2025-12-22
Blog Page 59

[IRITZIA]: Erreforma fiskalari, bai. Blokeoari eta iruzurrari, ez

Jarraian duzue Gorka Vidal sindikatuko ekonomilariak fiskalitatearen inguruan idatzitako iritzi-artikulua.

Erreforma fiskalik ez zela izango agerikoa zen EAJ eta PSE “errebisio fiskalaz mintzatzen hasi zirenean.

Ez da errebisio fiskala izan, blokeo fiskala izan da, aldaketa beharra giltzarrapoz itxi dutelako. Pribilegiatuen pribilegioak mantentzea erabaki dute. Argigarria izan da horretan Joseba Diaz de Antxustegi jeltzalea, Vocento taldeari emandako elkarrizketan. Adostu dituzten neurriak irakurtzean Confebask “lasai” egon daitekeela pozik adierazi du.

Zuzena da Antxustegi, eta zuzen dabil gainera. EAEn bizi garen langileoi gutxieneko soldata propioa ezartzeko eztabaida eta aukera lapurtu nahi digun patronalak lasai egoteko arrazoiak soberan ditu. Enpresa askok irabazi historikoak izanda ere, dituzten pribilegio fiskalak mantenduko dituzte eta haien ekarpena ez da handituko.

Horixe da EAJren eredua, eta ikasle fina du PSE, baita, antza, Podemos ere. Zerga politikaren bidez diru gehiago bildu eta zerbitzu publikoetan inbertitu baino, nahiago izan dute enpresariei mesede egiteko sistema injustua betikotu. 2007tik hona kapital errentek jasandako presio fiskala murriztu da, eta PFEZ duala da horren erakusgarri. Lortutako errenta berdinagatik, kapital errentak direnean, lan errenten bidez jasotakoetan baino gutxiago tributatzen da ogasunean. Aipatu dezagun, 2023ko datuekin, PFEZren pisua gure zerga sisteman %38,68koa dela eta PFEZren ekarpen nagusia lan errentek egiten dutela (%91,75). Pribilegioen sistema.

Blokeo fiskal honek baditu Confebaskentzat bestelako lasaigarriak. PFEZren pisutik oso urrun, %9,79arekin dago Sozietateen gaineko Zerga (2007an %16,04koa zen). Bai, gaur egun, ogasunek biltzen duten diru kopuru osotik %10 baino gutxiago da enpresariek haien irabaziengatik ordaintzen dutena. Lehiakortasuna eta absentismoa ditu Tamara Yagueren elkarteak kezka iturri nagusi eta EAJk eta PSEk Madrilgo zerga sistemari konpetentzia egiteko erabakia hartu dute, nork kapital errentei gutxiago kobratuko eta zeinek lortuko enpresarien ekarpenean abstentzio legal handiagoa.

EAJren zuzendaritza berrian egongo den jelkide gaztearen hitzei jarraituz, zerga sistemaren helburua, dirua biltzea beharrean, “jendearen poltsikoetan uztea” omen da. Jendeaz ari denean, gero eta ziurrago gaude enpresari eta lagunez ari dela.

Diru bilketa gutxitu eta dirua poltsikoetan dogma neoliberal horrek dituen emaitzak ezagunak zaizkigu. 2007tik hona hartutako erabaki guztiek PFEZ ekitatearen eta progresibitatearen printzipioak ahultzen eta zerga-sistemaren barruan duten birbanaketa-funtzioa txikitzen lagundu dute, eta Sozietate Zergak egindako aldaketek ez dute lortu enpresa-jarduera suspertzea, ezta enpresa-sarea indartzea ere. “Dirua poltsikoan” diote, osasungintza publikoa eraisteko eta pribatizatzeko asmoari eutsita, berau ordaindu beharko dugulako. “Dirua poltsikoetan”, baina garatu nahi duten industria politika sustengatzeko, gehiago zorpetzeko baimen eske Madrilera.

