2025-12-26
Blog Page 191

Marrakexen izan gara, mugimendu sozialen kontragailurrean

Urriaren 12tik 15era bitartean, LAB sindikatuko Alaitz Ajuriagerra eta Amanda Verrone kideak mugimendu sozialen Kontragailurrean parte hartu zuten Marrakexen. Topaketa horretan 60 erakunde sozial, ekologista, feminista, sindikatu, nekazari eta herri indigena baino gehiagok parte hartu zuten, Munduko Bankuaren (BM) eta Nazioarteko Diru Funtsaren (NDF) urteko bilera bertan izan zela baliatuz.

Kontragailurrari mobilizazio batekin eman zitzaion hasiera, 1945ean sortu zenetik BMk eta NDFk egindako zor ez-legitimoa kitatzeko aldarrikapenarekin. Ez ziren falta izan ere Palestinarekiko elkartasun keinuak.

Hurrengo egunetan 4 mahai inguru nagusi eta 50 tailer baino gehiago antolatu ziren, non hazkunde ekonomikoaren paradigma kapitalista kolokan jarri zen. Hego globaleko herrialdeen ahotsa ozen eta lehen eskutik entzuteko aukera izan genuen; ipar globaletik eragindako zor koloniala, ekologikoa eta klimatikoa aintzat hartu eta aldarrikatzeko beta izan zuten.

Herrialde guztien arteko sinergiak eta elkarlana sustatzearen beharra azpimarratu zen mahai inguru eta tailer guztietan. Ipar eta Hego globalaren artean zubiak indartu Iparraldeko herrien aurka ezarritako austeritate-politikei eta Hego globaleko egitura-doikuntzen politikei aurre egiteko, egungo sistema kapitalista elkarrekin eraisteko eta beste berri bat eraikitzeko premia islatuz.

Aldi berean antolatutako askotariko tailerrak finantza sistema koloniala, politika neoliberalak, justizia fiskala, soziala eta klimatikoa, izan zuten ardatz eta gutxi batzuetan parte hartzeko aukera izan genuen.

Esate baterako, “Trantsizio berde” faltsu baten izenean krisi klimatikoa larriagotzen ari diren mailegu-politika neoliberalak zalantzan jartzeko antolatutako tailerrean parte hartu genuen. Helburua politika eta paradigma sozioekonomiko alternatiboak elkarrekin diseinatzea izan zen, langileak protagonista hartuta eta justizia soziala eta justizia klimatikoa ardatz izan zuena.

Beste batean, ordea, zor publikoaren eta mineralen eta energiaren erauzketa-industrien arteko loturari buruzko esperientziak partekatzeko aukera izan genuen. Batez ere Afrikako herrialde ezberdinetako emakumeen aldetik entzun genituen industria horien inpaktu sozial, ekologiko eta ekonomikoak zeintzuk ari diren izaten eta zeintzuk diren aldarrikatzen dituzten eskakizun zehatzak: zorra kitatzea, eragindako kalteak (sozialak, ingurumenekoak, ekonomikoak…) konpontzea edo erreparatzea, justizia soziala bermatzea egungo eta etorkizuneko biztanleentzat.

Mahai inguru zentraletako lerroburuak ere elkarbanatu nahi ditugu hemen hausnarketarako:

Rachel Keke (Boli Kostakoa, sindikalista eta Frantziako Asanblea Nazionaleko diputatua):

Zorraren auzia egiturazkoa da eta kapitalaren krisi bakoitzean erreformak egiteko oso funtzionala.

Thomas Sankararen hitzei berriro helduz, zorra inperialismoaren beso armatua da. Zorra ordaintzen ez badugu, haiek ez dira hilko. Baina zorra ordaintzen badugu, gu hilko gara. Gure bizitzek zorrak baino gehiago balio dute.

Fadhel Kaboub (Ekialdi Ertainako irakaslea):

Ezin dugu sistema bat deskarbonizatu eta/edo demokratizatu oraindik deskolonizatu ez badute.

