2025-12-28
Blog Page 10

LABek arriskutsuak diren eta araudia betetzen ez duten makinak geldiaraziko ditu, eta zerbitzuz kanpo utzi

Ekintza sindikalerako gida berri bat sortu du LABek, makinek segurtasun bermeak bete ditzaten bermatzera begira. Laneko arriskuen atzean prebentzio legea betetzen ez dela gogoratu du sindikatuak, eta horretan patronala eta instituzioek eskutik helduta doazela salatu du. 

Langileen bizitza eta osasuna bermatzeko bere etengabeko ahaleginean, protokolo berri bat sortu du LABek, enpresetako makinek segurtasun bermeak eman ditzaten sortua eta langileek ekintza sindikalaren bidez hori betearazi dezaten pentsatua. Prebentzio legea ez betetzeagatik sortzen diren lan-istripu askoren artean harrapatzeak dira ohikoenak, eta halakoak ekiditeko sortu dute gida, Inko Iriarte LABeko Lan Osasuneko arduradunak azaldu duenez. 

“Ez du txosten teknikoa izan nahi, nahiz eta oinarri tekniko sendoa duen; ez du txosten juridikoa izan nahi, nahiz eta berme juridikoak ere eskeintzen dituen. Protokolo hau ekintza sindikala erabiliz lan osasun eskubideak bermatzeko gidaliburua da”, azaldu du Iriartek. 

Prebentzio delegatuei zuzendutako gida da, eta, oso modu errazean, hainbat urrats proposatzen ditu helburu batekin: enpresak makina egokitu dezala segurtasun bermeak eskaintzeko, arauak agindutako epeak betez.

1215/1997 Errege Dekretua du oinarri gidak. Izan ere, dekretu horrek makina zaharrak eta berriak barnebiltzen ditu, eta gutxieneko segurtasun bermeak zein diren zehazten. Horrez gain, IAT Ibilgailuen Azterketa Teknikoaren antzeko ekintza sindikala proposatu du LABek. Segurtasunari lotutako atalak betetzen ez badituzte, neurriak hartzen joango dira langileak, eta falta larriak baldin badude, alde bakarrez makinak geratuko dituzte. 

Honako hauek izango dira urratsak:

  • Ordezkariak makinari kontrol-zerrenda egingo dio, eta, arriskuen arabera, enpresari dokumentuak igorriko dizkio.
  • Enpresari 15 eguneko epean makinaren dokumentazioa eta manualak emateko eskatuko zaio.
  • Kontrol-zerredak arriskuren bat azaleraten badu, arriskuen komunikazoa erregistratuko dute langileek, konpontzeko 15 eguneko epea emanda. Epe hori igarota enpresak makina egokitu ez badu, langileek salaketa jarriko dute Lan Ikuskaritzan. 
  • Arriskuaren larritasuna nabarmenagoa bada, edo aurreko epeak agortuz gero, Lan Ikuskaritzari legearen 44. artikulua ezartzeko eskatuko zaio, eta, hala, ikuskaritzak urgentziazko prozeduraz makinaren gelditzea gauzatuko du.
  • Kasurik larrienetan, alde bakarrez, ordezkari sindikalak edo langile batzordeak 21.artikuluaren prozedura ezarriko dute, eta makina geldiarazi eta zerbitzuz kanpo utziko dute. 

Urratsak progresiboak izango dira, eta Lan Ikuskaritzaren aurrean dokumentatuak, langileek segurtasun berme guztiak bete dituztela frogatzeko. Prozedura Lan Ikuskaritzarekin landuta eta kontrastatuta dago.

Oinarrian, prebentziorik eza

Ainhize Muniozguren Idazkaritza Juridikoko arduradunak lan osasuna “lehen lerroko auzia” sela nabarmendu du. “Egunero gaixotzen da langileria lanean, baina gehien-gehienei ez diete onartzen gaixotasun horien jatorria lana dela. Egunero dozenaka lan istripu gertatzen dira, eta, zoritxarrez, askok ondorio larriak dituzte: lesio oso larriak edo langileen heriotza eragiterainokoak. Horien artean nabarmentzen dira erorketak eta harrapatzeak, gehienbat eraikuntzan; azken urteetako datuek hori erakusten dute”, azaldu du. 