Dedukzioetan diru sarrera apalagoak ditugun langile eta herri sektoreok zuzenean biziko ditugun aldaketatxoen joko tranpatia darabilte jeltzaleek, horrekin iruzurra erosiko diogulakoan. Esku batekin emandako apurrek beste eskuan duten artazia ezkutatzen dute: zerbitzu publikoak indartzeari uko egitea; sektore produktiboan eman beharreko eraldaketa ekosoziala justua eta langileon aldekoa izan dadin galaraztea; etxebizitza politikan merkatuan maizterren alde esku hartu baino errentariei mesede egitea; eta, zaintza krisi betean, egungo eredua irauliko duen sistema publiko-komunitarioari bide emateko aukerari bizkarra ematea. Ez dugu amua irensten.

Gu ere, Diaz Antxustegi bezala, zuzenak eta zehatzak izaten saiatuko gara. Errebisio hau orain artekoa egiten jarraitzea da, politika neoliberal klasikoa. Eta, argiki, “poltsikoetan diru gehiago” diskurtsoaren atzean ezkutatzen dena da gizarte prestazio, zerbitzu publiko eta erronka estrategikoei aurre egiteko diru gutxiago izango dela.

EAEko hezkuntza publikoko irakasleei grebekin jarraitzea baino ez zaie geratzen

Greba zikloko bosgarren grebak %75eko jarraipena izan du.

Atzo arratsaldean burututako mahai negoziatzailearen aurretik Hezkuntza Sailak aurreakordio proposamena bidali zien sindikatuei. Aurreakordio honek sektoreko beharrei erantzuteko edukirik ez zekarren. Grebetan aldarrikatutako eduki gehigarriak mahai gainean ipintzea eskatu zioten sindikatuek. Zoritxarrez, ez da horrela izan.

Sindikatuek garbi daukate eszenifikazio eta itxurakeria baten aurrean daudela. Hezkuntza Sailak badaki, argi eta garbi, zein eduki jarri behar dituen mahai gainean piztuta dagoen gatazka bideratzeko. Eduki eta zehaztapenak txertatzeko exijitu zaienean, ez dela posible esan zaie.

Atzokoa salatu nahi dute, Hezkuntza Saila fede txarrez aritu dela pentsatzen baitute. Hezkuntza publikoko irakasleon lan-baldintzak hobetuta, hezkuntza publikoko kalitateak hobera egingo duela argi utzi dute eta helburu horrekin borrokan tinko jarraituko dute.

LAB, STEILAS, ELA eta CCOO sindikatuok deitutako grebak jarraipen zabala izan du, urtarrila eta otsailean egindako beste lau greba egunen antzera. Izan ere, deitutakoen %75ek babestu du. Hala ere, salatzekoa da Eusko Jaurlaritzak ezarritako gehiegizko zerbitzu minimoak direla eta ehundaka langileri greba eskubidea ukatu zaiela.

Grebaren arrakastaren adibide garbia da Bilbon batu garen jendetza. “Lan baldintzak hobetu, hemen eta orain erabakita!” lelopean deitutako mobilizazioan milaka langile elkartu gara. Milaka langilek salatu dute EAEn Hezkuntza Sailaren jarrera: Hezkuntzako langileon lan-baldintzak okertzen ari dira, Hezkuntza Sailak erabakiak aldebakarrez hartzen ditu eta negoziazioak eduki esanguratsu gabe etengabe luzatzen ditu.

Aurretik burututako grebek eta mobilizazioek mahai negoziatzaileak deitzera eta pauso gutxi batzuk ematera behartu dute Hezkuntza Saila. Argi dago grebak direla Jaurlaritza mugiarazten dutenak. Sindikatuek benetako negoziazio erreala burutu nahi dute, hitz eta asmo politetatik harago. Edukia, zehaztapena eta konkrezioa behar du balizko akordioak. Beste behin ere, atzo, Hezkuntza Sailaren asmoa negoziaketak irudikatzea izan zen.

Bosgarren greba egun honetan ere, irakasleok oso mezu argiak helarazi dizkiote Hezkuntza Sailari:

– 15 urte direla hitzarmena eguneratu gabe; eta aski dela.

