2025-12-16
Blog Page 9

ELA eta LABek ez dute parte hartuko Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailak deituriko bilera errondan, azaroaren 17an

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
ELA eta LABek ez dute parte hartuko Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailak deituriko bilera errondan, azaroaren 17an

Eusko Jaurlaritza sostengatzen duten bi alderdiek gutxieneko soldata propioaren aldeko herri ekimen legegileari Eusko Legebiltzarrean emaniko ezetzaren ostean dator erabakia

ELA eta LAB sindikatuek jakinarazi dute ez dutela parte hartuko Eusko Jaurlaritzako Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailak deitutako bilera errondan, datorren azaroaren 17an. Bi sindikatuek erabaki hori hartu dute EAJk eta PSEk Eusko Legebiltzarrean gutxieneko soldata propioaren aldeko Herri Ekimen Legegilearen (HEL) aurka bozkatu ondoren. 

Eusko Legebiltzarraren gehiengoak langileen eta demokraziaren aurka bozkatu du. Denbora laburrean HEL baten aurka egiten duten bigarren aldia da; herritarrek politika publikoetan eragiteko duten tresna blokeatu dute; pentsiodunena lehenik, eta gutxieneko soldatarena ondoren. 138.495 sinadurari ezezkoa eman eta patronalaren interesen aldeko erabakia hartu dute, Eusko Jaurlaritza osatzen duten EAJ eta PSEren botoekin.

EAJk eta PSEk gutxieneko soldata propio baten aldekoak direla esaten dute, Euskal Autonomia Erkidegoko langileek bertako errealitate sozioekonomikoaren araberako soldatak behar dituztela. Hala ere, euren ekintzek kontrakoa erakusten dute: patronalarekin lerratu dira, Confebasken aginduei men eginez. Badakite herri ekimen legegileari atea ixteak gutxieneko soldata propioa lortzeko bi bideak blokeatzen dituela.

ELA eta LABen ustez, Eusko Jaurlaritzak ez du benetako elkarrizketan sinesten. Benetan sinetsiko balu, eztabaidari legebiltzarrean bide eman eta bakoitzak bere posizioa defendatzeko aukera ziurtatuko luke. Horren ordez, eztabaidari atea itxi diote. Eta orain, sindikatu eta patronalekin elkarrizketa “bultzatu” nahi dutela diote bilera erronda honen bidez. Bi sindikatuen iritziz, hori aurpegia zuritzeko ariketa da. Legebiltzarrean eztabaidari atea itxi diotenek ezin dute orain elkarrizketa irudikatu.

Horregatik, ELA eta LAB ez dira izango fikzioa irudikatzeko erronda horretan. Eztabaidari Confebaskek itxi dio atea lehenik, eta Jaurlaritzak ondoren. Bi aldeei jarrera aldatzeko eskatzen diegu, langileen eskaerak mahai gainean jartzeko borondate politikoa erakusteko. Eta, zehazki, Imanol Pradales lehendakariari eta Mikel Torres lehendakariordeari eskatzen diegu jarrera aldatu eta gutxieneko soldata propioaren defentsa egin dezatela, eta egin diezaiotela interpelazio zuzena patronalari, hark ere posizioa mugitu dezan.

ELAk eta LABek lanean jarraituko dute gutxieneko soldata propioaren alde posizioak mugiarazteko helburuz:

  • Batetik, mobilizazioak indartuz, azaroaren 12an egin bezala.
  • Bestetik, mahai negoziatzailearen defentsan, epaitegien bidea ere arakatuz, patronalak negoziatzeko duen betebeharra betearazteko. Zentzu horretan, datorren astean Confebasken aurkako demanda aurkeztuko dute, mahai negoziatzailea eratzeari uko egin izanagatik. 

EUDEL elkarteari seriotasuna exijitzen diogu, UDALHITZ berria benetan negoziatu nahi badu

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
EUDEL elkarteari seriotasuna exijitzen diogu, UDALHITZ berria benetan negoziatu nahi badu

15 urteren buruan, EUDELi eskatzen diogu udal langileekiko arduraz eta begirunez joka dezala. Izan ere, bada sasoia Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako udal erakundeetan ezinbesteko erreferentzia dugun UDALHITZen edukiak berritzeko.