Istripuok, nagusiki, prebentzio legea betetzen ez delako gertatzen dira, Muniozgurenek gogoratu duenez: “Prebentzio ezaren arazoa ez dugu sindikatuok bakarrik seinalatu. Nafarroako Gobernuaren eskariz egindako txostenak argi adierazten du enpresen %80ak ez duela betetzen prebentzio legea”. 

Hori horrela izanik, prebentzio legea zergatik ez den betetzen azaldu du Muniozgurenek. Batetik, patronalak erantzukizunek ez duela hartzen eta helburua “langileon osasunaren kontura mozkinak handitzea” duela salatu du. Eta, bestetik, instituzioek prebentzio neurriak bete daitezen behar besteko indarrik ez dutela egiten deitoratu du. “Hori agerian geratu da mutuei eskumenak handitzeko hartu diren neurrietan: Espainiako Gobernuak jada onartu du kontingentzia arrunten kontrola eta artapena mutuen esku uztea, eta Eusko Jaurlaritza zein Nafarroako Gobernua lege hori garatzeko akordioak lortzen ari dira. Horrekin urrats bat gehiago egin da langileon lan osasuna esku pribatuetan uzteko, etekin ekonomikoak lehenetsiz osasun irizpideen gainetik”, azaldu du. 

Lan Ikuskaritzaren egitekoa ere aipatu beharrekoa dela gogorarazi du: “Beharrezkoa da ikuskari kopurua handitzea eta lana eraginkortzea, baina erabaki politiko ausartak behar dira; Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak, ordea, patronalari ez diote aurre egin nahi. Ondorioz, patronala eta instituzioak elkarren besotik doaz berriro”. 

Finean, absentismoaren inguruko oldarraldiek eta mutuei eskumen gehiago emateak helburu garbia dute, Muniozgurenen arabera: “Langileak, gaixorik edo ondoezik badaude ere, lanera joan daitezen”. 

Etxebizitzaren inguruko premiazko arautegia onartuta, deriba autoritarioan sakondu dute EAJk eta PSEk

Ekainean lege dekretua aurkeztu zutenean LABek adierazi bezala, neurri sorta honen bidez eraikuntza ziklo berri bati hasiera eman nahi dio Jaurlaritzak. Etxebizitzaren negozioa hauspotu eta prezioak igotzea besterik ez dutela lortuko salatzen du sindikatuak.

Etxebizitzaren problematikari erantzuteko premiazko neurriak iragarri zituzten ekainean EAJ eta PSEk. Gaur, hamaika eragileon proposamen eta kritikei entzungor eginda, araubidea onartu dute bi alderdiek haien gehiengo osoa baliatuta. Gutxieneko soldataren eta pentsioen Herri Ekimen Legegileekin egin bezala, oraingo honetan ere patronalaren aldeko politikak egitea hobetsi dute, langileon interesei eta beharrei bizkarra emanda.

Gaur onartutakoak, haien haien buruei egindako zuzenketa txikiekin bada ere, hasieratik iragarritakoa lege bilakatu du. LABek proposamenak aztertu eta txosten batean jaso zituen ondorio nagusiak, bi ideia nagusi azpimarratuz:

Lehena, neurriokin eraikuntza ziklo berri bati ekin nahi zaiola, betiere, etxebizitzaren negoziotik elikatzen direnen etekinak bermatu eta areagotzeko helburua jarrita. Horri erantzuten diote Lurzoru Legean proposaturiko babestutako etxebizitzen kopurua jaisteko proposamenak edota hainbat prozedura azkartzeko egindako hamaika aldaketak. Etxebizitzen prezioa goranzko joera etengabean dagoenean etxeak eraikitzea ez dela errentagarria diote. Baina galdera da zenbateko errentagarritasuna bermatu nahi zaien dagoeneko etekin izugarriak metatzen dituzten horiei.

