2025-12-20
Blog Page 106

Euskal preso bati langabeziarako eskubidea aitor diezaioten lortu dugu

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Euskal preso bati langabeziarako eskubidea aitor diezaioten lortu dugu

Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusiak onartu egin du LAB sindikatuak jarritako helegitea langabeziarako eskubidea ukatu zioten euskal preso baten kasuan. Hala, atzera bota du aurrez Bilboko epaitegiak emandako epaia, zeinak ez baitzion langabeziarako eskubiderik aitortzen kaltetuari. Epaia behin-behinekoa da.

Hirugarren graduan dagoen euskal preso baten aldekoa da epaia. 2002an espetxeratu zuten, eta hirugarren gradua eman zioten 2023ko otsailean. Hala dago egun, eta 2028an geratuko da aske zigorra osorik betez gero. Espetxean zegoen bitartean, aipatutako presoak Aukerak Gizarteratzearen Euskal Agentziaren bidez lana egin zuen espetxean bertan, urtebete baino gehiago iraun zuen epealdian. Egindako lan horrengatik langabezia eskatu zuen behin hirugarren gradua eskuratutakoan, baina ukatu egin zioten. Orain, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak horretarako eskubidea aitortu dio.

Auzitegiak dio Espainiako Konstituzioak berak aitortzen diola ezein presori ordainpeko lanerako eskubidea eta horren ondorioz Gizarte Segurantzaren onurak jasotzekoa, inolako salbuespenik gabe. Aipatutako kasuan, langabeziarako eskaera presoak espetxean egindako lanean zegoen oinarrituta. Behin hirugarren graduan, ordea, SEPE Espainiako Enplegu Zerbitzu Publikoak ukatu egin zion presoari langabezia.

Horretarako arrazoirik ez zegoela ebatzi du orain epaitegiak, eta presoari eskatua zuen langabeziari dagokion ordaina emateko agindu du, baita epealdi horretan langabezia jaso izana aitor diezaioten ere.

LABek positiboki baloratzen du epaia, presoen oinarrizko eskubideak aitortzera bidean urratsa baita, eta aurrekari izan baitaiteke bide horretan. Beste edozein herritarren moduan, presoek ere badute lanerako eskubidea, eta baita, horrenbestez, Gizarte Segurantzara sarbidea izatekoa ere. Justizia sistema ez punitibista baten oinarrietako bat behar luke presoari bere bizi proiektua garatzeko oinarrizkoak dituen eskubideak aitortzeak, eta horren alde lanean jarraituko du LABek. Zentzu berean, euskal presoei ezartzen zaizkien salbuespenezko neurriak amaitzeko eskatzen du.

Langileon aldeko neurriak aldarrikatzeko dinamika abiatuko dugu mugaren bi aldeetan

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Langileon aldeko neurriak aldarrikatzeko dinamika abiatuko dugu mugaren bi aldeetan

Bilbon eta Baionan egindako agerraldi banaren bidez, Hego zein Ipar Euskal Herrian garatuko dugun kanpaina aurkeztu dugu gaur. Datozen asteetan ehunka ordezkari sindikal bilduko ditugu hamalau batzarretan eta milaka esku-orri banatuko ditugu lantokietan. Era berean, hainbat mobilizazio egingo ditu, horien artean nagusia Bilbon, abenduaren 12an.

Bilboko agerraldian Igor Arroyo koordinatzaile orokorrak hartu du hitza. Haren esanetan, “borroka sindikal eta sozialari esker, langileontzat garrantzitsuak diren auziak kokatu dira agenda politikoaren erdigunean: soldatak, lanaldia, etxebizitza, hezkuntza, osasun sistema publikoa, estatus politikoa. EAJ-PSEk ezin izan diote jarrera negazionistari eutsi”.

Hala ere, haien borondatea eta gaitasuna zalantzan jarri ditu Arroyok: “Ez dute borondaterik Patronalaren interesekin konfrontatzeko eta, hori egin ezean, ezin izango zaie aipatutako arazoei benetako erantzunik eman”.