Azaroaren 7an UDALHITZen mahai negoziatzailearen 5. bilera izan genuen, baina, EUDEL erakundearen utzikeriaren ondorioz, hasiera-hasieratik agerian geratu zen oinarri sendorik gabeko mahai baten inguruan eseriko garela, EAJk (presidentetza dagokio) negoziazioa oztopatzeari utzi, eta elkarrizketa dinamizatzeari heltzen ez badio. Denbora gehiegi galdu dugu dagoeneko, eta LABek ez du horrelakorik onartuko. 

Azaroaren 7an UDALHITZen hainbat gai nagusi jorratzea zegokigun: besteak beste, euskararen normalizazioa eta lege-babesa. EAJk (alderdi honi dagokio negoziazio-mahaiaren lehendakaritza) ez zuen proposamenik aurkeztu; EH BILDUk, ordea, udal erakundeetan euskara eta gaztelania benetan parekatzeko, hau da, maila berean jartzeko ekimena azaldu zuen.

Bestetik, errelebo-kontratuari dagokionez, EAJk eragindako blokeoa gainditzeko (sindikatuok irailaren 26ko bileran eskatu genuen elkartearen posizioa argitzea), EH BILDU eta PSEren proposamenaren berri izan genuen. LABek positibotzat joko luke EUDELek erretiro partzialak gauzatzeko irizpideak eta argibideak helaraztea Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako udalei; izan ere, txanda-kontraturako eskubidea sistematikoki urratua izaten ari da. 

Amaitzeko, lehengo asteko bileran, EUDELek lau sindikatuoi (ELA, LAB, CCOO eta UGT) UDALHITZ berrirako akordio-zirriborro integral bakarra igortzeko konpromisoa adierazi zuen, baina, tamalez, LABek hala eskatu arren, ez zuen eperik zehaztu.

LABek argi du UDALHITZ ezinbesteko erreferentzia-markoa dela EAEko toki-administrazioan. Hori dela-eta, LABek arduraz eta irmotasunez heldu zion negoziaketari. Horrela jarraitu nahiko genuke, beti ere mahai gainean eduki errealak badaude, eta ganoraz lantzen baldin badira.

LABentzat, besteak beste, toki-administrazioko negoziazio-marko propioaren aitortza, pribatizazioen aurkako borroka, gazteberritze-planak, eros-ahalmenaren defentsa, eta hizkuntza-normalizazioa ezinbestean jorratu beharreko ildoak dira.

Eta, zerbitzu publikoak sendotu eta langileon eskubideak bermatuko dituen UDALHITZ berria lortzeko asmoz, mobilizazio dinamikak sustatuko ditugu sektore osoan. 

LAB-ek Arabako zurgintza industriaren hitzarmenaren aurre akordioa sinatu du

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
LAB-ek Arabako zurgintza industriaren hitzarmenaren aurre akordioa sinatu du

KPI-aren gaineko igoerak eta lanaldi jaitsiera jasotzen ditu akordio berriari argi berdea eman diogu.

Gaur, azaroak 12an, LAB-ek Arabako Zurgintzaren hitzarmenaren aurreakordioa sinatu dugu. Horrela, ia bi urtez luzatu den negoziazioari amaiera ematen zaio, eta sektoreko langileek beren lan harremanak arautzen dituen hitzarmena izango dute.

Gogoratu behar da aurreko hitzarmena, 2021-2023 urteen bitartekoak, KPIaren berrikuspen klausulari esker, 2024 hasieran %10.8-ko taulen eguneraketa izan zuela, bertan 2023ko KPI jasotzen zuelarik. Akordio berriak, 2025-2027 urteko iraunaldia izango duenak, hurrengo edukiak jasotzen ditu: KPI-aren gaineko igoerak; lanaldi jaitsiera (2008tik ukitu gabea zegoena); lan kontingentzietako osagarrien hobekuntzak; gaixo onkologikoak tratamendura laguntzeko baimen berri bat, eta abar. Gainera, eta herri honetan jaso diren ia 140.000 sinadurei erantzunda, sektoreko soldata minimoa 21.000€tan ezarri da. Atzera pausu bakar bat ere eman gabe.

