2025-12-20
Blog Page 102

Sei orduren ostean, aske dira Dufau, Aramendi eta besteak

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Sei orduren ostean, aske dira Dufau, Aramendi eta besteak

Gaur, elkarte, alderdi politiko eta sindikatuetako zazpi militante deituak ziren goizeko 9etan Hendaiako komisaldegian. Sei orduz zaintzapean egon ondoren, denek isilik egoteko eskubidea erabili ondoren, aske utzi dituzte. Denak dira 2025eko urtarrilaren 28an auzitegira deituak.

“Beste herrialde batzuen herritarrei zuzenean edo zeharka mugaz gaindiko lasterketa batean parte hartzen laguntzeagatik (Korrika), Frantzian 36 pertsona atzerritarri sarrera, zirkulazioa edo egonaldi irregularra errazteagatik” deitu dituzte militanteak, zeintzuen artean baitaude LABeko bi kide; zehazki, Ipar Euskal Herriko bozeramaile Argitxu Dufau eta Eñaut Aramendi.

Gaurko aurreikusita zegoen elkarretaratzea bertan behera geratu da, baina adi egon datozen deialdi eta ekintzei. LAB guztiontzako eskubide eta aukerak bermatuko dituen harrera herriaren aldeko jarreran berresten da, eta azpimarratzen du elkartasuna ez dela delitua.

Gero eta gehiago dira enplegu bila dabiltzan herritarrak

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Gero eta gehiago dira enplegu bila dabiltzan herritarrak

Zerbitzuen sektoreak pisua hartzen jarraitzen du, eta horrek dakarren prekarizazioak emakumeei, gazteei eta pertsona migratuei eragiten die nagusiki.

Aurreko urtean baino 1.577 langabetu gehiago daude. Jada laugarren hilabetea jarraian da urte osoko langabetuen kopurua igotzen dela, eta bereziki eragin du gazteen artean, %5,33 igo delarik. Langabetuen %59,09 emakumeak dira. Beste behin ere, aurreko enplegurik gabekoen artean langabeziak gora egin du azken urtean, 652 langile gehiago (%3,95) direlarik, eta erregistratutako langabeziaren %12,48 dira egoera horretan daudenak. Azken urtean zerbitzuetan ere gora egin du langabeziak, 1.404 langabetu gehiago, beste sektoreetan behera egin duen arren. Horren arrazoia da lan merkatura batzen diren langileak zerbitzuetan ematen dutela izena.

Langabeziak gora egin du, halaber, pertsona migratuen artean. 1.304 langabetu gehiago dira azken urteaz geroztik, nagusiki eraikuntzan, zerbitzuetan (%5,44) eta aurreko enplegurik gabekoen artean (%8,50), azken bietan bereziki: 720 eta 622 langabetu, hurrenez hurren.

Azken hilabetearekin alderatuz gero, ordea, langabezia %2,25 jaitsi da, abuztuko datu kaskarren ondoren, eta orain 137.608 langabetu dira Hego EHn izena emanda. Azken hilabetean industrian, eraikuntzan eta zerbitzutan langabeziak behera egin du, kasurik nabarmenena azken sektore hori izanik, %2,87 jaitsi baita (2.853 langabetu gutxiago). Hala ere, migratuen artean langabeziak gora egin du (313 langile gehiago), zerbitzuetan eta aurreko enplegurik gabeko sektoretan gertatu delarik bereziki igoera hori.

Apurka-apurka garapen bat ikusten da, behin-behineko enpleguak pisua hartzen hasi direlarik; izan ere, joan den urtetik hona kontratu mugagabeen kopuruak %10,52 behera egin du, eta behin-behinekoak %6,08 areagotu dira.

Afiliazioak gora egin du Hego Euskal Herrian aurreko hilabetearekin alderatuta, eta 1.059.59 pertsona zeuden afiliatuta erregimen orokorrean iraileko azken egunean. Hala, 12.277afiliatu gehitu dira irailean.