Arroyoren arabera, EAJ-Geroa Bai eta PSE/PSN binomioak ez du Patronalaren pribilegio fiskalekin amaitzeko borondaterik. “Zerga gutxiago ala zerga gehiago, hori ez da auzia. Auzia da hemen langileok ordaintzen ditugula zergak. Patronalak pribilegio fiskalak dituela. Eta pribilegio horiekin amaitu beharra dagoela, justiziazkoa delako eta herritarren beharrak asetuko dituzten politika publikoak indartzeko beharrezkoa delako”. Zehazki, bi neurritan jarri du azpimarra Arroyok: batetik, akzio eta bestelakoen bidez enpresariek dituzten diru-sarrerak (hots, kapital errentak) soldaten portzentaia berberarekin zergapetzea; eta bestetik, enpresen irabazietatik zati handiago bat jendartearen mesedetan bideratzea, Elkarteen Zerga indartuz.

Konfrontaziorik gabe sakoneko aldaketarik ez dela egongo berretsi du LABeko koordinatzaile orokorrak. Eta horregatik, lantoki eta sektore mailako borroketan parte hartzen jarraitzearekin batera, Gobernuak eta Patronala interpelatzeko kanpaina jarri dugu martxan. LAB sindikatuaren izaera soziopolitikoa berretsiz, aldaketak lantokietan, kalean eta instituzioetan borrokatzeko determinazioa duguk. “Borroka sindikalei dagokionez aurrerapausoak lortu ditugu lantoki eta sektore askotan, baina langile guztiak aintzat hartuko dituzten neurri orokorrak ere beharrezkoak dira. Euskal Herrian langileen aldeko erabakiak hartzeko presioa handitzera goaz. Langileen alde, eta hemen, erabaki nahi dugu, baden erabaki ahalmena erabiliz nahiz erabaki ahalmen hori handituz”.

Zehazki, hiru dira kanpaina honen bidez aldarrikatuko ditugun premiazko neurriak. Lehenik eta behin, 1600 euroko gutxieneko soldata. “Egun, enplegu bat izatea ez da pobreziaren arriskutik urruntzeko bermea. Prekaritatea geroz eta hedatuago dago eta handitzen ari da langileen arteko aldea ere, lan baldintza duinak dituzten eta ez dituztenen artean. Soldata baxuenak dituzten eremuetan emakumeen*, langile migratu edota arrazializatuen zein gazteen presentzia handia da. Soldatak hobetu egin behar dira aberastasunaren birbanaketa egokiago baterako. Langileen gutxieneko bizi baldintzak ziurtatzeko, bertako gutxieneko soldata ezar daiteke negoziazio kolektibo intersektorialaren bidez. Horixe da 2020ko Greba Orokorrean gehiengo sindikal eta sozialak aldarrikatu zuena eta 2023ko udaberrian Eusko Legebiltzarrak Eusko Jaularitzari galdegin ziona”.

Bigarrenik, 30 orduko lanaldia: “Jardunaldi murrizketa ezinbesteko erronka da: digitalizazioak ekarriko duen enplegu suntsiketari erantzuteko, krisi ekosozialak eskatzen duen trantsizioari ekiteko, eta zaintza krisiari aterabidea emateko. Azken horri dagokionean, zaintza lanak aitortu, banatu eta kolektibizatu egin behar dira, zaintza guztion ardura baita. Enpleguari eskainitako denbora murriztu behar da, asteko jardunaldia 30 ordutara jaitsi eta zaintzarako lizentzia eta baimenak sustatu. Espainiako Gobernuak 37,5 orduen inguruan irekitako eztabaida oso motz geratzen da Hego Euskal Herriari dagokionez, hemen badira 25 urte 35 orduen aldeko Greba Orokorra egin zela eta badaude baldintzak harago joateko”.

Hirugarrenik, zerbitzu publikoak indartzea: “Eusko Jaurlaritza eta Nafarroako Gobernuari dei egiten diegu zerbitzu publikoak indartu ditzaten, baliabideak handituz, ratioak hobetuz eta pribatizatutako zerbitzuak lehengoratuz, lehentasunez lau eremutan: zaintza, osasuna, etxebizitza eta hezkuntza”.

Baionan, negoziazio esparru propioa galdegin du LABek

Baionan Argitxu Dufau eta Eñaut Aramendik hartu dute hitza, eta kanpaina konfederalak Ipar Euskal Herrian hartuko duen forman sakondu dute.