Bizi dugun krisi konplexu eta anizkoitz honen aurrean ez dago diskurtso sozial bateraturik.

Munduko finantza-sistemaren erabateko aldaketa behar dugu.

Lidy Nacpil (Filipinakoa eta Asian People’s Movement on Debt and Developmenteko kidea):

Paradigma aldaketa baterako elkarlana eta aliantzak sustatu behar dira. Gehiago eta indartsuago egin behar dugu lan sistema hau eraitsi eta beste bat eraikitzeko, berandu izan baino lehen. Izan ere, klima aldaketak eragindako tenperaturen gorakadaren ondorioz ezingo baikara planeta honetan bizi.

Hamza Hamouchene (Aljeriakoa etaTransnational Instituteko kidea):

Amerikarren eta mendebaldarren bizimodua ez da zalantzan jartzen ari eta erdigunean egon beharko luke.

Fatima Ouassak (Rifeko idazlea eta Front de Mèreseko kidea):

Europatik egin beharreko erreparazioa ekologista eta antikoloniala izan behar du. Egun Europako mugimendu ekologista ez dago egoerak eskatzen duen mailan. Konponbideak proposatzerako orduan, ez dira hegoaldera iristen, soilik iparralderako planteatzen dituzte alternatibak.

Erreparazioari eta konpentsazioari dagokienez, “migratzaile ekologikoak” integratu behar ditugu aldarrikapen edota eskakizunetan: klima-aldaketaren ondorioengatik mugitzeko eta zirkulatzeko askatasuna funtsezko eskubide gisa.

Aberastasuna banatzeko ATTAC Europak 3 zerga aplikatzeko proposamena planteatu zuen:

  • Finantza-transakzioen zerga;
  • Aberastasunaren gaineko zerga orokorra;
  • Nazioarteko korporazioen gaineko zerga erreala.

Marrakexeko Kontragailurrean parte hartzeak kulturarteko ikaskuntza baliotsuak ahalbidetu zizkigun, zorpetzea — finantzarioa ez ezik, klimatikoa ere badena — kapitalismoaren egiturazko problematika da. Mekanismo horrek ingurumenaren arpilatzea, gerra-eskaladak, emakumeen aurkako indarkeriak, langileen pobretzea, funtsezko zerbitzuen pribatizazioa, gizarte-eskubideen murrizketak eta herrien subiranotasunaren jazarpena eragiten ditu.

Asko dira ditugun erronkak Euskal Herrian nahi dugun trantsizio ekosoziala eraikitzeko. Horretarako, klase, subiranotasun eta kontra-botere sindikalismoaren rola zentrala da, indarrak bildu eta borroketako banderak batzeko, langileen protagonismoa munduko bazter guztietan sendotzen. Bide horretan, LABetik baieztatzen dugu herri gisa dugun erantzukizuna egungo eredua ez errepikatzeko; eta bide eman nahi diegu kontragailurrean jasotako aldarrikapen eta eskakizunei.

Adierazpena irakurtzeko esteka: Declaración de Marrakech: 79 años de explotación y destrucción neocolonial por parte del BM y del FMI, ¡basta ya!

LABek trafikoa geldiarazi du Iruñeko erdialdean, exijitzeko Nafarroako zahar egoitzen hitzarmena desblokea dezatela

LAB sindikatuko 40 pertsona inguruk, gehienak zahar egoitzetako langileak, Iruñeko Conde Oliveto kalea moztu dute gaur goizean, Nafarroako lehen hitzarmen sektoriala izanen denaren negoziazioek pairatzen duten blokeoa dela-eta protesta egiteko. Ekintza honen bidez, langileek Nafarroako Gobernuari eta patronalari jakinarazi nahi izan diete garaia dela hitzarmenaren negoziazioa mugitu eta desblokeatzeko.