Azken urtean afiliazioak gora egin du sektore guztietan, bereziki zerbitzuetan igo delarik, 9.148 lanpostu sortuta, industrian sorturikoak 1.596 izan diren bitartean. Azken urtean gehitutako afiliazioaren %77,94 zerbitzuetan izan da.

Afilizaioaren igoera adin tarte gehienetan gertatu da, eta joan den urtetik hona, bereziki 25 urtetik beherakoen artean: %5,1. Deigarria da afiliazioak behera egin duela 25-50 urte tartean azken urtean. Azken hilabeteari dagokionez, bereziki gazteei eragin die afiliazioaren jaitsierak, horien artean %7,1 jaitsi baita.

Gero eta pertsona gehiago ari da lanean, eta gero eta lan langile gehiago ari dira lan bila. Langabezia tasak behera egiten du, baina lan merkatuak ez du gaitasunik enplegu eskatzaile gisa izena emanez lan merkatura bueltatzen diren langileei lana emateko.

Beste behin ere, badira lan merkatuak ezberdin tratatzen dituen herritarrak; emakumeak, gazteak eta migratuak. LABek kalitatezko enplegu duina aldarrikatzen jarraitzen du, gero eta handiagoa den zerbitzu-sektorean nagusi diren lan-baldintza txarren ondorioz areagotzen den prekarizazioaren aurrean.

Etxebizitza krisiaren aurrean, prezioak jaisteko neurri eraginkorrak eta alokairu parke publikoa indartu dadila eskatzen dugu

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Etxebizitza krisiaren aurrean, prezioak jaisteko neurri eraginkorrak eta alokairu parke publikoa indartu dadila eskatzen dugu

Gaur, Errenteria Etxebizitza Gune Tentsionatu gisa izendatu du Eusko Jaurlaritzak, udalbatzaren eskariari erantzunez. EAEn lehen udalerria izango da eta Nafarroa Garaian laster dira herrialdeko hainbat eremutan urratsa ematekoak. LABentzat garrantzitsua da izendapen hau politikoki, baina zoritxarrez behar baino eragin mugatuagoa izango du.

Etxebizitzaren arazoa, langileon bizi baldintzak zeharkatzen dituen errealitate gordina da. Bizi proiektu duina garatzeko lekua izan beharrean, merkaturako ondasun gisa darabilte errentistek eta higiezin patronalak. Eskubidea negozioa izaten jarraitzen duen bitartean, milaka herritar biziraupen estrategietan murgilduta izatera kondenatuta jarraituko dugu, alokairu edota hipoteken prezioak itota.

Gune tentsionatuaren izendapenak, bizitoki emergentziari izen abizenak jartzen dizkio eta hori ezinbestekoa da neurri eraginkorrak hartzeko lehen urrats bezala. Gauzak horrela, LABek begi onez ikusten du Errenteriak emandako urratsa eta Hego Euskal Herrian gune tentsionatuak identifikatu eta izendatzeko prozesuak azkartzea eskatzen du lehentasunez. Izan ere, etxebizitzarekin bizi dugun larrialdia ez da udal gutxi batzuetan modu isolatuan ematen eta horregatik neurri zabalagoak behar dira. Berdin, azpimarratu nahi dugu gune tentsionatuak izendatzeko irizpideek ez dituztela bizitoki-emergentziak bizi dituzten herri eta errealitate guztiak barne hartzen, eta hauetan ere etxebizitza problematika aitortu eta honi erantzuteko tresnak garatu behar dira.

Era berean, egiturazko neurriak hartzea beharrezkoa da. Etxebizitzaren merkatuan esku hartu beharra dago, prezioak mugatzeko neurriez harago berauek jaisteko. Alokairu parke publiko eta eskuragarria behar dugu euskal langileok. Eskaintza monopolizatu eta prezioak puzten dituzten atari digitalen eta higiezin putreen eskumenak mugatu behar dira, baita etxebizitza hutsak alokairu eskuragarrian jartzeko presio fiskala handitu.