“2012an Bertan Erabaki ekimena aurkeztu zuen LAB Sindikatuak, eta 12 urteotan Ipar Euskal Herriak zenbait aldaketa izan ditu arlo instituzionalean, politikoan zein sozialean”, Aramendik azaldu duenez. Bada, egungo egoera kontutan hartuta, LABen proposamena eguneratzeko eta indartzeko unea iritsi da, eta hainbat ardatzetan zehaztuko da planteamendua, Hego Euskal Herrian bezala, tartean egongo direlarik zerbitzu publikoen indartzea, etxebizitza eskubidea edota gutxieneko soldata baten ezarpena.

Bada, helburuok behar bezala garatzeko egungo eskumenak urriegiak direla eta, Ipar Euskal Herria eremu sozial gisa aitortu beharra dagoela uste dugu LABen, eta, hortaz, Ipar Euskal Herri mailako negoziazio kolektiboko guneak aldarrikatzen ditugu langile guztientzat, izan arlo pribatukoak zein publikokoak.

Argitxu Dufauk Hemen Erabaki aldarrikapenak garatzen dituen hiru neurri zehatzak aurkeztu ditu: Egitura sozioekonomikoa eta langileentzako negoziazio kolektiborako guneak sortzea, sektore pribatuko langileentzako negoziazio kolektiborako gune berezia edo tokiko batzorde parekidea eratzea, eta lurraldeko agenteentzat negoziazio kolektiborako gune berezia edo Herriarteko Lurralde Batzorde Soziala abian jartzea.

‘Araban zabaltzen’: Ospakizuna eta borroka lotu ditugu Gasteizen

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
‘Araban zabaltzen’: Ospakizuna eta borroka lotu ditugu Gasteizen

LAB sindikatuaren 50. urteurrena ospatzen ari gara 2024 honetan, eta gaur, larunbata, Araban Zabaltzen izenpean ospakizun eguna dugu Gasteizen. Info gunearekin abiatu dugu eguna goizean, eta aldarrikapenez beteriko kalejira izan da jarraian.

Andra Mari Zuritik abiatu da mobilizazioa, eta geldialdi ezberdinak egin dituzte ibilbidean zehar. Horrela, Atzerritar Legea salatu dute Olagibel kalean; Santiago ospitalean, osasungintza publikoaren aldeko borroka gogoratu dute. Etxebizitza eskubidea ere aldarrikatu duteVital Kutxaren parean, eta Hezkuntza Delegaritzara abiatu dira handik. Legebiltzarrean, 1.260 eurotako gutxieneko pentsioak eta1.600 eurotako gutxieneko soldata eskatu dituzte eta Katedralaren parean, memoria izan da ardatza, Martxoaren 3ko sarraskia gogoan. Egoitzetako langileen borrokari lekua eman diote Aldundian, eta Andra Mari Zurira bueltatuz amaitu dute manifestazioa, hitzartze batekin eta kantatuz.

Horren ostean, Arabako LABkideak eta lagunak bazkari herrikoian bilduko dira, giro ederrean sabela bete dutelarik eta Gorka Etxeberriaren musikak goxatuko duelarik bazkalostea.

Hori gutxi balitz, egitarauak iluntzean jarraituko du, Garraxi tabernan DJak egongo baitira: Azken erromantikoak eta Etxekoi.

Cementos Rezolako Enplegu Erregulazio Espedientearen aurrean langileek aurrera eramandako borrokaren balioa nabarmendu eta jasotako babesa eskertu dugu

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Cementos Rezolako Enplegu Erregulazio Espedientearen aurrean langileek aurrera eramandako borrokaren balioa nabarmendu eta jasotako babesa eskertu dugu

Añorgako lantegiaren aurrean egin dugu LABeko ordezkariok bi hilabete eta erdiko borroka luze eta gogorraren balorazioa, eta behartutako kaleratzeak saihestu badira, langileek eginiko ahaleginen fruitua izan dela azpimarratu dugu.

Cementos Rezolako langileek bi hilabete eta erdiko borroka luze eta gogorra izan dute. Prozesuaren balorazioa partekatu, jasotako babesa eskertu eta borrokak emandakoa balioan jartzeko agerraldia egin dugu LABetik enpresa atarian. Ekaina hasieran zuzendaritzak Añorgako lantegian Enplegu Erregulazio Espediente bat aplikatuko zuela jakinarazi zion langile batzordeari: 56 kaleratze jarri zituzten mahai gainean. Kaleratzeak justifikatzeko deskarbonizazio prozesu bat egin beharraren aitzakia erabili zuen. Ez zen benetako arrazoia. Etekinak handitzea izan da enpresaren benetako helburua. Gainera, erabat kontraesankorra izan da enpresaren jarrera, hasieratik onartu zigun epe motzean berriro enplegu beharra edukiko duela.

Kaleratzeak egiteko deskarbonizazio prozesu bat egitea beharrezkoa zela argudiatzen zuen enpresak, CO2 isurketak gutxitzea zela beraien helburua. Larrialdi klimatikoaren aurrean industrian trantsizio ekosoziala beharrezkoa izango dela defendatzen dugu LABen, baina ez langileen kontura. Deskarbonizazioak ezin du aitzakia izan enplegua suntsitu eta prekaritatea zabaltzeko. Horrela defendatu dugu Cementoseko borrokan, hasieratik amaieraraino LABeko Industria Federazioko kide Usua Lasak adierazi duen bezala. Bi eskakizun argi izan dituzte langileek: EEEa bertan behera uztea eta langileekin eta lanposturik suntsitu gabe prozesu bat egitea. Hori horrela, enpresak EEEa aurkeztu zuenetik LABen jarrera kaleratzeen aurkakoa izan da.

Langileen borroka izan da Cementos Rezolako gatazkaren ikurra. Enpresaren asmoak ezagutu orduko kaleratzeen aurkako borrokari ekin genion, eta ekaina amaierarako greba mugagabean ginen. 67 egunez izan dugu enpresa itxita. Bi hilabete eta erdi luzean, egunak borrokan eman ditugu, enpresa atarian, Añorgako kaleetan, Donostian, greban eta mobilizatzen. Bada, denbora tarte honetan guztian jasotako babesa handia izan dela nabarmendu dugu, eta esker ona adierazi nahi izan diegu auzokideei, Añorgako Jai Batzordeari, EH Bilduri, Sorturi nahiz Esne Beltza eta Zopilotes Txirriaos musika taldeei.

Enpresak ez du negoziaziorako borondaterik izan. Langileen borrokari esker lortu dugu zuzendaritza mugiaraztea, bere proposamena hobetzea. Langileen borrokari esker ez da behartutako kaleratzerik izango, borondatezkoak izango dira irteerak, eta, enpresak hasieran aurkeztutako proposamenaren aldean, baldintzak hobetuta. Komitean dugun gehiengoa, langileen inplikazioa eta langile batzarraren adostasuna izan dira LABen motorra, langileen interesak aurretik jarri eta horien defentsan aritzeko.

Langileen borroka eta jasotako babesa txalotzearekin batera, ohar bat eginez amaitu dugu agerraldia: Hau ez da hemen bukatzen eta LABek lanean jarraituko du enpresaren etorkizuna bermatzeko eta bertako langileen lan baldintzak defendatzeko.

“Zerga-sistema aldatu, aberatsek gehiago ordain dezaten” izenburupean solasaldiak egingo ditugu Bilbo eta Iruñean

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
“Zerga-sistema aldatu, aberatsek gehiago ordain dezaten” izenburupean solasaldiak egingo ditugu Bilbo eta Iruñean

Fiskalitateari buruzko eztabaida soziala hauspotzeko asmoz, solasaldi bi antolatu ditugu datorren astean Bilbo eta Iruñean, “Zerga-sistema aldatu, aberatsek gehiago ordain dezaten” izenburupean. Izan ere, sindikatuak erreforma fiskal sakona aldarrikatzen du, kapitalaren errentek eta aberastasun handiek zerga gehiago ordain ditzaten.

Irailaren 18an izango da Iruñekoa, 11:00etan, Txalaparta liburudendan (Kale Nagusia, 63) eta honakoak izango dira gonbidatuak. Batetik, Carlos Cruzado madrildarra, Los ricos no pagan IRPF. Claves para afrontar el debate fiscal (Capitan Swing, 2024) liburuaren egilea Jose M. Mollinedorekin batera. Cruzado zuzenbidean lizentziatua da, kontu-auditorea eta Ogasun Ministerioko teknikaria, politika fiskal eta ekonomikoen analista ezagunenetakoa da Espainiako estatuan. Bere ibilbide profesionalaren zati handi bat Estatuko Administrazioaren Kontu-hartzailetza Nagusian eta Kontabilitate eta Kontu Auditoretzako Institutuan garatu du. Sarritan aritzen da komunikabideetan, hitzaldiak ere ematen ditu, eta unibertsitateek eta erakunde publiko eta pribatuek antolatutako jardunaldi, foro eta eztabaida-mahaietan parte hartzen du. Horrez gain, zenbait parlamentu autonomikotan eta Espainiako Diputatuen Kongresuko hainbat batzordetan egin ditu agerraldiak.

