2025-12-21
Blog Page 52

Maiatzaren Leheneko aurtengo irakurketa eta Nafarroako mobilizazioen berri eman du LABek Iruñean

LABek, Imanol Karrera bozeramailearen eta hogei militante baino gehiagoren bitartez, agerraldia egin du Iruñeko Gazteluko Plazako kioskoan, sindikatuak aurtengo Maiatzaren Lehenari begira egiten duen irakurketa aurkezteko –gutxieneko soldata eta pentsio propioak lortzeko borrokan oso fokatua–, eta hiriburuan zein Tuteran Langileen alde esloganarekin eginen dituen mobilizazioen berri emateko.

Nazioarteko testuingurua geroz eta korapilatsuagoa da. Kapitalaren logika planeta nahiz herritarren bizitza kolokan jartzen ari da, krisi ekologikoak, militarismoak, behartutako migrazio prozesu erraldoiek, indarkeria matxistak edota prekaritatearen hedapenak adierazten dutenez. Testuinguru honetan, are eta garrantzitsuagoa da Euskal Herriak, Nafarroak ahalik eta burujabetza handiena izatea, bizitza erdigunean jarriko duen eredu sozioekonomikoa eraikitzeko.

Azken urteotako borroka sozial eta sindikalei esker, agenda politikoan nafar langileontzat garrantzitsuak diren gaiak kokatu dira, hala nola, osasun sistema, zerbitzu publikoak, zaintza, etxebizitza, enplegua, pentsioak edota gutxieneko soldata. Hala ere, eztabaida hauek faltsuan ixteko arriskuaz ohartarazi behar da. Maria Txibite lehendakariaren gobernuari negoziatzen duguna aurrera eramateko determinazioa falta zaio. Izan ere, bere kontseilari batzuek soberan dute prepotentzia. Baina hori baino, adostasunetara iristeko borondatea beharko lukete izan. Txibite bere ardurapean dauden langileak mobilizatuak eta greban ditu. Bestalde, ez dauka beharrezkoa izanen litzatekeen ausardia langileak aintzat hartuko dituen Industria Lege bat egiteko. Eta, guztiz erabat arbuiagarria da hartu duen jarrera alderdikoia CENeko enpresarien, eta UGT eta CCOO sindikatuen interesak defendatzeko gutxieneko soldata propioaren eztabaidaren aurrean.

Hau dela eta, lantokietan, kalean nahiz instituzioetan burujabetzaren eta eraldaketa sozialaren alde presio egitearen beharra dago. Hiru dira gure lehentasunak: zerbitzu publikoak garatzea, industria politika berria abian jartzea eta herritar guztiei gutxieneko diru-sarrerak bermatzea. Politika publikoen sakoneko aldaketa beharrezkoa da, herritar guztiei osasuna, hezkuntza, zaintza eta etxebizitza bermatzeko. Nafarroan badago horretarako ahalmena: enpresariek eta errenta altuek dagozkien zergak ordaindu behar dituzte, herri honek behar dituen zerbitzu publikoak finantzatzeko.

Industria politikari dagokionez, hiru irizpidetan oinarritutako trantsizioaren alde egiten du LABek: planifikazioa, esku hartze publikoa (baita enpresen jabetzan ere) eta langileen parte hartzea. Ildo honetan, armagintzaren aldeko diskurtso enpresarial eta instituzionalak kritikatu behar dira. Nafarroako susperraldi industriala ezin da armagintzan oinarritu, militarismoak bizitzaren suntsipena, larrialdi ekologikoaren azkartzea eta murrizketa sozialak dakartzalako. Tamalgarria da UGTko Nafarroako idazkari nagusia den Lorenzo Rios horren alde azaldu izana, Nafarroako beharretik eta errealitatetik kanpo kokatzen da. Nafarroak lidergoa hartu behar du trantsizio ekosozialean, hortik etorriko da gure herrialdeko industriaren etorkizuna.

Hirugarrenik, herritar guztiei oinarrizko diru-sarrera duinak bermatzeko eta aldagai desberdinen araberako arrakalak murrizteko bi neurri egiturazkoak daude. Nafarroan gutxieneko soldata eta pentsio propioak ezartzea ezinbestekoa da, hemen bizitzeko diru-sarrera handiagoak behar direlako. Baina gainera, autogobernuaren ikuspegitik garrantzia handiko helburuak dira. Bertako herritarrei oinarrizko bizi baldintzak bermatzeko gai ez dena autogobernu mugatua da.