– Lan zamak arintzea, plantillak gazteberritzeko plan egokia ezartzea, enplegu publikoa kontsolidatu eta bermatzea, eros ahalmena berreskuratzea, lan osasuna zein euskara eta hezkidetza bermatzeko neurriak proposatzeko garaia dela.

– Ez badago aldarrikapen hauekiko erantzunik grebetan jarraitzeko indarrekin gaudela.

Beraz, Hezkuntza Sailari eduki, zehaztapen eta konkrezioak dituzten mahaiak deitzeko exijitzen diote. Hezkuntza publikoa indartzeko ezinbestekoa da inbertsioa handitzea eta lan baldintzak hobetzea eta eskola publikoa baliabideez hornitzea.

Gaurko egunari jarraipena emanez, bihar eta etzi ere greba egunak dituzte EAEko hezkuntza publikoko irakasleek.

Errepresio sindikalaren aurrean, ez dugu ekintza sindikalean atzerapausorik egingo

Gaur LABeko bi kide epaitu dituzte Donostian, 2022an, adinekoen egoitzetako hitzarmenaren testuinguruan, errepide bat mozteagatik. LABek, bi kide horiei bere elkartasuna helarazteaz gain, poliziak jarritako salaketa gaitzetsi nahi du. Langileon lan eta bizi baldintzak hobetzeko LABen ekintza sindikala kriminalizatu nahi izan dute beste behin.

Pribatizatutako zaintza zerbitzuetako langileok aspalditik gure lan eta bizi eskubideen defentsan borrokarako prest gaudela aldarrikatu dugu. Borroka horietan, bide ezberdinak jorratu ditugu, guztiak ere gure lan baldintzen hobekuntza ekarriko dutela konbentzituta. Asko izan dira borroka sindikalaren bitartez lortutako garaipenak, baina askotan nekeza egiten zaigu aurrerapausoak lortzea. Izan ere, Gipuzkoako Foru Aldundiak etengabe egin die entzungor adinduen egoitzetako langileen behar eta aldarrikapenei, ez du gure lan publikoa aitortzen eta enpresa pribatuen esku uzten ditu gure lan baldintzak. Patronalek negozioa egiten jarraitzen dute gure lan indarrarekin, adinekoen zaintza duinari ez diote erreparatzen.

LABetik Gipuzkoako Aldundiak zaintza zerbitzuak pribatizatzeko duen estrategia salatu nahi dugu. Adinekoen egoitzetako langileok lan publikoa egiten dugula aldarrikatzen dugu, eta horren alde borrokatzen jarraituko dugu. Pribatizazioari eta instituzioen eta patronalen arteko negozioari ekintza sindikalaren bitartez erantzungo diegu, nahiz eta gure borroka kriminalizatu nahi duten.

Gaur borroka sindikala jazarri dute, gure bi kide epaituz. Errepresio sindikalaren aurrean, baina, ez dugu atzerapausorik egingo ekintza sindikalean. Zaintza zerbitzuen pribatizazioak miseriara kondenatzen gaitu, eta ez dugu tresna errepresiborik onartuko gure lan eta bizi baldintzen hobekuntzaren bidean.

Hezkuntza Sailaren jarreraren aurrean, greba eta mobilizazioa indartzeko garaia da

Azken momentuko mahai negoziatzaile batera deitu arren, Hezkuntza Sailak ez du bermerik eman hezkuntza sistema hobetuko luketen baliabideak jasotzeko. Horrenbestez, lanean jarraitzea dagokigu, ekarpenak eginez eta kaleak astinduz.

Ordu txikietara arteko negoziazioak izan dira bart Lakuan, Hezkuntza Sailak azken momenutan grebak bertan behera uzteko intentzioz proposamen bat aurkeztu ondotik. Negoziazioetan, baina, azkenean ez da akordiorik egon, Hezkuntza Sailak ez baitu eduki nahikorik ezta bermerik jarri mahai gainean.