Emakume*, pertsona migratu eta arrazializatuek edota gazteriak gordinago bizi duen problematika izanik ere, langile oro gaude etxebizitza prezio eta negozioa izatearen ondorioez kaltetuta. Eusko jaurlaritzak egindako ikerketaren arabera, prezioek etengabe egin dute gora; salerosketetan azken bost urteetan %15,5a eta alokairuek soilik azken urtean %5,3a.

Gaur egun etxebizitza baten bataz besteko prezioa 250.000 eurotakoa dela dio Eusko Jaurlaritzak, eta hipotekarik ohikoena 25 urte eta bataz beste %3.35eko interes tasa izanik, bataz beste gure lan bizitza osoaren 15 urte dedikatzen diogu etxebizitzaren prezioa ordaintzera. Berdina, alokairuaz ari bagara: azken zazpi urteetan alokairuen fidantza erregistroan jasotako kontratuen prezioak %20 egin du gora soldaten gero eta zati handiagoa jaten digularik.

LABek langileon lan eta bizi baldintza duinak defendatuko ditu, lantokian, kalean eta instituzioetan. Horrela, 1600 eurotako gutxieneko soldataren aldeko borrokan dihardu, berriki aurkeztu dugun kanpaina konfederalarekin ekimen berriei bide emanez. Era berean, espekulatzaile eta higiezin patronalari aurre egiteko eta negozioa mugatzeko, sindikatua tresna eraginkor izan dadin bere konpromisoa adierazten du. Langileen alde egiteko garaia da, eta LAB borroka egiteko prest dago.

Hendaiako komisaldegira deklaratzera joan behar izan duten kideak atxilotu egin dituzte

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Hendaiako komisaldegira deklaratzera joan behar izan duten kideak atxilotu egin dituzte

Pertsona migratzaileei laguntzeagatik frantziar poliziaren konbokazioa jaso duten zazpi kideen artean daude LABeko bi kide: Ipar Euskal Herriko bozeramale Argitxu Dufau eta Eñaut Aramendi. Elkartasunak lege murriztaileak eta muga artifizialak gainditzen dituela azpimarratuta, jazarpena eteteko eta harrera duina bermatzeko eskaria zabaldu dute konbokatuek.

80 eragilek baino gehiagok babestua zuten gaur goizean Hendaiako komisaldegiaren atarian militante horiei sostengua adierazteko deia eta, hala, txalo artean jaso dituzte. Hantxe izan dira, besteak beste, LABeko koordinatzaile orokor Igor Arroyo eta sindikatu honetako beste hainbat kide. Pertsona migratzaileei harrera duina egokiteko, pertsonen joan-etorri askea eta giza eskubideak defendatzeko borrokan ari dira militante horiek, are beren askatasuna arriskupean egon daitekeelarik ere. Hain zuzen, gaur komisaldegira bertaratzean jakinarazi diete zaintzapean atxilo hartuko zituztela.

Babesa adierazi dieten eragileek nabarmendu duten bezala, “elikagaiak banatzea, arropa ematea edo aldi baterako ostatu ematea ez litzateke inoiz zigortu behar. Elkartasuna kriminalizatu eta zigortu nahi dute”. Gauzak horrela, Frantziako Gobernuari errepresio hori bertan behera utz dezala eskatzen diogu, eta ezin dugu nabarmendu gabe utzi ekintzaile hauek pertsona guztientzako eskubide guztiak premisa betearazteko eginiko lanaren garrantzia.

Une honetan mundu mailan milaka pertsona desplazatzen dira, neurri handi batean beren jatorrizko herrialdeetan Europak sustatutako arpilaketaren eta gatazka belikoen ondorioz. Bada, bere burua giza-eskubideen zaindaritzat izendatzen duen frantziar estatua inflexio-puntu erabakiorrean dago bere lurretara iristen diren migratzaileekiko harrerari eta ekintzaileei laguntzeari dagokienez.