Jakina denez, gutxieneko soldata eta pentsio propioak finkatzeko ekimenak abian dira. Horien artean, gutxieneko soldataren eskumena Nafarroarako ekartzeko sinadura bilketa. Gutxieneko soldata finkatuko lukeen lanbidearteko akordioari dagokionez, berriz, CENeko enpresariek, eta UGT eta CCOO sindikatuek uko egin diote lanbidearteko akordio bat negoziatzeari. Posible eta legala da, baina ez dute horretarako borondaterik. CEN patronalaren jarrera onartezina da. Alde batetik, babes instituzionala jasotzen du, diru publikoa jasotzen du, onura fiskalak jasotzen ditu, ordezkaritza instituzionala bereganatzen du. Baina beste alde batetik, muzin egiten dio fede onez negoziatzeko betebeharrari, bai gutxieneko soldatari dagokionez, baita blokeatuta dauden hitzarmenei dagokionez ere. Jendartearen eta instituzio publikoen baliabideez baliatu bai, baina dagokion betebeharrari muzin egitea, bizkarroi bat bezala jokatzea da. UGT eta CCOO sindikatuek ez dakite non sartu.

CEN, UGT eta CCOO ezezkoaren aurrean esku hartzea eskatzen diogu Txibiteren gobernuari: CEN onura ugari jasotzen ditu instituzio publikoengandik. Bada, hauxe eskatzen diogu Nafarroako Gobernuari: baldintzatu dezala CENi ematen dio babesa. Esan diezaiotela, argi eta garbi, negoziazio mahaian eseri ezean CENi babes politiko, instituzional eta materiala kenduko diotela.

Azken asteko mobilizazioetan egin bezala, Maiatzaren Lehenean ere mezu argia helaraziko LABek hala Patronalari nola instituzioei: izan akordio interprofesional baten bidez, izan lege bidez, ez dugu etsiko gutxieneko soldata propio eta duina ezarri arte. Goizago ala beranduago, negoziazio mahaia eratzeari CENeko enpresariek, UGT eta CCOO sindikatuek ezarritako betoa gainditu egingo dugu.

Aurtengo Maiatzaren Leheneko LABen mobilizazioak Nafarroa Garaian

• Iruñea, 12:00etan Gazteluko plazatik.

• Tutera, 12:30ean Foruen plazatik.

Jarrera matxista, arrazista eta antisindikal larriak hauteman ditu LABek Osalanen formakuntza saioetan

LABek salatu du, Osalanek azpikontratatutako enpresa batek azalpen matxista, arrazista eta antisindikalak eman zituela formakuntza saio batean. Gaia argitu eta erantzukizunak eskatu beharrean, Osalan gertaturikoa ezkutatzen saiatu da.

Osalanek eskaintzen dituen prestakuntza saioen baitan gertatutakoa ezagutzera eman du LABek. Formazio saio batzuetan, formatzailearen aldetik aipu matxista, xenofobo eta antisindikalak jaso zituzten bertan ziren ordezkari sindikalek. Osalanetik, LABek eskutik gertaeraren berri izatean ikerketa abiatu beharrean, gertatutakoa ezkutatzen saiatu direla ere salatzen du sindikatuak.

Duela hilabete batzuk, joan zen azaroan, LABen bi prebentzio ordezkari formakuntzaren 2. atal ofiziala jasotzera joan ziren Basauriko formakuntza zentro batera, Osalanek azpikontratatutakoa. Saio hartan 18 delegatu zeuden guztira.

Kurtsoa jasotzen ari zirela, irakasleak komentario matxista, xenofobo eta antisindikalak egin zituen, bata bestearen atzetik. Hain agerikoa eta onartezina izanik egoera, LABeko ordezkarietako batek altxatu eta alde egin zuen.

LABen beste ordezkariak amaiera arte eutsi zion, beste sindikatu batzuetako delegatuekin batera, eta formazioa amaitu orduko sindikatuko arduradunekin harremanetan jarri zen gertatutakoaren berri emateko. Bi ordezkariak bat etorri ziren bizi izandakoa salatzerakoan.

LABen lan osasunerako idazkaritza Osalanekin harremanetan jarri zen egoeraren berri emateko.