Bigarrena, LABen iritziz, eraikuntza ziklo berri honek prezioetan eragina izango badu, goranzko joera areagotzeko izango da. Merkatu librean salduko diren etxe berri horiek noren esku geratuko dira, egun etxebizitzarekin negozioa egitea ekonomia produktiboan inbertitzea baino errentagarriagoa bada?

Norabide horretan, argigarria da Denis Itxasok alokairu eskuragarria sustzeko eraikuntza enpresei bitan ordaintzeko prest egotea. Lehenik, lurzoru kontsezioa egin eta babestutako etxeak eraikitzeko, eta, ondoren, alokairu eskuragarriaren formularen bidez, bestela eraikitzeko promoziorik egongo ez dela argudiatuta. Zalantzarik gabe, patronal inmobiliarioa pozik egongo da etxebizitza kontseilariarekin, diru publikoa erabiltzen ari baita negozioa errentagarriagoa izan dadin.

Era berean, kezkagarria da prezioak jaisteko inolako neurririk hartu ez izana eta maizterrak babesteko politikarik egin ez izana. Deskalifikatuko diren etxebizitzak berreskuratuz parke publikoa handitu beharrean, eraikuntzaren logikara mugatu nahi du Jaurlaritzak. Gainera, neurri sortaren onarpena prestazioetan, eta DSBEan zehazki, murrizketak aplikatzeko baliatu izana larria da.

LABek etxebizitzak negozioa izateari utzi behar diola aldarrikatzen du, eta horretara bideratzen jarraituko du bere ekintza soziosindikala, langileak antolatuz eta administrazioak egin nahi ez duena eginez: prezioak jaisteko borrokari ekinez, kontratuz kontratu ekintza sindikala garatuz eta egiturazko politika eraginkorrten eta errealen aldeko presioa areagotuz; besteak beste, aurrekontua handitu dadin, alokairu soziala lehenetsi dadin, prezioak jaitsi daitezen, negozioa mugatzeko erabakiak hartu daitezen eta maizterren eskubideak defendatzeko konpromisoa har dadin.

LABek administrazioan euskararen egoera gaztelerarenaren pare jartzeko exijitu du Enplegu Publikoaren Legea aldatzeko Eusko Legebiltzarraren batzordean 

LABeko ordezkariek agerraldia egin dute gaur Esko Legebiltzarrean Enplegu Publikoaren Legea aldaketa aztertzeko osatutako batzordean. Administrazioaren euskalduntzearen egoeraz eta horren aurkako oldarraldi judizialaz egiten duen azterketa aurkeztu du sindikatuak, eta administrazioa euskalduntzeko paradigman jauzi egin beharra aldarrikatu du. Batzordeak eskatuta agerraldi bana egin dute Euskotreneko LABeko sail sindikalak, batetik, eta LABeko nazio ordezkariek, bestetik.

Agerraldiotan administrazioa euskalduntzeko paradigma eraldatu beharra aldarrikatu dute. Orain arteko ikuspegi nagusia izan da administrazioa erabat gaztelera hiztuna dela, eta euskarari arreta zerbitzuetan bere txokoa eskaintzearekin nahikoa dela. Ikuspegi horrek gidatu du administrazioaren azken hamarkadatako euskalduntze prozesua. Zalantzarik gabe, asko da norabide horretan aurreratutakoa, nagusiki eragile eta herritar euskaltzaleen bultzadaz, baina aipatu ikuspegia eraldatu ezean inboluzioaren arriskua dagoela ohartarazi du LABek agerraldiotan.

