LAB sindikatuak datorren asteaskenean, hilak 18, lan mundua euskalduntzeko LANEUS egitasmoa aurkeztuko du Plentzia eta Gorlizko Danontzat Gaztetxean. Arratsaldeko 19:30etan emango zaio hasiera aurkezpenari eta Alberto Ugarriza Urrutikoetxeak, LABeko Euskara Idazkaritzako kidearen eskutik etorriko da.
Calzados La Palmako langileak aste honetan informatu dituzte hartzekodunen lehiaketa aurkeztu dutela. Langileek publikoki adierazi nahi dute neurri hori goitik behera errefusatzen dutela, are gehiago enpresak egoera konpontzeko neurriak planteatu dituenean, jarrera positiboa erakutsi dutenean euren lanpostuen etorkizuna bermatuko luketen plan errealak egiteko.
Langileen arabera egungo egoera ez da soilik krisiaren ondorio, azken urteotan nahita egin den kudeaketa batena baino, jarduera etetera argiki bideratua. Lehiaketa orain aurkeztea ez da kasualitatea, jabeek negozioa bertan behera uzteko aukeratu duten unea baino. Bestela, ez da ulertzen langileak salmentak historikoki onuragarriak izan diren marka errentagarrietan zentratzeko erakutsi duten ahaleginaren aurrean, errentagarritasun apala duten produktuetan inbertitzen jarraitzeko joera. Hala ere, salmenten jaitsiera ez da esanguratsua izan, baina zorrek gora egiten dute.
Zalantzagarria sortzen ditu azken urteotan enpresak izan duen ibilbideak negozioari errentagarritasunik edo jarraitzeko inolako bermerik ematea. Krisi ekonomikoa ala borondate krisia? Calzados La Palma, Bilboko enpresa ezagunak azalpenak eman beharko ditu aipatututako guztiaren inguruan, eta hartutako neurriak justifikatu.
Enpresako langileek 40 urte daramatzate batazbeste bertan lanean eta adin zailean dauden lan mundura berriro sartzeko. Euren lana ondo egin ondoren langabeziaren atarian aurkitzen dute euren burua. Nagusiak dira beste enplegu bat aurkitzeko baina gazteegiak jarduera uzteko, euren familiekin, euren kargekin eta urte asko kotizatu ondoren euren laneko bizitza duintasunez amaitzeko bermerik gabe. Langileek enpresaren arduradunei euren etorkizuna nolakoa izango den galdetzen dietenean, ez dute erantzunik aurkitzen. Sakrifizioak eskatu dizkiete langileei, hala ere, inork ez du erantzungo kondenatzen dituzten egoera prekarioaren aurrean.
A raiz del acuerdo alcanzado por la Diputación Foral de Gipuzkoa, la multinacional Candy y el comité de empresa de Candy, la situación de Candy está en los medios de comunicación dentro del revuelo mediático tan característico de estas eternas precampañas electorales. Por ello, y a pesar de que el proceso de reindustrialización es un proceso aún no culminado, y también por eso, proponemos hacer una reflexión más pausada sobre lo que está siendo dicho proceso.
Luchar dentro
Pero ¿ cual ha sido en ese contexto tan adverso lo que ha propiciado que se abra la puerta a la reindustrialización? La movilizaciones, protestas y lucha constante de los y las trabajadoras. Los acuerdos con las multinacionales nunca son acuerdos win-win (ganar-ganar) en el que las dos partes ganan, son acuerdos arrancados por la pelea como en este caso.
La colaboración de la institución pública correspondiente a veces resulta imprescindible para explorar nuevos caminos como en este caso, pero el motor que ha empujado el proceso ha sido la organización y la lucha.
Pero también fuera
Uno de los logros en Candy ha sido generar alianzas y complicidades que han conseguido sacar el conflicto a la calle y al pueblo. La solidaridad mostrada por agentes sociales, pleno municipal, vecinos… ha convertido la defensa del empleo en un reto de todo el pueblo de Bergara.
El valor de la solidaridad
Queremos aplaudir la actitud mostrada por el colectivo de trabajadores de Candy, su responsabilidad, solidaridad y compromiso. No es fácil escapar de la única alternativa que nos suelen plantear multinacionales y el Gobierno Vasco: la negociación del precio del despido. Han dado un verdadero ejemplo anteponiendo el empleo y el interés colectivo a intereses particulares.