Frnntziako Gobernuaren azken adierazpen eta ekintzek, batez ere Bruno Retailleau Barne ministroarenek, oso mezu kezkagarria igortzen dute giza eskubideei dagokienez. Aterpe-eskatzaileen eta ekintzaile solidarioen aurkako errepresioa areagotu izana salatzeko hainbatek eta hainbatek ahotsa altxatu badute ere, oinarrizko eskubideekiko eta migratzaileentzako harrera duinarekiko konpromisoa berrestea premiazkoa da. Genevako Konbentzioa eta Adingabeen Babeserako Karta, frantziar estatuak duela ia 40 urte sinatua, errespetatu egin behar dira.

Pertsonen zirkulazio askea oinarrizko eskubidea dela berresten eta exijitzen dugu. Militanteen jazarpen polizial eta judiziala geldiaraztea eskatzen dugu, huts eginiko estatu baten gabeziak arintzeko baino ez baitu balio. Elkartasuna ez da delitua, eten dezagun Harrera Herria egunez egun eraikitzen dutenekiko kriminalizazioa.

Kontrabotere sindikalismoa izango da aurtengo Topaketa Sindikalen ardatza

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Kontrabotere sindikalismoa izango da aurtengo Topaketa Sindikalen ardatza

LABeko liberatu eta ordezkariei zuzendutako Topaketa Sindikalak egingo ditugu bihar Arrasaten. Ekimen hau egiten dugun bigarren urtea izango da eta 200 kideren partehartzea aurreikusten da. Iaz sindikalismo antirrazistaren inguruko gogoeta egin genuen Oiartzunen. Aurten, kontrabotere sindikalismoaren inguruan ardaztuko dira egun osoz luzatuko diren saioak. Honela, 2022an Baiona eta Miarritzen egin genuen 10. Biltzar Nagusiko erabaki berritzaileenak prestakuntzatik aberasteko bilduko gara aurten ere.

Garbiñe Aranburu koordinatzaile orokorraren hitzartze batek emango die hasiera topaketei. Ondoren, bi bloke nagusi egongo dira goizean. Batetik, botere sindikalaren azterketa egingo dute Edurne Larrañaga Celada Ipar Hegoa Fundazioko Azterketa arduradunak eta Asier Etxenike Ugarte Aztiker Soziologia Ikerguneko Ikerketa saileko berrikuntza arduradunak. Ondorengo blokean, sindikalizazio estrategia izango dute hizpide Izaskun Garcia Bordagarai LABeko Antolaketa idazkariak eta Oihana Lopetegi Aranguren Ekintza Sindikaleko arduradunak.

Arratsaldean, 6 tailer izango dira gogoeta eta prestakuntza espazio bezala, LABek irekita dituen lan ildo ezberdinetaz aritzeko. Eta Igor Arroyo koordinatzaile orokorrak ere hartuko du hitza Topaketen amaieran,

Talde argazki batekin emango diegu amaiera Topaketei, eta Munduko Sindikatuen Federazioaren urtemugaren baitan, elkartasun internazionalista ardatz hartuta, Palestinaren aldeko irakurketa bat ere egingo da.

Sistema justu eta duin baten alde mobilizatu gara Baionan

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Sistema justu eta duin baten alde mobilizatu gara Baionan

1000 bat pertsona bildu gara Lapurdiko hiriburuko karriketan gure aldarrikapenak aitzina eramaten jarraitzeko: lansarien igotzea, gure zerbitzu publikoen berpiztea eta erretreta 64 urterekin hartzearen indargabetzea.

Joan den ekainean eta uztailean denok mobilizatuta egon ginen eskuin muturraren iragarritako botere hartzea porrotera eramateko. Ondoko asteetako ikusgarria lotsagarria izan zen: botereari kosta ahala kosta loturik egon nahi zuen Macronek hameka tratu, azpijoko eta jukutria adostu zituen RN alderdiarekin. Eta hori, helburu bakar batekin: kalean eta bozekin etengabe aldarrikatzen ditugun justizia sozialeko neurriak zapuztea.

Azken hauteskunde legegileen emaitzen kontra joanez, ustezko zentroko, eskuineko eta eskuin muturreko alderdiak ados jarri dira gutxi batzuen eskuetan aberastasunak metatzeko politikak indarrean matentzeko.