Langileek eskatu dute orain dela hilabete batzuetatik geldirik dagoen negoziazioa berrabiarazteko. Blokeo horrek erakusten du patronalak ez duela batere interesik sektorearen lan baldintzak duintzeko. Negoziazioaren paralisia ez da inola ere onargarria eta, horregatik, LAB mobilizatu egin da sektoreko langileekin batera, behingoz desblokea dezaten.

Honek guztiak LAB sindikatuak negoziazioaren hasieratik aurrera eraman duen ildoari jarraitzen dio. Dagoeneko hiru urte joan dira ordutik eta, ekainean, LABek kolpea jo zuen mahai gainean eta negoziazioak berriz abiatzea lortu zuen; hala ere, egia da gero berriz gelditu zirela.

Iragan urriaren 20an, LABek 65 pertsona bildu zituen Nafarroako Jauregiaren aitzinean eginiko kontzentrazio batean, gaur kale mozketarekin eskatu duen gauza bera eskatzeko. LABek behar adina aldiz mobilizatzen jarraituko du Nafarroako zahar egoitzetako lehen hitzarmena egia bihurtu arte.

LABek lan-baldintza duinak aldarrikatzen ditu: hala nola, bajak absentismoarekin lotu gabe, gehiegizko klausularik gabe, inolako kontzepturen izozterik gabe, soldata eta lanaldi duinekin, lana, bizitza eta zaintzak kontziliatzen lagunduko dutenak, etab.

Garbiñe Aranburu, EAEko funtzio publikoko grebari buruz: “Sektore publikoko langileentzako arrakasta izan da, eta Eusko Jaurlaritzarentzako porrota”

LABeko koordinatzaile orokor Garbiñe Aranburu Radio Euskadiko Boulevard saioan izan da gaur goizean, Xabier García Ramsdenek elkarrizketatuta.

Elkarrizketaren hasieran atzo, hilak 25, EAEko zerbitzu publikoetan izandako greba izan du hizpide. Deialdiak izandako erantzun zabala ikusita, balorazio oso positiboa egin du Aranburuk, eta adierazi du EuskoJaurlaritzak aintzat hartu beharko lukeela helarazi dioten mezua: “Bada ordua orain arte aldebakartasunaren eta negoziaziorik ezaren gobernua izan den horrek harropuzkeria alde batera uzteko eta sindikatuokin benetako negoziazioari ekiteko”.

Hala, Euskal Herriko langileok geure lan eta bizi baldintzak hemen negoziatu eta erabakitzeko premia azpimarratu du, eta instituzioak interpelatu ditu horretarako urrats eraginkorrak egin ditzaten.

Elkarrizketa osoa hemen klik eginda entzun daiteke.

Lan-hitzarmenaren negoziazioa helburu, lanuzteei ekingo diegu CAFen

Joan den urriaren 24an, CAFek Beasainen eta Irunen dituen lantegietako batzarrek erabateko babesa eman zioten (botoen % 90 baino gehiagoren babesarekin) Enpresa Batzordeak egindako lan-hitzarmenaren negoziazioa bultzatzeko lanuzteen proposamenari.

CAFek Castejonen (TRENASA) duen lantegiko langileek ere mobilizazio-proposamena berretsi zuten batzarrean. Horrela, CAFek Euskal Herrian dituen tren-fabrikazioko plantek bat egingo dute lehenengo aldiz hitzarmen kolektiboa berritzeko lanuzteen deialdiarekin, hitzarmen hori CAFek Nafarroan duen lantegian ere aplikatu ahal izateko (une honetan, hitzarmen honen aplikazio-eremua Beasaingo, Irungo eta Madrilgo lantegietarako da).

