2025-12-20
Blog Page 47

LABek sindikalismo antirrazistarantz urratsak egiten jarraitzen du

Larunbatean LABek bigarren topaketa antirrazista nazionala egin zuen Irunen, Arrazakeria globalaren aurrean, ekintza sindikal antirrazista! Lelopean. Lehenengoa Durangon egin zuen, 2021ean.

Euskal Herriko sektore eta lurralde desberdinetatik iritsitako dozenaka langile migratu eta/edo arrazializatuk parte hartu zuten, erantzukizun eta funtzio desberdinak dituztenak. Horiez gain, bertan izan ziren, besteak beste, Igor Arroyo koordinatzaile orokorra, Oihana Lopetegi Ekintza Sindikaleko eta Negoziazio Kolektiboko arduraduna eta Izaskun Garcia Antolakuntza arduraduna.

Jardunaldiak metodologia parte hartzaile baten aldeko apustua egin zuen, zeinetan langileek ahotsek eta bizipenek protagonismoa izan zuten.

Arrazakeriaren aurkako ekintza sindikaleko hainbat ahots bildu zituen mahai ingurua izan zen goizeko une nagusia,elkarri entzuteko eta elkarrengandik ikasteko gune kolektiboa. Erica Velázquez, Daniela Olteanu, Rachid Kaddouri, Yolanda Hurtado Rodriguez eta Rosa Emelda García Canales aritu ziren hizlari, sektore desberdinetako langile eta delegatu migratu eta/edo arrazializatuak: ostalaritza, nekazaritza eta abeltzaintza, etxeko langileen atal sindikala… Eurek bizi izandako prozesuetatik ateratako irakaspenak partekatu zituzten prozesu horietan giltzarriak izan diren elementuak identifikatu, izan zituzten mugak saihesteko, izan arrazakeriaren aurkako praxi sindikala indartzeko.

Administrazio-egoeragatik eskubideen urraketa eta babesgabetasuna, antolatzeko ezintasuna edo mugak, txandakatzea eta behin-behinekotasuna, patronalarentzako kaleratze irregularrak eta merkeak, eskubideen jakintzarik eza, isolamendua, mehatxuak eta xantaiak… Askotan errepikatu zituzten hizlariek halakoak. Elementu horiek, askotan, aldaketarako motore gisa funtzionatu dute, hala ere, elkarguneak topatzeko, elkarri laguntzeko, antolakuntzarako jauzia egiteko, beldurrari eta bakardadeari aurre egiteko…

Gai horiek nola funtzionatzen duten identifikatzea eta lankideengana iristeko moduak aurkitzea da erronka nagusietako bat ekintza sindikal antirrazista eraginkorra eraikitzeko, kide horien errealitateetatik abiatuta. Ericak azpimarratzen zuen bezala, “jendearengana iritsi behar dugu, argiak izan, daukaguna eta nahi duguna mahai gainean jarri…”

Duintasuna ere mahai gainean izan zen. Daniela, Floretteko langilea, lurra lantzearen harrotasunaz mintzatu zen. Txikitatik egin du hori Errumanian, non bere jostailu bakarra lurra eta harri batzuk ziren, kontatu zuenez. Eta irmoa izan zen: “Janaria mahaian jartzen duzuenean, gogoratu elikagai hori gure eskuetatik atera dela”. Baratzeetan eta negutegietan, kasu honetan Nafarroako Erriberan, dauden lagun asko eta askorenak izan ohi dira esku horiek, sarritan. Hain justu, autobus bat antolatu zuten larunbateko topaketara iristeko horietako kide batzuek. Antolatu ondoren, ordura arte lortu gabeko ordezkaritza lortu du LABek han, sindikalizatu gabea zen sektore batean.

Yolandak eta Emeldak nabarmendutako beste elementuetako bat izan zen batzarraren garrantzia, etxeko eta zaintzako langileak elkartzeko, elkar zaintzeko eta antolatzeko. Batzarra, etxeko eta zaintzako langileak elkartzeko, elkar zaintzeko eta antolatzeko gune gisa. Izan ere, haien sektorean horretarako dauden zailtasunez hitz egin zuten. Etxeko langile egoiliarren lana kartzelan egotearekin parekatu zuten. Hala ere, behartutako egoera horretatik atera, eta sektore feminizatu eta prekarizatu hori zeharkatzen duten diskriminazioen eta indarkerien aurka borrokatzearen beharra aldarrikatu zuten.

Izan ere, batasuna eta antolaketa gakoak dira kasu guztietan. Hala azpimarratu zuen Rachidek, Azkoiengo Huertas de Peraltako prozesua barru-barrutik bizi izan duen langileetako batek. Langile migratuek eta/edo arrazializatuek, LABen antolatuta, sustatutako lehenengo borroketako bat izan zen Azkoiengoa, eta horretatik asko ikasi zuen sindikatuak. Igor Arroyok azpimarratu moduan, 70eko hamarkadako irudiak ekarri zituen gogora borroka hark, errepresio gogorrei aurre eginez langileek piketeetan euren gorputza jartzen zuten borrokaldiak; kolektiboaren zentzua gailentzen den borrokaldi horietako bat, galtzen joan den zentzu hori, edo, hobe esanda, langile klaseari erauzten joan zaion hori.

