2025-12-31
Blog Page 185

Egungo eskola-jangela eredua agortuta dago eta aldatzeko prozesua irekitzea premiazkoa da

Hezkuntza Sailari eskatzen diogu eser dadila eragile sindikalekin eta sozialekin, jangela-eredua aldatzeko prozesuari ekiteko.

Azken aste hauetan, hainbat komunikabideren eta EAEko hainbat eskola publikotako familien bitartez, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan kudeaketa zuzeneko jangela publikoak kudeatzen hasi den enpresa berri (multinazional) baten janariaren kalitatearekin hainbat jangelatan izandako gertakari oso larriak ezagutu ahal izan ditugu.

Janariaren kalitatearekin izandako gorabeherak ez dira azken aste hauetako gertakari bakan batzuk; aitzitik, aurreko ikasturteetan sektoreko beste multinazional batekin hainbat gertakari izan ziren, familiek jendaurrean horien berri eman zutelarik.

LAB sindikatuan argi dugu gertatutakoaren erantzukizuna Eusko Jaurlaritzarena dela, zehazki Hezkuntza Sailarena: “Zer espero dugu lizitazio batzuetatik zeintzuetan ikasleen elikadurarekin eta jangeletako langileen lan-baldintzekin merkantilizatzen den?” Kudeaketa zuzeneko eskola publikoetako jangelak kudeatzeko lizitazio hauetara aurkeztu diren enpresek, lehen plateraren, bigarren plateraren eta postrearen prezioaz gain, jangelako langileen orduko prezioarekin enkantea eginez lehiatu nahi izan dute. Hau da, besteak beste, eskaintza ekonomikorik merkeena aurkeztu duen enpresak lortzen du kudeaketa.

LAB sindikatuan janariaren kalitatea eta segurtasuna lehenesten dituzten jangelak nahi ditugu, langileek lan-baldintza duinak izango dituztena, ikasleen beharrak zentroan jartzen dituena. Baina, horretarako, jangelen egungo kudeaketa-eredua lehenbailehen aldatu behar da, zerbitzuaren pribatizazioa bere osotasunean alde batera utzita, bertako sukaldeak lehenetsiz.

Premiazkoa da jangelen kudeaketa-eredu berri bat sortzeko prozesua hastea, egungoa ez bezalakoa, sindikatu zein hezkuntza eragileekin, elikaduraren kalitatea eta zerbitzuaren publikotasun osoa erdigunean jarriz.

Horregatik, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailari eskatzen diogu jangela kudeatzeko eredu berri baterako prozesua has dezala.

CAFeko langile batzarraren gehiengo zabalak borrokan jarraitzea lehenetsi du

Langileen batzarrek berretsi egin dituzte aurretik bozkatuak zeuden eta ELAk, CCOOk eta UGTk bertan behera utzi nahi zituzten lanuzteak, lan-hitzarmenaren negoziazioa bultzatzea helburu dutenak.

Hainbat presio-neurri aktibatu eta hainbat lanuzte egunen ondoren, Zuzendaritzak hitzarmen berrirako laugarren proposamen bat egitea lortu zuten CAFeko langileek. Azken egunetan, ordea, mobilizazioak bertan behera uzteko Zuzendaritzak eginiko eskaerei men eginez, ELAk bultzatuta eta CCOOren eta UGTren babesarekin, Beasain, Irun eta Madrilgo lantegiak biltzen dituen lantokiarteko batzordean gehiengoz presio-neurriak bertan behera uztea eskatu zuten.

Hala ere, Beasaingo eta Irungo zentroetako batzordeen gehiengo sindikalak (LABek eta ESK-k osatuak) presio-neurriei eustea eskatu dute, ez baitzuten uste langileak desmobilizatzeko behar besteko edukirik eta arrazoirik zegoenik.

Gaur izan dira mobilizazio eta lanuzteekin jarraitu edo ez erabakitzeko batzarra, eta Beasaingo lantegietan mobilizazioak bertan behera uzteko proposamenak 411 boto jaso ditu guztira, eta mobilizazioei eusteko proposamenak, LABek eskatu bezala, 825 boto. Irunen 41 izan dira mobilizazioak bertan behera uztearen aldeko botoak, eta 172 mantentzearen alde. ELAk, CCOO eta UGTren babesarekin lanuzteak bertan behera uzteko egindako proposamenak Madrilgo lantegian egindako batzarrean bakarrik egin du aurrera. Langileen gehiengo zabalak mobilizazio eta lanuzteekin aurrera jarraitzea lehenetsi du, eta ostegun honetan bertan izango da hurrengo mobilizazio eta lanuzte eguna.