Más allá de Candy: Construyamos alternativas
El caso de Candy no ha de interpretarse y valorarse única y exclusivamente según el éxito del proceso de reindustrialización, aún siendo éste su objetivo primordial.
Tengamos proyecto o no, ha sido ejemplo de que la lucha de los y las trabajadoras puede romper con la unilateralidad de la reforma laboral, posibilitando alternativas. Construir más experiencias de este tipo es lo obligará a las instituciones públicas a enfrentarse a las deslocalizaciones. Las instituciones y especialmente el Gobierno Vasco deben acabar con la política de “alfombra roja” a golpe de talonario para las multinacionales, bien dotadas de cuantiosas subvenciones sin condición ni garantías, como el estrellado coche Hiriko.
Se pretende ocultar la falta de un verdadero plan para potenciar la industria con propaganda, pero no se puede ocultar la realidad: en la CAV se conjuga la pretensión de desregular el mercado de trabajo precarizando y restando cualificación a la mano de obra a golpe de reforma laboral con la reducción de las dotaciones a la I+D+i.
En el caso concreto de Candy, aún no conocemos ningún compromiso que haya adoptado el Gobierno Vasco desde que Arantxa Tapia dijo “no aceptamos el cierre de Candy”. Seguimos esperando. Pero sabemos que cuantos más Candys podamos organizar, más difícil tendrá escurrir el bulto.
Para ello debemos acertar en cada caso amoldándonos a cada situación y planteando alternativas que construyan pequeños diques que contengan esta marea neoliberal en la que se nos pretende ahogar y dejarnos a merced de lo que dictan las grandes corporaciones. Responder hasta conseguir hacer frente a las deslocalizaciones defendiendo el tejido productivo y el empleo .
Somos conscientes de que en el marco actual la respuesta será parcial y solo podremos ganar las batallas en las que mejor nos organicemos y mejores aliados encontremos, pero cada batalla será un paso más hacia la verdadera alternativa: dotarnos de un marco propio, soberano en el que no se impongan leyes que obligan a que los y las trabajadoras sean las únicas que con su lucha pueden cambiar el guión establecido. Paso a paso, lo conseguiremos!
Larunbatean, Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartaren deialdiari jarraituz, milaka lagun Bilbo eta Iruñeko kaleak bete zituzten egungo politika ekonomiko eta sozialen aurrean alterbatiba badela aldarrikatzera. 3.000 pertsona Iruñean eta 10.000 Bilbon, denak Euskal Herrian bizi eta lan egiten dugun pertsona guztiek aukera berdintasunasunean oinarritutako bizi baldintza duinak bermatuko dituen alternatiba eskatzen.
Ekimenaren amaieran eremu ezberdinetako kideek Euskal Herriko Eskubideen Kartak defendatzen dituen aldarrikapen zehatzak luzatu zituzten.
Aldaketa sozialaren aldeko aldarria
EHko Eskubide Sozialen Karta
Milaka lagunek (10.000 inguruk) bat egin dute Euskal Herriko Eskubide Sozialen Karta herri-ekimenak gaurko Bilbon eta Iruñean antolatutako manifestazioekin. Bildutako jendetza bat etorri da aldaketa soziala exijitzeko eta alternatibak ditugula aldarrikatzeko orduan.
Manifestazioak jendetsuak, alaiak eta parte-hartzaileak izan dira, ekimen hau sostengatzen duten erakunde eta sektore guztien aldarrikapenak jaso dituztelarik. Gauzak honela, ‘Aldaketa soziala orain, ¡tenemos alternativas!’ jartzen zuen pankarta nagusiaren atzetik zortzi bloke bereizi izan dira, bakoitza bere eskaera eta lelo propioekin.
Pankarta lila. Leloa: “Euskal Herria feminismotik eraikitzen! Aldaketa feminista izango da edo ez da izango!”. Mugimendu feministak Euskal Herria feminismotik eraikitzen ari garela nabarmendu du, aldaketa feminista izango dela edo ez dela izango aldarrikatuz.
Pankarta urdina. Leloa: “Hezkuntza sistema propioa eta euskararen normalizazioa orain”. Hezkuntza, hizkuntza eskubideen eta kulturaren alorrean lanean ari diren ordezkariek gure hezkuntza sistemak jasaten dituen erasoak salatu dituzte, Euskal Herrian erabakitako sistema propioa exijituz.