Carlos Cruzado
Arantzi Sarasola
Mikel Aranburu

Bestetik, Mikel Aranburu. Zientzia ekonomiko eta enpresarialetan eta zuzenbidean lizentziatua, Ogasuneko teknikaria da eta ardura desberdinak izan ditu Nafarroako Ogasunean. 2015etik 2019ra Nafarroako Gobernuko Ogasun eta Finantza Politikako kontseilari izan zen.

Bilbokoari dagokionez, irailaren 19an izango da, 19:00etan, Zirika! Herri Gunean (Erronda, 12) . Bertan, Cruzadoz gain, Arantzi Sarasolak hartuko du parte. Zientzia ekonomiko eta enpresarialetan lizentziatua, Sarasola EH Bilduren batzarkidea da Bizkaian eta politika fiskalaren arduraduna. LABeko delegatua ere bada Bizkaiko Foru Aldundian eta sindikatuko Batzorde Exekutiboko kidea izan zen 2008tik 2017ra.

LABen barruan, lan-ildo garrantzitsua da fiskalitatearena, aberastasunaren bidezko banaketa lortzeko tresna garrantzitsua baita zerga-politika. Horrela, iazko abenduan, Hego Euskal Herriko fiskalitatearen azterketa argitaratu zuen Ipar Hegoa fundazioaren eskutik, Ikusmiran sailaren 15. argitalpena. Honetaz gain, agerraldiak egin ditu azken hilabeteotan Gipuzkoa zein Arabako Batzar Nagusietan.

Bilboko erailketa matxistaren aurrean deituko diren mobilizazioetan parte hartzera dei egiten dugu

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Bilboko erailketa matxistaren aurrean deituko diren mobilizazioetan parte hartzera dei egiten dugu

Gaur, irailak 12, gizonezko batek bere 31 urteko bikotekidea hil du Bizkaiko hiriburuko Santutxu auzoan. LABetik gertaturikoa irmoki gaitzesten dugu eta Emakumeen Mundu Martxak eginiko irakurketarekin bat egiten dugu, datozen ordu eta egunetan Bilbon nahiz gainerako herri eta hirietan antolatuko diren mobilizazioetan parte hartzeko deia luzatzeaz batera.

Jarraian irakur daiteke osorik Euskal Herriko Emakumeen Mundu Martxak plazaratutako komunikatua:

“Gaur berriro ere berri latz batekin esnatu gara Euskal Herrian, Yanely, 31 urteko emakumea eraila izan da Bilboko Santutxuko auzoan 34 urteko gizon baten eskutik.

2024. urte honetan, indarkeria matxistak Euskal herrian uzten digun laugarren erailketa matxista da gaurkoa. Lehenik eta behin, Euskal Herriko Mugimendu Feministatik gure babes eta elkartasun osoa adierazi nahi diegu senide, lagun eta gertukoei. Ez zaudete bakarrik.

Urteak daramatzagu salatzen indarkeria matxista egungo sistema heteropatriarkal, kapitalista, arrazista eta koloniala sostengatzen duen egiturazko arazo politiko eta sozial larria dela.

Indarkeria matxistaren azken ondorio lazgarrienak eta ikusgarrienak erailketak badira ere, indarkeria matxistak milaka aurpegi ditu eta gure bizitzako alor guztietan eragiten digu egunerokotasunean. Horren aurrean, neurriak ipini eta arazo larri honi dagokion tamainako dimentsio politiko eta soziala eman beharrean, egungo instituzioen pasibotasun eta jendartearen konplizitatearen ondorioz , urtez urte, emakumeon aurkako erasoak gorantz doaz.

Indarkeria matxistari aurre egiteko, lehen mailako arazo sozial eta politikotzat hartua izan dadin eskatzen dugu. Egungo jarrera konplizeak alboratu eta bizi garen jendarte antolaketa sexistari aurre egiteko benetako neurriak behingoz har daitezela exijitzen dugu. Gure bizitzak daude jokoan!