Akordio hau lortzeko ezinbestekoa izan da 2024 udazkenean LAB-en aburuz hasitako sinadura bilketa sektorean. Blokeatuta zegoen hitzarmenari aterabidea emateko, Intersindikalak enpresaz enpresa sinadurak bildu genituen. Horrela, momentu hartan eskatzen zena bete dugu: eros ahalmena bermatzea eta jardunaldia jaistea.

LAB-etik uste dugu asko duela oraindik hitzarmenak hobetzeko. Aldi berean, ia hamarkada batez desagertuta egon zen hitzarmena dela kontuan izanda, giltza garenetik aurrera pausu nabarmena izan ditu. LABek sinatu dituen bi hitzarmenak kontuan hartuta taulak %25 igoko dira gutxienez, eta hamarkadetan ukituak izan ez diren arloak hobetu dira, eskubide bakar bat galdu gabe. 

Azkenik, sektoreko langileak zoriondu nahi ditu LAB-ek. Gogoratu nahi dugu ere langileen aktibazio eta borrokarik gabe ezinezkoa izango dela eduki duinak jasotzen dituen hitzarmenak lortzea. 

Aniztasun funtzionaleko eta helduen egoitzen sektoreen bigarren mobilizazioa, patronalen eta Nafarroako Gobernuaren gelditasunaren aurrean

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Aniztasun funtzionaleko eta helduen egoitzen sektoreen bigarren mobilizazioa, patronalen eta Nafarroako Gobernuaren gelditasunaren aurrean

Aniztasun funtzionaleko eta zahar egoitzen sektoreetako langileek elkarretaratzea egin dute gaur Nafarroako Parlamentuaren aurrean, LAB sindikatuak deitutako beste mobilizazio batean, lan-hitzarmenen negoziazioan aurrerapenak egitea eta lan-baldintzak hobetzea eskatzeko.

Bigarren mobilizazio honek urriaren 29ko elkarretaratzearen aldarrikapenei eusten die, denbora honetan ez baita negoziazioan aurrerapausorik egin. Ez patronalek ez Nafarroako Gobernuak ez dute bilerarik deitu sektoreen eskaerei heltzeko.

Sektoreko langileek salatu dutenez, nahiz eta haien lana funtsezkoa izan pertsona ahulenei arreta emateko, enpresen jarrera tematiak lan-baldintzen hobekuntza ekiditen du, eta horrek erosahalmena galtzea ekarri du zenbait kasutan.

Gainera, Nafarroako Gobernuari bere erantzukizuna bere gain hartzeko eskatu diote. Salatzen dute enpresa horiek diru publikoarekin finantzatzen diren arren, ez dela bermatzen laguntza horiek langileentzat hobekuntzak dakartzatenik, eta agerian uzten dute enpresen onurak zainketa-sistemari eusten dioten langileen ongizatearen gainetik daudela.

Elkarretaratzean mezu sendoa helarazi dute: “Nahikoa da, langile publikoak gara!”, azpimarratuz ematen dituzten zerbitzuak diru publikoarekin finantzatzen direla eta langile publikoen lan-baldintza duinak eta parekoak izan behar dituztela.

EAJ eta PSEren dekadentzian beste mugarri bat: bizkarra eman diote gutxieneko soldata propioaren aldeko ekimenari; bizkarra 140.000 herritarri

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
EAJ eta PSEren dekadentzian beste mugarri bat: bizkarra eman diote gutxieneko soldata propioaren aldeko ekimenari; bizkarra 140.000 herritarri

Gutxieneko soldata propioaren aldeko borrokari eutsiko dio LABek, bai maila orokorrean eta baita sektore eta enpresa bakoitzean ere.

Gaurkoa egun historikoa izango zen, Eusko Legebiltzarrak gutxieneko soldata propioaren eztabaida instituzionalari bide eman izan balio. Ez da horrela izan: PSEk eta EAJk ezezkoa eman dio ia 140.000 herritarrek babestutako eskariari, eta hala, demokrazioaren aurkako bidegabekeria gauzatu da. Eusko Legebiltzarraren gehiengoak bizkar eman die langileei eta demokraziari. Aurretik gauza bera egin zuten pentsioak osagarritzeko pentsiodunen mugimenduak aurkeztutako HELarekin ere. Biak izan dira erabaki politikoak, argudio juridio edo teknikoekin jantzi nahi izan badituzte ere. Jarrera antisozial horrekin EAJren eta PSEren dekadentzia agerian geratu da.