Abenduaren erdialdean LABek gaia ikertzeko eskaria egin zuen Osalango formakuntza batzordean. Halako formazio saioetan asebetetze inkestak pasatzen zaizkie partaideei. Handik hilabetera, hurrengo formakuntza batzordean aurkeztu zituen Osalanek aipatu inkestak, formakuntzaz arduratu zen enpresak helarazitakoak. Dena ongi joan zela adierazten zuten emaitzek eta Osalanek ontzat eman zituen, are gehiago, arduradunek gehitu zuten, “agian LABeko ordezkariak beste batzuk baino sentiberagoak izan zitezkeela gai jakin batzuekiko”. Emaitza haiek LABen salaketarako argudioak isilarazten zituzten, eta Confebasken aldetik kritika gogorrak jaso zituen sindikatuak.

Sindikatutik Osalani kritika egin zitzaion, salaketa sindikalak aintzat hartu ez eta enpresa formatzailearen lekukotza bere horretan ontzat emateagatik. Inkesten emaitza ez zetorren bat delegatuek bizi izandakoarekin. Osalanek egin ez zuena LABek egin zuen, ikertzen jarraitu zuen, eta ordezkari sindikalen eskutik ziurtatu zuen aurkeztutako astebetze inkestak ez zirela egiazkoak. Ez zen galdetegirik pasatu.

Kurtsoan izandako gehiegikeriak bistan geratu dira hala. Berriki -kurtsoa pasatu eta 3 hilabetera- Osalanetik eskaria jaso dute ordezkari sindikalek, inkestak bete ditzaten.

LABetik salatzen dugu Osalanek ordezkari sindikalen eta sindikatuko arduradunen hitza aintzat hartu ez izana, kontrakoa, sinesgarritasuna ukatu die eta enpresa pribatu batek egindako dokumentu faltsuak ontzat eman ditu.

Salatzen dugu, halaber, Jaurlaritzak, Osalanen bitartez, lan osasuna kudeatzeko duen modua. Lan osasunari ez zaio behar duen arreta eta trataera ematen, ezta formakuntza eta prebentzioari dagokionean ere. Bizi dugun istripu tasa eta laneko gaitzen indize onargaitzak lotura zuzena du horrekin.

LABek delegatuen formakuntzaren publifikazioa eskatzen du, izan daitezela Osalango teknikariak formakuntza hori ematen dutenak, Nafarroan egiten den modura.

Hori egiten den bitartean, LABek formakuntza enpresetako batzuen hautaketa egingo du, eta LABen delegatuak hitzartutako horitara bideratuko ditu.

Osalanek eginiko kudeaketa traketsak erantzunkizun politikoa dauka. Diru publikoa kontrolik gabe banatzen ari dira euren lana ongi egin ez eta gainera dokumentuak faltsutzen dituzten enpresekin, eta hau gutxi balitz, delegatuen oinarrizko eskubideak zapaltzen dira.

ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiru Nafarroarako gutxieneko soldataren alde CENen, UGTen eta CCOOen aurrean mobilizatu dira

ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiru sindikatuek salatu dute CEN, UGT eta CCOOek uko egin diotela Nafarroarako gutxieneko soldata negoziatzeari, nahiz eta milaka langileren bizi-baldintzak hobetzea ekarriko lukeen, eta milaka sinadura biltzen hasiko dira gutxieneko soldata propioaren alde.

Nafarroako gutxieneko soldatak bereziki eragingo lieke zerbitzuen sektorean lan egiten duten emakumeei, pertsona migratuei, ezgaitasunen bat duten pertsonei eta gazteei, hauetatik gehienek, estatu mailako hitzarmen kolektiboa dute gainera, edo hitzarmenik gabe daude.

Baina CENek, UGTk eta CCOOk esan dute ez daudela prest akordio interporesionala egiteko Nafarroan Estatukoa gaindituko duen gutxieneko soldata finkatzeko, eta eztabaida elkarrizketa sozialera eraman dute. Horrek agerian uzten du, beste behin ere, elkarrizketa sozialaren barruko akordioen edukia erosoa dela patronalarentzat eta txarra langile klasearentzat.

UGTk eta CCOOk patronalarekin duten aliantzak Nafarroako gizarte osoari kalte egiten diola ere salatu dute. UGT eta CCOO Nafarroan gutxieneko soldata negoziatzeko prest ez egotea langile klasearen interesen aurkako erabakia da. Are ulertezinagoa da UGTren eta CCOOren ezezkoa, kontuan hartuta EAEen gai hau bera negoziatzeko prest daudelako. Hau da, UGTk eta CCOOk gutxieneko soldata hobetzeko borondatea dute EAEn, baina ez Nafarroan.

Nafarroako Gobernuak patronalarekin, UGTrekin eta CCOOekin duen konplizitateari dagokionez, salatu dute Maria Txibite presidentea patronalaren interesekin lerrokatu izana eta Nafarroarentzako gutxieneko soldata propioren aldeko ekimena sustatu duten sindikatuekin biltzeari uko egin izana.