Honekin batera, autodefentsa feministarako deia egiten dugu. Bizitzaren aldeko apustu erradikala egiten dugu eta badakigu antolakuntza eta autodefentsa izango direla gure tresna eraginkorrenak.

Feministok erantzuteko prest gaude! Martxan jarraituko dugu, elkarrekin borrokan denak aske izan arte!

Azkenik, dei egiten dugu gaur eta bihar Santutxuko auzoan eta Euskal Herriko beste hainbat herri eta hiriburuetan egingo diren elkarretaratzeetan parte hartzeko. Adi mobilizazio

Igor Arroyo: “Hemengo patronalari komeni zaio soldatak Espainiako Estatuko gutxieneko soldataren arabera ordaintzea”

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Igor Arroyo: “Hemengo patronalari komeni zaio soldatak Espainiako Estatuko gutxieneko soldataren arabera ordaintzea”

LAB sindikatuko koordinatzaile orokorra elkarrizketatu du gaur goizean Naiz Irratiko Peli Lekuonak. Fiskalitateaz edota Osakidetzaren egoeraz eta sortu berri den mahaiaz aritu da, besteak beste, eta sindikatuak ikasturtean zehar izango dituen zenbait helburu eta lan-ildo aipatu ditu.

Elkarrizketa esteka honetan entzun daiteke osorik: https://irratia.naiz.eus/eu/info_irratia/20240912/negazionismoari-ezin-izan-diote-eutsi-eta-onartu-dute-osakidetzan-arazoa-larria-dela

Nafarroako zahar egoitzetako patronalen azken proposamena arbuiatu du LABek, lotsagarria iruditzen zaiolako

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Nafarroako zahar egoitzetako patronalen azken proposamena arbuiatu du LABek, lotsagarria iruditzen zaiolako

Nafarroa Garaiko zahar egoitzen lehenbiziko hitzarmena izan beharko lukeenaren negoziazio mahaia gaur arratsaldeko lehen orduan batzartu da berriz, eta bertan patronalek beren azken proposamena aurkeztu dute. LAB sindikatuak proposamen hori lotsagarritzat jo du, bertzeak bertze, bi urteko indarraldia planteatzen duelako soilik eta, gainera, 2026ko baldintzak finkatu gabe uzten dituelako Gobernuaren eta patronalaren arteko balizko negoziazio baten kontura, eta horrek langileak lan baldintzen inguruan negoziatzeko eskubiderik gabe utziko lituzkeelako.

Nafarroako zahar etxeetako patronalek sindikatuei aurkeztu dieten proposamenean, enpresaburuek muzin egin diote 2024. urtea arautzeari, eta bi urteko indarraldia baino ez duen hitzarmena eskaini dute (2025. eta 2026. urteetarako). Baina, gainera, lehen urteko baldintzak baino ez dituzte ziurtatzen, bigarrenekoak Nafarroako Gobernuaren eta patronalen arteko balizko negoziazio bati lotzen baitizkiote, eta, horrela, langileak beren lan baldintzen inguruan erabakitzeko eskubiderik gabe uzten dituzte. LABek ez du halakorik onartuko.

LABi lotsagarria iruditzen zaio patronalen proposamena, eta gainera, absentismoari lotutako aldi baterako ezintasunak planteatzen dituzte, sektore honen errealitatetik oso urruti dagoen portzentajearekin. Urteak negoziatzen eman ondoren, argi gelditzen ari da patronalek zahar egoitzetako langileen kontura aberastea baino ez dutela nahi, eta argi gelditzen ari da %100ean diru publikoarekin finantzatutako hitzarmen bat negoziatzeko prest baino ez daudela. LABen irirtziz, patronalen jarrera onartezina da eta etorkizuneko mobilizazioetan parte hartzeko deia egin die langileei.

EHUk finantziazio eta erabaki egokiak behar ditu

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
EHUk finantziazio eta erabaki egokiak behar ditu

Ikasturte hasierako ekitaldiaren bueltan mobilizazioa egin dugu Euskal Herriko Unibertsitateko Leioako kanpusean, eta langile guztientzako lan-baldintza duinak, behar besteko finantzazioa eta antolaketa eta, azken finean, kalitatezko hezkuntza bermatzeko bitartekoak exijitu ditugu.