Euskal gehiengo sindikaleko ordezkariek parte hartu dute eztabaidan, eta han izan da Garbiñe Aranburu LABeko koordinatzaile orokorra. Langile eta kapitalaren arteko arrakalak handitzeko politikak egitea leporatu die Aranburuk, eta ohartarazi du politikagintza horrek balore erreakzionarioak, neomatxismoa, xenofobia edo homofobia elikatzen eta indartzen” laguntzen duela: “Argudio hipokritak baliatu dituzte milaka langileen soldatak duintzearen aurka egiteko, eta horrek dakar arrakala matxista eta arrazistetan sakontzea”.

Gutxieneko soldata propioaren alde ildo bikoitza ari da lantzen gehiengo sindikala, HELarena bata eta patronalaren negoziazio mahaia sustatzea, bestea. Hipokrita da ere gobernuak esatea patronalaren eta sindikatuen artean negoziatu behar dela, Confebaskek negoziazioari ezezkoa eman eta hura babestu duenean, presionatzeko ezer egin gabe.

Era berean, LABek hipokritatzat jotzen du EAJk gutxieneko soldata propioaren auzia estatus politikoa eguneratzeko eztabaidarekin lotu nahi izatea, “noiz eta 40 urtean autogobernuan sakondu Autonomia Estatutuan gutxieneko soldata propioaren eskumena bere gain hartzeko inolako borondaterik azaldu ez duenean”. Zentzu horretan, LABek eskatzen die EAJ eta PSEri estatus poltiko berriaren eztabaidan aldarrikapena txertatzeko konpromisoa har dezaten. “Euskal langileen erabaki ahalmena handitu eta Lan Harremanetarako eta Babes Sozialerako Euskal Esparrua bermatzeko eskatzen diegu”, adierazi du koordinatzaile orokorrak.

Jaurlaritza eta Confebasken arteko aliantza sendotu egin da. Pradalesen gobernua “patronalaren morroi” bihurtu dela gogorarazi du Aranburuk, izan ere, patronalak markatzen du markatzen du gobernuaren politika, “gero eta eskuinerago dagoena”. Aurrekontuek ere erakusten dute hori, aberastasuna banaketa gero eta desorekatuagoa sustatzen ari dira, politika birbanatzaileei uko egiten, zerbitzu publikoak etengabe ahultzen eta kolaborazio publiko-pribatua deritzaionarekin enpresarien aberastasuna handitzen, baita horretarako etxebizitzarekin eta zaintzarekin negozioa egitea onartu behar badute ere.

HELari bizkar eman izanak agerian utzi du gobernuaren izaera autoritario eta neoliberala. Horren aurrean, gobernua eta patronala presionatzeko mobilizatzen jarraitzeko konpromisoa du LABek, borroka ez baita amaitu eta LABek ez baitu inor atzean utziko.

Igor Arroyoren mezua EAJri eta PSEri: “Euskal langileei bizkarra ematen badiezue, aro politiko baten amaiera azkartuko duzue”

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Igor Arroyoren mezua EAJri eta PSEri: “Euskal langileei bizkarra ematen badiezue, aro politiko baten amaiera azkartuko duzue”

Milaka langile mobilizatu dira Bilbon gutxieneko soldata propioaren alde. EAJri eta PSEri euren jarrera antidemokratikoan atzera egiteko eta herri ekimen legegilearen alde egiteko eskatu diete.

Milaka langile mobilizatu dira gaur Bilbon gutxieneko soldata propioaren alde, ELA, LAB, ESK, STEILAS, HIRU eta ETXALDE sindikatuek deitutako mobilizazioan, Eusko Legebiltzarrean sindikatu horiek sustatutako herri ekimen legegilea tramitera onartu edo ez eztabaidatu bezperan. Patronalak eta Eusko Jaurlaritzak eragindako blokeoa salatu dute mobilizazioan, eta Jaurlaritza sostengatzen duten alderdiei 138.495 sinaduraren babesa izan duen herri ekimen legegilearen eztabaidari eta tramitazioari bide emateko exijitu diete.