Egoera honen aurrean, ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiru sindikatuek mobilizazioaren alde egin dute, Nafarroarako gutxieneko soldata baten negoziazioa behartzeko. Horren erakusgarri da CEN patronalaren egoitzatik abiatu den gaurko manifestazioa eta datozen hilabeteetan bilduko dituzten milaka sinadurak. ELAk, LABek, ESK-k, Steilasek, Etxaldek eta Hiruk sinadura bilketa bat jarriko dute abian datozen hilabeteetan, Nafarroako Parlamentuan ordezkaritza duten alderdiek gutxieneko soldataren aldarrikapena bere egin dezaten.

15 langileren kaleratzearekin, akordiorik gabe amaitu da Ekide enpresako kontsulta epea

Gaur amaitzen da Arrasateko Ekide enpresako EEE negoziatzeko epea. Enpresak jakitera eman duenez, 15 langile kaleratuko ditu, besteak beste, ekonomia, antolaketa eta ekoizpen arrazoiengatik.

Ekideko 15 langileri eragingo zien EEE bat aurkeztu zela jakinarazi zitzaionetik, enpresak hartutako aldebakarreko erabaki horren aurka agertu zen LAB. Lehen momentutik, EEE erretiratzeko eta kaltetuen zerrenda “boluntarioez” osatzeko prozesu bat abiatzera gonbidatu zuen.

Argi geratu da enpresak ez duela inoiz ezer negoziatzeko borondaterik erakutsi, eta lege-eskakizunak betetzera mugatu da.

Aipagarria da langileen bi ordezkari kaleratu dituztela, enpresa batzordea indargabetzeko ahalegin betean.

Gauzak horrela, LABek ez ditu kaleratzeak onartuko eta horien aurka eta enpresaren etorkizunaren alde borrokan jarraituko du.

“Nazioa gara. Euskal langileak gara”, Aberri Eguneko adierazpena

Jarraian irakur dezakezue LAB sindikatuaren 2025eko Aberri Egunerako adierazpena:

Klase berekoak izatea da munduko gainontzeko langileekin lotzen gaituena. Eta euskal nazioko kide izateak egiten gaitu euskal langile. Oinarrizko bi ideia hauen arabera eratu da euskal sindikalismoa; munduko gainontzeko langileekin solidarioa; Euskal Herriaren askapen nazional eta sozialarekin konprometitua.

Euskal sindikalismoa, egun, estatuekiko arras desberdinak diren koordenadetan aritzen da. Estatu frantses eta espainiarrean sindikatu gehienak politikoki asimilatuak izan diren bitartean, Euskal Herrian burujabetzaren eta eraldaketa sozialaren aldeko langile sektore zabalak daude. Sindikalismo independentistaren ardura da aspirazio horiek egikaritzeko estrategia eraginkorra garatzea.

Nazioarteko testuingurua geroz eta korapilatsuagoa da. Kapitalaren logika planeta nahiz herritarren bizitza kolokan jartzen ari da. Hala erakusten digu krisi anizkoitzak (ekologikoa, energetikoa, sozioekonomikoa), militarismoren gorakadak, gerra komertzialek, behartutako migrazio prozesu erraldoiek, indarkeria matxistak edota prekarietatearen hedapenak.

Testuinguru honetan, are eta garrantzitsuagoa da Euskal Herriak ahalik eta burujabetza handiena izatea. Errepublika independente bat behar dugu, gainontzeko herriekin parez pare, datozen hamarkadetako erronka global itzelei aurre egiteko. Nahi ez ditugun erabakiak gure izenean har ez daitezen bermatzeko. Norabide erabat ezberdina behar duen mundu honetan gure alea ereiteko. Gerra ez, baizik eta bakea sustatzeko. Harrera herri izateko. Euskal Herria izateko.

Euskal Herriaren nazio aitortzan eta erabaki ahalmenean urrats berriak emateko aukera dugu parez pare. Ipar Euskal Herrian, Euskal Hirigune Elkargoak baino eskumen handiagoak izango lituzkeen egitura administratibo baten aldeko jarrerak indartzen ari dira. Ikuspegi sindikaletik, hiru herrialde hauetan negoziazio kolektiborako esparru propioa eratzeko proposamen zehatza jarri dugu mahai gainean.