Horrela, datozen asteetan Euskal Herriko CAFeko 3.500 langile inguruk honako lanuzte hauek egingo dituzte:


• Urriak 26, osteguna: 2 orduko lanuztea
• Azaroak 7, asteartea: 3 orduko lanuztea
• Azaroak 9, osteguna: 3 orduko lanuztea
• Azaroak 14, asteartea: 4 orduko lanuztea
• Azaroak 16, osteguna: 4 orduko lanuztea
• Azaroak 21, asteartea: 5 orduko lanuztea
• Azaroak 23, osteguna: 5 orduko lanuztea


Zuzendaritzak egindako hirugarren proposamena ez da nahikoa, eta horregatik aktibatu da LABen ekimenez aurrera atera den mobilizazioen egutegi hau.

Enpleguaren defentsa, lanpostu finkoen sorrera, langile beteranoenen erretiro-baldintzak, konpainiaren errealitatearekin eta bizitzaren garestitasunarekin bat datozen soldata-igoerak, azpikontratak plantillan integratzea, hitzarmena tituludun langileentzat ere aplikatzea, langileen egunerokoan hobekuntza zehatzak egitea, lan-osasunari buruzko hainbat gai, telelanaren baldintzak eta Castejongo lantegia CAF SAren hitzarmenean sartzea dira, besteak beste, hitzarmen honen negoziazioan zuzendaritzarekin konfrontratu beharreko gaiak.

Euskal Herriko lantegietan gehiengoa duen ordezkaritza sindikala LABena da, eta hori da giltzarrietako bat CAFek lan eskubideetan eta borroka sindikalean erreferente izaten jarraitzeko. Patronalarekin aurrez aurre jartzea beharrezkoa da lan-baldintzak hobetzeko.

Pozik agertu gara Osasunbidea ari delako sinaturiko akordioak betetzen, baina mobilizatzen jarraituko dugu itundutako guztia ezar dezaten

Atzo, urriak 24, Osasun Mahai Sektorialaren lehen bilera egin zen Osasunbideko zuzendaritza talde berriarekin eta bertan Gobernuak adierazi zuen, bertzeak bertze, oraindik ez duten osasun langileentzako karrera profesionaleko legea datorren urtean garatuko dela, urtarrilaren 1eko atzeraeraginarekin. LAB, akordio hau lortu zuen grebaren buru izan zen sindikatua, pozten da Gobernua ari delako sinaturikoa betetzen, baina jakinarazten du bere lana kontrolatzen jarraituko duela eta mobilizatzen segituko duela dena bete dezaten.

LABek elkarretaratzea eginen du azaroaren 10ean, Iruñean, Vianako Printzea Espezialitate Zentroaren ondoan, grebari esker lorturiko akordioa osorik bete dezaten eskatzeko eta zerbitzu publikoen alde. Izan ere, atzoko bileraren ondoren, LABek uste du aurrerapauso nabarmenak egin direla Osasunbideko karrera profesionala ezartzeko, Lehen Arretako zein Arreta Espezializatuko lan gainkargak aztertzeko lantaldeak sortzeko, eta esklusibotasuna betetzen dela kontrolatzeko taldea sortzeko; baina zehaztasun gehiago eskatzen du, bai denborari dagokionez, bai aurrekontuari dagokionez.

LAB Osasunbideko lan estamentu guztietan dago eta, sindikatu korporatibistak ez bezala, bertan lan egiten duten profesional guzti-guztien eskubideak defendatzen ditu eta guztion lan baldintzak hobetzearen alde egiten du, bazterketarik gabe. Ildo horretan, LABek begi onez ikusten du karrera profesionala Osasunbideko osasun langile guztiei aplikatzea, baina borrokatuko da langile ez sanitarioei ere aplikatzeko. LABek eskua luzatzen die gainontzeko sindikatuei sortuko diren lan mahaietan parte har dezaten; eskua luzatzen die, baita ere, Osasunbideko 6.000 pertsona baino gehiagori eragiten dien araudi honen sortzea sinatzeari uko egin zioten sindikatuei.