Irakaspenak asko dira, eta luzea da, halaber, egin beharreko bidea. Topaketan egindako lantaldeek aukera eman zuten proposamen zehatzetan sakontzeko, ekintza sindikalari begira eta lan arrazakeriari aurre egiteko. LABeko langile migratu eta/edo arrazializatuen sarea ehuntzearen garrantziaz, pertsona migratuen eta/edo arrazializatuen etxebizitza eskubideaz eta pribilegioak deseraikitzeaz ere aritu ziren, besteak beste.

LABek sindikalismo antirrazista ehuntzen jarraitzen du, ilusioz eta borondate politikoz. Larunbat goiza modu ezin hobean itxi zen, Irungo Mosku plazako txoko batean hainbat lagunek mimoz prestatu zuten luntx zainduarekin. Topa egin zuten parte hartzaileek, topo egin izanagatik, elkar ezagutzeko aukeragatik, espazioa eta denbora elkarri oparitzeagatik eta arrazakeriaren aurkako LAB hau eraikitzen jarraitzeagatik.

Gora LAB eta gora LAB antirrazista!

Lanbide-arteko Gutxieneko Soldata eta hark hainbat esparrutan izan dezakeen eragina aztertuko dute Bilbon

Lanbide-arteko Gutxieneko Soldata propioak Euskal Herriko jendarten gero eta babes handiagoa du. Patronalek, ordea, eztabaida politiko, ekonomiko eta sozial horri bidea itxi nahi diote. Bide hori urratzea, ordea, beharrezkoa da Euskal Herrian bizi eta lan egiten dutenentzat. Horregatik, Ipar Hegoa eta Manu Robles-Arangiz fundazioek mintegi bat antolatu dute, soldata propioa jorratuko duena hainbat ikuspegitatik.

Mintegia maiatzaren 16an izango da, ostiralarekin, 9:00etatik 14:30era, Bilboko EHUko Bizkaia Aretoan. Honako hiru atal hauek izango ditu jardunaldiak:

  • Lehen atalean, testuingurua izango da abiapuntu. Horretarako, alde batetik, nazioarteko egoeraren konparaketa egingo da; bestetik, gurean, Euskal Herrian, bide juridiko eta politikoak aztertuko dira. Eta, azkenik, Lanbide-arteko Gutxieneko Soldata propioa burujabetzarako tresna eraginkorra dela frogatuko da. Gai horietanhonako hizlari hauek sakonduko dute: Isidro Esnaola, Iñaki Lasagabaster, Endika Alabort, Jone Etxeberria eta Jule Goikoetxea.

Lanbide-arteko Gutxieneko Soldata propioa lortzeak negoziazioak, akordioak eta aldaketak eskatzen ditu, eta, era berean, aldaketak eragingo lituzke gure gizartean. Gutxieneko Soldata propio bat lortzeko badira aukerak egungo eskumenen baitan, eta Lanbidearteko Akordio baten bidez langile guztientzat gutxieneko soldata ezarri ahal izango litzateke. Edonola ere, eskumena eskuratzea ezinbestean jorratu beharreko bidea da. Izan ere, Hego Euskal Herrian kokatutako LGS propio bat izateko, funtsezkoa da eskumena geureganatzea.

Zenbatekoa ez da gai bakarra. Hego Euskal Herrirako LGS finkatzeko hainbat irizpide erabil daitezke, baina argi dago: Espainian ezarritako gutxieneko soldata ez da nahikoa hemen lan egin edota bizi garen langileon diru sarrera duinak bermatzeko.

Aldi berean, honako galdera hauek sortzen dira: zer inpaktu du LGSak lurralde batean? Zer ekar dezake Euskal Herrian soldata hori geuk erabakitzeak? Eta nola indartu ditzake bertako lan harremanak eta negoziazio kolektiboa LGS propio bat adosteak? Hor dago burujabetzaren muina, gakoa erabakitzeko gaitasuna izatea baita.

  • Bigarren blokean, Lanbide-arteko Gutxieneko Soldata propioak eragin ditzakeen onurak aztertuko dituzte, begirada anitzetik. Besteak beste, sexu-genero arrakala, langile migratu eta arrazializatuen egoera, gazteen lan baldintzak, ikuspegi ekologikoa eta lehen sektorean diharduten langileen errealitatea landuko dituzte. Gai horiek jorratzeko, honako hizlari hauek parte hartuko dute: Xiomara Souza, Txefi Roco, Jon Ormaetxea, Andoni García, Jaime Nieto, Jon Bernat Zubiri eta ESK sindikatuko Jabi Saenz.

Lanbide-arteko Gutxieneko Soldatak babes dimentsio zabal-zabala eskaintzen dio jendarteari. Eragin zuzena dauka soldatapeko langile askorengan, bereziki negoziazio kolektiboaren babesa ez duten edo soldata oso apalekin lan egiten duten jardueretan. Bere igoerak, soldata txikien hobekuntzaz gain, soldata orokorren igoera ere bultza dezake, baita baldintza duinagoak dituzten sektoreetan ere, negoziazio kolektiboa indartuz.

LGS ez da soilik lan arloko tresna bat, politika sozial eta ekonomikorako eragile sendoa ere bada: aberastasuna banatzen laguntzen du, jendarte kohesioa sendotzen du eta pobrezia murrizteko gaitasuna du. Bere inpakturik handiena, beti, sektorerik prekario eta zaurgarrienetan izango du, hau da: sektore feminizatuetan, migratzaileak aritzen diren lan eremuetan eta lehen sektorean, besteak beste.

