#langileokerabaki
#langileokerabaki (Twitter)
#langileokerabaki (Flickr)
@labsindikatua (Twitter)
{module[467]}
#langileokerabaki
#langileokerabaki (Twitter)
#langileokerabaki (Flickr)
@labsindikatua (Twitter)
{module[467]}
LABek atzoko EITBko Administrazio Kontseiluaren bileran Eusko Irratian sinatutako akordioren ondorioz ez dela lanpostu bat bera ere suntsitzen adierazi nahi du.
Beraz, ez da lanposturik suntsitzen, 49 lanpostu jada finko egiten dira, eta azken 10 urteotan Eusko Irratian egon den egoera irregular eta injustua konpontze bidean jartzen da. Zein da egoera irregular hori? azken 10 urteotan lanpostu hauek betetzeko OPE prozesu batetik eratorritako lan poltsa bat bazegoen ere, Ortuzarrek lanpostuok autonomo ziren beste pertsona batzuekin bete zituen (kontratu merkantil bat egin zien), horiek izan dira azken 10 urte hauetan lanean egon direnak lan poltsakoen ordez. Lan Ikuskaritzak berak ere egoera hau irregularra zela ebatzi zuen.
Kontratazioen gardentasuna, elebitasunaren finkatzearen hasiera eta langileriaren egitura sindikatuekin negoziatzea bermatzen duen akordio sinatu da Eusko Irratian
Kontratazioa era objektibo eta gardenaz egingo da
Gogoratu beharra dago bidegabekeria guztia Andoni Ortuzar EITBko Zuzendari Nagusia zenean sortu zela. Eusko Irratian aurrekontu langileria gainditzen zela eta, behin behineko lan kontratua zuten 126 langileri autonomo gisa kontratatzea erabaki zela. 2008an Gizarte Segurantzaren Ikuskaritzak Radio Euskadin iruzurra antzeman eta langile hauei berriro lan kontratua egitera derrigortu zuela EITB. Iruzurra dela medio, kontratu guztiak “mugagabe ez finko” izan behar ziren halabeharrez. Kontutan eduki beharra dago legez enpresa publiko batean lanpostu finkoa eskuratzeko berdintasun, gaitasun, merezimendu eta publizitatearen lau printzipioak bete behar direla, eta kasu honetan legearen atal horrekin ados gaude. Beraz, kontratu hauek guztiak behin-behinekoak izan dira beti, eta egun 79 pertsona daude egoera horretan.
Akordioaren arabera, aipatu lau printzipioak bermatuko dira, orain arte ez bezala. Lan poltsa objektiboak ezin izan du funtzionatu hain zuzen kontratazio hau zegoelako eginda. Behin behineko langileak kontratatzeko garaian lan poltsa berraktibatu egingo da, jada era praktiko batean.
Irrati guztietan elebitasuna finkatzen hasiko da
Orain arte Radio Euskadin eta Gasteiz Irratian lanpostua eskuratzeko baldintzetan ez zen euskararen ezagutza eskatzen. 2008ko lan hitzarmenaren akordioan Euskara Plana abiatzea onartu zen, eta iaz sinatzea lortu genuen langileon ordezkariok eta zuzendaritzak. Gaurko akordioaren arabera, bai lanpostu finkoa zein lan poltsan egoteko euskararen ezagutza ezinbestekoa izango da, eta aurrerapauso garrantzitsua da. 2014 urtean oraindik ere euskal komunikabide publiko batean eskakizun hori ez egotea ulergaitza da.
Irratiaren egiturako langileria sindikatuekin negoziatzea bermatzen da
2014ko aurrekontuetan EITB talde osoaren batez besteko langileriatik 39 lanpostu murriztea aurreikusten zen. Administrazio Kontseiluak atzera bota bazituen ere, Zuzendaritzak Jaurlaritzara igorri zituen, eta Gasteizko Parlamentuan onartuak izan ziren. Ez dira 79 lanpostu desagertzen, 49 finko bihurtzen dira, eta kontratazio ebentuala egiten jarraituko da. Akordioaren bitartez Eusko Irratian 49 lanpostu finko sortzen badira ere, garrantzitsuena hau da: Zuzendaritzak konpromisoa hartzen duela prozesuaren amaieran, 2016an, langileen ordezkariekin egiturako langileria berria negoziatu eta adosteko.
