Gaur Osakidetzak behin-behinekotasunari buruzko azterketaren lehen fasearen emaitzak aurkeztu ditu. Zenbakietatik haratago, Osakidetza hasi da onartzen milaka lanpostu iruzur egoeratik atera behar direla eta kontratazio eredu hau kolapsaturik dagoela.
Duela 3 urte, LABek txosten sakona argitaratu zuen. Osakidetzak egindako 300.000 kontratu inguru aztertu ondoren, 3.000tik gora lanpostu prekarizazio eta iruzur egoeran zeudela ikus zitekeen. Ohiko lana aurrera ateratzeko behar diren lanpostuak, aldi baterako eta behin-behineko kontratuekin betetzen zirenak. Txosten hori argitaratu ondoren, ospitale eta zentro berriak ireki dira, eta horiek ere ehunka koderen esleipendun izan beharko lukete, 2019an detektatutako 3.000 horiei gehitu beharko litzaizkiekeenak. Postu hauetaz gain,ospitale zein zerbitzu berriak martxan jarri dira, beraz, sortutako lanpostu berri hauek ere gehitu behar zaizkio zifra horri. Egoera kezkagarri horrek erakundearen funtzionamendua eta pazientearekiko kalitate- eta segurtasun-estandarrak arriskuan jartzeaz gain, pertsona finkoei mugikortasun-aukerak eta EPEra aurkezten diren behin-behineko langileei plaza-aukerak kentzen dizkie.
Argitu nahi dugu Osakidetza gaur mahai gainean jartzen ari dena errespetu falta dela LABentzat lehentasunezkoa den gai honetan lantzen ari garen negoziazio-hilabeteekiko. Gai honek lotura zuzena du prekaritatearekin eta behin- behinekotasunarekin, eta gaur egun baieztatzen dugu Osakidetzak osasun-sistema prekarioaren alde egiten duela. Hain da argia hori, non Osakidetzak argi eta garbi onartu baitu 2019an plantilla handitzeko espediente bat egin geroztik, 953 kode horiek guztiak tiradera batean gorde eta ez zirela erabili. 2019ko plantilla handitze horren barnean egon behar luketen 953 langileek 2 urte gehiago daramatzate egoera prekarioan, justifikazio onargarririk gabe. Langileen aurkako erasoa da Osakidetzan aldi baterako kontratuak ugaritzen ari diren bitartean ezkutatutako plaza- kodeak izatea. Osakidetzaren arduragabekeria beldurgarria da.
Osakidetza adarra jotzen ari zaie langileei eta hauen ordezkari diren Mahai Sektorialeko ordezkaritzari; 2021eko behin-behinekotasunari buruzko txostenak helarazi ditu, 2019rako sortuta zeuden kodeak barnean sartuz.
Kontratazio-eredua behin-behinekotasunak agortuta dago, iruzurrak konprometituta, kontrol faltak deslegitimatuta, eta Osakidetzako zuzendaritza arduragabea eredu hau blindatu nahian dabil.
Osakidetzak plantillaren egonkortze-neurriak planteatu ditu, kontratazioaren arloko kaosa oraindik konpondu ez denean eta defizitak oso nabarmenak direnean. LAB sindikatuaren ekintza sindikala gezurrezko irteera posibleei ateak ixten saiatzera bideratuko da, horretarako esku artean ditugun datuekin, gutxi ez direnak.
EAJ eta PSE, Osakidetza modu honetan zuzenduaz, betirako prekarietate egoerara kondenatzen ari dira osasungintza publikoa. Herritarrengan eragin latza izango du egoera honek. Osasungintza publiko ahula izango dugu, herritarren eskaerak asetu ezinik ibiliko dena, kalitate eta segurtasun urriarekin. Zalantzarik gabe, Osakidetzaren hondatze hau EAEko klase herritarrek pairatuko dute.
Osasun zentroei dagokienez, Osakidetzak lehen arretaren eraispenean sakontzen du pazienteek aseguru pribatuetara ihes egiten duten bitartean, eta modu argian abandonatzen ditu herritarrak, ordutegiak mugatuz oporraldietan eta murrizketa horiek profesionalen atsedenak betetzeko justifikatzen ditu, aurreko puntuan salatu ditugun kontratazioaren egiturazko arazoak konpontzea alde batera utzita. Erabaki hauek zerikusi handia dute Darpon bezalako sailburu oihek osasuna merkantilizatzen duten multinazionaletan amaitzearekin, Keralty-n kasu. Lehen mailako arretari egindako erasoa nabaria da eta herritarrak mobilizaziora eta protestara deitzen ditugu, gizarte osoaren, eta batez ere ahulenen osasun indizeak gutxitzen dituzten neurrien aurrean.
Trasfusioen Euskal Zentroari dagokionez, onartezina da bertako lankideen soldatak parekatzeko erakutsitako pasibotasuna. Grebarako deialdia barne hartzen duten ekimenak planteatu ditugu datozen asteetarako.
Urdulizgo txandakotasun edo turnizitateari dagokionez, Osakidetzak Uribeko ESIaren esku utzi du gai hau, nahiz eta akordioaren interpretazioak egiteko gaitasuna duen bakarra mahai sektoriala izan. Osakidetza egoera hau maneiatzen ari da mahai honen gaitasunak dinamitatzeko eta etorkizuneko negoziazioak baldintzatzeko.