Jakina, LAB Lehen Arretako eta Arreta Espezializatuko lan gainkargako taldeetako kide izanen da. Sindikatu honek uste du Osasunbideko langileak une kritikoan daudela, eta orain arte sindikatu korporatibistek, elkargo ofizialek eta burutzek erabiltzen zituzten talde horietan egon behar dela. LABek ez du onartuko gutxi batzuen interesek gehiengoaren eskubide eta lan baldintzetan eragina izatea eta, horregatik, plantillako langile guztientzako neurriak aurkeztu eta eskatuko ditu.

Azkenik, esklusibotasunari dagokionez, LABek txalotu egiten du hori betetzen dela kontrolatzeko lantaldea sortzea, eta espero du talde horretatik esklusibotasuna blindatzea eta berrikustea profesional batzuek osasun publikoaren kontura egiten dituzten negozioen bateraezintasun kasuak.

31.000 pertsona baino gehiago EAEko sektore publikoko greba eguneko manifestazioetan

LABeko koordinatzaile orokor Igor Arroyok nabarmendu duen bezala, “langile publikoek eta herritar guztiek erantzun argia eta zabala eman diete egunotan grebarako arrazoirik ez zegoela esan dutenei; Urkulluk autopistan kontrako norabidean doan gidaria dirudi”. Hala, erakundeetako arduradunei eskatu die entzuteko eta negoziazio kolektiboa desblokeatzeko, eta hemengo langileen lan-baldintzak hemen negoziatu eta erabakitzeko beharra azpimarratu du.

“Ongizate estatu delakoa hiru zutabetan oinarritu izan da: Gizarte Segurantza, Hezkuntza eta Osasungintza. Bada, argi ikusi dugu horiek nola ahuldu diren azken urteotan. Beraz, horiek indartu eta, gainera, laugarren hanka bat ezarri behar da, zaintza sistema publiko komunitarioa”, jarraitu du Arroyok Bilboko manifestazioaren bueltan prentsari egindako adierazpenetan. Hala, koordinatzaile orokorrak adierazi du Euskal Herrian badagoela horretarako nahikoa aberastasun, baina patronalari eta eliteei mesede egiten dien politika fiskala aldatu behar dela horretarako.

Goizean goizetik zutabeekin hasi da gaurko greba eguna hiriburuetan, eta eragina nabarmena izan da funtzio publikoan oro har, gehiegizko gutxieneko zerbitzuak gorabehera. Adibide gisa, Gipuzkoan 25 udaletan erabateko itxiera egon da, eta Txagorritxuko ospitalean bertan behera geratu dira ebakuntza guztiak, atzeratu ezinezkoak izan ezik. Hezkuntzan ere jarraipena oso zabala izan da, unibertsitatez kanpokoan %75 gainditu duelarik. Garraio publiko gehienen kasuan ere zerbitzu minimoak baino ez dira egon, eta komunikabide publikoetan albistegiak baino ez dira ematen ari.

Gaur milaka eta milaka langile publikok salatu dute zerbitzu publikoen gainbehera, lan-baldintzen okertzea eta horrek herritarrei eskaintzen zaien arreta-kalitatean duen higadura. Hala, argi adierazi dugu ez gaudela arazo artifizialen aurrean, baizik eta plantillek eta herritarrek pairatzen duten zerbitzu publikoen gainbeheraren aurrean.

Eta instituzio eta alderdi politikoei eskaera zehatza luzatu diete, behingoz zerbitzu publikoen eta horiek ahalbideratzen dituzten pertsonen alde egin dezatela. Bide horretan, honako erabaki hauek exijitu ditugu:


– Estatutik datozen mugak eta betoak behingoz kentzea, soldata eta enplegu publikoaren beharrak hemen erabakitzea.
– Aurrekontu-partida nahikoak onartzea: Zerbitzu publikoak indartzeko, pribatizazioekin amaitzeko, enplegu publikoa sortu eta eta kontsolidatzeko, lan-baldintzak hobetzeko, galdutako erosteko ahalmena berreskuratzeko, langileen lan-osasuna bermatzeko, administrazioaren euskalduntzean urratsak emateko eta genero-diskriminazioarekin amaitzeko benetako neurriak hartzeko.
– Hamarkada bai baino gehiagoan eguneratu eta adostu gabe dauden Lan Hitzarmenak negoziatu ditzatela. Horretarako lan zamak arintzeko neurriak, eros-ahalmena berreskuratzeko planteamenduak, Lan osasuna bermatzeko plangintza eta neurriak, erretiroa aurreratzeko, behin behinekotasun erreala %8ra jesiteko kontsolidazio prozesuak eta administrazioak esukalduntzeko planak zein berdintasun planak adostuz.

Bukatzeko sindikatu deitzaileak, zorionak eman nahi dizkiete greba eta mobilizazioetan partehartu duten guztioi, gaur guztiontzako eta kalitatezko zerbitzu publikoen alde egin duten ekitaldian parte hartzeagatik eta borroka horretan jarraituko dutela adierazi nahi dute.

Sektore publikoko greba erantzun oso zabala izaten ari da

Langile askok egin dute bat EAEko sektore publikoan gaur deitutako grebarekin, lehen orduko datuek baieztatu dutenez. Komunikabideetan eta garraio publikoan, esaterako, greba ia erabatekoa izaten ari da lehen orduetan; horren erakusle, irrati eta telebista publikoan gutxieneko zerbitzuak ezarri izana.

Hezkuntzan ere askok egin dute bat deialdiarekin, eremu ez unibertsitarioan zein unibertsitarioan. Grebarako eskubidea dueenen artean jarraipen handia izaten ari dela diote lehen zantzuek. Udal eta foru erakundeetan ere gaurko egunaren aurretik genituen datuak berresten ari dira, eta, beraz, jarraipen oso zabala izaten ari dela baieztatu daiteke.

Osakidetzan, aldiz, gutxieneko zerbitzuek erabat baldintzatuko dute grebaren jarraipena. Izan ere, milaka langileri ukatu zaio greba egiteko eskubidea, eta eremu askotan gutxieneko zerbitzuak %100ekoak dira. Gaueko txandan, adibidez, ia langile bakar batek ere ez du greba egiteko aukerarik izan.

Administrazio orokorrean eta justizian jarraipena zabala izaten ari den arren, aldakorra da herrialdearen eta esparruaren arabera. Datuek erakusten dute Espainiako Estatuko administrazio esparruan jarraipena apalagoa izaten ari dela EAEkoan baino.

Grebalariak kalean daude goizean goizetik, eta zutabeak egin dituzte Bilbon, Donostian eta Gasteizen, hirigune horietako sarrera-irteera nagusietan. 11:30ean, berriz, manifestazioak egingo dituzte; Bilbon, Eusko Jaurlaritzatik; Donostian, Bulebarretik; eta Gasteizen, Eusko Legebiltzarretik.

LABek berriz eskatu du Volvo eta Sunsundeguiren arteko akordioan hobekuntzak sartzea langileen lan baldintzetan

Gaur Sunsundeguira joan da, Altsasun autobusak egiten dituen enpresara, Volvoko lehendakariordea, bi enpresek maiatzean lortu zuten akordioaren barruan, modelo berrien fabrikazioaren berri emateko. Iragarkiak duen garrantziaren erakusgarri, Nafarroako Gobernuko lehendakaria eta bi kontseilari ere joan dira Altsasura. LAB sindikatuak aukera hau baliatu nahi du berriz ere enpresa modernizatzeko plan bat eskatzeko, langileen lan baldintzak nabarmen hobetuko dituena.

LABek kezkaturik ikusten du Altsasuko lantegiaren egoera; izan ere, lan karga handitu arren, Sunsundeguik ez ditu oraindik bere antolakuntza arazoak konpondu, eta aparteko orduetara jotzen du produktua aurrera ateratzeko. Gainera, lan-karga handitzearekin batera, langile gehiago behar izan dira, eta horiei formakuntza eman behar zaie, bai bete beharreko eginkizunetan, bai laneko segurtasun eta osasun gaietan. Ildo horretan, sindikatu honek hilabeteak daramatza hainbat segurtasun eta osasun alderditarako irtenbideak eskatzen, oraindik konpondu ez direnak. Gogoratu behar da aurten bi lan istripu larri izan direla enpresan.

2022an Enpresa Batzordeak (LAB barne) eta Sunsundeguik akordioa lortu zuten, lantegiaren egonkortasuna eta produktibitatea bermatzeko. Baina, gaur egun, ez dira lortu akordio hartan adierazitako helburuak eta, beraz, plantilla ez da akordioan bildutako hobekuntza ekonomikoak jasotzen ari, hala nola produktibitate-plusa kobratzea. Enpresak langileei bakarrik egotzi die egoera horren errua, eta LABek zera erantzun nahi dio:

  • Lantegia produktiboagoa izatea eta ezarritako helburuak betetzea enpresaren ardura baino ez da eta, beraz, behar diren inbertsioak egin behar ditu dauden arazoak antolatu eta konpontzeko. LABendako beharrezkoa da plantaren modernizazioa eta langileen segurtasuna eta osasuna bermatuko dituzten lan modu berriak. Inbertsioak, neurriak eta exekuzio egutegia bilduko dituen plana behar da.
  • 2009ko krisialditik, langileek bere gain hartu dutela lantegiaren bideragarritasunaren zama, oraindik ahaztu ez diren murrizketa eta kaleratzeen bidez. Volvo eta Sunsundeguiren arteko akordioa, Gobernuarekiko lankidetza barne, positiboa da Sunsundeguiren etorkizunerako, inguruko enplegurako eta Nafarroa osorako. Baina akordio horrek kontuan hartu behar du langileen lan eta ekonomia baldintzen hobekuntza, orain arte hitzartutakoaren gainetik. Izan ere, gogoratu behar da 2022ko akordioak larrialdi egoera bati erantzuten ziola, Volvoren akordioarekin eta lan kargaren handitzearekin hobetu beharko litzatekeena.

Greba eguna izango da biharkoa, hilak 25, EAEko sektore publikoan

150.000 langile daude deituta bihar, urriak 25, eta abenduaren 19an egingo diren greba egunetara. Goizean goizetik informazio-piketeen zutabeak abiatuko dira Bilbon, Gasteizen nahiz Donostian, eta 11:30ean manifestazio bana egingo da hiriburuetan.

LAB, ELA, CCOO, STEILAS, SATSE eta ESK sindikatuok egindako deialdiak helburu izango du, besteak beste, Madrilen ordezkaritza duten euskal alderdiei eskatzea soldata eta enplegua hemen adostu daitezen ahalbidetzea. Bestalde, zerbitzu publikoek jasandako narriadura salatuko dugu, horrek langileongan zein herritarrongan izaten ari den eragina nabarmena baita.

Biharko egunerako deitutako mobilizazioei dagokienez, honako hauek izango dira ordutegiak lurralde bakoitzeko hiriburuetan:

7:30ean, zutabeak:
• Bilbon 3:
â—¦ Juan de Garai kaleko eskolan (Udaletxeraino)
â—¦ EITBren aurrean (Jaurlaritzaraino)
â—¦ La Salveko zubian (Aldundiraino)
• Donostian 2:
â—¦ Amarako sarreran, lehen zebrabidean, Maria Kristinaraino
â—¦ Loreako biribilgunean (Unibertsitatea – Ondarreta).
• Gasteizen 1:
â—¦ Lakuako sarreran Mercadonaren aurrean (Forondako atea), Jaurlaritza, Txagorritxu, Ajuria egoitzaraino

11:30ean, manifestazioak:

  • Bilbon: Eusko Jaurlaritzaren ordezkaritzatik (Kale Nagusia, 85)
  • Gasteizen: Eusko Legebiltzarretik
  • Donostian: Bulebarretik

Grebarako ezarri dituzten gutxieneko zerbitzuen ondorioz, egun arrunt batean baino langile gehiagok egingo dute lan bihar zenbait sektoretan

Pandemiaren aitzakiarekin ezarritako gutxieneko zerbitzuen handitzea betikotzen du Aginduak. Zenbait eremutan, pandemia aurreko deialdietan baino gutxieneko handiagoak ezartzen dira. Lan Sailak gaztelaniaz igorri zuen agindua, eta 24 ordu beranduago jaso dute sindikatuek euskaraz.

Jaurlaritzako Lan Sailak atzo jakinarazi zuen LAB, ELA, CCOO, STEILAS, SATSE eta ESK sindikatuek urriaren 25ean eta abenduaren 19an deitutako sektore publiko osorako grebarako gutxieneko zerbitzuak. Bada, berriz ere gehiegizkoak izan dira: milaka langile publiko oinarrizko greba eskubidea egikaritu ezinik uztzi ditu. Zerbitzu publikoen gainbehera nabarmena den une honetan, hala nola, langile eskasia edo ordezkapen falta, badirudi faktore horiek bat-bateko garrantzia hartzen dutela greba iristerakoan. Azpimarratu behar da, gainera, greba egun bakar bat izanik, guztiz funtsezkoa dena bakarrik bermatu beharko litzatekeela. Hala ere, beste behin ere, grebarako eskubidearen erabilera oztopatzeko saiakera berri baten aurrean gaude, grebaren eragina gutxiarazteko eta lantokietan normaltasun itxura emateko.

Aginduaren edukia ikusita, argi dago Lan Sailak apustu egin duela pandemiaren aurretik ezartzen zituen gutxieneko zerbitzuak baino handiagoak iraunarazteko. Pandemia aitzakia ezin hobea izan zen gutxieneko zerbitzuak esponentzialki handitzeko, eta orain, normaltasun
egoerara itzuli arren, pandemiaren aurretik sektoreetan ezartzen zirenak baino gutxieneko handiagoak ezartzen jarraitzen dutela. Adibidez:

  • Osakidetzan: Lehen Arretan jaiegun bateko gutxienekoak ezartzen ziren, eta orain, berriz, larunbat batekoak.
  • Hezkuntza: unibertsitateaz kanpoko hezkuntza publikoan, zuzendaritzako pertsona bat eta sarrera kontrolatzeko beste bat egon behar ziren; egungo Aginduan, berriz, irakasle bat egon behar da hezkuntza- tapa bakoitzeko, eta horri Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako 100 ikasleko beste pertsona bat batu behar zaio.

Hori gutxi balitz, Aginduaren aplikazio praktikoak ekarriko du, zenbait esparrutan, lanaldi arrunt batean daudenak baino langile gehiago izatea. Bereziki deigarria da Osakidetzako EAGen egoera: gutxieneko zerbitzuen %100 ezartzen da, egunerokoan hutsune asko ordezkatzen ez direnean eta askotan EAGak medikurik gabe zabalik daudenean. Gainera, %100eko gutxienekoak ezartzeak honakoa esan nahi du: egunerokoan zerbitzu horiek aurrera ateratzen dituen plantilla ezinbesteko gutxienekoa dela, hau da, urte osoan gutxieneko zerbitzuetan lan egiten dutela. Era berean, sindikatuek nabarmendu nahi dute oso adi egongo direlako gutxienekoen Aginduaren aplikazioari; zoritxarrez, gehiegikeriak ere oso ohikoak baitira. Adierazitako guztiaz gain, sindikatuek salatu dute Lan Sailak gaztelaniaz bidali duela aurrena Agindua, eta 24 ordu beranduago jaso dute euskaraz. Hizkuntza eskubideen urraketen beste adibide bat da. Grebaren aldarrikapenetako bat da sektore publikoa euskalduntzea, zerbitzua euskaraz emateko eta euskaraz lan egiteko eskubidea bermatzeko. Gertaera horrek erakusten du errealitate horretatik urrun gaudela.