LABek akordio hau borroka orokorrago batean kokatzen du, enplegu publikoaren defentsan modu koherente eta arduratsuan. Akordio ezak egoera bidegabea betikotzea suposa dezake, lanpostu murrizketekin eta aipatutako lorpenak gabe. EITBNETen egituraren negoziazioa aurrera doa, eta emaitzak bere isla edukiko du bai ala bai aurrekontu langilerian. Baita ETBn ere, non hitzarmenaren negoziazioaren gako nagusia egiturako langilerian kokatu dugun hain zuzen.
LABek urtarrilean egindako prentsa agerraldian salatu bezala,Gasteizko Parlamentuaren bitartez eskuratutako datuek 2013ko urtarriletik 2014ko azarora bitarte Eusko Jaurlaritzak administrazio publikoan ia lau mila kontratazio gutxiago egin dituela erakusten dute. Honen aurrean sindikatuak zerbitzu publiko ezberdinetan zerbitzuok hobetu eta garatu, eta honenbestez enplegua sortzeko proposamenak aurkeztu ditu.
Gaurko agerraldia LAB sindikatua zerbitzu publikoetan azken hilabete luzeetan enpleguaren alde burutzen ari garen dinamikaren baitan kokatzen dugu. Urtarrilean egin genuen prentsa agerraldian salatu genuen bezala, Gasteizko Parlamentuaren bitartez eskuratutako datuek 2013ko urtarriletik 2014ko azarora bitarte Eusko Jaurlaritzak administrazio publikoan ia lau mila kontratazio gutxiago egin dituela erakutsi digute.
Bertan Osakidetzako errealitatea nabarmentzen genuen, epealdi honetan ia hiru mila kontratazio gutxiago egin direla salatuz; honek langileen lan kargetan, herritarrek jasotzen duten zerbitzuaren kalitatean eta orokorrean langabezi tasetan eragin nabarmena izanik. Gainera, lanaldi partzialen gorakadak maila batean datu hauek makillatu egiten dituela aipatu genuen, kontratazioetan eragin kaltegarriena lanaldi osokoetan ematen ari zela nabarmenduz.
Egoera honen jatorrian PNVren gobernuak Madriletik PPk inposatutako neurriei men egin eta bertan aplikatu izana kokatzen genuen: lan astearen luzapena, jai egun ezberdinak kendu izana, bajen ordainketa murriztea eta abar.
Honen harira, eta gaurko prentsaurrekoaren gai zentrala ez bada ere, aurreko astean Eusko Jaurlaritzak udaletxeetara 16 milloi eurotako diru laguntza desblokeatzearen inguruan hainbat apunte mahai gaineratu nahi ditugu. Neurri hau aurreko urteko urrian PNVk "Enpleguaren eta Ekonomiaren berraktibaziorako 2013-2016 programa" delakoaren neurrietako bat da. Diru laguntza horiek jaso dituzten hainbat udaletako ordezkarik salatu duten bezala, herriok dituzten langabezia tasei aurre egiteko erabat ez-nahikoak izateaz eta oso berandu etortzeaz gain, LAB sindikatutik neurrion joko hipokrita salatu nahi dugu. Izan ere, PNVk gobernatzen dituen instituzio nagusietan kontratazioek nabarmen egin dute behera.
Urtarrilean azaldu genuen Eusko Jaurlaritzari dagozkion datuak, baina gaurkoan bere ardurapeko beste bi instituzio nagusien errealitatea aipatu nahi dugu, Bizkaiko Foru Aldundia eta Bilboko Udalarena, hain zuzen ere. Bertan Gizarte Segurantzaren datuei erreparatuta 2009tik hona kontratazioetan %3ko eta %7,6ko jaitsiera eman delarik, hurrenez hurren. Horrela, hamaikagarren aldiz, Urkulluren gobernua enpleguaren sorreran aitzindaritza itxurak egiten saiatzen den bitartean, antzerki honek talka egiten du bere ardurapeko administrazioan zein bere alderdiak kudeatzen dituen instituzioen egunerokoan darabilen praktikarekin. Izan ere, ez dugu ahaztu behar administrazio hauen eginkizuna herritarroi dagozkigun zerbitzu publikoak eskaintzea dela eta kontratazio hauetan behera egiteak zerbitzuaren kalitatean eragin zuzena duela. Gainera, diru laguntza hauen bitartez egingo diren kontratazioak, beraien aldi baterakotasunagatik zein programa hauetan ohikoa den bezala aplikatuko zaizkien gainerako lan baldintzengatik erabat prekarioak izango dira.
Eusko Jaurlaritzako datuetara bueltatuta, jasotako azkenekoak 2013ko azarokoak ziren, harrez geroztikoak eskatu ditugu eta datu horien emateko epea luzatzeko eskatu du Gobernuak.