Pankarta urdin argia. Leloa: “Que no nos neoliberalicen, aukera berdintasuna guztiontzat!”. Pentsiodunekin, osasunarekin eta aniztasun funtzionalarekin lotutako alorrak elkartu dira bertan. Neoliberalismoaren ondorio kaltegarriez ohartarazi nahi izan dute, horren aurka egiteko aukera berdintasuna eskatuz.
Pankarta berdea. Leloa: “Natura eskubideen jabe”. Lurraren defentsarako lanean diharduten plataforma eta kolektiboek natura bizitzaren erdigunean jartzearen garrantziaz ohartarazi dute, horretarako natura eskubideak errespetatuko dituen eredu jasangarri baten aldeko neurriak proposatuz.
Pankarta horia. Leloa: “Contra el paro, enpleguaren banaketa! Pobreziaren aurka, reparto de la riqueza!”. Bazterketa sozialaren kontra borrokan ari diren eragileak elkartu dira bertan. Langabeziaren eta pobreziaren aurka borrokatzeko bi alternatiba plazaratu nahi izan dituzte: enplegua eta aberastasuna banatzea.
Pankarta laranja. Leloa. “Borroka sozialean, gazteok lehen lerroa! Asko dugulako esateko, entzun gaitzatela!”. Zalantzarik gabe gazteak dira sistema bidegabe honen galtzaile nagusienetakoak. Horregatik, eta esateko asko dutelako, euren aldarrikapenak entzutea eskatu dute gazte mugimenduko kideek.
Pankarta kolore-anitza. Leloa. “Aldaketa sozialaren bidean iraultza sexuala piztera goaz”. Pankarta honek aniztasun sexualaren inguruko eragileak batu ditu, eta argi utzi nahi dute iraultza sozialaren bidean beste iraultza bat piztera goazela: iraultza sexuala.
Pankarta gorria. “Langileok merkatuen gainetik. Empleo digno y de calidad”. Hori izan da sindikatu eta borrokan ari diren langile kolektiboen eskaera. Izan ere, egoera irauli nahi badugu ezinbestekoa da kalitatezko enplegu duina sortzea pertsona guztientzat, sistemaren erdigunean langileak kokatuz, ez merkatuak.
Eta, pankarta hauek guztien atzetik, mobilizazioekin bat egin duten milaka herritarrak.
Bilboko eta Iruñeako kaleak zeharkatu dituzten manifestazioek amaiera ikusgarria izan dute. Lehenik Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartaren Koordinazio Nazionaleko ordezkariek parte-hartze labur bat egin dute, ekimen honen garrantzia azpimarratuz. Ondoren, pankarta bakoitzeko ordezkari bana ibilbideen amaieran –Bilboko Arriagako Zubia eta Iruñeako Gaztelu Plaza– kokatuta zeuden eszenatokira igo eta ‘Aldaketa soziala orain!’ jartzen zuen puzzle ikusgarria osatu dute. Eragile bakoitzak bere esparruan egiten duen lan eta borroka eredugarriaz harantzago, agerian utzi nahi izan da guztion arteko elkarlana ezinbestekoa dela egungo eredu sozial eta ekonomiko bidegabe hau errotik aldatzeko.
Bilboko manifestazioko blokeak
Gorria: langile mugimendua.
Lila
Mugimendu feminista
Laranja
Gazte eta ikasle mugimendua
Horia
Bazterketa sozialaren kontra, etxebizitzaren alde, banka eta transnazionalen diktadurari aurre egin.
Berdea
Lurraren defentsarako plataforma eta kolektiboak.
Urdina
Hizkuntza, hezkuntza eta kultura eskubideak.
Urdin argia
Pentsiodunak, osasuna, aniztasun funtzionala.
Kolore-anitza
Aniztasun sexuala, LGTB eskubideak.
Iruñeko manifestazioko blokeak
Gorria: Sindikatuak eta borrokan diren langileak.
Lila: Mugimendu feminista.
Laranja
Gazte Mugimendua, ikasleak.
Horia
Bazterketa sozialaren kontra, etxebizitzaren alde, banka eta trasnazionalen diktadurari aurre egin.
Berdea
Lurraren defentsarako plataforma eta kolektiboak.