Inboluzioaren sustatzaile nagusietakoa, une honetan, azken urteetan areagotu den oldarraldi judiziala dela salatu du LABek. Irizpide zeharo arbitrarioetan oinarrituta, epaileak euskararen aldeko aurrerapauso berriak desproportzionatuak eta diskriminatzaileak direla ebazten ari dira. Horrela, dozenaka dira epaileen aginduz bertan behera geratu diren lan-deialdi publikoak eta erabaki instituzionalak. Hori guztia kolokan jartzen ari da administrazioaren euskalduntzea, eta ez soilik epaietan auzipetu diren lan-deialdi zehatz horiek. Hurrengo lan-deialdiak edo euskararen aldeko bestelako edozein neurrik epaitegietan buka dezakeen beldurrez, administrazio askotan atzerakada larriak egiten hasiak dira.

Oldarraldiari erantzuteko eta administrazioaren euskalduntzean jauzi egiteko, eraldaketa sakona aldarrikatu du LABek Eusko Legebiltzarrean. Hasteko, legea aldatuz, segurtasun juridikoa eskaintzeko prozesu horri. Bestetik, bi hizkuntzak ofizialak diren heinean, euskara gazteleraren maila berean kokatzeko, administrazio osoko lanpostu guztiei hizkuntza-eskakizuna eta derrigortasun-data ezartzea exijitu du. Hori egiaztatzeko denbora tarte bat beharko duten langileentzat geroratze-indize bat egotea onartzen du LABek, eta euskaldundu daitezen baliabide gehiago eta liberazioak eskatu ditu, beste hainbat neurriren artean. Hau da, orain dagoen ikuspegia irauliz, administrazio osoa euskalduna izango da eta hortik behera baloratuko dira salbuespenak eta luzapenak.

LABek babestu duen paradigma horrek EH Bilduk aurkeztu duenarekin bat egiten duenez, sindikatuak positiboki baloratu dugu haren proposamena. Aldiz, EAJk proposatu duen egungo derrigortasun-indizearen desagerpena oso kezkagarritzat jo du. Izan ere, balizko aldaketa horrek ez du ezer konponduko eta ez du ziurtasun juridikorik emango. Alderantziz, derrigorrezko erreferentzia kuantifikagarririk gabe, epaitegien eta arduradun instituzional batzuen arbitrariotasuna handiagoa izango dela salatu du LABek. 

Langileentzat autodefentsarako tresnarik eraginkorrena sindikalismo feminista dela aldarrikatuko du LABek azaroaren 25ean

Euskal Herri osoan mobilizatuko da LAB Indarkeria Matxistaren Kontrako Nazioarteko Egunean. Mobilizazio propioak egingo ditu goizean Bilbon, Donostian, Gasteizen eta Iruñean, instituzioek eta patronalek dagokiten ardura har dezaten eskatzeko, eta mugimendu feministaren deialdiekin bat egingo du arratsaldean. 

Sindikalismo feminista aldarrikatuko du LABek azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Kontrako Nazioarteko Egunean, eta mobilizazioak egingo ditu Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan, 11:00etan: Bilbon, Bizkaiko Foru Aldundiaren aurrean; Donostian, Eusko Jaurlaritzaren aurrean; Iruñean, Gazteluko plazan; eta Gasteizen, Lan Delegaritzan. 

Indarkeria matxistak egunerokoan lan eremuan hartzen dituen formak gurutzatuta daude prekaritatearekin eta botere harremanekin. Argi ikus daiteke, ordea, zein helduleku gutxi eta zenbat oztopo dauden halako egoerei aurre egiteko, erasoak salatzen direnean ez delako neurririk hartzen, edo, neurri zigortzaileak hartu bai, baina erasoa salatzen duen pertsonaren erreparaziorako inolako neurririk ez delako hartzen. 

LABek uste du garaia dela indarkeria lehen malako arazo politiko eta sozial moduan har dadin. Eta, era berean, indarkeria matxistari aurre egiteko, sindikalismo feminista proposatzen du langileentzatko autodefentsa tresna gisa. Instituzioen eta patronalaren hipokrisiaren aurrean, borroka feministaz indarkeria patriarkalari aurre egiten jarraitzeko deia egin du LABek, indarkeria matxistaren aurrean sindikalismo feministari eragiten jarraitzekoa.

Nola? Bada, enpresaz enpresa borrokatuko du, eta instituzioek eta patronalek dagokiten ardura har dezaten presio egingo du. Eskaera zehatzak ere egingo ditu sindikatuak, indarkeria matxistaren inguruko formazio eta diagnostiko errealak egin daitezen. Eta, era berean, lantokietan aske izateko ahalik eta espazio seguruenak eraikitzeko lanean jarraituko du, eskura ditugun baliabide eta estrategia feministak partekatuz eta hedatuz.

Goizean nola, arratsaldean eta iluntzean ere mobilizatzeko deia egingo du LABek, eta Euskal Herriko Mugimendu Feministak Euskal Herriko hiri eta herrietan egingo dituen mobilizazioetara batzekoa. 

LAB sindikatuak Hezkuntza Sailari exijitzen dio benetako elkarrizketa bide bat irekitzea sindikatuekin, EAEko eskola publikoetako jangelen egungo araudiei heltzeko

LAB sindikatuak elkarretaratzea egin du gaur Gasteizen, Eusko Jaurlaritzaren egoitzaren aurrean, gaur egun EAEko eskola publikoetako jangelen egoera kezkagarria salatzeko.

Hobetu beharrean, egoerak okerrera egiten jarraitzen du, eta Hezkuntza Sailak ez die erantzunik ematen jada atzeraezinak diren behar batzuei.

Inoiz baino beharrezkoagoa da Hezkuntza Sailak sindikatuekin benetako elkarrizketa-gune bat irekitzea, EAEko eskola publikoetako jangelen funtzionamendua arautzen duten araudiak eguneratzeko eta hobetzeko. Funtsezko zerbitzua da milaka haurrentzat, eta milaka langileri eragiten dien lan-esparrua da. Gehienak lanaldi partzialak eta kontratu prekarioak dituzten emakumeak dira.

LAB sindikatuak azpimarratu nahi du beharrak oso ondo identifikatuta daudela eta premiazkoak direla: ratioak, lanaldiak eta lan-kargak berehala berrikustea eskatzen dute, egungo araudiek ez baitiete erantzuten ez zerbitzuaren errealitateari ez langileen lan-baldintzei.

Era berean, LABek ohartarazi du egoera honek eragin zuzena duela langileen lan baldintzetan zein ikasleek jasotzen duten zerbitzuaren kalitatean. Jardutea ez da hautazkoa; betebeharra da.

LABek mezu argia zuzendu dio Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuari: Ezinbestekoa da sindikatuekin elkarrizketa bide erreal, eraginkor eta zintzoa berehala irekitzea. Elkarrizketa horrek aukera emango du puntu horiei guztiei heltzeko eta kalitatezko eta lan-baldintza duinak dituen jangela eredu baterantz aurrera egiteko.

LAB sindikatuak lanean eta mobilizatzen jarraituko du eskaera hauei erantzuna eman arte. 

Anbulantziak, zerbitzu publiko pribatizatu bat

Urtebete da Araban eta Bizkaian enpresa berriekin ibilbidea hasi genuenetik; urtebete La Pauk eta bere kudeaketak Eusko Jaurlaritzari erakutsi ziotenetik, beste behin ere, euskal osasun zerbitzuarentzat ezinbestekoak diren elementuen kudeaketa enpresa pribatuen esku usteak ez duela funtzionatzen. Urtebete igaro da berriro ere osasunaren eta, zehazki, anbulantzien pribatizazioaren akats handiaren lekuko izan ginenetik; akats hori urte gehiegitan betikotzen ari da.

Baina askorentzat, La Pau-ekin gertatu zena ez zen berria izan, batzuek beste enpresa batzuen ihes egindakoak bizi izan genituen, Larrialdiak enpresarena adibidez, Gabon Zahar gauean zerbitzua botata utzi zuena. Ulertezina da Eusko Jaurlaritzak nola hartzen duen sistema horrekin jarraitzeko erabakia, sistema hori ez baita funtzionatzen ari, ez langileentzat, ez gizartearentzat oro har.