Ikasturte hasierara heldu gara osatu berria den EAEko gobernuarekin eta sortu berri den Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza Sailarekin. Era berean, gaurko ekitaldia errektoretzarako hauteskundeen atarian kokatzen da, bertatik gobernu talde berria irtengo delarik.

Berriro ere, Eusko Jaurlaritzaren zein EHUren agintarien hitz politak entzungo ditugu unibertsitate publikoaren norabidearen inguruan. Autokritikaren bat eta dauden arazo batzuen aipamen bat edo beste egingo dute, baina, orokorrean, “egoera onean” dagoen eta “bikaintasunerantz” doan unibertsitatea goraipatuko dute, ranking-etako datuak lagunduta.

Aginte-mailako aldaketak bai, egongo dira, baina, EHUko hainbat eremutan beharrezkoak diren aldaketak sustatuko dira?

Aldaketak egongo dira unibertsitate publikoaren finantziazioan?

EHUren azpifinantziazioa endemikoa da eta oraindik ez dugu 2008-2010 urteetako finantzaketa maila berreskuratu. Horrez gain, USLOk unibertsitate publikoetarako 2030 urterako zehazten duen BPGren % 1 izatetik oso urruti gaude; % 0,4an hain zuzen ere.

Horri dagokionez, Eusko Jaurlaritzaren aldetik ez da sumatzen beharrezko borondatea progresiboki helburu horretara heltzeko. Bitartean, sortu berri diren unibertsitate pribatuetara (BCC, Euneiz…) erraztasunak eta finantzaketa publiko nabaria bideratzen ari dira.

Aldaketak egongo dira zerbitzuen pribatizazioaren bilakaeran?

Azken urteetan hainbat zerbitzutako gabeziak ugaldu dira:

  • Osasun-zerbitzua urte honen bukaeran eduki beharko lituzkeen lau medikuetatik bakarrarekin geratuko da eta Gasteizen ez dago ez medikurik ezta erizainik ere. Honen aurrean EHUko zuzendaritzak aurkitu duen aterabidea IMQ prebentzio zerbitzu pribatua kontratatzea izan da, bestelako aukerak baztertuz.
  • Mantentze lanetarako daukagun zerbitzua giza baliabideez hustu egin da eta gero eta lan gehiago enpresa pribatuen bitartez egiten ari dira, zuzendaritzak aurkeztu behar zuen zerbitzuaren egoera eta proposamen orokorrari muzin eginez.
  • Informazio eta Komunikazioaren Teknologien zerbitzuan joera antzekoa da: lanpostu berriak sortu eta dauden langileak trebatu ordez, kanpoko enpresak eta zerbitzuak kontratatzea, unibertsitate publikoaren autonomia eta boterea galduz. Zerbitzariak eta zerbitzuak (tartean ikasle eta langileen epostak) multinazionalen esku jarrita, informazio oso baliagarriaren zaintza (datu pertsonalak, ikerkuntzako emaitzak…) esku pribatuetan geratzen dira.

Aldaketak egongo dira gobernantza ireki eta parte-hartzaileago bat lortzeko?

Gardentasuna, parte-hartzea eta burokrazia arintzea maiz aipatzen bada ere, oso pausu gutxi eman da bide horretan. Aitzitik, EHUko langileen eta ikasleen parte-hartzea oso mugatua mantentzen da eta zeregin burokratikoek gero eta pisu handiagoa hartu dute guztion lanean.

Bada garaia egungo gobernantza eredu eta prozedura astun, zaharkitu eta fosilizatuak aldatzeko. Baita egitura guztien parte hartze eraginkorra lehenesteko ere, Unibertsitateko komunitate sendoa eratze aldera.

Aldaketak egongo dira arduraldi partzialeko ordezko irakasleen lan-baldintzetan?

Irakasle laguntzaile doktore plazen sorreran igoera nabarmena egon bada ere, ordezko hirurehun bat irakaslek miseriazko soldatak jasotzen jarraitzen dute, egiten dituzten ezinbesteko aktibitate batzuk aitortu eta ordaindu gabe mantentzen diren bitartean. Arduraldi osoko irakasleen ordezkapenak arduraldi osoko kontratuen bitartez egin behar dira, aitzakiak bilatzeari utzita. Ezin da onartu, asko edo gutxi izanda ere, EHUn irakaslerik izatea baldintza horietan.