Gaurko emaitzekin langileen borroka indartu eta balioesten dela nabarmendu du LABek, eta enpresari galdegin dio behingoz negoziazioa edukiz bete dezan. Bestalde, Zuzendaritzak sustatzen duen zatiketa-politika ez elikatzeko ere eskatu die gainerako sindikatuei, soilik langileen arteko batasun eta determinazioarekin lortuko direlakoan ezarritako helburuak.

[IRITZIA]: Arrakalen aurka, orain 1.080 €

Nafarroan LAB sindikatuko Ekintza Sozialeko arduraduna den Jaime Iribarren Iriartek iritzi artikulua osatu du pentsio duinen gaia hizpide hartuta. Jarraian duzue irakurgai:

Herri solidarioa garela diote. Niri gehiago gustatzen zait herri borrokalaria garela esaten digutenean, jendarte solidario bat eraikitzeko modurik onena bidegabekeria ororen aurka mobilizatzea baita.

“Biztanleria aktiboan” bizitza luzea egin ondoren, Gizarte Segurantzak zahartzaroko pentsioa kobratzeko eskubidea jasotzen du. Kontua da, lan bizitza osoaren finikitoa egitean, ez dela egindako lana kontatzen, legez lan egindako urteetan kotizatutako zenbatekoa baizik. Hasiera batean logikoa dirudi, baina ez da hainbeste.

Lana eta enplegua ez dira gauza bera. Lana ordaindu beharrik ez dagoen jarduera baten emaitza den bitartean, emplegua soldata baten truke egiten den lana da. Horregatik, ordainsaririk gabeko lanak aitortu behar dira: gehienak emakumeek eginak, gehienak zaintza arlokoak. Emakume askok, bizitza osoa lanean eman ondoren, larrituta ikusten dute ez dutela ezer kotizatu, edo ez dutela nahikoa kotizatu, eta kondenatu dituztela kotizazio gabeko pentsio batekin edo bikotekidearen pentsioarekin bizitzera.

Bestalde, bigarren arrakala bat dugu, genero joerak bultzatuta gaizki ordainduta dauden lan prekarioena hain zuzen ere. Soldata txikiarekin lan egin duen pertsonak beste edozein pertsonak bezalako ekarpena egin dio gizarteari, edo handiagoa. Horregatik, ez da bidezkoa bizitzan zehar ekonomikoki gutxietsi izan dituzten emakumeak bere bizitzaren azken txanpan ere pentsio txikiarekin zigortzea. Gaur egun, kaleko garbitzaileek eraikinetako garbitzaileek baino soldata handiagoa dute. Gaur egun, kaleko garbitzaile gehienak gizonezkoak dira, eta eraikinetako garbitzaile gehienak, emakumezkoak. Eta gogoan izan, gutxiago kobratu, gutxiago kotizatu. Soldata arrakala horri aurre gin behar zaio, soldatapeko lanetan pentsiodunen arteko aldea zuzentzeko.

Kotizaziopeko pentsioa jasotzeko eskubidea izateko, legeak eskatzen du gutxienez hamabost urtez kotizatu izatea, eta, dagokizun zenbatekoa kalkulatzeko, azken 25 edo 29 urteetako kotizazio-oinarriak hartzen dira kontuan; azken kasu horretan, gutxien interesatzen zaizkizun biak deskontatuko dira. Arazoa da emakume askok ezin izan dutela hainbeste urtez lan egin kontratu baten estaldurapean, eta horrek ezarritako gutxienekora iristen ez diren pentsioak kobratzera kondenatzen ditu, eta, beraz, minimoetara osatu behar dira. Bidegabe diskriminatu diren emakume guztiei pentsio duinak aitortzearen bidez zigortu behar da patriarkatua.

