanbide zuzenbide pribatuko erakunde publiko bihurtuta, alde batera utziko lituzke funtzio publikoaren ia kontrol era berme guztiak. Alde batetik langileen kontratazioari dagokionez, eta beste alde batetik egiten duen lanaren edukiarekiko. Gardentasun ezak eta kontrolak, enplegu programei eta prestakuntzaren azpikontratazioari eta espeilenei eragingo die, pribatizazioari atea are gehiago irekiz.

Gobernuak lege proiektua erabateko iluntasunez kudeatu du, bere interesei erantzuten dielako eta langileei zein herritarrei emango dien zerbitzuari kalte egiten dielako. Kalitatezko enplegua sortzeak lehentasuna izan behar du Eusko Jaurlaritzarentzat, herritarrei eskaintzen
dien zerbitzuan. Eta administrazioak enplegatzaile gisa duen zereginean, bere plantilla eta lan-baldintzak babesten direla zaindu beharko luke.

Horregatik, Lege-proiektu honi ezetz esaten diogu. Eta geure egiten ditugu ondorengo aldarrikapenak:

  • Enpleguari buruzko Legearen VI. titulua kentzea.
  • Lanbideren izaera juridikoa ez aldatzea.
  • Lanbideko langileen lan-baldintzak mantentzea, erakunde autonomo gisa, Administrazio Autonomoko Mahai Sektorialean.
  • Pribatizazioari ateak ez zabaltzea. Dagoeneko pribatizatuta dauden zerbitzuak lehengoratzea.
  • Enplegua kontsolidatzea eta programa-kontratuen politikarekin amaitzea.
  • Lanpostuak eta zereginak ondo definitzea, lan-kargak orekatuz eta langileen ongizate fisikoa eta emozionala bermatuz

CAFeko tituludunen aparteko orduen arazoa erregularizatzea #LortuDugu

LABek Lan Ikuskaritzan jarritako salaketa baten ebazpenak arrazoia eman die CAFeko langileen kolektibo horrek egin izan dituen eskaerei, eta enpresa behartuko du egindako orduak zenbatzera eta aparteko orduak denbora librearekin konpentsatzera. Aldi berean, enpresak atzeraeraginez konpentsatu beharko ditu jada egindakoak. Gainera, Zuzendaritzak plantilla osoak egindako orduei buruzko informazio argi eta osoa eman beharko du.

1.000 langile tituludun baino gehiago ari dira lanean CAFek Beasainen duen lantegian. Nahiz eta indarrean dagoen lan-erregulazioak argi jaso orduen kontrol-modua, egin daitezkeen aparteko orduen gehieneko kopurua eta ordu horiek konpentsatzeko modua (denbora librearen bidez), Zuzendaritzak sistematikoki ukatzen zien hori tituludunen kolektiboko langile guztiei. Beraz, urteetan zehar, pertsona horiek egindako gehiegizko orduak ez dira inola ere konpentsatu. Horrez gain, enpresak langile horien erdiearen aparteko orduei buruzko informazioa baino ez zion helarazten orain arte batzordeari.

Hemendik aurrera tituludunek egindako aparteko orduak ezin izango dira urtean 80 baino gehiago izan. Gainera, ordu horiek, egindako ordu bakoitzeko ordu eta erdi librearekin konpentsatuko dira (ordu eta hiru laurdenekin jai egunetakoak). Bestalde, enpresak atzeraeraginez konpentsatu beharko ditu jada egindako aparteko orduak.

Horrekin, CAFeko tituludun langileen lan-baldintzak normalizatzeaz gain, aparteko orduek enpleguaren sorreran duten eragin negatiboa ere mugatu da.

Hilabete gutxiren buruan bigarren aldia da Ikuskaritzak LABi arrazoia ematen diona CAFen jokabide txarren aurrean. Duela hilabete gutxi, ebatzi zuen enpresak egindako behin-behineko kontratu gehienak iruzurrezkoak zirela, eta, ondorioz, ehunka behin-behineko kontratu finko bihurtu behar zirela. Gainera, horregatik dira gaur egun CAFen egiten diren kontratu berri gehienak mugagabeak hasieratik.