Errektoretza taldetik eta Eusko Jaurlaritzaren sailetik benetako irtenbide bat bilatu ordez (tartean 41/2008 Dekretua aldatuz), adabakiekin iskin egiten saiatu dira, baina egoera larri hori mahai gainean mantentzen da.

Aldaketak egongo dira zaharkituak dauden araudietan?

Aipatutako 41/2008 Dekretuaz gain, EAEko Unibertsitate Sistemaren lege berri bat garatu behar da, beharrei erantzuteko eta zerbitzu hobea eskaini ahal izateko. Orain da momentua. Ezin dugu jarraitu zahartuta eta alderdi askotan hankamotza den lege bat arrastaka eramaten. Langileen figurei dagozkien ezaugarri, dedikazio eta funtzioak birdefinitzeaz gain, lege berri horrek soldatak duintzea eta kolektibo batzuen prekarizazio eta diskriminazioarekin bukatzea ahalbidetu behar du.

Aldaketak egongo dira TEKAZELen (Teknikariak eta Kudeaketako eta Administrazio eta Zerbitzuetako Langileak) plantilla-politikan?

EHUk IRI/TEKAZEL ratio handiena (1,9) du estatu mailako unibertsitate publikoen artean. Aitzitik EAEn unibertsitate pribatuek 1,4ko ratioa dute. Horrek, neurri handi batean, EHUko TEKAZEL eremuko langileek pilatu duten lan-zama adierazten du. Gainera, aurrekoari gehitu behar zaio azken urteetan unibertsitateak, erakunde gisa, lan-zama handiagoa eskuratu duela bere gain, izan irakaskuntzan, ikerkuntzan zein zerbitzu ugaritan. Bada garaia TEKAZELen plantilla aztertu eta handitzeko.

Aldaketak egongo dira TEKAZELen eta IRIen (Irakasle eta Ikertzaileak) soldatetan?

Azken hamarkadan (2014-2023) KPIren igoera EAEn % 21ekoa izan da. Agerikoa da EHUko langileen soldatak ez direla igo neurri berean eta, ondorioz, langileok gure eros ahalmena txikiagotzea pairatu dugu. Bestalde, 2007an egindako lanpostuen balorazioa zaharkituta geratu da, lanpostu gehienetan lan-zama handitu delako urte guztiotan. Bestetik, aurrerapausoak lortu badira ere, aldi baterako ikertzaile gehienen soldata urruti dago duina izatetik eta 2006an onartu eta aldatu ez diren IRIen ordainsari osagarriak eguneratu behar dira.

Aldaketak egongo dira plantilla handitu eta gaztetzeko?

EHUko plantilla ez da nahikoa eta zaharkituta dago. Hurrengo urteetan langile asko erretiratuko dira eta errelebo egokia eta programatua ematea ezinbestekoa da. Horretarako, erretiro-baldintza aproposak eskaini behar dira. Argi geratu zen hori 2022ko urrian Zuzendaritzak alde bakarrez hartutako neurrien porrotarekin. Murrizketa horien aurrean salaketak eta mobilizazioak egin genituen eta Errektoretza proposamen berria aurkeztera behartu genuen.

Erretiroa errazteaz gain eta gabeziak kronifikatu baino lehen EHUren zenbait zerbitzu eta sail langile berriekin indartu behar dira, lanez gainezka baitaude. Horretaz gain, Unibertsitateak behar duen plantilla aztertu behar du.

Arrazoi horiek, besteak beste, eraman gintuzten aurreko ikasturtean EHUn mobilizazio ugari egitera, bost greba tartean. Hasi berria den ikasturte honetan ere, langileen lan-baldintzen alde baita euskal jendartearen zerbitzura dagoen kalitatezko unibertsitate publiko baten alde ere borrokatzeko prest agertzen gara.

EHUn lan- baldintza duinak eta kalitatea bermatzearen alde

Prekarizazio eta diskriminaziorik gabeko unibertsitatearen alde

Euskal jendartearen zerbitzura dagoen unibertsitatearen alde

Parte-hartzailea, irekia eta dinamikoa den unibertsitatearen alde

Nahikoa baliabide daukan unibertsitate publikoaren alde

1...105106107...1,582Page 106 of 1,582

COOKIAK | COOKIES

LEGE OHARRA ETA PRIBATUTASUN POLITIKA | AVISO LEGAL Y POLĂŤTICA DE PRIVACIDAD

www.lab.eus