Hego Euskal Herrian, berriz, egungo marko juridiko-politikoak gainditzeko baldintza berriak sortzen ari dira, sortzen lagundu dugu. Hamar urte bete dira Nafarroan aldaketa instituzionala egin zenetik; abertzaletasunaren aurkako apartheida gaindituta, burujabetzan eta eraldaketa sozialean urrats berriak emateko tenorea da. Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE), aldiz, berriz ere zabalik da estatus juridiko-politikoaren inguruko eztabaida; eztabaida hori behingoz bururaino eramateko unea da.

Sindikalismo independentistaren ikuspegitik, hiru dira erronka nagusienak: (Hego) Euskal Herriaren nazio izaera aitortzea; erabakitzeko eskubidearen formulazioa zehaztea; eta ahalik eta autogobernu mailarik handiena lortzea, Lan Harremanetarako eta Babes Sozialerako Euskal Esparrua eratzeko eskuduntza berriak eskuratuz.

Aipatutako erronkak ez dira nolanahikoak; azken mende erdiko borrokaldi politiko eta sindikalaren ardatz izan dira. Eta, horiek eskuratzeko, ezkerretik eta inde pendentismotik, eremu sozial eta sindikaletik, badugu zer egina. Iniziatibaz jokatu behar dugu; indar harremanak hobetzeko baldintzak sortzeko lan egin behar dugu.

Euskal Herriaren aitortza nazionala eta erabakitzeko eskubidea aldarrikatzeko iniziatibak indartzeko tenorea da, Aberri Egunarekin hasi eta ekainaren 7rako Gure Esku Dagok deitutako mobilizazio nazionaleraino. Nazio aitortza eta erabakitzeko eskubidea behar dugu, Euskal Herria bizi dadin, euskal herritarrok aske izan gaitezen, euskaraz bizi ahal izan dezagun. Nazio aitortza eta era bakitzeko eskubidea behar dugu, euskal langileon lan eta bizi baldintzak duintzeko bitartekoak izan ditzagun; eredu sozioekonomiko berri baterako trantsizio feminista eta ekosozialista abian jar dezagun.

Bigarrenik, Lan Harremanetarako eta Babes Sozialerako Euskal Esparrua eratzeko lan egin behar dugu. Izan da aurrerapenik azkeneko urte hauetan: borrokaren bidez negoziazio kolektiboaren estaldura maila hobetzea lortu dugu; bertako hitzarmenek lehentasuna izan dezaten lege aldaketa behartu dugu eta abian dira eremu berrietan bertako hitzarmenak sortzeko ekimenak; langile publikoen soldata eta lan baldintzak bertan erabakitzeko eskubidea aldarrikapen eta mobilizazioen erdigunean kokatu dugu; etxeko langileen negoziazio kolektiboaren alde borrokatu dugu; pentsioak KPIaren arabera eguneratzea lortu eta gutxieneko pentsioa ezartzeko lanean ari gara; Greba Feminista Orokorrarekin zaintzarako eskubide unibertsala aldarrikatu dugu.

Berriki, gutxieneko soldata propio eta duina ezartzeko iniziatiba sindikal bikoitza abian jarri dugu. Batetik, lanbidearteko akordio baterako proposamena egin dugu, eta, jakina denez, patronalak uko egin dio, gaur-gaurkoz, negoziazio mahaian esertzeari. Bestetik, Eusko Jaularitzak eta Nafarroako Gobernuak gutxieneko soldata ezartzeko eskumena izan dezaten herri ekimen legegilea sustatu dugu. Bide batetik nahiz bestetik, gutxieneko soldata propio eta duina eskuratzeko determinazio irmoa dugu, milaka euskal langileren bizi baldintzak hobetzeaz gain, Lan Harremanetarako Euskal Esparrua zabaltzeko urrats garrantzitsua litzatekeelako.

Laburbilduz, LABen ustez sindikalismo independentistak burujabetza maila handiagoa izango duen marko berri baterako aukerak sortzen lagundu behar du, eta, era berean, sortzen diren aukerak baliatu egin behar ditu langileen interesekoak diren gaietan aurrerapenak lortzeko, baita langileen artean gure bizi baldintzen gainean erabaki ahalmena handitzeak dituen onuren gaineko pedagogia egiteko ere. Hauxe da 2025eko Aberri Egunaren harira LABek berresten duen konpromisoa.

UDALHITZ mahaia eratzea lortu da, negoziazioari ekiteko berme nahiko lortuta

15 urteren buruan, langileekiko arduraz eta begirunez joka dezala eskatzen dio LABek EUDELi. Izan ere, bada sasoia Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako udal erakundeetan ezinbesteko erreferentzia den UDALHITZ marko arautzailea berritzeko.