“Eusko Legebiltzarrak aukera izango du gutxieneko soldata propioaren eztabaida instituzionalari bide emateko. Hori egin behar luke arrazoi sozial, politiko eta demokratikoengatik”, adierazi du Igor Arroyo LABeko koordinatzaile orokorrak mobilizazioaren amaieran, eta gogoratu du afera ez dela azken emaitza, baizik eta ea eztabaidari berari bide emango zaion. Hala ere, “egun historikoa” izan daitekeena “EAJren eta PSEren dekadentziaren mugarri” izateko arriskua dagoela gogoratu du: “Bi alderdi politiko horiek jarrera antisozial, zentralista eta autoritarioa hartu dute gutxieneko soldatari dagokionez”.

Imanol Pradalesen gobernuaren jarrera autoritarioa nabarmendu du lehenik: “Osasun mahaia gogo txarrez ireki eta akordio sindikalik gabe itxi zuen. Gutxieneko pentsioa osagarritzeko eskatzen zuten 150.000 pentsiodunei danbatekoa eman zien. Eta bihar gauza bera egin nahi du gutxieneko soldata propio baten aldeko sinadura eman zuten 140.000 langileekin”.

Subiranotasun handiagoa eskuratzeko herritarren anbizioaren kontrakoa ere bada EAJren eta PSEren jarrera, Arroyoren arabera: “Badirudi EAJri autogobernua enpresa kastari fiskalki mesede egiteko bakarrik interesatzen zaiola, baina ez langileen gehiengoari mesede egiteko. Jarrera horrek erakunde propioei prestigioa kentzen die langileen gehiengoaren aurrean, oso une kezkagarrian, diskurtso antipolitiko eta erreakzionarioen hedapenagatik, autogobernuarekiko inboluzio mehatxuagatik”.

Eta, azkenik, jarrera antisoziala izatea ere aurpegiratu die: “Patronalak aginduta gobernatzen dute. Patronalak pribilegio fiskalak nahi ditu eta haiek ematen dizkiote. Patronalak negozioa egin nahi du aurrekontu publikoen kontura, eta haiek 1.000 milioi euroko txekea luzatzen diote, hori baita aurrekontuetan berariaz kontsignatu duten kopurua; eta hori patronalak osasungintzan, zaintzan edo hezkuntzan pribatizatutako zerbitzu publikoen kontura egiten duen negozioaz hitz egin gabe. Patronalak soldata txikiak eskatzen ditu, eta EAJk eta PSEk ateak ixten dizkiote gutxieneko soldata propioari”.

Horregatik guztiagatik, herri ekimen legegilearen tramitazioari bide emateko eskatu die Arroyok EAJko eta PSEko legebiltzarkideei, eta ohartarazpena luzatu: “Euskal langileei bizkarra ematen badiezue, aro politiko baten amaiera azkartuko duzue. Azken hauteskundeetan ikusi den bezala, euskal langileria nazkatuta dago politika neoliberala eta autoritarioa jasateaz”.

“Gatazka gehiago eragingo ditugu”

Confebaski ere zuzendu zaio Arroyo. Hiru aldiz esan dio ezetz patronalak gutxieneko soldataz aritzeko mahaia eratzeari, eta ezezko horietako bakoitzak “kontraboterezko sindikalismoaren zilegitasuna areagotu” baino ez duela egin nabarmendu du koordinatzaile orokorrak. Kontrara, Confebaskek bere ahultasun komunikatiboa, etikoa eta politikoa agerian utzi dituela salatu du.

Ohartarazpen argia bidali dio Arroyok patronalari: “Gutxieneko soldataren aldarrikapenari eutsiko diogu, bai orokorrean, baita sektore eta enpresa bakoitzean ere. Gatazka gehiago eragingo ditugu datozen hilabeteetan. Euskal Herrian ez da bake sozialik izango. Euskal Herrian borroka sindikala hauspotzera goaz. Sektore prekarioenak sindikalizatzera goaz. Emakume* langileek pairatzen duten soldata arrakala borrokatzera goaz. Langile migratuen esplotazioa salatzera goaz”.

LABek salatu du EAJk eta PSEk elikatzen dituztela Mutualitateek dibertsitate funtzionala duten langileekin dituzten praxi txarrak

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
LABek salatu du EAJk eta PSEk elikatzen dituztela Mutualitateek dibertsitate funtzionala duten langileekin dituzten praxi txarrak

Atzo LAB sindikatutik bultzatutako, baina, enplegu zentro berezietako langileei oro har eragiten dien gai baten inguruko ebazpenaren betetze mailaren inguruan aritu ziren Gipuzkoako Foru Aldundian. 