Egun, kotizaziopeko gutxieneko pentsioa 743 eurokoa da. Pentsio mota horiek Estatuaren kontua dira. 78ko Espainiako Konstituzioak Gizarte Segurantzaren eskumen guztiak Nafarroara transferitzeko aukera onartzen du, eta hori beharrezkoa da antolaketaren eta funtzionamenduaren ikuspegitik. Baina Madrilek bahitutako eskumena da oraindik ere. Eskumen hori hartzea premiazkoa eta beharrezkoa da. Izan ere, Madrilek bere irizpidea ezartzeko ahalmena duen bitartean, Estatuak oinarrizko legediaren gainean duen eskumen esklusiboa erabiliz, subiranotasun faltak eragotziko du herri gisa dugun errealitate sozioekonomikoari erantzungo dion pentsioen sistema publiko propioa diseinatzea.

Kutxa bakarraren defendatzaileak, finantza-elkartasunaren printzipioa alegatuz, iruzurrezko esparru bat ezartzen ari dira, gure beharrei aurre egitea galarazten digun eskumenen desoreka eragiten duena. Begibistakoa da hemen eta han bizitzaren kostua ez dela berdina, eta, beraz, Estatu osorako pentsio bakar eta berdina ezartzeak desberdintasuna eragiten duela, hain zuzen ere Konstituzioaren defendatzaileek alegatzen dutenaren kontrakoa.

Gure herriko bizitzaren garestitzea Estatuko beste leku batzuetan baino handiagoa da. Baina egia da, ere bai, pentsiodunen erronkari erantzuteko ahalmen ekonomikoa dugula. Tresnak baino ez dira falta.

Bien bitartean, adabakiz konpondu behar dugu arazoa. Bai, “Orain 1.080 € Ahora” herri ekimenetik proposatzen duguna adabakia da, Nafarroako Ogasunetik Madrilek ezartzen duen gutxieneko pentsioa 1.080 €-raino osatzeko. Beste era batera esanda, negu honetan kotizaziopeko pentsioa duen pertsona orok berogailua piztu ahal izan dezan.

Aldarrikapen hori premiazkoa da gaur egungo pentsiodunen bizi-baldintzak hobetzeko; etorkizuneko pentsiodunei bizitza duina emateko palanka da, eta irtenbide partzialetatik harago joateko eztabaida sortzen du, gure lurraren eskumen eta subiranotasun ahalmena handitzeko beharrari aurre eginez.

Kasu honetan, berdintasuna ez da ekitatearen sinonimoa. Diskriminazioa zuzentzeko, diskriminazio positiboa egin behar da. Iritsi da garaia eskubideak borrokatu eta aldarrikatzen dituen herria garela erakusteko. Azaroaren 11n, Iruñeko Baluarten, Nafarroako Parlamentuari gutxieneko pentsioak osatzeko eta funtsean feminista den aldarrikapen honi bizkarra ez emateko eskatu diogu; 1.080 €-ra iristen ez diren 10 pertsonatik ia 7 emakumeak baitira. Eta azaroaren 30ean, ez dago besterik, denok Greba Feminista Orokorrera.

Dornierreko kaleratzeak gaitzesteko mobilizazioa egin dugu Iruñean

Gaur, 2023ko azaroaren 14an, berriz ere, DORNIER SA-k egindako kaleratzeak salatu ditugu, behar bezain azkar ez ibiltzea bezalako argudio berritzaileekin. Hala, gure lankideen azken kaleratzeak gaitzesten eta salatzen ditugula erakutsi dugu Udaletxe plazan eginiko elkarretaratzean.

Egoera horren larritasuna are nabariagoa da aintzat hartuta kaleratze horiek hauteskunde sindikalen, baldintza-agiriaren aldaketaren eta etorriko den hitzarmen kolektiboaren negoziazioaren garaian gertatu direla. Horrelako ekintzen helburua argia da, langileek egoera zailari aurre egiteko behar duten antolaketa-premia blokeatzea eta beldurra zabaltzea.

Hala, Enpresa Batzordeak exijitu du kaleratze guztiak berehala gelditu behar dira.