Guk bakarrik ahots koherente eta aurrerakoia bermatzen dugu nahasmenduorokor honetan.  Krisi ekonomikoa, krisi soziala, krisi ekologikoa, aurrekontu krisia, krisi demokratikoa: ezerk ez du geldiaraziko kapitalismo globalizatuaren asmosuntsitzailea, salbu gai horien gainean benetako indar harreman bat ezartzeko dugun borondatea eta gaitasuna: Macron erretreten erreformaren indargabetzea, lansarienigoera, zerbitzu publikoen garapena. Herritarrentzat funtsezkoak diren gai horietako bakoitzean garaipenak atera ditzakegu, eta, azkenik, langile klaseentzat perspektibak ireki.

Hilabetez hilabete, asteak joan eta asteak etorri, hamar milaka manifestari egon gara hemen bertan, 64 urterekin erretreta hartzeari uko egiteko. Macron presidenteak, modu autoritarioan indarrera pasatzean, bere zilegitasun guztia xahutu du. Gorpuzten duen proiektu liberal autoritarioa lurrean dago: erretreten erreformaren indargabetzea irabaz dezakegu gaur!

Badu 3 urte gure lansariak, pentsioak, bekak eta gutxieneko laguntza sozialak apaltzen doazela inflazioaren ondorioz. Milaka milioi diru publiko ultra aberats gutxi batzuek bereganatzen duten une honetan, langileon probretzea inoiz baino onartezinagoa da. Gure aurreko mobilizazioei esker, lanaren gaia eta ekoitzitako aberastasunaren banaketa herritarren kezken erdigunean kokatu dira. Lansari-zorroztasunari aski! Indize puntuaren izozteari aski! Erretreta-pentsioen eta minimo sozialen murrizketari aski! Gaur egun, ezinbestekoa da kapitalak langile, langabetu, gazte eta erretiratuen gainean eragiten duen tinkaldia askatzea, gure diru-sarrerak handitu daitezen eta gure gizarte-babeseko sistemak guztiontzat ibiltzen segi dezan.

Azken urteetan, garraioan, osasunean, hezkuntzan, lurralde funtzio publikoanedo medikuntza sozialean, mobilizazioek gure zerbitzu publikoen hondatze egoera agerian utzi dute. Michel Barnierren gobernu bidegabeak gastu publikoaren murrizketa masiboa ikusten duen une honetan, hots ospitalean, eskolan, garraio edo energia sektoreetan zorroztazun berriak, diru eta giza baliabideen beharra aitzinean kokatu behar dugu, zerbitzu publikoek berriro ere beren rola bete dezaten biztanleria osoan.

Gaur, urriak 1, Michel Barnierren Gobernu ez legitimoak Estatuaren eta Gizarte Segurantzaren aurrekontuei buruzko norabideak aurkeztuko ditu Legebiltzarrean.

Inposatu nahi diguten austeritatea gaitzesten dugula ulertarazteko gaude hemen.Eskuina eta eskuin muturra asetzeko proposatuko dituzten immigrazio arloko neurrietan ez dugu sinesten. Langile klaseen funtsezko eskaerei erantzuteko eta gure egoera sozialari hats berri bat emateko, aterabide bakarra: aberatsenei eta enpresa handiei egindako opari fiskalak amaitzea.

Norabide liberal autoritarioak jada ez du zilegitasunik: gaur, gibelarazi behar dugu, eta prekarietatea pairatzen duten pertsona guztiei aukera berriak zabaldu, eraman beharreko ezinbesteko trantsizio ekologikorako, gure gizarte-eredua eta gure zerbitzu publikoak babesteko.

Beste garraiolari baten heriotza salatu dugu eta lan baldintza duinak exijitu ditugu sektorean

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Beste garraiolari baten heriotza salatu dugu eta lan baldintza duinak exijitu ditugu sektorean

Gaur, urriak 1, LAB, ESK, STEILAS, EHNE-ETXALDE eta HIRU sindikatuok osatzen dugun intersindikala Gipuzkoako Foru Aldundiaren aurrean mobilizatu da joan den ostegunean Lodosan hil zen Errenteria-Oreretako garraiolariaren heriotza salatzeko. Guztira, 43 langile hil dira aurten lan-istripuz, laneko gaixotasunek eragindakoak kontuan hartu gabe.