2024ko urriaren 16an LAB EUDELekin batzartu zenetik ia 6 hilabete igaro dira. Denbora mordoa galdu bada ere, azkenean, negoziazio-mahaia irekitzea lortu da. Horretarako, Tokiko Erakundeen Lan Harremanetarako esparru sektoriala eratzeko Protokoloa sinatu dute EUDELek eta lau sindikatuek, aipaturiko protokoloak funtsezko eduki batzuk bermatuko dituelakoan. Protokolo horretan LABentzat beharrezkoak ziren konpromiso batzuk adostea lortu da, berme gehiago emango dizkiotenak EUDELekin egingo den negoziazioari.

Arestian adierazi duen moduan, lanean hastearen aldeko apustua egiten du LABek, benetan bermarazi dadin, UDALHITZ mahaian bertan, EUDELen negoziaziorako borondate politikoa.

LABek argi du UDALHITZ ezinbesteko erreferentzia-markoa dela EAEko toki-administrazioan. Hori dela-eta, LABek arduraz eta irmotasunez helduko dio negoziaketari. Honako hau adierazi die EUDELen ordezkari politikoei eta gainerako sindikatuei: ezin da denbora gehiagorik galdu, eta, ahalik eta lasterren, negoziatzeari heldu behar zaio.

LABentzat toki-administrazioko negoziazio-marko propio eta integralaren aitortza, pribatizazioen aurkako borroka, gazteberritze-planak eta hizkuntza-normalizazioa, besteak beste, epe labur-laburrean jorratu beharreko ildoak dira.

Beraz, LABek anbizioz jokatuko du, inolako zalantzarik gabe. Negoziazioan parte hartuko du, zerbitzu publikoak zein langileen eskubideak bermatuko dituen hitzarmenik onena lortzeko asmoz.

Beste aldetik, LABek gogorazi nahi du ELA sindikatuak mahaitik altxatzea erabaki zuela urtarrilaren 22an, eta, une hartan, erabateko desadostasuna adierazi zuela. Are gehiago, arduragabekeria larritzat jo zuen ELAk negoziazioa aldebakarrekoz eragoztea, udal langile guztion kaltetan ari baitzen. ELAk exijituriko “aurretiazko ezinbesteko baldintzak” LABentzat negoziatu eta adostu beharreko gai nagusiak ziren, hau da, ez zuten zertan oztopatu mahaiaren irekiera.

LABek salatu nahi du, beste behin ere, ELA sindikatuak atzoko bileran mahaia osatzeko jarri zituen oztopoak, ez hankarik ez bururik ez zutenak, mahaia eguneratuta ez zeuden datuekin osatzea inposatu nahi baitzuen. LABentzat garrantzizkoena mahaia osatzea eta negoziatzen hastea zenez, arduragatik aurrera jarraitzea erabaki zuen, baina argi eta irmo adieraziz ELAk planteatutakoarekin aurkako iritzia, jarrera honen kontrako ekimen judiziala martxan jartzea baztertu gabe.

Segurtasun juridikoa emango duen lege-babes berria eskatzen du LABek euskararentzat

LABek irmoki salatzen du Udal Legea garatzen duen dekretuaren aurka Espainiako Auzitegi Gorenak hartutako erabakia. EAEko Auzitegi Nagusiaren eta Auzitegi Gorenaren aurkako ebazpenen kateaketak hankaz gora jartzen dituzte udal administrazioetan euskararen erabilera normalizatu ahal izateko hamarkadetako lana eta ahaleginak. Udal Lege berriak eta hura garatzen duten dekretuek udalei euskaraz bizi eta lan egin ahal izateko eskumena eman nahi zieten, baina eskubide hori errotik moztu nahi dute epaitegiek. Epai hauek babesgabe uzten dituzte udalak euskara normalizatzeko. Beste behin, epaitegiek gazteleraren hegemonia babestu eta euskara mendekotasunera zigortzen dute.

Era berean, Eusko Jaurlaritzaren arduragabekeria salatu beharra dugu, EAEko Auzitegi Nagusiaren epaiari helegitea jartzeko epea iraungitzen uzteagatik.