Lan Ikuskaritzak arrazoia eman digu, eta Kasedako zahar etxeko gerentziak berehala prestatu beharko ditu langileen lan egutegia eta oporren plangintza #LortuDugu

LAB sindikatuak aurkezturiko salaketari erantzunez, Kasedako zahar egoitza kudeatzen duen enpresak ez baitu ikusgai jarrita urteko lan txanda eta ordutegien egutegia eta enpresak oporren urteko plangintza egiten ez baitu, Lan Ikuskaritzak egiaztatu du salaturikoa egia dela eta enpresari eskatu dio “berehala eta jarraian” bete dezala indarrean dagoen legerian ezarritakoa. Pozgarria da ebazpena, eta langileak animatzen ditugu beren eskubideen alde antolatzen eta borrokatzen jarrai dezaten.

Aurtengo maiatzean, LAB sindikatuak salaketa bat aurkeztu zuen Lan Ikuskaritzan, Kasedako (Nafarroa Garaia) zahar etxea kudeatzen duen SG Caseda SL enpresaren aurka, lan arloko zenbait irregulartasunengatik. Handik egun gutxira, ikuskatzaile bat joan zen zahar egoitzara, baina gero enpresari bi hilabete kostatu zitzaion eskaturiko informazioa ematea. Ikerketatik sorturiko txostenak arrazoia eman dio sindikatuari, eta azpimarratu du enpresak eginiko irregulartasunek “zaildu egiten dutela, neurri handi batean, langileen kontziliazio pertsonala, lanekoa eta familiakoa”, eta, beraz, legeak ezarritakoa betetzera premiatu du.

Duela urte eta erdi, gutxi gorabehera, gerentzia berri bat iritsi zen Kasedako zahar etxera. Aurrekoak ihes egin zuen, adinekoen egoitza eta langileak egoera benetan kezkagarrian utzi ondoren. Hori dela eta, hasiera batean langileek konfiantzazko botoa eman zioten gerente berriari. Baina konfiantza hori erabat desagertu da, langileen egoerak ez baitu hobera egin, eta are okerrera egin du alderdi batzuetan.

Urteko lan egutegirik edo oporren plangintzarik ez emateak izugarri zailtzen du langileen kontziliazioa. Baina, gainera, gerenteari balio izan zaio asmatzeko langileek orduak zor zizkiotela. Horren aurrean, LABek Lan Ikuskaritzan irregulartasunak salatzea erabaki zuen. Sindikatu hau pozik dago arrazoia eman diotelako, ezin zen bertzela izan, eta langileak animatzen ditu antolatzen jarrai dezaten eta beren eskubideen eta lan-baldintza duinen alde borrokan segi dezaten. Alde horretatik, LABek batzarra eginen du langileekin bihar, azaroak 15, gai hau eta bertze batzuk azaltzeko; 15:00etan izanen da, zahar etxean.

Gipuzkoako Aniztasun Funtzionaleko pertsonentzako arreta zerbitzuetako langileak borrokan

Aniztasun Funtzionala duten pertsonen zaintza eta arreta zerbitzuak eskaintzen dituzten elkarteetako langileak gara eta denbora luze daramagu sindikatuen bitartez antolatu eta nork bere enpresa hitzarmenak negoziatzen. Negoziazio Kolektiboaren bitartez ordea, ez dugu gure lan baldintzen hobekuntza soilik bultzatzen, eskaintzen ditugun zerbitzuen kalitatea hobetzea ere bai noski.

Hala baina, 2023. urte honetan oraingoz ez dugu inolako soldata-igoerarik izan eta gaur gaurkoz dakigunez, Gipuzkoako Foru Aldundiko Zainketa eta Gizarte Politiketako Departamentutik ez dugu KPIa bermatzeko inolako konpromisorik jaso. Gure elkarteetako zuzendaritzen partetik bestalde, ez dira langileon askotariko aldarrikapenei erantzun ematen dioten akordio proposamenik egon.