LABek Hezkuntza Sailaren jarrera salatu nahi du, grebaren bezperan arte proposamenik egin gabe eta modu desegokian negoziazioa luzatzen, beste behin, hezkuntza sistema hobetuko luketen neurrien gainetik greba eragozteko asmoa helburu izanda. Aurrez denbora soberan izan du bilerak deitu, eduki errealak mahai gainean jarri eta adostasunetara iristeko, baina epeak eta orduak luzatzea erabaki du, eta jarrera hori desegokia da ezein negoziaziotan, eta, kasu honetan, errespetu gutxikoa hezkuntza komunitatearekiko. Jarrera horren erakusle da bere azken proposamena atzo eguerdian helarazi izana sindikatuoi, aurrez hori aztertzeko inolako aukerarik eman gabe.

Atzo ere LABek, negoziazio prozesu osoan egin duen moduan, beretzat estrategikoak diren eta hezkuntzaren kalitatean zein lan zametan eragin zuzena duten figura eta baliabide gehigarrien beharra mahaigaineratu du etengabe. Hala, Hezkuntza Sailaren proposamena zehaztasunetara eramaten saiatu gara uneoro. LABek, greba zikloaren aldarrikapenez gain, aholkulari, orientatzaile eta zuzendaritza taldeentzako ordu-kreditu gehigarrietan aurrerapenak lortu arren, Jaurlaritzak ez zuen bermerik jarri nahi izan hain beharrezkoak diren hezkidetza edo euskara koordinatzaileeen figurak txertatzeko. Baliabide horiek, baina, oinarrizkoak dira hezkuntza sistema publikoa hobetzeko eta ardatz izateko. LABentzat lortuko den akordioak eragin zuzena izan behar du bai irakasleen lan baldintzetan eta baita hezkuntza sistemaren kalitatean ere. Horrekin batera, beste gai batzuk ere itxi gabe geratu ziren, soldata edo lan zamenak adibidez.

Gauzak horrela, lanean jarraitu beharra dago, ekarpenak eginez eta, berriz mahai negoziatzaileak deitu arte, kaleak astinduz. Inoiz baino indar gehiagorekin, ikastetxeak hustu eta kaleak txiki uzteko garaia da. Euskal eskola publiko komunitarioa iruten jarraituko dugu!

LAB sindikatuak Eusko Legebiltzarrera eraman du Enplegu Zentro Berezietako EAEko lehen lan hitzarmenaren beharra

LABeko Enplegu Zentro Berezietako ordezkariek agerraldia egin dute gaur Eusko Legebiltzarrean. Izan ere, abenduaren 3an Enplegu Zentro Berezietako lehen lan hitzarmena negoziatzeko mahaira deitu zuen LABek. Mahai horretarako bi deialdi egin ostean, ordea, patronalak bere ardura hartu gabe jarraitzen du, eta ez da lortu mahaia eratzea.

Testuinguru honetan, gaur LABeko ordezkariek hitza hartu dute Eusko Legebiltzarreko Ekonomia, Lan eta Enplegu Batzordean. EAEen 17.000 langile baino gehiago dira sektore horretan eta hitzarmen kolektibo baten beharra dute, sektorearen egoera prekarioa duintzeko eta Euskal Herrian bertako langileen lan baldintzak arautzeko.

Legebiltzarreko hitzartzean sektoreko langileek euren egoera mahai gainean jarri dute, eta instituzioak interpelatu dituzte. Sektoreko enpresek lan esku merke bezala erabiltzen dituztela salatu dute, eta sektorearen araudi faltak prekaritatera kondenatzen dituela. Administrazioek ardura dute langile horien lan baldintzak arautzeko, eta, horregatik, konpromisoa eskatu diete euren aldarrikapenei bide emateko. Legebiltzarreko alderdiei hitzarmenak ekarriko lituzkeen hobekuntzak azaldu dizkiete LABeko ordezkariek, eta patronala interpelatzeko ere eskatu diete, interlokutore izan dadin.