  • Hirugarren eta azken atalean, sindikatuen proposamenak izango dituzte hizpide. Zehazki, ELA eta LAB sindikatuek Lanbide-arteko Gutxieneko Soldata propio baterako dituzten planteamenduak aurkeztuko dituzte. ELAren izenean Roser Espelt Alba ariko da, eta LABen izenean, Martin Arbeo Sarriugarte.

Ipar Hegoa eta Manu Robles Arangiz fundazioek mintegian parte hartzeko deia egin dute, guztion artean hausnartu eta Lanbide-arteko Gutxieneko Soldata propioa errealitate bihurtzeko urratsak elkarrekin egiteko.

LABek, langileen indarrari esker, EAEko hezkuntza publikoko irakasleen hitzarmena sinatu du 15 urteren ondoren

LABek lortu du Jaurlaritzak hasierako proposamenean jarri ez dituen baliabideak adostea euskalduntzerako, aniztasunari eta inklusioari erantzuteko eta hezkidetzarako, eta baita, azken 15 urtetan lehen aldiz, soldatak bertan adostea ere.

Bederatzi greba egun eta mobilizazio andanak eman digun indarraz baliatuta, gaur hiru mahai negoziatzaile egin ondoren, azkenean Hezkuntza Saila mugiaraztea eta akordio on bat adostea lortu dugu. Horrela, orain hilabete batzuk ezinezkoa zena akordio arautzailean (lan hitzarmenean) jasotzea lortu du LABek.

Irakasleen ordezkaritzaren gehiengoak sinatu duen akordio arautzailean, langileon borrokaren bidez, lortu ditugu hezkuntza kalitatea hobetzeko eskatzen genituen baliabideak, lan baldintzak hobetzea, lan zamak arintzea, soldataren igoera, ordezkoen udako kobraketa, edoskitzea luzatzea, bitartekotasun tasa %5ean kokatzea edo gazteberritzerako neurriak.

Hezkuntza Sailak komunikabideetan hainbatetan adierazi duen arren hezkuntza kalitatean hobekuntzak proposatuko zituela, 12etan eta 15:30ean egin diren mahai negoziatzaileetara ez du horren inguruko baliabide zehatzik ekarri. Soldaten eztabaida izan da negoziazioen erdigunean jarri duena, komunikabideetan baliabideak gehituko zituela esaten zuen bitartean.

Azkenean, borrokaren bitartez, LABek lortu du baliabide zehatzak 22:00etako mahai negoziatzailera eramatea eta akordio arautzailean jasotzea, 2022ko maiatzaren 26an sinatu zen plantillak esleitzeko irizpideak eguneratuz eta hobetuz. Hauek dira lortu ditugun baliabideetako batzuk:

  • Hizkuntza proiektuetarako koordinatzaileak. Hezkuntza konplexutasun indize oso altuko eta altuko ikastetxeetarako: 15 talde arte, 0,5 jardunaldi; 16 taldetik aurrera, jardunaldi 1. Gainerako ikastetxeetarako irakasleak hurrengo irizpideen arabera: euskarazko hizkuntza-gaitasunaren ikastetxearen barne-ebaluazioko emaitzak, ikastetxeak euskarazko hizkuntza-gaitasunaren ebaluazioan egindako ebaluazio diagnostikoaren emaitzak eta testuinguru soziolinguistikoa. 2025-26 ikasturtean pilotaje bat hasiko da gutxienez HKI altu eta oso altuko 10 ikastetxetan, 2026-27 ikasturtean HKI altu eta oso altuko zentroetara zabalduko da eta 2027-28 ikasturtetan gainontzeko zentro guztietara. Gure kalkuluen arabera, 350 irakasletik gora.
  • EUSLE programa Lehen Hezkuntzako 3. mailatik 6. mailara zabalduko da eta HIPI eta EUSLE baliabide gehiago jarriko dira. 2025-26 ikasturtetik aurrera aplikatuko da.
  • Hezkuntza Konplexutasun Indizeko baliabideak gehitzea.
  • Pedagogia Terapeutiko irakasle gehiago, aholkulari eta orientatzaile gehigarriak eta Entzumen eta Hizkuntzako ratioen jaitsiera.
  • Zuzendaritza taldeetarako baliabide gehigarriak.
  • Ongizate eta Babeserako koordinatzaileak, besteak beste, hezkidetza lantzeko ere baliagarriak izango direnak.

Galdutako erosahalmena berreskuratze bidean jartzeko, aldiz, EAEko funtzio publikoan azken 15 urtetan lehen aldiz, soldatak bertan adostea lortu dugu, % 7ko soldata igoera adostuz irakasle guztientzat. Ikasturteka horrela gauzatuko lirateke igoerak: 2025-26 ikasturte hasieratik % 2koa, 2026-27an % 2,5ekoa eta 2027-28an %2,5ekoa.

Erretiro adina aurreratzeko formula adostu da, 18 hilabetez aurreratzeko aukera jasoz 60 urtetik erretiro adinera bitarteko jardunaldi murriztuak pilatuz. Denbora tarte horretan, urte eta hiru hilabetez zuzenean etxera joan ahalko dira irakasleak, eta gainerako hiru hilabeteetan zuzeneko arretarako eskolarik eman beharrik ez dute izango.

Horrez gain, enplegua egonkortuko da, LABek 2023ko ekainaren 1ean akordio laboralean sinatutakoari esker. Izan ere, behin-behinekotasun tasa %5etik behera kokatuko da, eta oposaketa eredua negoziatzeko aukera jasoko da.