Azken urteotan salatu dugun bezala, garraio sektorean istripuen intzidentzia oso altua da. Urtero, batez beste, garraiolari bat hiltzen da hilero. 2024an, dagoeneko 10 garraiolari hil dira lan-istripuz.

Horren atzean hainbat faktore daude, baina guztien gainetik nagusitzen den arrazoi bat dago: sektorean gero eta hedatuago dagoen prekaritatea. Garraio sektoreko lan-baldintzak oso eskasak dira: lanaldi luzeak, estresa, presioak, garraioagatik ordaintzen duten prezio baxua, lan-baldintzen ondorioz dieta osasungarria egiteko zailtasunak, etab. Horrek guztiak istripuak gertatzeko aukerak areagotzen ditu, baita arazo kardiobaskularrak izateko arriskua ere, ikusten ari garen emaitzekin.

Eta garraioaren prekarietate-egoera horrek baditu erantzuleak. Lehenik eta behin, errepideko salgaien garraioaren hitzarmena berritzeko jarrera immobilista duen patronala. 15 urte baino gehiago daramatzagu sektoreko garraiolarien lan baldintzak hobetu gabe. Izan ere, Gipuzkoako sektoreko azken hitzarmena 2009koa da. Beraz, ez da harritzekoa sektoreko langileen zahartzea, eta horrek istripuak izateko arrisku handiagoa dakar. Belaunaldi berriei ez zaizkie lan-baldintza duin eta erakargarriak eskaintzen. Garraioa funtsezko sektorea da, beste guztiei jarduera ematen diena. Eta ezin dITu duela 15 urteko lan baldintzaK izan.

Eta, bestetik, erakundeek konpromisoa erakutsi behar dute patronalaren zigorgabetasunarekin amaitzeko eta sektorea duintzeko neurriak hartzeko. Ezin dute beste alde batera begiratu sektoreko heriotza kopuru altuaren aurrean. Bestela, gertatu zenaren eta gertatuko denaren konplize izango dira.

Gizarte Segurantzak eta bi enpresatako osasun zaintza zerbitzuek bi garbitzaile lan egitera behartu dituzte nahiz eta mugitzeko eskorgen laguntza behar duten

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Gizarte Segurantzak eta bi enpresatako osasun zaintza zerbitzuek bi garbitzaile lan egitera behartu dituzte nahiz eta mugitzeko eskorgen laguntza behar duten

Mugikortasun arazo nabarmenak izanagatik ere lan egitera behartu dituzten bi garbitzaile nafarren kasua ezagutarazi dugu gaur LAB sindikatutik. Lacera eta Zaintzen izeneko garbiketa enpresetako enplegatuak dira, batek taka-taka baten laguntza behar du eta bertzeak gurpil-aulki batena, eta hala ere Gizarte Segurantzak eta enpresen osasun zaintza zerbitzuek ezintasun iraunkorreko aitortzak eta bajak ukatu dizkiete. LABen uste dugu erakunde horiek tratu ankerra eta iraingarria eman dietela langileei, eta pertsonen osasunerako eta osotasun fisikorako eskubidearen aurka zuzenean egin dutela.

Nafarroan LABen bozeramaile den Imanol Karrerak adierazi duenez, Gizarte Segurantzako eta enpresen osasun zaintza zerbitzuetako arduradunak ez ziren burutik sano egonen bi garbitzaileak taka-taka baten eta gurpil-aulki baten laguntzaz lan egitera behartzeko erabakia hartu zutelarik. Karrerak jokabide “gizagabe, lotsagarri eta iragan mendeetako berezko” horren erantzule egin du CENeko enpresaburu nafarrek lan absentismoari buruz egiten duten diskurtso “manipulatua”, “lan osasunari dagozkion eskubideetan atzera egitea” helburu duena.