Baina gaurkoan PPk Madriletik eta PNVk Gasteiztik enplegu publikoaren eta zerbitzu publikoen suntsiketari dagokionez marrazten diguten errealitate ilunaren gainetik, bi gai hauei dagokienez gauzak beste modu batera egitea badagoela azpimarratu nahi dugu. Alde horretatik, herritarrek kalitatezko zerbitzu publikoak jasotzeko ezinbestekoa den enplegu publikoaren sorrerarako LAB sindikatuak mahai gaineratzen duen alternatiba aurkeztu nahi dugu gaurkoan.
Hala, nagusiki zera da LABek zerbitzu publiko ezberdinetan zerbitzuok hobetu eta garatu, eta honenbestez enplegua sortzeko proposatzen duena:
• Azken urteetan enplegua suntsitzea ekarri duten inposizioak atzera bota: lanaldiaren handitzea, LEPak egin ahal izatea debekua, ordezkapenak mugatzea… atzera bota.
• Enplegu publikoa banatu lan kargak arinduz hainbat neurriren bidez:
▪ Lan osasuna hobetzeari lotutako proiektuak zerbitzu publikoetan.
▪ Administrazio eta zerbitzu publikoetan genero artean aukera berdintasuna bermatzeari lotutako proiektuak.
▪ Zerbitzu publikoen sistema euskalduntzeari lotutako proiektuak.
▪ Elikadura subirautzari lotutako proiektuak zerbitzu publikoetan.
▪ …
Hau da LABek proposatzen duena eta hau da instituzioetara, nagusiki Jaurlaritza eta Nafar Gobernura zein hauei dagokien Legebiltzarretara eta hauetako talde politikoetara helaraziko duguna, baina batez ere hau da zerbitzu publikoetako lan zentro ezberdinetara borrokatzeko elementu nagusi bezala eramango duguna.
LABen ustez, zerbitzu publikoetan enplegu suntsiketaren gaia hain da larria non borrokarako zentralitate izaera hartu behar baitu langileok aldetik.
Hala, LABek datozen hileotan honako lanketa egingo du:
• Proposamena (sektorez sektore eta azpisektorez azpisektore zehaztua daukaguna) sozializatu lan zentroetan.
• Esan bezala instituzio nagusietan aurkeztu.
• Mobilizazioak:
Baina, LABen ustez kontua ez da soilik hilabete jakin batzuetako mobilizazio dinamika bat abian jartzea, edo egun jakin bateko mobilizazioa egitea. Esan dugun bezala garrantzitsuena zera da, zerbitzu publikoetan enpleguaren aldeko borrokari zentralitatea ematea.
Zentralitatea zein zentzutan? Enpleguaren defentsa besterik ez egitea proposatzen dugulako? Jakina ezetz, beste aldarrikapen batzuk ere ezin garrantzitsuagoak baitira (soldatak, kontziliazioa, pribatizazioak borrokatu, euskera, formazioa, lan osasuna, aukera berdintasuna…).
Baina bai zentralitatea beste zentzu honetan: enpleguaren aldeko borroka zerbait iraunkorra izan behar delako, eta baita enpleguaren aldagaia administrazioaren esparruan hartzen ditugun erabaki guztietan presente egon behar delako (administrazioarekin egiten den edozein akordiok enpleguaren inguruko konpromiso eta neurriak jaso behar ditu, sindikatuen arteko edozein borrokak enpleguaren aldagaia lehen planoan kokatu behar du, urte osoan zehar enpleguaren suntsiketaren kontrako mobilizazio agenda izan behar dugu…).
Hau da LABen konpromisoa eta hau da zerbitzu publikoen garapenari eusten zaiola, eta enplegu publikoa agenda guztien lehen planoan jartzen dela bermatu artean behintzat LABek hartzen duen konpromisoa.
Datorren Maiatzak 1etik aurrera LAB, ELA, CCOO eta UGT sindikatuek deituta greba mugagabeari hasiera emango diote desgaitasuna duten jendearentzako arreta zentroetako langileek. Hitzarmenaren negoziaketen blokeoa gainditzeko asmoz sektoreko enpresekin burututako bilerek ez dute emaitza positiborik eman eta langileek borrokari jarraipena ematea erabaki dute.