Lan-zamei dagokienez, irakastorduak jaistea adostu da. Haur eta Lehen Hezkuntzan 21 ordutara, 22 izango dira gehienez 25-26 ikasturtean eta 21 izango dira 26-27 ikasturtetik aurrera. Bigarren Hezkuntzako araubide bereziko ikasketak eta Lanbide Heziketako irakasleek 17 eskola-ordu emango dituzte gehienez, Hedatze edo izaera analogoko programak barne.

LAB sindikatuak, EAEko hezkuntza publikoko lehen indarra duenak, lortu du hezkuntza publikoko kolektibo guztietan lan hitzarmenak adostea. Irakasle funtzionarioetan sinatu den azken akordio honek eskola publikoko irakasleen lan baldintzak hobetzeaz gain, ikasleei ematen zaien hezkuntza kalitatea hobetzea lortu du.

Bukatzeko, LABek adierazten du maiatzaren 12tik 16ra deituriko grebak zein biharko egunez hiriburuetan deituriko hezkuntza komunitate osoaren mobilizazioak bertan behera uzten dituela, lan-hitzarmen ona adostea lortu dugulako. Bide batez, eskerrak eman nahi dizkizuegu larunbateko mobilizazioekin bat egin duzuen hezkuntza komunitateko kide eta eragile guztioi; horrek ere akordiorako indar handia eman digu.

Aurrerantzean, hezkuntza komunitatearekin batera, eskola publikoa baliabide gehiagoz hornitzeko borrokan jarraituko dugu. Euskal Eskola Publiko Komunitarioan bidean beste urrats bat egin dugu. Zorionak grebalari guztiei!

Borrokak merezi du! Gora langileon borroka!

LAB sindikatuak ontzat jo du Nafarroako anbulantziak kudeaketa publikopean lanean hastea

Zerbitzu publikoak diru irabazi asmoa duten ekimen pribatuen esku ezin direla utzi sinetsita, LAB sindikatuak urteak daramatza, adibidez, Nafarroa Garaiko anbulantzien publifikazioa eskatzen. Hala, 2019an, LABek ontzat jo zuen anbulantzien zerbitzua kudeatzeko enpresa publiko bat sortzeko proposamena baldin eta horren bidez lanpostu guztiei eusten bazitzaien eta baldin eta gero osasun garraio osoa publiko egiten zen. Proposamen hura orain gauzatuko da, Bidean enpresa publikoaren bidez, eta LABek ontzat jo du gobernuak eginiko urrats hori.

Publikoak izan beharko liratekeen zerbitzuak ezin dira ekimen pribatuaren esku utzi. Ezin da horiekin negozioa egin. Izan ere, horrek iruzurra dakar. Alde batetik, baldintza prekarioen forman azpikontratutako zerbitzu horietan lanean ari diren langileentzat —Baztan Bidasoa eta SSG enpresen kasuan hitzarmena ez betetzen eta langileak diskriminatzen—, baina, beste alde batetik, gizarte osoarentzat, zerbitzuen kalitateak okertze forman.

Erran bezala, LAB sindikatuak urteak daramatza ideia horren alde borrokatzen, publikoaren alde. Eta pertsuasio ariketa hori funtsezkoa izan da eta da Gobernuak halako pausoak eman ditzan. Ildo horretan, oso albiste ona da Gobernuari entzutea osasun garraioaren kudeaketa publikoarekin kalitatea eta eraginkortasuna hobetuko direla, bai eta langileen baldintzak eta pazienteen arreta ere. Hori dela eta, sindikatuak Exekutiboari deia egin nahi dio bide horretan pausoak ematen jarraitzeko.

Eusko Jaurlaritzak ez du hezkuntzaren kalitatea negoziazioaren erdigunean kokatu nahi

Sindikatuoi hilabetez negoziatzeko aukera ukatu ondoren, gatazka presaka itxi nahi du. Hezkuntza Sailak komunikabideetan ikasleen beharretan eta eskola publikoa hobetzeko baliabideetan inbertituko duela esan badu ere, soldataren eztabaida ireki eta erdigunean jarri du.

Izan ere, azken urteetan eta LAB lehen indarra den hezkuntza publikoko kolektiboetan sinatu berri diren lan hitzarmenetan —Haurreskolak Partzuergoan, Heziketa Berezian eta Sukalde eta Garbiketan— ezinezkoa izan da soldata igoerak negoziatzea. Soilik Eusko Jaurlaritzako kategorien arteko ekiparazioa egin ahal izan da, heziketa bereziko hezkuntza laguntza espezialistak haurreskoletako hezitzaileekin edo sukalde eta garkiketako langileak administrazio orokorreko beraien parekoekin.

Ostean, Ertzaintzari %10eko soldata igoera egin zioten, eta horrek ireki du, aitzakiak aitzaki, ezinezkoa zen soldata igoerari buruzko eztabaida. Beraz, Eusko Jaurlaritzak ireki du ate hori, ez beste inork.

Sinatu berri diren kolektibo horietan egin bezala, LABek, langileen lan baldintzak hobetu asmoz, baliabideen esleipenean zentratu ditu bere ekarpenak, lan baldintzak hainbat modutara hobetu daitezkeelako eta eskoletan ditugun erronkei erantzuteko baliabideen indartzeak berebiziko garrantzia duelako, 15 urte dituen akordioa berritzea nahi badugu.

Gauzak horrela, apirilean egin eskaintzatik hona ez du aurrerapausorik egin baliabideen esleipenen alorrean, eta Hezkuntza Sailak gaur egindako proposamenean %6,5eko igoera jasotzen du. Igoera horrez gain, %1,5eko gehigarria Barne Produktu Gordinarekin baldintzatu du.