Duela hilabete batzuk enplegu zentro berezietako langileek mutuekin duten arazoa mahaigaineratu genuen Gipuzkoako Foru Aldundian eta ebazpen proposamen bat aurrera atera zen gehiengoz. Aipagarria orduko hartan ere, PNV eta PSEek aurka bozkatu zutela.

Gipuzkoako Foru Aldundia gobernatzen dutenek, Eusko Alderdi Jeltzaleak eta Euskadiko Alderdi Sozialistak, aniztasun funtzionala duten langileak bazterrean utzi dituzte enegarren aldiz. Langileon lan eta bizi baldintzak ez dira lehentasun, eta gure osasuna bigarren mailako kontutzat dute.

Beste behin ere, egunerokoan bizi dugun errealitate anker eta gordinari bizkar eman diote aipaturiko alderdiek, ohiko legez, enpresarien eta mutua pribatuen negozioa lehenetsiz eta bultzatuz. Miserian eta prekarietatean kateatuta nahi gaituzte, eta ezin dugu bestelako ondoriorik atera.

Ulertuko gaituztela aipatuko digute, hitz ponpoxoz beteko zaie ahoa, esango digute kontutan hartzen gaituztela, paternalismo faltsuz eta ardurarik izango ez balute bezala jardunez.

Aniztasun funtzionala dugun langileak, LANGILEAK GARA, funtsezkoak, orotariko ekonomia jardueretan, eta nazkatuta gaude, bigarren mailakotzat hartzeaz eta etengabeko diskriminazioa jasateaz. Lan esku merkea gara, egungo eredua mantendu nahi duten horientzat.

LABetik oso argi dugu, enplegu zentro berezietako langileon alde borrokan jarraituko dugula. Lantokietatik hasita, hitzarmen duinak borrokatuz, baina baita egungo ereduaren arduradun politiko instituzionalak interpelatuz ere. 

Sidenorri zuriketa gehiagorik ez

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Sidenorri zuriketa gehiagorik ez

Bada garaia instituzioek eta komunikabideek behingoz onartu dezaten Sidenorren agintzen dutenen errealitatea.

Aste honetan, Sidenorreko hiru buruzagi, tartean Jose Antonio Jainaga, Entzutegi Nazionalean deklaratzera joan beharko dira ikertu modura, azken hamarkadetan zuzenean ikusi ditugun irudi basati eta beldurgarriekin kolaboratzeagatik eta negozioa egiteagatik.

Jaurlaritza eta hainbat komunikabide tematuta daude Jose Antonio Jainaga euskal industriaren salbatzaile gisa aurkeztearekin. Bada, errealitatea oso bestelakoa da. EAEko Gobernuaren Industria Sailak 45 milioi euro oparituko dizkio (gutxienez) Talgo enpresa erosi ahal izateko. Jaurlaritzaren industria politiken adibide argia dugu hemen: enpresa pribatu bat diruz ureztatuko baitute, enpleguaren eta lan-baldintzen inguruko inongo bermerik eskatu gabe. Jokaldi borobila.

LABek otsailean salatu zuen tamaina horretako operazioaren aurrean langileok oso bestelako iritzia genuela: negoziazio kolektiboa blokeatuta, langileen lan-baldintzak okertzen… Hori guztia, azken bi urteetan enpresak 25 milioi euro banatu dituenean dibidenduetan. Langileen eskubideak etengabe okertzen ari dira: langileon erosahalmena eta kontziliazioa ez bermatzea enpresaren erabakia da. Denon artean sortu dugun aberastasuna gutxi batzuen artean banatu nahi dute.

Hortik gutxira jakin genuen Sidenor altzairua saltzen ari zitzaiola Israelgo enpresa militar bati. Salaketa publikoa egiteaz gain, enpresari operazio horien inguruko informazioa eskatu genion LAB, ELA eta ESK sindikatuok — oraindik jaso ez duguna. Egun gutxiren buruan, enpresak Israelekin zituen harremanak etengo zituela iragarri zuen, azalpen gehiago eman gabe.