Diskurtso “atzerakoi” horren aitzinean, Karrerak ziurtatu du LABek, bere ekintza sindikal eta juridikoaren bidez, beti defendatuko duela Nafarroako langileen lan osasunaren eta bizi baldintzen inguruko eskubideak zabaltzea. Karreraz gain, gaurko prentsaurrekoan bi langileen ondoan izan dira Yolanda Forcelledo LABeko Garbiketa sektoreko arduraduna eta sindikatuko aholkulari bat.

LAB sindikatutik ohartarazi dugunez, Gizarte Segurantza langileen bizi kalitatea okertzen ari da, egoera tamalgarrietan lan egitera behartu arte, bi garbitzaile hauen kasuan bezalaxe. “Arrazoi ekonomiko hutsek gidatuta, Gizarte Segurantzaren ikuskaritza medikoak ezintasunak ez errazteko agindua du, eta, beraz, urtetik urtera langileen bizitza okertzen ari da”, gaineratu du Karrerak.

Taka-taka eta gurpil-aulkia

Lacera enpresako 56 urteko langilearen kasuan, Osasunbideko 2024ko irailaren 17ko txosten medikoak aitortzen du “patologia osteoartikularra dela-eta eguneroko bizitzan mobilizatzeko eta jarduerak egiteko muga garrantzitsuak dituen pazientea” dela, eta ohartarazten du “ibiltzeko eskorga behar duela” (taka-taka). Langile honek %56ko desgaitasun aitortua du. Hala ere, Osasunbidearen ebidentzia medikoaren aurka, aldi baterako ezintasuneko aldia bukatu ondoren, Gizarte Segurantzaren ikuskaritza medikoak ez zion ezgaitasun pertzeptiboa eman irizpide ekonomizista hutsengatik, eta, jarraian, Quirón Prevención osasun zaintza zerbitzuak, 2024ko abuztuaren 19ko txosten baten bidez, garbiketako langilea bere lanpostura itzultzera behartu zuen, “mugekin gai” zela deklaratuz.

Eta hori hala egin zuen, nahiz eta zinizmo ariketa ikaragarrian zera aitortu zuen: langileak “kargak manipulatzea saihestu behar du (altxatzea, trakzioa eta bultzada) > 5 kg; ezin ditu konkortzeak egin (bizkarrezur lunbarra) modu jarraituan; ez du egin behar goiko bi gorputz-adarrak sorbaldaren gainetik behin eta berriz altxatzeko mugimendu errepikakorrak eraginen dituen lanik; ez du egon behar bipedestazio estatikoan, bipedestazio dinamikoarekin tartekatu behar du; ezin da sedestazio luzean egon, bipedestazio estatikoarekin/dinamikoarekin tartekatu behar du”. Muga horiek guztiek objektiboki eragozten diote garbitzaile gisa dituen eginkizunak betetzea, eta, hala eta guztiz ere, Arrotxapeko (Iruñea) Patxi Larrainzar ikasketxean ari da lanean, garbitzen.

Zaintzen izeneko enpresako bertze langileak ere 56 urte ditu eta %49ko ezgaitasun aitortua du. Osasunbidearen 2022ko abuztuaren 25eko txosten mediko batean jasotzen denez, “diagnostikoak, gehienak izaera kronikokoak dira, eta bertze batzuk espezialitate desberdineko jarraipena egiteko zain daude (Barne Medikuntza), eguneroko jarduera gehienetarako oso muga garrantzitsuak dira. Bertzeak bertze, ibileran egondako aldaketa bat nabarmentzen da, eskorga erabiltzera behartzen duena, eta euskarririk/laguntzarik gabeko jarrera finkoetan egoteko mugatzen duena. Era berean, patologia horiek etengabe minez bizitzea eta maila emozionalean ere funtsezko eragina izatea dakarte”. Osasunbideak 2022ko azaroaren 7an egindako bertze txosten mediko batean jasotzen denez, “duela bi hilabete inguru, pazienteak, oinarrizko sintomei dagokienez, gurpil-aulkian laguntza behar du oinez 10-15 minututik gorako joan-etorrietarako”.