Egoera honen aurrean, sektoreko langileok honako hau adierazi nahi izan dugu mobilizazioen bitartez:

Alde batetik, Gipuzkoako Foru Aldundia izanik eskaintzen dituzten zerbitzuen kalitatearen, bai eta langileon baldintzen arduradun nagusia, datozen legealdian zehar langileon ordezkariekin eta zerbitzuen kudeaketaz arduratzen diren enpresetako zuzendaritzekin elkarlan bat abiatu dezatela sektoreak dituen erronkei eutsi eta lan baldintzak hobetzeaz gain, zerbitzuen kalitatea ere hobetzeko: eros ahalmena bermatuz, lan-kargak gutxitzeko neurriak hartuz (ratioak aldatuz eta hobetuz), lana eta bizitzaren kontziliaketa hobe baterako neurriak ezarriz edota langile helduenen jubilazioa erraztuz, besteak beste. Horretarako, LAB, ELA eta CCOO sindikatuekin bilera egun bat zehaztu eta langileen lan-baldintzak hobetzera zuzenduriko konpromisoak hartzeko exijitzen diogu Gipuzkoako Foru Aldundiko Zainketa eta Gizarte Politiken Departamentuari.

Bestetik, ATZEGI, ASPACE, FUNDACION GOYENECHE, GAUTENA ETA ARANSGIko zuzendaritzei beren ardura bete eta langileen aldarrikapen eta beharrei erantzun ematen dien hitzarmenak sinatzeko eskatzen diegu. Ez dugu ahaztu behar hauek direla negoziazio mahaietan alderdi sindikalarekin batera esertzen direnak, eta ondorioz, lan baldintzak negoziatzeko ardura dutenak.

Azkenik, Gipuzkoako herritarrei adierazi nahi diegu, aurrera pausurik eman ezean, Ekintza Sindikala martxan jarriko dugula, blokeo egoera honi irtenbide emateko asmoz.

Azken finean, jokoan dagoena ez baita gure eros ahalmena edo gure lan baldintzen hobekuntza bakarrik, kalitatezko zaintza eta gizarte zerbitzuak jasotzeko Gipuzkoar guztiok dugun eskubidea baizik.

Greba mugagabeari ekin diogu Microdecon, 100 lanpostu baino gehiago suntsitzeagatik

Ermuko enpresa hartzekodunen konkurtso batean murgilduta dago duela bi urtetik. Denbora horretan, enpresaren zuzendaritzak, Rodas aholkularitza-enpresak eta egun enpresa zuzentzen eta erabaki guztiak hartzen diharduen duen administrazio konkurtsalak, egoera okertu besterik ez dute egin, Microdecoko langileen kaltetan.

Microdeco Ermuan dagoen enpresa bat da, 1963an sortua, mekanizazioa eta prezisio altuko dekoletajea egiten du. Urte gutxiren buruan, 160 pertsonako plantilla izatetik 88 pertsonakoa izatera igaro da, eta azken horietatik 36 pertsona kaleratu nahi dituzte orain, iraungitzeko Enplegu Erregularizazio Espediente (EEE) baten bidez.

Hau da hilabete batzuetan jasan duten bigarren kaleratzeko EEE-a. Zuzendaritzak lanpostuak murriztearen alde egin du plantillari eustearen alde egin beharrean, eta ez die jaramonik egin langileen planteamenduei. Planteatu duten tresna bakarra kaleratzea eta enplegua suntsitzea da, baita lan-baldintzak okertzea ere.

Bigarren EEE honek dakarren enplegu-suntsipenaz gain, enpresa ahalik eta gehien murriztuz, LABi erabat salagarria iruditzen zaio kaleratuen zerrenda aukeratzeko irizpideak nahierara, era arbitrarioan eta irizpide objektiborik gabe egin izana. Bereziki salagarria da kaleratuen kolektiboan ekoizpeneko emakumeen %100a dagoela, eta hori onartezina eta diskriminatzailea iruditzen zaio LABi.

100 lanpostu baino gehiagoren suntsiketa nahikoa ez, eta geratu daitezkeen 52 langileen lan-baldintzak prekarizatu nahi ditu enpresak, indarrean dagoen enpresa-hitzarmena erabat aldatuz eta egungo soldatak eta lan-eskubideak murriztuz. Hori guztia, gainera, enplegua bermatu gabe.

Horregatik, langileek greba mugagabeari ekin diote gaur, hilak 13, egungo 88 familientzako konponbideak bilatu daitezela, lan baldintza duinak ezar daitezela, eta Microdeco SAko langileentzako etorkizuneko proiektua aldarrikatzeko.