Duela gutxi, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak zerbitzuaren jardueraren hazkundeaz hitz egiten zuen albiste batekin egin genuen topo. Bitxia da ikustea nola adierazten duen Martinezek “Gipuzkoan dagoeneko martxan daudela sistema publikoan integratutako anbulantziak. Errealitate bat da dagoeneko. Tolosan, Elgoibarren eta Donostian asistentzia ematen duten larrialdietako anbulantziak sistema publikoan integratuko dira beren zerbitzuaren osotasunean”, berretsi du. Eta, amaitzeko, zerbitzua modernizatzeko eta humanizatzeko konpromisoa berretsi eta ziurtatu du larrialdi-sistemak duela urtebete baino kaudimen eta kalitate handiagoa duela gaur egun.

Ahaztu egiten zaio esatea publiko egingo dituzten anbulantzia-zerbitzu horiek anbulantzia medikalizatuenak direla soilik (klaseak beti egon dira), baina parte onena zerbitzuaren modernizazioarekiko eta humanizazioarekiko konpromisoaren ondorioa da (pribatizatzea dehumanizatzea dela dioen balorazioarekin bat egiten dugu).

Gure ondorioa argia da: Euskal Autonomia Erkidegoan Osasun Sailari zerbitzua ematen dioten anbulantzia-zerbitzu guzti-guztiak (Osakidetzaren logoa anbulantzietan barne) Osakidetzan integratu behar dira, ez medikalizatuak bakarrik. Langile guztiok tratu bera merezi dugu, gure lanpostua edozein dela ere.

Ulertezina da nola Eusko Jaurlaritzak behin eta berriz erabakitzen duen amaiera zorigaiztokoa duen historia bat errepikatzea, baina orain beste aukera bat dute, beste amaiera bat emateko aukera dute; La Pauren ihesaren ondoren Araban eta Bizkaian anbulantzia-zerbitzurako egindako premiazko kontratuak amaitu egiten dira, SOS Deiak-en eta trafikoaren kontratuak ere (larrialdietako deiak kudeatzen dituztenak) amaitu egiten dira. Eusko Jaurlaritzak orain arte bezala jarraitzea erabakiko du, edo, azkenik, gainerakoekin jarraituko du anbulantzia medikalizatuekin egiten den bezala humanizatzeko? 

LABek elkartasuna adierazi dio Iratxe Sorzabal Diazi, bere torturatzaileen aurkako salaketa jarri eta kasua berriro irekitzeko eskatu duenean

Iruñean agerraldia egin da gaur eta bertan tortura sexistaren aurka eta mina eta egiak aitortzearen alde aurkeztu den adierazpenari atxikimendua eman dio LABek.

Iratxe Sorzabalek epaiketak izan zituen otsailean eta martxoan, eta absolbitua izan zen berak jasandako torturak onartu eta aitortu zirelako.

Kontrol politiko eta patriarkalerako estrategia gisa torturatuak izan dira historikoki emakume* eta kide ezkertiar independentistak. Emakumeen* aurkako indarkeria matxistaren beste adierazpen bat da tortura, urte luzez estatuek babestua. Horrek zerikusia du justiziaren zentzu patriarkalarekin eta agerian geratzen da justiziaren aplikazio osoan: prozesuetan, atxiloketetetan, kondenetan, etengabeko epaiketetan…

Tortura politiko sexualak jasan dituzten emakumeak* eta hauen egoerak aintzat hartu behar dira bakearen eta justiziaren aldeko borrokan. Bada, ezinbestekoa da auzi hauek mahaigaineratzea memoria kolektibo baten aldeko bidean eta Euskal Herriaren eraikuntzan, gaurtik hasi eta etorkizunera begira. Memoria ariketa egitea orainari eta etorkizunari begiratzea ere badelako.

Inoiz baino gehiago, konpromisoa hartu behar dugu egiaren, justiziaren eta erreparazioaren aldeko borrokan jarraitzeko. Askotarikoak dira torturak utzi eta uzten dizkigun ondorioak, eta horiei aurre egiteko eta osatze prozesuak ahalbidetzeko baliabide eta baldintzak eskuratu behar ditugu. Prozesu horiek politizatuz eta ekarpen eta afera politiko gisa ulertuz.