LABen lan sindikala eta ekimena funtsezkoak izan dira lorpen hauetan. Aurrerantzean, ekintza sindikalaren eta lantegietako borrokaren bidez lan egiten jarraituko dugu, bai eta sindikatuaren zerbitzu juridikoaren bidez ere, egoki irizten zaionean, CAFeko langileen lan-baldintzak hobetzeko.

1.080 euroko gutxieneko pentsioa aldarrikatuko dugu larunbatean Iruñean

Irailean eragile sozio-sindikal desberdinek Nafarroako Pentsionisten Mugimenduarekin batera Ahora 1080 Orain herri ekimena aurkeztu genuen, Nafarroako instituzio desberdinei 1080€ baino gutxiagoko pentsioak osatzea exijitzeko, 2024ko aurrekontuen legean horretarako partida bat aurreikusiz.

Irailean esan bezala, pentsio sistema publiko batek zahartzaro duin bat ziurtatu behar du eta egun, hori gertatzeko berme bakarra, 1080€ko pentsio minimoa ziurtatzea da.

Azken asteetan, atxikimendu kanpaina eta sinadura bilketa jarri ditugu martxan. 20 eragile sozio sindikalen atxikimendua jaso dugu eta herri dinamikaren aldeko 5000 sinadura baino gehiago jaso ditugu.

Dena den, aurrekontuen eztabaida otsaila-martxora arte atzeratuko denez, herri ekimenarekin aurrera egitea erabaki dugu eta beraz, atxikimendu kanpaina eta sinadura bilketarekin jarraituko dugu herri ekimenak martxan jarraitu bitartean.

Hurrengo asteetan ere, udal desberdinetan mozioak aurkeztuko ditugu, 1080€ko pentsio minimoaren aldarria herri desberdinetara zabaltzeko.

Bestalde, aurreko astean Parlamentuan egindako agerraldia positiboki baloratzen dugu, talde desberdinek erakutsi zuten interesa dela eta, eta talde desberdinek egindako eskaerari jarraituz, txosten bat bidaliko zaie, agerraldian aurkeztutako edukian sakontzeko aukera izan dezaten.

Azkenik, dei egin nahi diegu nafar herritarrei larunbatean 17:30ean Baluarte plazatik abiatuko den manifestazioan parte har dezaten, ezinbestekoa baita aldarrikapen hau kalera eramatea eta kaleak bizitza duinen aldeko aldarrikapenarekin betetzea.

Ildo horretan, bereziki emakume nafarrei zuzentzen gatzaie, pentsioetan genero-arrakala dagoela ukaezina delako eta, beraz, gutxieneko pentsioa 1080 €-ra arte osatzea aldarrikapen feminista delako.

Aldundiaren egoitzaraino eraman dituzte euren aldarrikapenak Arabako egoitzetako langileek

Hiru greba egun deitu dituzte Arabako egoitzetako langileek, azaroaren 8an, 9an eta 10ean, herrialdeko hitzarmenaren alde. Gaur, manifestazioa egin dute Gasteizen, Plaza Berritik hasita, eta Arabako Foru Aldundiaren aurrean amaitu dute mobilizazioa, lapikokada batekin.

Bihar osteguna, kontzentrazioa egingo dute 11:00etan IMQ Igurcon (Salbatierrabide kalea, 9) eta ondoren, manifestazioan abiatuko dira Andra Mari Zuriko plazaraino.

Ostiralean, asteko hirugarren greba egunean, INMON Carmelitas-en egingo dute kontzentrazioa, Gasteizko Ramon y Cajal kaleko 13.ean, 11:00etan. Handik, manifestazioan abiatuko dira eta 11:45ean, instituzioak interpelatuko dituzte Babestu Araba, Zaintza Araba, Arabako Pentsionistak eta Mugimendu Feministarekin batera. 12:30ean, Albertia Centro-n elkarretaratzea eginez biribilduko dute greba eta mobilizazio eguna.