2024rako aurrekontuetan langileen aldeko egiturazko neurriak eskatu ditugu

Hiru lehentasun finkatu ditugu sindikatuan hala EAEko nola Nafarroako aurrekontuei begira: herritarrak zaindu eta babestuko dituzten zerbitzu publikoen garapena, eremu publiko eta azpikontratatuetako lan baldintzen hobekuntza eta bidezko trantsiziorako batzordeak abian jartzea. Ostegun honetan aurrekontuen inguruan egingo den EAEko Ekonomia eta Gizarte Arazoetarako Batzordean aurkeztuko ditu bere gogoeta eta proposamenak.

Sindikatuko koordinatzaile orokor Igor Arroyok eta Ekintza Sozialeko arduraduna den Endika Perezek EAE eta Nafarroako aurrekontuei begirako gogoeta plazaratu dituzte.

Arroyok salatu duenez, “aurrekontuena afera tekniko hutsa bailitzan aurkezten digute gobernuek. Propaganda asko eta eztabaida gutxi egiten da. Bada, horixe bera da gure eskaria, herri honek eta zehazki langileriak dituen behar eta erronken inguruko eztabaida estrategikoa ahalbidetzea”.

LABen iritziz, datorren hamarkadan erronka handiak ditugu, hala nola ekoizpen eta kontsumo eredua irizpide ekosozialen arabera eraldatzea, ondasunaren banaketa gero eta desorekatuagoari aurre egitea edota zaintza nahiz osasun krisiari aurre egitea. Politika eta zerbitzu publikoak indartzea funtsezkoa da erronka horiei aurre egiteko, baina azken hamarkadan egindako zerga politikak erabat hipotekatu du EAEko zein Nafarroako instituzioek horretarako daukaten ahalmena. Zerga erreforma sakona egitea da, beraz, LABen lehen eskaria. Europako Batasuneko batezbestekoarekin parekatuko bagina, Hego Euskal Herrian 4.600 miloi gehiago izango genituzke zerbitzu publikoak indartu eta garatzeko.

Inbertsioen atalari dagokionez, aurrekontuak ikuspegi feminista eta eraldatzaile batetik berrikustea eskatzen du LABek. Aurrekontuak ez dira neutroak, klasea eta generoa bezalako aldagaien arabera berrikustea beharrezkoa da, areago Greba Feminista Orokorraren atarian. Ikuspegi feminista batetik, emakumeek pairatzen duten egiturazko diskriminazioa eta ezartzen zaizkien arrakala desberdinak gainditzeko beharrezkoak diren baliabideak zehaztu beharko lirateke: zaintza lanak erantzunkidetasunez banatu eta zaintzaileen lan baldintzak hobetzeko, indarkeria matxistari aurre egiteko edota kontziliazio neurriak hartzen dituzten emakumeek pairatzen duten errenta galerari aurre egiteko.

Orain arte ezagutu dugunaren arabera, ordea, ez da aipatutako eztabaida estrategikoa egiteko, diru-sarrerak indartzeko eta inbertsioak birnorabidetzeko asmorik: “Urkulluren Gobernua hipotekatua dago, Patronalarekiko daukan menpekotasunaren ondorioz. Eskari sindikal eta sozialei entzungor egiten jarraitzen die. Ez ditu lan baldintzak hobetu, zerbitzu publikoak indartu edota pentsioak osagarritzeko interesik adierazten. Eta gainera, bere erantzunkizunari muzin egin eta biktimaren papera hartzen ari da, pentsiodunen, zerbitzu publikoetako langileen edota mugimendu feministaren dinamika zabal eta transbertsalak bere aurkako erasoak bailiran aurkeztuz”.

Endika Perezek aurrekontuei begirako LABen hiru lehentasunen berri eman du eta EAEri dagokionez zertan gauzatu beharko liratekeen zehaztu du.