Hau ere ez zen nahikoa izan Eusko Jaurlaritzak enpresa honekin zuen egoskorkeria gainditzeko, eta aste gutxiren buruan Industria Errotzean, berrikuntza eta kalitatezko enplegua sortzeagatik eman zitzaion saria. Genozidioarekin negozioa egin duen enpresari bati, hain zuzen. U15ean Euskal Herriko kaleak hartu genituen halako enpresak salatzeko, eta horren gutxira jakin genuen Entzutegi Nazionalak Jainaga ikertzea erabaki duela. Epaileak adierazi du, gainera, Sidenor enpresaren aurka neurririk hartu ez badu, langileek genozidioaren aurka erakutsitako jarrera irmoagatik izan dela.

Bada, oraindik ere ez da nahikoa, eta Industria Sailetik bere izena goraipatzen jarraitzen dute, inolako lotsarik gabe. Bitartean, azken egunotan, Gasteizko Sidenorren lau langile kaleratuak izan dira beren eskubideak aldarrikatzeagatik.

LABek argi dauka: euskal industria babestu nahi bada, langileen lan-baldintzak ere babestu behar dira. Eta Sidenorren ez da horrelakorik gertatzen; kontrakoa gertatzen da. Hau baldin bada ehun industrialaren salbatzailea, jai dugu. LAB bere industria-politikako proposamenean berresten da, inoiz baino gehiago, langileen parte-hartzea bermatuko duena eta horrelako enpresariei dirua oparitzea ekidingo duena. 

Prebentzio Legeak 30 urte betetzen dituen egunean, azken lan heriotza salatu dute LAB, ESK, Steilas, EHNE-Etxalde, Hiru eta CGT-LKN sindikatuek

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Prebentzio Legeak 30 urte betetzen dituen egunean, azken lan heriotza salatu dute LAB, ESK, Steilas, EHNE-Etxalde, Hiru eta CGT-LKN sindikatuek

Iruñeko Gazteluko plazan egindako mobilizazio sindikal ikusgarri batean LAB, ESK, Steilas, EHNE-Etxalde, Hiru eta CGT-LKN sindikatuek salatu dute 30 urteren ondoren enpresek ez dutela lan osasuneko araudia betetzen.¡Cada tronco que cae una vida en riesgo! Enpresen arau-hausteak azpian harrapatzen gaitu! Lelopean, joan den asteko azken lan istripu hilgarria Iruñeko erdigunean birsortzearekin batera (langile bat hilda benetako zuhaitz baten azpian harrapatuta), enpresen inpunitatea salatu dute. 

Ordezkari sindikalen arabera, “30 urteren ondoren zerbait azpimarratzerik badago, enpresariek ez dutela araudia betetzen eta inpunitate hori gobernuen utzikeri konplizearekin egiten dutela, da. Hori, langileriak ordaintzen du istripu tasa beldurgarriekin”.

Berriki Nafarroako Gobernuak argitaratu duen enpresen prebentzioa araudiaren betetzearen inguruan dagoen txosten bakarrak argi uzten du sindikatuon etengabeko salaketa zuzena dela. Izan ere, enpresen %80ak ez du prebentzio araudia betetzen, 30 urte indarrean daramatzan araudia, hain zuzen. “Soilik honela ulertu daiteke Nafarroan ematen den istripu eta laneko gaitzen tasa altua”, adierazi dute sindikatuek.

Sindikatu deitzaileen esanetan, “enpresen inpunitate hau administrazioak berak bermatu du, ahalbideratzen du. Ez da ahaztu behar Elkarrizketa Sozialaren Kontseiluan UGT eta CCOO sindikatuen eta CEN patronalaren artean 1.200.000 euro banatzen dituztela urtero eta plan horietako neurri bakar bat ere ez dela enpresetan derrigortzen”.

Sindikatuek azaldu dute ere, prebentzio faltak eragindako baja guzti horiek absentismo izendatzen dituztela eta gainera langileei egozten dietela ardura. Horri gehitu behar zaio mutualitateek, iruzur eginez, lanak eragindako kalteak ez dituztela onartzen eta baja arrunt gisara izendaturik amaitzen dutela. “Osasuna urratzearen ardura enpresena da, legea betetzen ez duten enpresari horiena, eta absentismoa deitzen dioten hori beraiek eragiten dute”.