Aurretik egindako eskaintzan konplexutasun tasa altua duten eskoletan ari diren irakasleen soldata igotzea proposatzen zuen, bertan lan egiten dutenen lan zama diruarekin konponduko delakoan.

2025eko lehen hiruhilekoan Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako Geroko Produktu Gordina % 2,0 hazi zen, eta enplegua % 1,5. 2024ko azken hiruhilekoarekin alderatuta, Eustaten arabera, BPGren hazkundea % 0,6koa izan da. LABek oso arriskutsua ikusten du bizi dugun egoera ziurgabean eta errebisatzen diren aurreikuspenak beheranzeko joera dutenean, soldatak indize horri lotzea, eta ez dugu onartuko. Lotzekotan, KPIarekin lotu beharko lirateke.

Beraz, guretzat argi dago, eskola publikoa sistemaren ardatza izatea nahi baldin badugu, euskal eskola publiko komunitarioan sare publiko bakar deszentralizatuan baliabideak erdigunean jarri behar direla.

Herrien burujabetzaren eta bizitza duinaren aldeko aldarriak entzun behar izan ditu Confebaskek

Sistema kapitalista zisheteropatriarkalaren interesak defendatzen dituzten patronalen aurrean bizitza duina defendatuko dutela ohartarazi dute sindikatuek eta mugimendu feministak Bilbon egindako mobilizazioan.

Emakumeen* Mundu Martxaren VI. Nazioarteko Ekintza lurreratu da Euskal Herrian, Herrien burujabetza eta bizita duina. Gerra eta kapitalismoaren kontra! lelopean. Ekintza sindikala egin dute Bilbon LAB, STEILAS, ELA eta ESK sindikatuek, mugimendu feministarekin elkarlanean, eta Confebask aurrera eraman dituzte herrien burujabetzaren eta bizitza duinaren aldeko, eta gerraren eta kapitalismoaren aurkako aldarrikapenak.

Euskal Herriko Emakumeen* Martxak hiru gaitan jarri du aurten fokua: lurraren defentsan, migrazio politiketan eta indarkeria matxistan, eta horietan eragile soziosindikalek eta mugimendu feministak elkarlanean aritzeko konpromisoa adierazi dute:

Klima larrialdiaren aurrean, lurraren defentsa eta mundu eta bizitza bizigarriak

Baliabide naturalen ustiaketa, biodibertsitatearen galera masiboa, lurren esplotazioa eta abar oso abiadura azkarrean gazuatzen ari direla salatu dute, eta hori planetaren ustiatzea eta xahutzea oinarri duen gizarte ereduaren ondorio dela, hori bultzatzen, sostengatzen eta ahalbidetzen duten erakunde finantzario eta ekonomikoekin batera. Hain justu, erakunde ekonomiko zein finantzario horiek interpelatu dituzte Iberdrola dorrearen paretik. Halaber, ustiapen eta xahutze hori ipar globalak hego globalarekiko egiten duela gogoratu dute, eta hegoaldeko herrialdeak kolonizatzen jarraitzeko mekanismoa dela. “Ezin dugu beste aldera begiratu. Bizi garen lurralde honetatik ere badugu erantzukizuna”, adierazi dute.

Era berean, sistema zisheteropatriarkal kapitalista eta kolonialista honi zuzenean begiratzeko beharra ere aipatu dute: “Jendarte egitura hau lur eta gorputz jakin batzuen gaineko esplotazioan oinarritzen da. Bazterreko subjektuak kolpatzen dituen sistema batean bizi gara, sistemak berak sortzen dituen ete etengabe erreproduzitzen dituen subjektuak. Gorputz migratu eta arrazializatuak dira zapalkuntza horien jopuntuan daudenak, besteak beste”.

Migrazio politikak, munduko sistemaren egitura kolonialaren ondorio

Sistema hau sostengatu eta ahalbidetzen duten estatuen arteko mugekin apurtu beharra aldarrikatu dute, horiek gorputz batzuenganako dominazioa eta indarkeria gauzatzeko tresna gisa ulertzen baitituzte. Hori horrela, atzerritartasun legea bezalako politikak abolitzea urgentziazko neurrien artean kokatu dute, eta indarkerkeria eta arrazismo instituzionala salatu dituzte, baita egitura horiek guztiak sostengatzeko bideratzen dituzten inbertsioak ere.

Indarkeria matxistak, egiturazkoak

Indarkeria matxistak egiturazkoak direla berretsi, eta erakunde patriarkalek eta estatuek emakume eta gorputz disidenteen bizitzak, gorputzak eta sexualitatea kontrolatzeko tresna gisa erabiltzen dituztela salatu dute.

Horren guztiaren aurrean antolatuta eta kaleak hartzeko prest daudela ohartarazi dute, eta “sistema kapitalista zisheteropatriarkalaren interesak defendatzen dituzten” patronalen aurrean, Confebask kasurako, bizitza duina defendatuko dutela: “Gure gorputz eta lurraldeak erasotzen dituztenei aurre egiteko eta indarkeriarik gabeko gorputz eta lurraldeen alde antolatuko gara; feminismotik eragiten jarraituko dugu”.

Gaurko mobilizazioa baliatu dute sindikatuek eta mugimendu feministako kideek, era berean, bihar Tuteran hasi eta Donostian amaituko diren ekimen eta mobilizazioetan parte hartzera dei egiteko, baita ekainaren 13an, 14an eta 15ean Marsellan egingo den Nazioarteko VI. Ekintzara joateko deialdia egiteko ere.