Lanean jarraituko dugu torturak jasan dituzten euskal emakume* militanteen erreparazio osoaren alde; justizia, memoria, aitortza, erreparazioa eta ez errepikatzeko bermeak exijituz.

Arabako esku-hartze sozialeko sektoreak administrazio publikoei exijitzen die beren lan-baldintzak langile publikoenekin ekiparatzeko herrialdeko laugarren hitzarmenaren negoziazioaren bitartez

Esku-hartze sozialaren sektoretik salatzen dugu, administrazio publikoetako langileek egiten duten lan bera egin eta zerbitzu publiko garrantzitsuak mantendu arren, pribatizazioa erabaki politikoa dela, prekarietatea iraunarazteko eta gure sektorean desberdintasun sakona eragiteko erabiltzen dena. Zaintza-sektore pribatizatu hontako langileok ez dugu gehiago onartzen dagoen soldata-arrakala, kategoria batzuetan urtean 16.000 eurotik gorakoa baita. Horregatik, aurkeztutako plataforma intersindikalak, sektorearen ekiparazioaren bidean aurrera egitea exijitzen.

Hainbat hilabetetan alferrikako bilerak egin ondoren, jarrerak oso urrun daude. Azken bileran, azaroaren 12an, patronalak (AISA) proposamen berri bat egin zuen, eta, aztertu ondoren, alde honek uste du erabat eznahikoa dela, bere asmoa argia baita: aurreakordio bat sinatzea, sektorearen zati handi bat estaldurarik gabe utziko lukeena. Patronalari eta erakundeei helarazitakoa berresten dugu; sindikatuok uko egiten diogu aurrekoen sendotze hutsa izatera mugatuko den hitzarmen berri bat negoziatzeari, funtsezko hobekuntzetan aurrera egin gabe.

Egoera horren aurrean Arabako Foru Aldundiaren aurrean kontzentratzen gara gaur, azaroak 14, aurrerapenik ez dagoela ikusarazteko eta bidezko hitzarmen bat bermatzeko behar besteko hornidura ekonomikoa duten aurrekontuak eskatzeko.

Atzo aurkeztu zen erakunde honen aurrekontu-zirriborroa, eta nahiz eta Aldundiaren historiako aurrekonturik “sozialenak” izan, horiek ez dute jasotzen sektorearen ekiparazioa ahalbidetuko duen proposamenik, sektoreko hitzarmen berrirako bakarrik 800.000 €-ko partida bat gorde da, eta hori ez da nahikoa horretarako.

Orain dela egun batzuk bilera bat izan genuen Gizarte Politiketako foru diputatuarekin, Gorka Urtaran, zeinetan erabateko ezezkoa eman zion administrazio honek ekiparazio hitzarmen bat finantzatzeari, gobernuaren aurrekontu-proiektuan islatu den bezala.

Horregatik, erantzukizuna eta errespetua exijitzen diegu administrazio finantzatzaileei; izan ere, lehentasun instituzionalak eztabaidatzen diren bitartean, funtsezko sektore hontako langileak ikusezin bihurtzen eta prekarizatzen jarraitzen da, zeintzuk, zaintza sistema publikoaren funtsezko parte bezala aitortuak izan behar diren.

Lan ikuskaritzak zigor oso larria igorri dio Gasteizko Udalari, Gasteizko lorezainen grebarako eskubidea urratzeagatik

Olarizuko egunaren bezperan, greban zeuden ENVISEReko langileak ohartu ziren traktore bat belarra zapaltzen ari zela zelai horietan, udaltzaingoaren bi patruilek lagunduta.

Bertaratutakoek emandako alarma-ahotsari esker, LAB sindikatuak Lan Ikuskaritzako probintzia-ordezkaritzara deitu zuen gertatzen ari zena salatzeko eta ikuskatzaile bat berehala bertaratu zedin eskatzeko, grebalariak ordezkatzen ari zirela uste baikenuen.