Errealitate horren adibidea da, sindikatuek salatu dute, joan zen astean bi istripu larri pairatu zituztela basogintza enpresa bereko bi langilek, Sakanan kokatutako baso batean. 32 urteko langile bat larri zaurituta helikopteroz eraman behar izan zuten. Aldiz, egun batzuk beranduago, 62 urteko langilea adar batek kolpatua hil zen.

Azken urteetan basogintzak hilkortasun tasa altuak erakutsi ditu, urtean bataz beste 2-3 langile hiltzen dira 1.000 langile duen kolektibo batetik Euskal Herrian. Sektorea eraikuntza bera baino 10-15 aldiz hilgarriagoa da. Basogintza sektorearen sakoneko prekarietatea da oinarrizko arrazoietako bat. Adibide gisara, 2018ra arte sektoreak oso langile gutxi zituen alta emanda dagokion jarduera ekonomikoaren erreferentziapean. Inspekzio kanpaina baten ondorioz bat-batean altan emandako langile kopuruak nabarmen gora egin zuen. Horrek ez du esan nahi langile kopuruak nabarmen gora egin zuenik, baizik eta lanean ziharduten langile asko altan eman zituztela legeak agintzen duen moduan. 

“Bistan da aktibitateak berak arriskuak daramatzala berarekin batera. Baina bada arrisku horiek modu esponentzialean areagotzen dituen zeharkako faktore bat, basogintza eredua, hain zuzen ere, basogintza intentsiboa”, sindikatuek gehitu dute. “Lan erritmoek, gehiegizko lanorduak, malkar handiek, tresneria ez egokiak, formakuntza faltak, etab. Horiek guztiak basogintzaren berezko arriskuak esponentzialki areagotzen ditu. Azken 4 urteetan 10 langile hil dira basoan, horietatik 8 aktibitate intentsiboan”.

Eredu intentsibotik haratago, ohiko basogintzak ere arrisku nabarmenak ditu. Bidegarritasun ekonomiko ezak eragiten ditu: lanaldi luzeak, 7:00etatik 19:00etara, larunbatetan ere lan eginez, lan erritmo intentsiboak, eta aldapa zorrotzetan makinaria zahar eta egokigabea erabiltzea. Prebentzio neurriak ez dira aplikatzen, langileak modu isolatuan lan egiten dute, ez dago prebentziozko errekurtsorik, formakuntza falta nabaria da eta, oro har, ez da laneko araudia errespetatzen.

Faktore hauek dira istripu tasa horrenbestekoa izatearen eragileak, lanaren berezko arriskuei gehigarri direnak. “Hau bereziki larria da Nafarroan, non lan hauen gehiengo zabala baso publikoetan burutzen den. Administrazioak beraz, badu zer esana eta zer egina bere basoetan ematen diren lan baldintzen inguruan”.

Sindikatuek eskatzen diote Nafarroako Gobernuari “bere esku dagoena egin dezala baso publikoetan ematen diren lan baldintzak duintzeko”. Horretarako hurrengo neurriak proposatzen dituzte:

• Administrazio ezberdinek esleitutako baso ustiapen kontratuetako pleguek jaso ditzatela lan osasun araudia betetzeko kontratu bidezko konpromisoa eta lanaren arabera ordutegiak mugatzeko neurriak, besteak beste.

• Dagokion departamentutik baliabideak jartzea, lan ikuskaritzarekin koordinaturik, baso ustiatze prozesuak kontrolatzeko, pleguen baldintzak integratuz.

• Baso ustiapenen ordutegia mugatu eta ikuskatu (fitxajea).

• Errekurtso Prebentiboaren presentzia (segurtasun lanetarako zehazki).

• Kontratazio mota ikuskatzea iruzurrik ez dagoela bermatzeko.

• Basozainentzako prestakuntza lan osasunaren arloan, Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutuaren (NOPLOI) lankidetzarekin eta esku hartzearekin.

LAB, ESK, Steilas, EHNE-Etxalde, Hiru eta CGT-LKN 

1...8910...1,580Page 9 of 1,580

COOKIAK | COOKIES

LEGE OHARRA ETA PRIBATUTASUN POLITIKA | AVISO LEGAL Y POLĂŤTICA DE PRIVACIDAD

www.lab.eus