Bistan da, lege-babes egokirik ezean, ezinezkoa izango dela euskararen normalizazio osoa erdiestea udal administrazioan. Horregatik, LABetik exijitzen dugu egun legediak helburu horrekin aldatzea, euskararen normalizazio-prozesuari segurtasun juridikoa eskaintzeko, eta, horrekin batera, epaitegien etengabeko injerentziaren aurrean euste-horma osatzeko. Administrazioan euskararen normalizazio osoa erdiesteko araubide egokia onartzea beharrezkoa da, eta horretarako deia egiten die LABek alderdi politikoei eta instituzioei. Halakorik ez dagoen bitartean, administrazioaren euskalduntzeak epaitegien jopuntuan egoten jarraituko du. Horregatik, segurtasun juridikoa emango duen lege-babes berria onartzea premiazkoa da.

LABek bat egiten du Udal Legearen aurkako epaiari erantzuteko deituko diren mobilizazioekin.

Hezkuntzak negoziatzeko aukerarik gabeko proposamena egin izana eta sindikatuoi hura sinatzeko eskatu izana deitoratzen du LABek

Herenegun Hezkuntza Sailak idatzizko proposamena aurkeztearekin batera, hura sinatzeko mahaia deitu zuen gaurko. Atzo sindikatuok ezezkoa eman eta greba ziklo berria iragarri ondoren, mahaia bertan behera utzi du Hezkuntzak.

Urtarriletik abiatutako greba ziklo arrakastatsuak Hezkuntza Sailak urratsak ematera behartu dute azken hilabeteetan. Sindikatu deitzaileok idatzizko proposamen berria jaso dugu Hezkuntzaren aldetik, eta egon, badaude aurrera urratsak, baina negoziaziorako mahairik ez deitu izana salatzen du LABek, izan ere, sindikatuekin bildu, negoziatu eta akordioetara iristeko aukera galdu du Pedrosaren sailak.

Egindako greba eta mobilizazioei esker hezkuntzaren proposamenean hainbat neurri eta baliabide jasotzea lortu dugu, LABen aburuz, hezkuntza publikoa indartzeko eta kalitatea hobetzeko behar beharrezkoak direnak. Aniztasunari erantzuteko aholkulari eta orientatzaileen gehikuntza edota euskara indartzeko baliabide eta Hizkuntza Proiektuetarako figura berria, esaterako. Bestalde, erretiro adina aurreratzea lortu da. Izan ere, 18 hilabetez aurreratzeko aukera jasotzen da 60tik erretiro adinera bitarteko jardunaldi murriztuak pilatuz. Denbora tarte horretan, urte eta hiru hilabetez zuzenean etxera joan ahalko dute irakasleek, eta gainerako hiru hilabeteetan zuzeneko arretarako eskolarik eman beharrik ez dute izango. Horrez gain, halaber, enplegua egonkortuko da, LABek 2023ko ekainaren 1ean sinatutako akordio laboralean sinatutakoari esker. Izan ere, bitartekotasuna %5etik behera kokatuko da, eta oposaketa eredua negoziatzeko aukera jasoko da.

Horiek izanik ere lorpenak, diogun bezala ezinbestekoak, LABentzat ez dira nahikoa. Euskara indartzeko figura berrien kopuruetan zehaztasunak falta dira eta horiek esleitzeko irizpideak ere ez dira zehazten; gainera, gero eta zaurgarritasun handiagoa duen Oinarrizko Lanbide Heziketarako ez du baliabide espezifikorik jasotzen eta egun ikastetxeek bizi duten errealitateari ez diete bere osotasunean erantzuten. Izan ere, LABentzat ezinbestekoak dira aniztasunari erantzuteko eta hezkidetzarako baliabide gehiago eta neurri zehatzak.

Halaber, martxoaren 24an proposatutako aurreakordiotik azken honetara zenbait neurritan atzerapausoak egon izana ere salatzen du sindikatuak: irakasle guztientzat %6ko soldata igoera proposatzetik %4koa proposatzera igaro da, eta ez guztientzat, eta udako kobraketen erredakzioa okertu da.

Beraz, hezkuntza publikoa indartu eta eskaintzen duen zerbitzuaren kalitatea hobetze bidean, herri honek dituen erronkei erantzungo dioten neurri eta baliabideak lortu arte borrokan jarraituko du LABek. Proposamen berriari ekarpenak egingo dizkio, eta Hezkuntza Sailari dei egiten dio, eztabaidatu eta negoziatu ditzala, jarrera aldaketa batekin.

LABek hezkuntza publikoan duen indarra -zenbait kolektibotan lehen indarra- baliatuko du, hezkuntza sistemak behar dituen baliabideak lortu arte.

