Eusko Jaurlaritzaren Gobernu Kontseiluak adostutako instrukzioan ez dago neurri berritzaile eta ausartarik. Emakumeek kalean aldarrikatutakoari ez diote erantzuten. Bistan da ez dutela soldata arrakala arazo politiko gisa ikusten, ez baita aipatu ere egiten marko posible guztietan aldarrikatu izan duguna.
Eusko Jaurlaritzaren Gobernu Kontseiluak adostutako instrukzioari buruz, gizon eta emakumeen arteko soldata berdintasun klausulak eta soldata arrakalaren kontrako neurriak jasotzen dituen instrukzioari buruz, hain justu, honako hau adierazi nahi dugu:
Soldata arrakalaren kontrako planaren albistea (“Estrategia eta ekintza-plan eragilea Euskadin soldata- arrakala murrizteko”) 2018ko azaroaren 27koa da. Horrela hedatzea, greba feministaren bezperan berriro, propaganda eta oportunismo hutsa da. Josu Erkorekak dio Eusko Jaurlaritza ados dagoela eta bere egiten dituela martxoaren 8ko aldarrikapen eguna eta mugimendu feministaren planteamenduak. Guk diogu hori ez dela horrela, eta berresten dugu iragarritako neurriekin ez dituztela martxoaren 8an Euskal Herriko kaleak bigarrenez hartuko dituzten aldarrikapen ia gehienak erantzungo.
Eusko Jaurlaritzaren (EAJren, kasu honetan) helburua EAE soldata arrakala gutxien duten Europako bost herrialdeen artean kokatzea da. Gure helburua, ordea, emakumeenganako soldata diskriminaziorik ez egotea da, eta lan baldintzak zein soldata duinak egotea.
2018-2021 urte bitarteko Emakume eta Gizonen arteko Berdintasunerako Saileko Planaren arabera, Ogasun eta Ekonomia Sailaren lehen helburu estrategikoa berdintasuna sustatzea da, kontratazio publikoaren bitartez. Aplikazio eremua sektore publikoa litzateke, Administrazio Orokorra bera eta sektore publikoetako erakundeak, eta kontratu guztiei eragiten die; obra, horniketa, zerbitzuak… Kontratuetan betebehar bezala jasotzen da emakume eta gizonen arteko soldata diskriminazioak saihestea.
Guk diogu diskriminazio handienak sektore pribatuetan gertatzen direla, eta, oraindik orain, Administrazioa ez da ausartu arlo horietan ezer behartzera. Are eta gehiago, enpresa pribatuari enpresa horiengatik prekarietate egoera larrian dauden emakumeei baino errespetu gehiago eskaintzen diote.
Kontratazio organoetan, kontratazio baldintzetan, esleipen irizpideak jasoko dituzte emakume eta gizonen arteko berdintasuna bermatze aldera, baremo osoaren %5eko ponderazioarekin gutxienez.
Hala, berriro ere, derrigorrezkoa izan beharko litzatekeena, sarituko dituzten neurri bilakatuko dira. Baloratu beharreko irizpideak sinbolikoak dira, errealak baino gehiago. Izan ere, horietako batzuk gaindituta beharko lukete gaur egun, honako hauek adibide:
-Desabantaila sozialean dauden emakumeen kontratazioa: %33ko edo gehiagoko urritasuna, Diru Sarrerak Bermatzeko Errentaren edo Lanbide Arteko Gutxieneko Errentaren jasotzaileak, genero indarkeriaren biktimak edo lan merkatura sartzeko arazoak dituzten emakumeak.
-Berdintasun arloko formakuntza eskaini kontratua esleitzen zaion plantillari (erakunde ofizial edo aitortutako erakunde batek ziurtatua).
-Pertsona kopuru bat izan gutxieneko formakuntza bat duena berdintasun arloan, gutxienez, 150 ordukoa.
-Protokolo bat izan lanean sexu erasoak eta sexuaren araberako jazarpena saihesteko edo horiei aurre egiteko.
-Kontratua esleitzen zaion plantillarentzat edo onuradunentzat kontziliazio neurriak ezarri bizitza pertsonalean, lanean eta familia esparruan, beti ere neurri horiek dagoeneko ezarrita daudenak hobetzen badituzte: jardunaldia edo lanorduak malgutu, tele-laneko sistemak, kontziliaziorako laguntza zerbitzuak adin txikikoen eta menpekotasuna duten pertsonen zaintza errazteko, zerbitzu txekea, jangelak, haurtzaindegiak, eguneko zentroak, ludotekak…
Gainera, kontratu publikoetako pleguetako klausula administratibo berezituetan, soldata diskriminazioaren existentzia saihesteko betebeharra erantsi izana konpartitzen ez dugun ardura edo “moralitate” baten izenean egiten da. Saihesteko betebeharra eta behartzea ez da gauza bera. Terminologian erabilitako anbiguotasun hori, derrigorrez bete beharreko neurriak ez direnez, asmoak besterik ez dira.
Honen guztiagatik, hartutako neurriak eta neurri hauek iragartzeko modua ikusita, greba feministatik bi egun eskasera, bistan da hauteskunde interesei erantzuteko eta aurpegia zuritzeko egin dutela, eta ez konpromiso errealak eta eraginkorrak hartzeko soldata arrakalarekin eta soldata arrakala ekartzen duten arrazoiekin amaitzeko.
Berriro salatu nahi dugu, soldata arrakalari buruz hitz egiten dutenean, bizitza sostengarria egitea ahalbidetzen duten ordaindutako edo ordaindugabeko zaintza lanak ez direla kontutan hartzen. Orduan, zein soldata arrakalari buruz ari gara hizketan?
Ezarritako neurriak lortzeko ez dago neurri berritzaile eta ausartik. Emakumeek kalean aldarrikatutakoari ez diote erantzuten. Bistan da ez dutela soldata arrakala arazo politiko gisa ikusten, ez baita aipatu ere egiten marko posible guztietan aldarrikatu izan duguna, behin eta berriz, besteak beste:
• Berriro ere emakumeak zaintza lanen kargu egitera kondenatzen gaituen zerbitzu publikoen murrizketa eta pribatizazioari ez.
• Soldata-arrakala are gehiago handitzen duen zerbitzu publikoen azpikontratazioari ez.
• Kontziliazio eta korrespontsabilitate neurri benetako,efektibo eta eraginkorrak.
• Enpresa guztietan berdintasun plan efektiboak egin eta betetzeko derrigortasuna.
• Zaintza lan guztiek aitortza politiko, ekonomiko eta soziala. Hauen berrantolaketa soziala.
• Barruko etxeko langilearen figuraren desagerpena.
• 0 urtetik 3 urterainoko doako hezkuntza.
• Lanaldi egokiak eta aldi baterakoak ez diren kontratazioak, bizitza ez prekarioak eta emakumeentzako
“autonomia” ekonoimikoa bermatuko dituztenak.
• Zaintzaren euskal sistema etxeko langileen (barrukoak zein kanpokoak), etxez etxeko laguntza zerbitzuetako langileen eta nagusien pribatizatutako egoitzetako langileen esklabotza eta
prekarietatearekin amaitzeko.
• Estatalizazioaren kontrako neurriak.