Enplegu Zentro Berezietako hitzarmena lortze aldera, LAB sindikatuak pausoak ematen jarraituko du.

Euskal Herriak Kapitalari Planto Osakidetzaren pribatizazioaren aurka mobilizatuko da

Martxoaren 31n mobilizatuko da Bilbon, 11:00etan, Areilza Doktorea kaleko anbulategiaren aurrean.

EH Kapitalari Plantok argi dauka Osakidetzaren hondatzea sakona eta oso agerikoa dela, ez dela pertzepzio hutsa. Desinbertsioa -batik bat lehen mailako arretan eta osasun publikoko zerbitzuetan-, itxaron zerrendak, prekarizazioa eta laneko behin-behinekotasuna, bizitzaren zaintzarekin lotutako lan sektore feminizatuetako baldintzak, osasun eskubidea kaltetzea, eta osasun sarbideari dagokionez hazten ari diren klase, arraza eta genero aldeko asimetriak errealitatea dira.

Korporazioen papera diagnostiko horren funtsezko zatia da, interes pribatuak eta onurak maximizatzeko logika ekuazioaren funtsezko aldagaiak baitira. Horren ondorioz, eskubide publiko baten eta interes komunaren eta irabazia eta interes pribatua maximizatzearen arteko talka ikusi eta jasaten dugu.

Inbertsio publikorik eza, itunpetze soziosanitarioak, zerbitzu orokorren azpikontratazioak, enplegu publiko pribatizatuak, aseguru pribatuak eta ate birakariak dira gaur egun horren adibide.

Datuetan, Osakidetzan inbertsioa geldituta dago (2025erako Osakidetzak eskura dituen funtsak 7 milioitan baino ez dira haziko, guztiaren %0,1; pertsonalaren atalean, igoera 24 milioikoa da, hau da, %0,9), itxarote zerrendak mediku espezialistaren lehen bisita jasotzeko gora doaz (24.179 pertsona izatetik 2021ean eta 69.532 pertsona izatera igo dira 2023an), ebakuntzen itxarote zerrendak berdin (18.357tik 24.333ra igo dira 2019tik 2023ra). Beraz, itunpetze sanitario eta soziosanitarioen alde egiten da, funts publikoak negozio pribatuetara bideratuz. Aurrekontuei erreparatuta, azken datu ofizialen arabera 2024an itunpetze sanitarioei bideratutako kopuru osoa 249.695.724 eurokoa izan da. Hori Osasun Sailaren gastu osoaren %5,10 da, eta 2023tik %9,1 igo da. Hala ere, zenbait kazetaritza iturrik kopuru hori 299,8 milioikoa izan dela azaldu dute, aurreko urtekoarekiko %11,5 igota eta aurrekontu osoaren %6,12. Kopuru horiei itunpetze soziosanitarioei dagozkien 6,49 milioi euro gehitu behar zaizkie.

Zerbitzuak eta lanak kanpora ateratzearena ez da mugatzen arlo soziosanitariora, zerbitzu orokorren baitako hainbat zereginetan ere esternalizazioa gorantz doa, garbiketa, anbulantziak, sukaldaritza, segurtasuna, mantenu lanak, elektromedikuntza, arropa garbitegia, aholkularitza, zerbitzu digitalak, e. a.

Honela, osasun sistema publikoan dagoen botere korporatiboa hazi eta hedatu egiten da edozein arlotako enpresekin. Horien negozio estrategia Osakidetzaren etengabeko pribatizazioa finkatu eta hazi ahala moldatuko da gehiago ala gutxiago. Ohikoa da zenbait osasun alor, osasun mentala, kardiopatiak, giltzurrunetako gaixotasunak, dialisia, erradiologia, kardiologia, onkologia eta abar. arlo kalteberak izanik ere, ez egotea interes orokorraren eta osasun eskubidearen defentsaren aterkipean. Aitzitik, horiek ere irabaziak maximizatzearen aldeko enpresa logikari lotuta ageri dira.