Bigarren kasu horretan, langileak oraindik ez du enpresaren osasun zaintza zerbitzuaren txostena jaso. Hala ere, horren faltan, urriaren 2an (bihar) lanera joan beharko du Mendillorriko Mendigoiti ikastetxera (Iruñea). Bere gurpil-aulkiaren laguntzarekin joanen da, noski.

Zuzeneko diskriminazio kasu batengatiko kexa helarazi diogu Arartekoari

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Zuzeneko diskriminazio kasu batengatiko kexa helarazi diogu Arartekoari

Enplegua egonkortzeko prozesu bateko azterketa erditze egunarekin bat zetorrela eta, proba modu duinean egin ahal izateko alternatibarik ez zitzaion eskaini emakume bati.

Z.G.G. Basauriko Etxe Maitia Udal Egoitzako Erizaintzako Laguntzaile lanposturako aldi baterako enplegua egonkortzeko prozesura aurkeztu zen. Pertsona horrek azken urteetan aldi baterako kontratuak bete izan ditu egoitza horretan.

Z.G.G.k bi aldiz jakinarazi zion epaimahaiari bere haurdunaldiaren egoera, bai eta erditzearen balizko data ere, azterketa egunarekiko (irailak 12) denbora gutxiko aldea zegoela aintzat hartuta, eta informazioa eskatu zuen hautaketa-prozesuan parte hartuko zuela bermatzeko har zitezkeen neurriei buruz.

Irailaren 10ean, azterketaren data baino bi egun lehenago, epaimahaia bildu zen, eta erantzun zion azterketa eta erditzea aldi berean gertatuz gero, epaimahaia ospitalera joan zitekeela proba gainerako izangaien ordutegi berean egin zezan.

Epaimahaiak irailaren 10ean erantzun zionerako, Z.G.G.-ri irailaren 12rako eman zioten erditzea eragiteko data. Kontua da egun horretan bertan egin behar zela Erizaintzako Laguntzailearen azterketa. Beraz, Z.G.G.k egoera horren berri eman zion berriro ere Auzitegiari. Eta epaimahaiak, berriz ere, aukera bakarra eskaini zion: azterketa ospitalean egitea, azterketaren ordua aldatuta. Egoera horren aurrean, proba modu duinean egina ahal izateko alternatibarik ematen ez ziotela ikusita, ez aurkeztea erabaki zuen Z.G.G.-k.

LABen uste dugu egoera hori diskriminazio zuzeneko kasu argi bat dela. Sindikatu honen ustez, azterketa bat egitea erditu behar duzun egun berean aukera bakar bezala ematea neurri diskriminatzailea da sexuarekin zuzenean lotutako arrazoiengatik, hala nola haurdunaldiarekin edo amatasunarekin, gizon eta emakumeen arteko berdintasunari buruzko 1/2023 Legegintzako Dekretuari jarraikiz.

Hori dela eta, kexa bat helarazi diogu Arartekoari, Z.G.G.-ri urratu zaizkion eskubideak berrezartzeko neurri egokiak har ditzan: deialdi bakarraren ondoren hautaketa-prozesuaren azterketa egin ahal izatea, egiaztatu delako ezin izan duela deialdi horretara joan haurdunaldiagatik eta amatasunagatik. Neurri horiek hartu ezean, hautaketa-prozesuan plaza bat lortu ahal izateko eskubidea urratuko litzaioke. Halaber, Lan Poltsan sartzeko eta Etxe Maitia Udal Egoitzan aldi baterako lan-eskaintzetarako deitua izateko eskubidea ere urratuko litzaioke.

1...101102103...1,582Page 102 of 1,582

COOKIAK | COOKIES

LEGE OHARRA ETA PRIBATUTASUN POLITIKA | AVISO LEGAL Y POLĂŤTICA DE PRIVACIDAD

www.lab.eus