Sindikatuei hilabetez negoziatzeko aukera ukatu arren, gatazka presaka itxi nahi izan du Hezkuntza Sailak

Gaur EAEko irakasleen mahai negoziatzailea bildu da. Mahaia bildu arte Hezkuntza Sailak aurrera eramandako prozedura erabat desegokia izan dela adierazi nahi du LABek. Hasteko, hilabete pasa da azken mahai negoziatzailea bildu zenetik; bestetik, gaurko bileraren berri prentsaren bidez izan zuen LABek asteartean, eta irakasle eta sindikatuekiko errespetu falta argia da; azkenik, mahaia hasi baino lau ordu lehenago jaso dute sindikatuek idatzizko azken proposamena. Hortaz, negoziazio eraginkor bat gauzatu ahal izateko ez da abiapuntu egokia.

Proposamenari dagokionez, Hezkuntza Sailak aldagai berri gutxi batzuk txertatu baditu ere, LABek ez ditu nahikotzat jotzen. Are gehiago, neurri horietako batzuetan atzerapausoak daude; hala nola, gazteberritzerako atalean aurretik jasotako lizentziak 3 hilabete gutxiagoko iraupena izango luke. Bestalde, LABentzat funtsezkoak diren baliabideetan ez da hobekuntza eta zehaztapen nabarmenik jasotzen; euskara indartzeko figuren inguruan, adibidez. Azkenik, soldatari dagokionez, Hezkuntza Sailak martxoaren 24aren ondoren publiko egindako aurreakordio proposamenean eskainitako baldintzarik gabeko %6ko igoera ez da jasotzen; izan ere, proposatutako igoeraren zati handiena BPGri lotu dio.

Sailak proposamen berriaren azalpenak eman ditu, eta sindikatu guztiak entzun ondoren, bi orduko etenaldia proposatu du 17:00 aldera, 19:30ean sindikatuen ekarpenekin dokumentu berria prestatu eta beste mahai bat egiteko. Jaso beharreko idatzizko proposamen berria aztertzeko denbora nahikorik ez zegoela iritzita, sindikatuek mahaia ostiralera atzeratzeko eskaera egin diote, eta sailak onartu egin du.

Aste honetan akordioa lortu arte aulkian iltzatuko direla adierazi du Pedrosa sailburuak. Torlojuak baino, proposamen zehatzak behar dituzte langileek.

Argi dago irakasleek egindako mobilizazio eta greba dinamikaren jarraipen zabalak, batetik, eta larunbateko manifestazioetarako hezkuntza komunitatearen atxikipen andanak, bestetik, eragina izan dutela Hezkuntza Sailak eman dituen pausoetan; mugitzera behartu dute.

LABek negoziatzen eta mobilizatzen jarraitzeko borondate irmoa dauka 15 urteren ondoren akordio arautzaile (hitzarmen) duina lortu arte.

Bizkaiko Foru Aldundiak ahal izan duen guztia egin du emakumeak prebentzio, suhiltzaile eta salbamendu zerbitzuan sartzeko ekintza positiboko neurriak saihesteko

Bizkaiko Foru Aldundiak SPISZan emakumeen presentzia sustatzeko plana onartzea erabaki du, LAB, UGT eta CCOOk ordezkatzen duten Langileen Batzordearen gehiengoaren irizpidearen aurka, eta ELAren babesa soilik izanda. Hori oso larria iruditzen zaigu, kontuan hartuta akordioa iruzurra dela, Eusko Legebiltzarraren azaroaren 23ko 12/2023 Legean, suteen prebentzio eta itzaltze eta salbamendu zerbitzuei buruzkoan, jasotako prebentzio-zerbitzuetan eta suteak itzaltzeko zerbitzuetan emakumeen presentzia sustatzeko helburuari dagokionez. Lege hori gehiengo politiko zabal batekin onartu zen.

12/2023 Legeak, itzaltze zerbitzuetan emakumeen eta gizonen artean dagoen desorekaz jabetuta, sustapenerako eta ekintza positiborako neurriak ezartzen ditu. Legeak, zehazki, ezartzen du hautaketa-prozesuetan plazen erreserba-ehuneko bat ezarri beharko dela emakumeek bete ditzaten, gutxienez % 33ko presentzia lortzen ez den bitartean.

Testuinguru honetan, BFAk, hasieratik, legeak sustapen-plana egiteko emandako agindua betetzen ari zelako plantak egin ditu eta, horrela, emakumeek betetzeko plazen erreserba ehuneko txikiagoa ezarri ahal izango du, legeak planik izan ezean ezartzen duena baino (%25ekoa da); eta ELAren laguntza izan du.

Horrela, hasieran BFAk berdintasun plan bat aurkeztu zuen, eta Langileen Batzordearen gehiengoak atzera bota zuen, ez zuelako betetzen planak diseinatzeko ezarritako prozedura (diagnostikoa eta kolektiboaren parte-hartzea), ezta edukia ere (diagnostikoa, helburu kualitatiboak eta kuantitatiboak, tarteko helburuak, neurriak, kronograma…). Langileen Batzordeak “SPISZan emakumeen presentzia sustatzeko plan” bat egitea proposatu zuen, eta, ondoren, berdintasun-plan bat egitea, seriotasunez eta zehaztasunez.