Sustatzen den eredu publiko-pribatuak, oro har, zerbitzuen kalitatearen galera dakar, baita planifikazio eta aholkularitza dinamiketan enpresa pribatuen gehigizko presentzia ere. Horrez gain, eredu honek lizitazioen arloan kartel modura funtzionatzea dakar, datuen eskuratze pribatua, eta bereziki lan gatazken areagotzea, enpresen helburua beti baita haien etekinak ahalik eta gehien handitzea. Pribatizatutako enplegu publikoa aipatu beharreko beste zutabea da, soldata publikodun mediku izanda osasungintza pribatuan ere lan egiten duten medikuena. Gaur egun Osakidetzako 1.059 mediku dira bateragarritasuna aitortua dutenak, jokabide hau sustatu egin da, bai esklusibotasun pizgarriak ezabatuta, bai gaiari jarraipenik bat ere ez egitearen poderioz.

Inbertsio publikoaren gelditzearen eta esternalizazioen gorakadaren beste aldean aseguru pribatuen kopuruaren zein gastu bolumenaren hazkundea dago. Beti ere, aseguru pribatua ordaindu ahal dutenen artean. EAEn nolabaiteko osasun aseguru pribatua duten pertsonak 525.000 baino gehiago dira, 2023ko datuen arabera. Prima bezala egiten den gastu osoa, urte horretan, ia 400 milioi eurokoa da, eta 30 urtean laukoiztu egin da kopuru hori.Eta zer esan ate birakarien inguruan, jokabide hau guztiz ohikoa da euskal osasun sisteman.

Hainbestean ze, Osasun Saileko sailburu eta sailburuordeetatik asko, batez ere Eusko Alderdi Jeltzalera lotuak, igarotzen baitira euskal osasun arloko botere korporatiboko zuzendaritza ardurak hartzera, Keralty, Quiron eta IMQ-n besteak beste. Talde hauek osasun sistema publikoa pribatizatzea internazionalizatzen dabiltza herrialde ezberdinetan, batez ere Hegoalde globalean.

Honegatik guztiagatik, EH Kapitalari Plantok honakoa exijitzen du:

• Osasun arloan inbertsio publikoa modu nabarmenean handitzea.

• Esternalizazioei muga jartzea epe ertainera begira.

• Osasungintza publikoko langileriaren lan eta soldata egonkortasuna hobetzea.

• Enplegu publiko eta pribatuaren arteko bateragarritasuna zerbitzuburuei kentzea.

• Ate birakariak ekiditea, interesen arteko talkak zorrotz kontrolatuta.

• Maila guztietako lege aldaketak sustatzea, gaur egungo harrapaketa korporatiboa gelditzeko eta osasun sistemaren jabetza, kontrola eta kudeaketa oinarri-oinarrian publikoa izatea babesteko.

Udalerriko Eguneko Arretarako Landa Zentroko langileen lan-baldintzak sektore publikokoekin parekatzeko eskatzen dio LABek Amurrioko Udalari

Aspaldi bideratu zuen LAB sindikatuak bere ekintza sindikala eta negoziazio kolektiboko estrategia zaintza sistema publikoa lortzera. Hego Euskal Herriko administrazioei pribatizatutako zaintza langileen publifikazioa exijituz eta zaintza zerbitzuen kudeaketa publikoa aldarrikatuz.

Bide honetan, etxez etxeko laguntza zerbitzuko langileekin batera, zerbitzu honen pribatizazioarekin bukatzeko eta bertan lanean aritzen diren langileen publifikazioari bide emateko urrats ezberdinak eman ditugu.

Amurrioko Udalaren kasuan, LAB sindikatutik, Eguneko Arretarako Landa Zentroko (EALZ) langileekin batera, zerbitzua hobetzeko, lan baldintzak duintzeko eta zerbitzuaren kudeaketa publikoaren aldeko lanean hasi gara. Lehen helburua EALZ zerbitzuko langileen lan baldintzak udaletxeko langileen lan baldintzekin parekatzea izan da. Amurrion zerbitzua kudeatzen duen enpresa pribatuarekin parekatzea negoziatzeaz gain, udalaren borondatea eta inplikazioa ezinbestekoak dira, Amurrioko Udalak zerbitzuaren lizitazioan langile hauen lan baldintzak arautuko dituelako eta langileen lan baldintzen ekiparazioa sostengatu beharko duelako.

Azken urtean zehar, zerbitzuaren pleguak berritu baino lehenago, hainbat bilera egin ditugu udalarekin, eta haien hitzetan badute zaintza sistema publikoaren alde urratsak emateko borondatea, eta pribatizatutako zaintza langileen lan baldintzak hobetzearen aldeko apustua egiten dutela adierazi digute.

Aldiz, azken hilabete hauetan, nahiz eta borondate politikoa adierazi, prozesua moteltzen eta gelditzen ari dela salatu beharra dugu LABetik. Azken asteetan udaletxea bilerak atzeratzen ibili da eta horregatik arduratuta gaude eta dakigunez, zerbitzuaren eta langileen baldintzak arautuko dituen plegua publikatzear dago. LABetik Amurrioko Udalari bere konpromisoarekin aurrera egiteko eman beharreko urratsak ematea eskatzen diogu. Ardura politikoa ezinbestekoa delako eta Amurrioko biztanleek zaintza arreta zerbitzu duina jasotzea beharrezkoa dutelako. Bestalde, zerbitzu honetan lanean ari diren langileen lan baldintzak duintzea beharrezkoa da, langile publikoen baldintzekin ekiparazioaren bitartez, pribatizatutako zaintza langileek lan publikoa egiten dutelako.

LABek Sunsundeguin ekintzara pasatzeko deia egiten du

Une honetan 300 lanpostu baino gehiago daude jokoan Altsasun; etorkizunerako estrategikoa dirudien sektore batean, merkatua duen produktu batekin. Sunsundegui azaroaren 5ean borondatezko hartzekodunen konkurtsoan sartu zenetik 4 hilabete betetzera doazenean, legezko epeak erretzen joan dira. Oraindik ez da zehaztu balizko inbertsore baten aukerak aurrera egingo duen ala ez.

Martxoaren 22an konkurtso-administrazioak bere txostena aurkezteko zituen hiru hilabetekoa da epe hori, eta beste bat prorrogan. Bertan ezarriko du zein den Sunsundeguiren egoera eta zer gogoeta egiten dituen lantegiaren bideragarritasunaren inguruan. Beraz, hartzekodunekin hitzarmenik egin daitekeen ikusiko dugu, sozietateak aurrera egin dezan edo konpainia likidatu dadin bideratuko duten konkurtsoa. Hau da, konpainiaren jarraipenaren aldeko eskaintzarik ez badago, laster inori interesatzen ez zaion likidaziora iritsiko gara.

Egoera hori jada INASAn bizi izan dugu aurretik. Likidazio-fasean zegoen makineriaren salmentak Irurtzungo lantegirako zegoen industria-proiektu batek aurrera egitea eragotzi zuen. LAB en ez dugu horrelakorik berriro gertatzen utziko.

Beraz, inplikatutako alderdiei dauden legezko epeak ahalik eta gehien luza ditzaten exijitzeko unea da, eta exijitzeko unea da, eta baita Altsasuko lantokian alternatibaren bat lortzea erraztu dezaten ere.

Gaur egun badakigu inbertitzaile batek interesa duela, Nafarroako Gobernuak Mikel Irujo kontseilariaren bidez publiko egin zuen bezala. Argitu behar dugu gobernuak egoera horien berri eman digula. Badakigu enpresaren egoerari aurre egiteaz gain, beharrezkoa dela likidezia; badakigu lanean ari direla beharrezko finantzaketa lortzeko. Hala eta guztiz ere, faltan botatzen dugu gaur egun mahai bat osatu ez izana, zeinetan administrazio konkurtsala, sindikatuak eta gobernua eserita egongo garen interes komuna defendatzeko.