Traktoreak soropila zapaltzen jarraitzen zuen bitartean, lan-ikuskatzaile bat bertaratu zen, eta hark, kautelazko neurri bezala, traktorera igotako bi langile egiten ari ziren jarduera geldiarazteko agindu zuen.

Bada, duela egun gutxi ikuskapen-jardunaren ebazpena jaso dugu, eta hau ezin da irmoagoa izan. Lan Ikuskaritzak egiaztatu duenez, Vitoria-Gasteizko Udalak bi langile kontratatu zituen eta traktore bat alokatu zuen Espazio Publiko, Auzo eta Landa Eremuko zuzendari nagusiaren bitartez. Hala, langile horiek ordeztuz ENVISEReko langileek greba egiteko duten oinarrizko eskubidea ez zuen bete, eta, beraz, lan-harremanen arloko hainbat lege eta araudi urratu zituen.

Horregatik, Lan Ikuskaritzak OSO LARRITZAT jo du Gasteizko Udalak egindako arau-hauste hori. Arau-hauste horrek, Lan Arloko Arau-hausteei eta Zehapenei buruzko Legearen arabera, Udalari 7.501 € eta 225.018 € arteko zehapen ekonomikoa ekar diezaioke.

Gertaera larri horrek agerian uzten du, Beatriz Artolazabal zinegotziak zuzentzen duen Espazio Publikoaren Sailak gatazka osoan erakutsi zuen ezintasun politikoa eta arduragabekeria. Alternatibak eta elkar ulertzeko formulak bilatu beharrean, enpresaren alde jarri zen, plantillaren borondatea makurrarazteko eta amore emateko asmo bakarrarekin.

Ezarritako zerbitzu minimo bidegabeak eta Olarizuko traktorearen gertaeraren gisako maniobra lotsagarriak gorabehera, plantillak ez zuen amore eman; sinesten zuen guztiaren aldeko borrokari eutsi zion, eta azkenean urriaren hasieran Hitzarmen propioa lortu zuen, hobekuntza izugarriekin, eta are garrantzitsuagoa dena: negoziazio kolektiboa Euskal Herrira ekartzea.

Ebazpen honen ondoren, ESK eta LAB sindikatuen ustez, Gasteizko Udala bezalako agintari publiko baten jokabide hori benetako mespretxua suposatzen du bai ENVISEReko langileekiko, bai azken batean delitu-egitate larri horien biktima direnekiko: alegia herritarrentzat.

Horregatik, ESK eta LAB sindikatuetatik eskatzen dugu Lan Ikuskaritzak zigortu duen grebarako eskubidea urratzearen eta grebalariak ordeztearen ardura duen zinegotziak adierazpen bat publiko egin dezala, bere sailak egindako akats larria onar dezan, eta barkamena eskatzeko bai plantillari bai herritarrei oro har eragindako kalteagatik. Bestela, berriro ere bere gaitasunik eza frogatuko luke eta, ondorioz, bere kargua utzi beharko luke, bere jarduera arduragabeak dirua balio baitie gasteiztar guztiei; eta horregatik, ez luke beste minutu batez ere karguan jarraitu beharko.

Sindikatu biak, gainera, enpresak zigorgabetasunik gabe jokatzen jarraitzen duela kezkaz ikusten ari gara; duela aste batzuk inolako justifikaziorik gabe grebalari bat kaleratu zuen, gure lankide den Juan hain zuzen. Bere lanpostuan berronartzea eskatzen dugu; bestela, grebaren ondoren lan-harremanak normalizatu nahi ez dituztela dirudien enpresa bat eta udal bat salatzeko kalera ateratzera behartuta ikusiko gara berriro.

Greban zehar esaten genuen, eta gaur are ozenago esaten dugu: modu basatian eraso zaio greba eskubideari, eta adibide honek Gasteizko Udalari gogoeta eginarazi beharko lioke eta bere politikak aldaraztea.

ESK-LAB