Sindikalismo ekosozialistarako proposamena aurkeztu du LABek

LABek hipotesi batean oinarrituta egin du bidea: posible da energiaren eta materialen kontsumoan desaztea eta langile sektore zabalentzat bizi baldintza onak eraikitzea, baina, horretarako, planifikazioa, jabetza publikoa eta langileen parte hartzea oinarri, merkatuak gidatuta garatu nahi den trantsizio eredua disputatzea beharrezkoa da.

Krisi ekologikoak bere hausnarketan eta praxi ekosozialistan sakontzera behartzen du euskal sindikalismoa, eta erronka horri heldu dio LABek. Lan horretan murgildu da azken urteotan sindikatua, eta, orain, trantsizio ekosozialera egokitutako bere ekintza soziosindikala lurreratu nahi du. Norabide horretan, sindikalismo ekosozialistarako duen proposamena aurkeztu du gaur Bilbon, trantsizio ekosozialarekin konprometitutako hainbat norbanako eta eragileren aurrean; azken horien artean, Jauzi Ekosoziala, Subflubialari Ez, Bilgune Feminista, Kapitalari planto eta Ekopol.

Honakoa da LABen hipotesia: posible da energiaren eta materialen kontsumoan desaztea eta langile sektore zabalentzat bizi baldintza onak eraikitzea. Horretarako, baina, langileek trantsizio eredua disputatu behar dute, egun merkatu mekanismoek gidatua, desorekatua, ez nahikoa eta injustua dena.

Hipotesi hori oinarri, otsailean, Biltzar Arteko Batzarrean bizi dugun egoeraren diagnostikoa egin, eta krisi ekologikoa, horrek sisteman duen eragina eta enpresen zein gobernuen erantzunak aztertu zituzten LABeko 500 kidek, baita sindikalismo ekosozialistatik egoerari nola erantzun hausnartu ere. Ariketa horren ondoren, LABek bere proposamen ideologikoa zehaztu du, eta lan ildo nagusiak identifikatu.

Honako hauek dira LABen sindikalismo ekosozialista gurutzatuko duten baieztapen nagusiak:

  • Egungo eta etorkizuneko gatazka politiko, sozial eta sindikal guztiak larrialdi ekologikoak zeharkatuko ditu, eta, beraz, ekintza soziosindikalean begirada ekosozialista berezkoa bihurtu behar da.
  • Planifikazioa, langileon parte-hartzea eta jabetza publikoa. Horiek dira trantsizioa langileon interesen alde egingo dela bermatuko duten aldagai nagusiak.
  • Gaurdanik jakin dezakegu zein diren eraldatu beharreko sektoreak. Horietan ekintza sindikala garatzeko gakoak izango dira: gatazkei aurre hartzea, trantsizio ekologikoa aintzat hartuz epe luzeko plangintza eta proposamenak egitea, betiere borrokak aktibatuz, langileen eskubideak bermatuz eta langileen protagonismoa bultzatuz.
  • Patronalak murrizketak, kaleratzeak edo itxierak planteatzen dituenean, borrokak ikuspegi ekosozialarekin aktibatuko ditu LABek. Enpresaren ardura adieraziko du (baita instituzioena ere), eraldaketa produktiborako proposamenak aldarrikatu edota propioak garatuko ditu. Proposamen horietan langileon enplegu eskubidea aldarrikatuko du.
  • Sektore guztietan negoziazio kolektiboa ikuspegi ekologistaz bustiko du. Zentzu horretan, lan osasuna, mugikortasuna, isurpenen zein energiaren eta materialen erabileraren diagnostikoa eta ekoizpenaren eraldaketari heltzeko eztabaida-esparruen sorrera borrokatuko ditu nagusiki.
  • Barne kulturan eta antolaketan erabakiak hartuko ditu LABek, trantsizio ekosozialistarako tresna eraginkorragoa izateko bidean.

Hausnarketa honen bidez, LABek bere burua prestatu nahi du indar gehien duen eremutik eragiteko; lan zentroetatik, hain zuzen.

Borroka ekologistarekin sindikatuaren izaera propiotik bat egitea da LABek bere buruari jarri dion erronka: batetik, tokiko gatazka eta borroka ekologistetan begirada soziosindikalarekin arituz; eta, bestetik, gatazka sindikalak lurraldean ere trantsizio ekosozialaren ikuspegitik landuz.

Halaber, eraldaketa ekosozial justuaren aldeko aliantza sakon eta landuen aldeko konpromisoa berresten du LABek, euskal langileon lan eta bizi baldintza duinak bermatzuko dituen trantsizio ekosozial justua, hain zuzen ere.

Hemen duzue proposamena osorik, irakurgai: