Nafarroako hezkuntza-laguntzako langile espezialisten kolektiboa (HLE) erakunde honekin bildu gara berriro, gure lan-egoera hobetu eta HPBak (Hezkuntza Premia Bereziak) dituzten ikasleekiko hezkuntza-arloko esku-hartzea hobetzeko esku-har dezaten eskatzeko.
Parlamentuko batzordeak langile horien aldarrikapenei harrera ona egin izan die aurreko agerraldietan, baina ez da aurrerapausorik eman. Izan ere, sindikatuekin negoziazio-mahaia ez da berriro ireki Hezkuntza departamentuak aldebakarrez hautsi zuenetik aurreko legegintzaldiaren hasieran.
Langileen kolektibo gisa, abandonatuta sentitzen gara. Hezkuntza departamentuak ez gaitu langile propio gisa hartzen, eta Funtzio Publikoak ez daki zein den gure egoera, Santo Domingo kaletik kudeatzen baita gure jarduna.
Ez dago araudi propiorik, eta kudeaketa inprobisatu egiten da. Kasu batzuetan (gure kalterako izaten da) irakasleei aplikatzen zaien araudi bera aplikatzen zaigu, nahiz eta zehaztuta egon ez zaiela beste beste kolektibo batzuei aplikatu behar. Beste batzuetan, aldiz, Funtzio Publikokoa. Esaten dugu inprobisatu egiten dela, telefonoa hartzen duen langilearen arabera, gauza bat edo kontrakoa aplika daitekeelako.
Langileak benetako tratu txar gisa bizitzen ari gara egoera hau. Adibide gisa, hona duela gutxiko bi egoera:
- 2023an kontratu partzialak sinatu dituzten HLE langileei soldata ehuneko bat inguru jaitsi zaie, 2022ko lanordu kopuru bera egin arren. Horren zergatia da 233/2022 Foru Agindua aplikatu zaiela, nahiz eta 2. artikuluko 5. puntuan argi eta garbi adierazten den ez zaiela aplikatuko Hezkuntza departamentuari atxikitako langileei. Gainera, Foru Agindua 2023ko abenduaren 31ra arte indarrean egotea ez da oztopo izan Departamentuak 2024ko abuztuaren 31ra arteko kontratuei soldata-murrizketa hori ezartzeko. Hezkuntza departamentuari atxikitako HLE eta fisioterapeutak dira egoera hori jasaten ari diren langile publiko bakarrak.
- Egonkortze-prozesuko lekualdatze-lehiaketarako, destino ezagunik gabeko plaza-zenbaki korrelatiboak dituzten plazak argitaratu dira. Beste diskriminazio bat, kolektibo bakarra baita destinoa ezagutu gabe lekualdatu behar duena.
HLE askok auzitara joan behar izan dute lege-iruzurreko kontratuak (epaileek hala baieztatu dute) izateagatik. 2109/2012 Ebazpena (Hezkuntza departamentuaren menpeko HLE, fisioterapeuta eta erizainen ordutegia arautzen duena) indarrean dago oraindik, baina HLE langileei soilik aplikatzen zaie. Une honetan, gure kolektiboko langile batzuek beste batzuek baino 5 edo 6 ordu gehiagoz egiten dute lan astero, eta berdin kobratzen dute. HLE langile batzuei garraioan laguntzeko agintzen zaie, eta horrek lanaldia egunean 9 ordura eta astean 43,5 ordura arte luza dezake.
Ezin dugu aipatu gabe utzi ebazpen hau 2012ko murrizketen ondorio dela. Gainerako langile publikoentzat orduko murrizketak ezabatu dituzten arren, guretzat oraindik ere indarrean jarraitzen dute.
Gainera, autobus zerbitzua eskaini beharrarena loteria hutsa da: hezkuntza bereziko Andrés Muñoz eta Torre Monreal ikastetxeetan, adibidez, HLE langileek ez dute funtzio hori betetzen; gainerako ikastetxeetan, aldiz, denetarik dago, batzuek garraio zerbitzua egiten dute eta beste askok ez.
Garraio arrunta egitea ez da EAEko langileen zeregina, eta hallaxe zehaten dute Lanbide Kualifikazioen Katalogo Nazionaleko Gaitasun Unitateek.
Horretaz gain, HLE langileek tentsio handiko uneak jasaten ditugu gure lanpostuan, etengabeko eraso fisiko eta ahozkoak (Nafarroako langile publikoen artean kolektibo profesional erasotuena gara), estres handia eragiten duten osasun–funtzioak ditugu esleituta (botoi gastrikoak, diabetesa…).
Horren guztiaren ondorioak nabarmenak dira kolektiboarengan:
- Bajak depresioagatik, antsietateagatik…
- Oso profesional kualifikatuek lanbidea uzten dute.
- Esku-hartzearen kalitatea gutxitzen da profesionalen arteko behar bezalako
koordinaziorik ez dagoelako.
- Material prestaketa eta bestelako zeharkako funtzioak desagertzen dira.
- Gure funtzioetako bat izan arren, ez dugu Hezkuntza Laguntzarako
Unitateetan parte hartzen, eta talde-lana hutsaren hurrengoa da.
Nafarroako hezkuntza alderraai dabil, eta gu horren lekuko pribilegiatuak gara.
Etengabe eskola inklusiboaz hitz egiten da, baina kontrako norabidean goaz,
hau da, asistentzialismorantz zuzenki.
Kolektiboak pairatzen dituen egoerak zerrendatzen jarrai genezake:
- Formakuntzarik ez izatea eta INAPek antolatutako prestakuntzetara joateko
baimenak ukatzea.
- Eskuhartze koherentea eta kalitatezkoa ahalbideratuko lukeen koordinazio
egituraturik eza.
- Talde-lan organoetan ez dugu parte hartzen.
- Kolektiboa ikastetxeen jardueretatik kanpo uztea.
- …