Ekintza Sozialeko arduradunaren hitzetan, batetik, langile jendearen babesa eta zaintzari behar bezalako lekua eman behar zaie aurrekontu politikan. Honen baitan kokatu ditu osasungintza, hezkuntza, pentsioak edota zaintza sistema publiko komunitarioaren garapena. “Osasungintzako inbertsioa inoizko handiena dela adierazita ere, Aspiazuk ez du esaten oraindik ere Europako bataz bestekotik urrun gaudela, hiru puntu baino beherago hain zuzen”. “Noiz eta ezagutu berri dugunean Osakidetzako kexa eta erreklamazioen kopurua hazi egin dela edota pribatizazio asmoak bere horretan dirautenean. Gogorarazi behar da LABen ekimenez Osakidetzako hainbat zerbitzu pribatizatzeko kontratuak etetea lortu dela, guztira 11.000.000 euro baino gehiagokoak”.

Norabide berean, Euskal Eskola Publikoak beharrezkoa duen plan estrategikoa ekarri du gogora Perezek, berriz ere atal honetako inbertsioa Europatik urrun dagoela azpimarratuz. Pentsioei dagokienez,1080eurotako gutxieneko pentsioa osagarritzea aurrekontu proiektuetan jaso beharko litzatekeela adierazi du, EHko Pentsiodunen Mugimenduak egindako estimazioen arabera 235M-ko kostua izango lukeela gogoraraziz. Azken honekin bezala, zaintza sistema publiko komunitarioa eratzeko inbertsio zehatzik ez dagoela salatu du.

Aurrekontuei begirako bigarren lehentasun bat ere aipatu du “langileon lan baldintzak hobetu eta lan gatazka zehatzei soluziobideak emateko aukera dago aurrekontuen bidez. Arrazoiak soberan dituzte langile publikoek eta azpikontratatutakoek greba eta mobilizazioak egiteko. Zerbitzu publikoetako langileen aldarrikapenei muzin egin die Urkulluren gobernuak. Eta eskumenen aitzakia baztertuta, adibide zehatzagoak ere aipatu daitezke, izan anbulantzietako langileek ekiparazioa eman dadin behar duten diru partidarik aurreikusten ez delako, izan EHUko irakasle prekarioekin dagoen lan gatazka konpontzeko beharrezkoak diren 8 niloi euroak jasota ez daudelako”

Azkenik, krisi energetiko eta oro har ekologikoak galdegiten duen eraldaketa sozioproduktiboa gauzatzeko inbertsio eza kritikatu du Perezek. Historia amaigabearen kontakizuna bihurtu den Abiadura Handiko Trenak ohiko diru partida eskandalagarria izaten jarraitzen duen bitartean, aurrekontu hauek ez dute langileak eraldaketa sozioproduktiboaren parte izateko Bidezko trantsizio Batzordeak finantziatzeko aukerarik irekitzen edota krisian dauden enpresen birmoldaketak eta enpleguen defentsarako eskuahartze publikorik zehazten. “Ikusi besterik ez dago diru publikoz hornitutako Siemens Gamesarekin gertatzen ari dena edo maila txikiagoan Mecaner edota Glavista bezalako enpresa industrialek bizi dutena. Non dago diru publikoa langileek aldarrikatzen duten enpresa hauen birmoldaketa eta bideragarritasuna gauzatzeko?” galdera horrekin amaitu du bere interbentzioa Ekintza Sozialeko arduradunak.

Estatuko legegintzaldi berrian, euskal langileon agenda erdigunean jartzeko lan egiten jarraituko du LABek

Aste honetan baieztatu denez, independentismoaren babesa izango duen Gobernu berria osatuko da Madrilen. PP-VOX bloke erreakzionarioari atea ixtea berri ona da, bloke horrek abiatu duen oldarraldia salagarria den bezala. Era berean, estatu mailan lor daitezkeen hobekuntza soziolaboralak ongi etorriak izango dira. Halere, Hego Euskal Herrian lan harremanetarako eta babes sozialerako eredu propioa garatzeko dauden galgak eta oztopoak altxatzea da LABentzat hurrengo urteetako erronka. Madrilen eta Parisen posible ez diren aldaketak Euskal Herrian eragiteko baldintzak sortzea.