Planaren arabera, 2025etik 2027ra bitartean aurreikusitako hautaketa-prozesu bakarrean, deitutako 23 plazetatik, % 10 emakumeentzat erreserbatuko dira, hau da, 2 plaza, SPISZ-ko suhiltzaile kategorian 400 pertsona inguruko talde batean, eta horietatik 7 baino ez dira emakumeak gaur egun. Era berean, lan-poltsei dagokienez, eta soilik eskaintza arruntetarako, emakumeei deien % 10 egitea jasotzen du planak, gehiengo sindikalaren proposamena asko murriztuta.

Zehaztu behar da “erreserba” ehuneko horren eraginkortasuna oso mugatua dela, ez delako automatikoki aplikatzen: emakumezko hautagai batek lehentasuna izango luke soil-soilik baldin eta gizonezko hautagai batekin duen puntuazio aldea, lehiaketako puntuak barne (hautaketa prozesuaren %25 dira), %15tik beherakoa bada. Hori ez da inoiz gertatuko, neurri hori aplikatuko litzaiekeen hautagai berriek ez dutelako
esperientzia punturik.

Gure proposamena honako hau zen: alde batetik, helburu argiak zehaztea eta, bestetik, hurrengo EPEan gutxienez %15eko erreserba eta ordezkapenen %33ko ehunekoa (eskaintza arruntetan), hurrengo deialdietan pixkanaka emakume gehiago sartu ahal izateko. Hau da, beti 20 emakume inguruko presentzia egotea ordezkapenak egiten, kontutan hartuta egunean batez beste 65 langile daudela lan poltsan ordezkapenak egiten. Horrela, 2029ko hurrengo EPErako puntuak egiten joango lirateke; etorkizunerako proposamena da, beraz, etxeko interinoei kalterik egin gabe. Aipatzekoa, bide batez, egun, zerbitzu honetan bitarteko funtzionario emakumezko bakarra dagoela eta beraz abiapuntuzko desoreka egoera dugula.

Langile Batzordearen gehiengoak eskatu izan duguna da planak, legeak hitzez hitz ezartzen duen bezala, honako hau finkatu behar zuela: “kasuan kasuko plangintzaldirako, dagokion zerbitzuko plantillan iritsi nahi den emakumeen ehunekoa, emakumeen presentzia baxua zuzentzeko”, eta erreserbatutako plaza kopurua koherentea izan behar zela “suteak prebenitzeko eta itzaltzeko eta salbamenduko
zerbitzuan emakumeen eta gizonen presentzia orekatzeko helburuarekin”.

BFAk gutxiengo sindikalean onartutako planak ez du ezartzen lortu beharreko portzentajerik, ezta presentzia oreka hori lortzeko urratsak emateko egokia izan litekeen portzentajerik ere.

BFAk, negoziazio prozesuaren ondoren, plan bat aurkeztu du. Langile Batzordearen gehiengoaren iritziz, plan horrek ez du helburu zehatzik ezartzen (beraz, ezinezkoa izango da betetze-maila eta inpaktua ebaluatzea), eta planean jasotako neurriekin zer lortu nahi den ez dagoenez zehaztuta, uste dugu ez dagoela ondo diseinatuta eta ez diola erantzuten SPISZ-ko plantillan emakume gehiago egoteko lege aginduari.

LAB, STEILAS, ELA eta CCOO sindikatuak proposamena ezagutu gabe doaz EAEko hezkuntza publikoko irakasleen negoziazio mahaira

Gaur Legebiltzarrean osoko bilkura eta irakasleen mahai sektoriala deitua izan dela eta, Legebiltzarraren atarian bildu dira irakasleak urtarrilean hasitako greba eta mobilizazio zikloa bukatzeko benetako negoziazioa eskatzeko.

Bederatzi greba egunen ondotik eta hamaika mobilizazioren ostean, apirilaren 10ean Hurrengo aste osorako greba deialdia iragarri zuten %90eko ordezkaritza duten LAB, STEILAS, ELA eta CCOO sindikatuek. Sindikatuek negoziatzeko prestasuna adierazi arren, Hezkuntza sailak gaur arratsalderako deitu duen mahaian aurkeztuko duen proposamen berria ezagutu gabe jarraitzen dutela azpimarratu dute. Izan ere, eskatutako eduki, zehaztapen eta bermeak proposamenean jasoko diren ezagutu gabe eta deialdiaren berri prentsa bidez jakin dutela salatu dute, hilabete egon baita hezkuntza saila sindikatuekin harremanik izan gabe.

Argi dute aurreko grebetako jarraipenak, mobilizazio arrakastatsuek, greba deialdi berriak eta hezkuntza komunitateari luzatutako deiak eragina izan dutela negoziazio deialdi berri honetan.

Egindako grebetan langileek argi eta garbi adierazi dute hitzarmena orain eta hemen negoziatzeko beharra, eta sindikatuen aldetik, erabateko prestasuna izan dute beraiekin biltzeko. Gaurkoan hitzetatik negoziazioetara pasatzea espero dute.

Greba ziklo honetan aldarrikapen zehatzak igorri dizkiete sindikatu eta langileek Hezkuntza Sailari: gero eta handiagoak diren lan-zamak arintzeko neurri zehatzak adostea, erretiroa hartzeko baldintzak hobetu eta plantillen gazteberritze plana garatzea, galdutako erosahalmena berreskuratzea, eta jaiotze-tasa aitzaki hartuta aldebakarrez erabakitzen ari diren ikastetxe publikoen fusio eta itxieren aurrean enplegu publikoa bermatu eta lanpostuak egonkortzea. Era berean, hezkuntza publikoko sistema osoa euskaldunduko duen hezkuntza politikak abiaraztea, lan-osasuna zaintzea, kalitatezko berdintasun eta hezkidetza plan egonkorrak garatu ahal izateko, baliabide pertsonalak eta hauetarako beharrezkoak diren formakuntzak ezartzea, eta azken urteetan inposatutako atzerapausoak kentzea eskatu dute behin eta berriz sindikatuek eta langileek.