Berde argia
Osasuna, desgaitasunak eta behar bereziak dituzten kolektiboak.
Urdina
Hezkuntza, hizkuntza eskubideak eta Kultura.
Urdin argia
Pentsiodunak.
Txuria
Oroimena, gardentasuna eta askatasunak
Kolore-anitza
Sexu aniztasuna, LGTB eskubideak.
Hauteskunde sindikaletako datu ofizialak esku artean emaitzak aztertu eta baloratzeko unea da. Helburu horrekin Ainhoa Etxaide, LABeko idazkari Nagusia eta Gorka Berasategi, Hauteskunde Sindikaletako arduradunak, agerraldia eskaini dute gaur Bilboko egoitzan. Berasategik azken lau urteetako epealdiaren datuen balorazia egin du, non argi geratu den LAB dela gora egin duen sindikatu bakarra. Etxaidek, sindikatua handitzen jarraitzearen arrazoiak aztertu eta lau urtera begira sindikatuak dituen erronkak plazaratu ditu.
Epealdi trinkoa oraindik amaitu gabe dagoenean, LABek aurretik ezarrita zituen helburu kuantitatiboak lortu ditu.
– EAE %18,50ra iristea
– Nafarroan %14ra iristea
Gure ordezkaritza igoerak gehienbat lehenagotik presente ginen enpresetan izan dira; industriako enpresa esanguratsuetan (Michelin, Lacteos de Navarra, Kybse, Krafft, Estampaciones Bizkaia, Tenneco, Sammic…), zonalde industrializatuetan (Durangaldea, Buruntza Goierri edo Urola Kosta adibidez) lehendik geneukan ordezkaritza handia hobetzea lortu dugu.
Gatazkak egon diren sektoreetan indartuta atera gara; Ikastoletan gure gehiengo absolutoa hobetu dugu eta gainontzeko itunpeko eskoletan ordezkaritza hobetzen jarraitzen dugu.
Zerbitzuetan, garbiketan ordezkaritza igotzea lortu dugu eta Eskoletako Jantokietako enpresetan lehen indarra izaten jarraitzen dugu, ordezkaritza hobetuz.
Sektore publikoan Bizkaia eta Gipuzkoako Diputazioetan lehenengo indarra izaten jarraitzen dugu ordezkari gehiagorekin.
LABen EREDUAK BAKARRIK EGIN DU GORA
Joera historikoari jarraituz, handitzen jarraitzen duen sindikatua gara, "ez dugu sapaia jo, askok pentsatzen zuten bezala" Etxaderen hitzetan. Sindikatuaren proiektuarekin bat egin duten langileak gero eta gehiago gara. Indarra genuen lekuetan indartu gara, ekintza sindikala egiten dugun lekuetan gora egiten dugu eta zailak izan diren eremuetan joera hobetu dugu.
Babes horrek, negoziazio kolektiboan eta ekintza sindikalean daramagun lan lerroa zuzena dela erakusten du. Sektore publikoan esanguratsua gure indarra, eta hemen lan baldintzak borrokatzearekin batera, zerbitzu publikoen defentsan oinarrituriko lerro sindikala babestu dugu langile eta erabiltzaileekin batera.
Bigarren sindikatua bihurtzea zen eta da gure helburua eta gertu gaude gainera. CCOOekin aldea nabarmen txikitu da azken lau urteetan. Urte bukaeran lortzea espero dugu.
Mapa sindikala aztertzerako orduan bi epealdi trinkoen artean sindikalgintza abertzalea indartu egin dela ikusten dufu, joera indartuz: gure eremua indartu egiten da eta aldea geroz eta handiagoa da CCOO eta UGTrekin EAEn. Nafarroan aldiz, aldea txikituz doa.
Emaitzek aldaketa politiko eta sozialerako mapa sindikala indartu dela erakusten dute. Bai hemen, baita Nafarroan ere. Ordezkariak izateko eta ordezkaritza edukitzeko aukera dagoen eremuetan langileek gehien erabakitzen dutena alternatiba da. Eta honen adibide argiak ditugu:
LABen ERRONKAK
Ordezkaritza handituz erantzukizuna handitu egiten da. Hori da sindikatuaren ikuspegia eta orain datozen lau urteei begiratu behar diogu. Hauek dira gure erronkak:
⁃ Lau urteetan gure ekintza sindikala izango dena garatzea.