Ildo honetan, bi lehentasunetan arreta jartzea eskatu zien LABek EH Bildu eta EAJri, urrian egindako alde biko bileretan. Batetik, euskal langileon lan baldintzak Euskal Herrian bertan erabaki ahal izatea. Bestetik, gizarte segurantzaren kudeaketa eskuratu eta EAEn nahiz Nafarroan pentsioak 1.080 eurotaraino osagarrituko dituen sistema publiko osagarria ahalbidetzea. Bi aldarrikapen horien aldeko mobilizazio ugari egin dira azken urteotan, besteak beste, 2020ko Greba Orokor arrakastatsua. EH Bildu nahiz EAJrekin egindako alde bikoen ondotik, euskal langileon agenda presente egon da euskal alderdien eta PSOEren arteko elkarrizketetan

Atzo EAJ eta PSOEren arteko akordioa egin zen publiko. Lan baldintzen eremuari dagokionez, PSOEren eta EAJren artean sinatutako akordioan badago urrats positibo bat: bertako hitzarmenen lehentasuna. Alabaina, akordioa ez da nahikoa ez eremu publikoko langileentzako, ezta sektore prekarizatuetarako ere.

Eremu publikoaren kasuan, negoziaketa kolektiboa ukatzen jarraitzen da; erreposizio tasa eta langileen soldatak ez dira negoziazio kolektiboaren eremuan negoziatuko eta, ondorioz, erabakitzen dena langileei inposatu ahal izango zaie. Halaber, Madrilek beto eskubidea izaten jarraituko du, Madrilgo Gobernuaren zein EAE nahiz Nafarroako Gobernuen arteko adostasuna beharko delako. Gauzak horrela, EAEko zerbitzu publikoetako sindikatuok abenduaren 19rako egindako grebarako deialdia berresten du LABek.

Sektore prekarioei begira, berriz, ez da ezertxo ere jasotzen: ez etxeko langileek EAEn eta Nafarroan hitzarmen propioa izateko aukera (kontutan hartuz Confebaskek uko egin diola negoziazio mahaian esertzeari), ezta sektore prekarioenen egoera hobetuko lukeen 1.400 euroko gutxieneko soldata ezartzeko aukera ere. Azken eskakizun honi dagokionez, gogoan hartu behar da pasa den martxoan EH Bilduren ekimenez Eusko Legebiltzarrak Jaurlaritzari eskatu ziola 1.400 euroko gutxieneko soldata lortzeko kudeaketak egin ditzan. Bada, akordioaren bi sinatzaileak (PNV-PSOE) era berean Eusko Jaurlaritza osatzen duten alderdiak izanda ere, gai garrantzitsu hau ez da akordioan jaso.

Pentsioei dagokionez, berriz, EAEko estatutuan jasota dagoena (Gizarte Segurantzaren kudeaketa, ez arauketa) beteko dela esatera mugatzen da EAJ eta PSOEren akordioa. Eragile berberek aipatutako konpromisoa beste zenbaitetan adierazi bai, baina bete ez dutenez, zuhurtziaz hartzen dugu iragarpen hori. Gainera, Gizarte Segurantzaren kudeaketa eskuratzea ez da nahikoa euskal pentsiodunen egoera hobetzeko; horrekin batera, bai EAEn baita Nafarroan ere 1080 euroko gutxieneko pentsioa bermatuko duen pentsio sistema publiko osagarria eskatzen dute hala LABek nola pentsiodunen mugimenduak berak. Bigarren urrats hau eman gabe, Estatuak erabakitakoa kudeatzera mugatuko lirateke euskal instituzioak.


Gauzak horrela, eremu politiko-instituzionala interpelatzen eta borroka sindikalaren bidez baldintza berriak sortzen jarraituko du LABek datozen aste eta hilabeteetan, euskal langileon lan eta bizi baldintzak hobetuko dituen lan harremanetarako eta babes sozialerako esparru propioaren norabidean. Legegintzaldi berriaren hasiera honetan lortutako urratsak, ez nahikoak izanda ere, Euskal Herriko eragile sozial eta sindikalek egindako borrokaren emaitza dira. Eta aurrerantzean ere, urrats berriak egoteko, borroka sozial eta sindikala ezinbestekoa izango da. Ildo honetan, datozen asteetan bi hitzordu garrantzitsu ditugu: lehenik eta behin azaroaren 30eko Greba Feminista Orokorra, zaintzarako eskubide kolektiboaren alde; eta bigarrenik, abenduaren 19an zerbitzu publikoak indartu nahiz bertako langileen baldintzak hobetzearen aldeko greba.