LABen ustez, eltzea sutan jartzeko unea da, beranduegi izan baino lehen, eta, horretarako, dauden epeak luzatu eta inplikatutako alderdi guztien artean konponbideak jorratu behar dira, konkurtsoak dituen erritmoak eta proposamen bat lotzeko erritmoak ez baitira berdinak.

LABetik, erantzukizunez, Sunsundeguiko langileei eta Nafarroako gizarteari dei egingo diegu Altsasuko lantegia likidatu ez dadin borrokatzera. Era berean, enpresa-batzordea osatzen duten gainerako sindikatuei ere erantzukizun bera eskatu nahi diegu. Datorren astean batzarrak deituko ditugu enpresan, gauzatu beharreko ekintzak zehazteko.

LABek Hezkuntza Saileko sukalde eta garbiketako langileen hitzarmena sinatu du 16 urteren ondoren

Azken urteetan hamaika mobilizazio, greba, salaketa egin ditugu Hezkuntza Saileko kolektibo feminizatuenaren eta lan baldintza prekarioenak dituenaren lan baldintzak errespetatu eta hobetu daitezen. Pribatizazio prozesu bortitzena jasan duen sektorea da, zerbitzuetako lan batzuk azpikontratatuta baititu sailak.

2018an lan baldintzak hobetzea lortu zuen LABek, mobilizazio eta greba dinamikari esker, eta gaur, urtarrilean eta otsailean lau greba egin ondotik, borrokak merezi duela argi utzi du. Besteak beste, soldata administrazio orokorreko langileekin ekiparatzea lortu du, sukaldean %9 eta garbiketan %6 igota; urteko jarduna sukaldeetako langileei 108 ordu eta garbiketakoei 120 ordu jaistea; sukaldeburuen eta garbiketa buruen kategoriak sortzea, zeinak kategoria horiek profesionalizatzea eta kolektibo guztia euskalduntzeko urratsak zehaztea ekarriko baitu.

Kategoria igoerak titulazioaren bidez parekatzea lortu da, baita 3 urteko zerbitzuen bidez gaitasun profesionala ziurtatuko dutenek ere. Ezin izango da jardun erdirako baino gutxiagorako kontratatu, orain arte 10 eta 15 orduko kontratu asko eskaintzen ziren arren. Kolektibo horretan ordezkapenak betetzeko egon den arazoetako bat konponduko da, ordezkoen araudi berria lan hitzarmenean txertatuta. Horrez gain, lizentzia eta baimenetan hobekuntzak jaso dira eta LABek sinatutako akordioa garatuz 60 urtetik gorako langileentzat lanaldiaren hereneko murrizketa zuzenean aplikatuko da eta lanpostu berriak sortzeko prozedura zehaztu da. Funtzioak eta betekizunak mahai teknikoan zehaztuko dira, eta ratioak murriztu dira.

Bestalde, Hezkuntza Sailak eta LABen artean sinatu zen akordio laboralean jasotako hainbat aldagai sinatu dira, besteak beste, behin-behinekotasun tasa ezingo da izan %5 baino handiagoa izan, eta hiru urtean behin lan eskaintza publikoa egingo da.

Era berean, pribatizazioari mugak jartzeko urratsak ere jaso dira, sukalde berriak egiten direnean, Hezkuntza Saileko langileak jarriko dira. Bertako langileak dituzten zentroetan, obrak direla-eta garbitu beharreko metro kopurua handitzen bada, langile propioekin kontratatuko dira; era berean, ratioen beherakadaren ondorioz kontratazio-premia berriak sortuko balira, langile propioekin egingo lirateke.

Horrenbestez, LABek sukalde eta garbiketan grebak bertan behera uzten ditu. Lehenengo indarra den kolektiboetako hitzarmenak sinatuz eta eskola publikoko lan baldintzak hobetuz, ikasleei ematen zaien hezkuntza kalitatea hobetu du, eskola publiko ardatz, euskal eskola publiko komunitarioaren bidean.