⁃ LABeko ordezkarien erantzukizunak eta konpromisoak zehaztu behar ditugu, bai lantokietan baita lantokietatik kanpo ere. Norberak bere lantokian dituen erantzukizunei garrantzia kendu gabe, ordezkaritzarik ez duten langileei begira hartzen ditugun erantzukizunei jarriko diegu arreta berezia. Prekarietatearen eta langabeziaren kontrako borrokak zentralidadea izango du lan munduan egingo dugun borrokan. Langile guztien premiak eta eskubideak borrokatzeko hautatu gaituzte.
⁃ Agenda sindikala zehaztu lantokiz lantoki.
⁃ Parte hartzeari garrantzia emanez burutu ariketa hau.
⁃ Negoziazio kolektiboren egoera berriari begiratuz.
⁃ Sindikatuaren indarra eta ordezkaritza aldaketa prozesuaren mesedetan jarri.
⁃ Lan munduan aldaketa politikoak borrokatu.
⁃ Lan mundutik aldaketa politiko, ekonomiko eta sozialak bultzatu.
⁃ Sindikalgintza abertzalean gogoeta estrategikoa egin.
M14 BILBO ETA IRUÑEARA ESKUBIDE SOZIALEN ALDE. ALTERNATIBA BADAGO
Diogu emaitzek aldaketa politiko eta sozialerako mapa sindikala indartu dutela. Aldaketaren eragile garenok bihar zita garrantzitsua dugu Bilbo eta Iruñean. Euskal Herrian bizi eta lan egiten dugun pertsona guztiek aukera berdintasunasunean oinarritutako bizi baldintza duinak izan ditzagun borrokatu behar dugu. Alternatiba badago eta horretarako Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartan instituzioetatik martxan jarri beharreko 16 puntu jasotzen dituen Programa Soziala dugu.
2010-2014: VALORACIÓN DE LA EVOLUCIÓN ENTRE LOS DOS PERIODOS CONCENTRADOS
2010-2014: BI EPEALDI TRINKOEN ARTEKO
BILAKAERAREN BALORAZIOA
Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak aldaketa sozialaren alde dagoen orori larunbat honetan, hilak 14, Bilbon eta Iruñean izango diren manifestazioetan parte hartzeko deia luzatu nahi dizuegu. Kartatik 16 puntuko Programa Soziala eratu berri dugu Euskal Herrian bizi eta lan egiten dugun pertsona guztiek aukera berdintasunasunean oinarritutako bizi baldintza duinak izan ditzagun. Gaurdanik eremu instituzionaletik abian jarri beharreko neurriak dira denak, eta hori aldarrikatuko dugu martxoaren 14an. Euskal Herria da euskal herritarron eskubideak bermatzeko subjetu burujabea eta alternatiba hor kokatzen da.
Manifestazioaren ezaugarritzeari dagokionez, koloretsua eta alaia izatea nahi dugu. Koloretako pankartak eramango ditugu, eredu sozial berriaren ardatzak irudikatuz, eta ardatz bakoitzean inplikaturik dauden protagonistek eramango dituzte.
BILBO
Gorria: langile mugimendua.
Lila
Mugimendu feminista
Laranja
Gazte eta ikasle mugimendua
Horia
Bazterketa sozialaren kontra, etxebizitzaren alde, banka eta transnazionalen diktadurari aurre egin.
Berdea
Lurraren defentsarako plataforma eta kolektiboak.
Urdina
Hizkuntza, hezkuntza eta kultura eskubideak.
Urdin argia
Pentsiodunak, osasuna, aniztasun funtzionala.
Kolore–anitza
Aniztasun sexuala, LGTB eskubideak.
Lila: Mugimendu feminista.
Laranja
Gazte Mugimendua, ikasleak.
Horia
Bazterketa sozialaren kontra, etxebizitzaren alde, banka eta trasnazionalen diktadurari aurre egin.
Berdea
Lurraren defentsarako plataforma eta kolektiboak.
Berde argia
Osasuna, desgaitasunak eta behar bereziak dituzten kolektiboak.
Urdina
Hezkuntza, hizkuntza eskubideak eta Kultura.
Urdin argia
Pentsiodunak.
Txuria
Oroimena, gardentasuna eta askatasunak