Era berean, eskertu nahi dute orain arte eta ostiral arratsalderako familia eta ikasleek antolatutako mobilizazioak, baita sindikatuek adostutako manifestuari atxikimendua eman izana ere. Milaka dira jaso dituzten norbanakoen sinadurak eta hamarnaka eragileenak. Guztiek
aldarrikapenak babestu eta larunbaterako deitu duten manifestazioan bat egingo dute EAEko hiru hiriburuetan. Donostian, arratsaldeko 17:00etan, eta Bilbo eta Gasteizen 18:00etan.

Hezkuntza publikoa indartzeko ezinbestekoa da inbertsioa handitzea, lan baldintzak hobetzea eta eskola publikoa baliabidez hornitzea.

Orain arte 3.000 lagunek baino gehiagok sinatu dute manifestua eta eragile hauek:

Aiaraldeko Hezkuntza Publikoa Bizirik!
Aintzira Familien Elkartea
Aita Iparragirre herri eskolako Guraso Elkartea
Aita Iparragirre HLHI (Idiazabal)
Aitor Ikastola
ALBIZ Guraso Elkartea
Alkizako Herri Eskola
Allende Salazar eskolako Guraso Elkartea
Altzoan Zaintza Sarea elkartea (Arrigorriaga)
Antonio Lopez de Guereñu eskola
Arteako Guraso Elkartea
Atxondo HLHI
Ballonti BHI
Barakaldoko Grebalariak
Barakaldoko grebalarien batzordea
Barakaldoko Hezkuntza Bilgunean BHB
Basartea Guraso Elkartea-Ramon Bajo HLHI
eskolako
Berango-Merana IGE-AMPA
Berri-Otxoak (Barakaldo)
Berrioiz guraso elkartea
Berriz BHI
Bertsopilota Kirol eta kantu elkartea
Besopean Guraso elkartea (Zaratamo)
Bizi Txoriherri
Bizkarreta Guraso Elkartea (Unamunzaga eskola)
Bolatoki Kultur Elkartea
Downaraba
ELAK-PCTE
Elorrio Eskola Publikoa
Elorrioko Eskola Publikoko Guraso Elkartea
EPA Zalla HHI
ESK Sindikatua
Euskal Eskola Publikoaz Harro Topagunea
Feministalde
Fleming Herri eskolako zuzendaritza
FP Barakaldo LH grebalarien batzordea
Fray A. Urdaneta Ikastetxea
Gasteizko Euskal Eskola Publikoaz Harro Plataforma
Gasteizko IRALE
Gerrarik Ez Euskal Herria
Gorbea Guraso Elkartea
Harri Berri-Oleta ikastetxeko klaustroa
Heriotza Haurrekin
Herria Kultur Elkartea
Hezikuntza Guraso Elkartea (Lezo)
Ibai Ikastola Guraso Elkartea
Ibarrekolanda BHI
IGE Laudio institutua
Ikama Bilbo
Ikama Ibarreko
Ikama Ikasle Antolakundea
Ikas-Bide Ikastola HLHI
kaztegietako herri eskola
Izartegia IGE (Ganivet)
Jaikin IGE Ruperto Medina Guraso Elkartea
(Portugalete)
KAIXO Karmelo Ikastolako Gurasoen Elkartea
Kakitzat (Koordinadoraka Antimilitarista)
Kardala LHII
Karmelo Etxegarai ikastola
Karmelo Ikastola IPI
Katiluzar Guraso Elkartea
Kaxkagor kultur elkartea
Kaxkardi K.E.E.
Koloretxe
La Escontrilla Eskolako Guraso Elkartea
Lanbide Heziketa Defendatzen
Landazuri HLHI
Larrea Eskola
Larrea HLHI (Amorebieta)
Leku Eder familia elkartea (Gasteiz)
Lezo Herri Eskola
LH/FP Barakaldoko grebalarien batzordea
Lizartzako Herri Eskola
Lopez de Gereñu
Mariturri Guraso Elkartea
Mendekoa IFE-AFA Mukusuluba
Mendialdea IPI (Kanpezu)
Olaberriko Herri Eskola
OMAL-Paz con Dignidad
Oroko Andra Mari HLHI
Plentzia Eskola
ROCK KAM BROOM!!! (musika taldea)
Salbuberri guraso elkartea- Salburua BHI
Salburua HLHI Ikastetxea
SAN GABRIEL BIGE Guraso Elkartea
SOS Aiaraldea – Aiaraldeko Greba Batzordea
Talaia Eskola Hondarribia
Toki eder eskola
Txinparta Feminista Konpartsa
Txurdinaga eskola HLHI
Urdanetarrak Ordiziako Euskal Eskola Publikoko
Gurasoen Elkartea
Urkipe Herri Eskola
Urrunagako Administrazio Batzarra
Urrundi Kultur Elkartea
Zabalgana BHIko Mendibea Guraso Elkartea
Zadorra Etxea
Zamudioko eskola
Zeberioko Zubialde eskola
Zornotzako Larrea Eskolako Ikasleen Guraso
Elkartea
Zornotzako Talde Feminista