Enpresek ez dituzte proposamen hauek onartzen, ez dute inolako mugimendurik erakusten eta Administrazioak duen inplikazio faltaz probesten dira. Momentu honetan, Administrazioa eta enpresak ez dira ados jartzen ere ez eta bi bertsio kontrajarri eskaintzen dizkigute. Lan hitzarmen duin bat sinatzeko borondate ezatik haratago, Administrazioak luzatu omen dien diru bat jaso ez dutela adieraziz, hainbat deskuelge burutzen ari dira enpresak. Administrazioak bertsio hau ukatzen du, ordainketak bere osotasunean burutu dituela ziurtatuz.
Bitartean langileek, 4 urte daramatzate erosahalmenean galerak pairatzen, eta egun, ez dute lan hitzarmena aplikatua izango delaren bermerik. Nafarroa osoan asanbladak burutu ondoren apirilean, mobilizazioetan pauso bat gehiago emateko erabakia hartu zuten, paroei bide eginez, eta apirilaren 23an egindako lehenengo greba egunarekin.
Mahai negoziatzailean blokeoak jarraitzen duela ikusirik langileek LAB, ELA, CCOO eta UGT sindikatuekin batera greba mugagaberi hasiera emateko erabakia hartu dute maiatzaren lehenetik aurrera.
Atzoko EITBko Administrazio Kontseiluaren bileran Eusko Irratian aspalditik eman den irregulartasun bat konpontzeko bidea onartu zen EAJ, EHBILDU, Euskaltzaindia eta Eusko Ikaskuntzako ordezkariekin batera LABen aldeko botoekin. LABek hiru arrazoi nagusi izan ditu kontutan sinatzerako orduan: kontratazio finko eta ebentuala era objektibo eta gardenaz egingo delako, irrati guztietan elebitasuna finkatzen hasten delako eta irratiaren egiturako langileria sindikatuekin negoziatzea bermatzen delako dagoeneko 49 lanpostu finko bihurtuz.
Akordioaren arabera, aipatu lau printzipioak bermatuko dira, orain arte ez bezala. Lan poltsa objektiboak ezin izan du funtzionatu hain zuzen kontratazio hau zegoelako eginda. Behin behineko langileak kontratatzeko garaian lan poltsa berraktibatu egingo da, jada era praktiko batean.
Irrati guztietan elebitasuna finkatzen hasiko da
Orain arte Radio Euskadin eta Gasteiz Irratian lanpostua eskuratzeko baldintzetan ez zen euskararen ezagutza eskatzen. 2008ko lan hitzarmenaren akordioan Euskara Plana abiatzea onartu zen, eta iaz sinatzea lortu genuen langileon ordezkariok eta zuzendaritzak. Gaurko akordioaren arabera, bai lanpostu finkoa zein lan poltsan egoteko euskararen ezagutza ezinbestekoa izango da, eta aurrerapauso garrantzitsua da. 2014 urtean oraindik ere euskal komunikabide publiko batean eskakizun hori ez egotea ulergaitza da.
Irratiaren egiturako langileria sindikatuekin negoziatzea bermatzen da
2014ko aurrekontuetan EITB talde osoaren batez besteko langileriatik 39 lanpostu murriztea aurreikusten zen. Administrazio Kontseiluak atzera bota bazituen ere, Zuzendaritzak Jaurlaritzara igorri zituen, eta Gasteizko Parlamentuan onartuak izan ziren. Ez dira 79 lanpostu desagertzen, 49 finko bihurtzen dira, eta kontratazio ebentuala egiten jarraituko da. Akordioaren bitartez Eusko Irratian 49 lanpostu finko sortzen badira ere, garrantzitsuena hau da: Zuzendaritzak konpromisoa hartzen duela prozesuaren amaieran, 2016an, langileen ordezkariekin egiturako langileria berria negoziatu eta adosteko.
LABek akordio hau borroka orokorrago batean kokatzen du, enplegu publikoaren defentsan modu koherente eta arduratsuan. Akordio ezak egoera bidegabea betikotzea suposa dezake, lanpostu murrizketekin eta aipatutako lorpenak gabe. EITBNETen egituraren negoziazioa aurrera doa, eta emaitzak bere isla edukiko du bai ala bai aurrekontu langilerian. Baita ETBn ere, non hitzarmenaren negoziazioaren gako nagusia egiturako langilerian kokatu dugun hain zuzen.
LAB sindikatuak eta Ernai gazte antolakundeak aldebiko bilera egin dute gaur Bilbon Maiatzaren Lehenaren testuinguruan eta maiatzaren 3rako Ernaik antolatutako manifestazio nazionalaren harira. Batzarrean, besteak beste, egungo egoera sozioekonomikoa izan dute aztergai. Erakunde biek gazte eta langileen arteko aliantza baterako beharra eta konpromezua aldarrikatu dute.
Lankidetza horren zergaitia gazteek egun pairatzen duten egoera larrian kokatu du Etxaidek, eta momentu honetan, krisiaz baliatuz eta patronalari eskubide guztiak oparitu izanaren ondorioz, "gazteak eskubiderik gabe" sartzen direla lan mundura gaineratu du.
Etxaiderentzat "gazteei etorkizuna eta etorkizunaz erabakitzeko eskubidea lapurtzen" ari zaie eta hori "pobrezia eta prekarietatera kondenatzea da".
Gazte eta langileen arteko aliantza egoera honi buelta emateko ardatz bezala kokatu du LABeko idazkari nagusiak, "bidea luzea den heinean belaunaldi berriek hartu beharko baitute gaur langileak egiten ari garen borrokaren lekukoa", eta horretarako, ezinbesteko ikusten du "sindikalgintzara ere gazteak etortzea, gazteek ere sindikalgintzarekin bat egitea."
Hau gauzatu dadin sindilkangintzatik gazteen esplotazioen aurrean, gazteen kontrako erabakien aurrean… konpromiso zehatzak hartu behar direla aldarrikatu du Etxaidek eta bide horretan kokatu du gaur ERNAI gazte antolakunde independentistarekin LABek burututako bilera.
Zazpi manifestazio antolatu dira Nafarroan; Iruñea, Tutera, Tafalla, Lizarra, Irunberri, Altsasu eta Donezteben. Manifestazio nagusiena 12:00etan hasiko da Gaztelu Plazan eta bost bloke izango ditu: Zerbitzu pribatuak; Industria; Zerbitzu Publikoak; Gazte, langabe eta prekarioak; eta Pentsiodunak.
Gero eta nafar langile gehiagok bat datoz eredu politiko eta ekonomikoaren aldaketaren aldarriarekin. Izan ere, otsailaren 22ko ustelkeriaren kontrako eta berrikuntza demokratikoaren aldeko manifestazio historikoan parte hartu zuten 35.000 lagunetatik gehienak langileak ziren. Ez da kasualitatearen ondorio: denok ala denok badakigu Nafarroa hezur eta azal uzteraino jetzi duen elite ustela geure lanaren kontura aberasten egon dela. Gaur inoiz baino egi borobilagoa da: ez da ondasunik falta, lapurrak dira soberan.
Maiatzaren Lehenekoa aldaketaren ateak irekitzen ari diren borroka txiki eta handiak aldarrikatzeko hitzordua da. Lan erreformaren aplikazioari galga jarri, kaleratzeei hortzak erakutsi, prekarietatea borrokatu nahiz mutua patronalen zanpaketari aurre egiten dion ekintza sindikala aldarrikatzeko hitzordua; etxebizitza, osasungintza publikoa, hezkuntza askatzailea nahiz zerbitzu sozialen aldeko ekintza soziala aldarrikatzekoa. Eredu ekonomiko eta sozial berriaren aldeko uholde soziala haziz doa, Euskal Herrian definitu eta eraiki nahi dugun eredua, Troikaren edota unean uneko Gobernu espainiarraren inposaketen gainetik.
Erregimen nafar-espainoletik etekina atera duten horiek urduri daude, aldaketaren aldeko uholdea nola zabaltzen ari den ikusita. Eta 1982an Foru Hobekuntzarekin bezala, Madrilen laguntza behar izan dute, Barcinaren dimisioa eta hauteskundeak eskatzen zituen Nafarroako gehiengo sozialaren aurkako erabakia inposatzeko. Espainiako Estatuak lan erreforma ankerra, bi pentsio erreforma basati eta amaigabeko murrizketak inposatu dizkigu; Nafarroako Parlamentuan onartutako lege aurrerakoiak atzera bota ditu helegite bidez; eta geure etorkizunaren gaineko erabakiak hartzea eragozten digu.
“Martxokadak” langileariaren aldaketa desirak zapuztu ditu berriro ere. Alabaina, azken urteetan ikusi den bezala, gero eta oztopo handiagoak jarri, orduan eta indar handiagoa hartuko du aldaketaren aldeko uholde sozialak. Kolokan dago Espainiako eskuinaren hegemonia Nafarroan; hegemonia berria aitzinarazteko garaia da, langileriarena, pertsonen zerbitzura egongo den eredu ekonomiko eta sozial berria eraikiz. LABek aldarrikapen hori islatuko du Maiatzaren Lehenean eta horrekin bat egiten duen oro izango da ongi etorria.