LABLangile Abertzaleen Batzordeak

20 greba egunen ondoren, grebalarien asanbladak baiezko oso zabala emanda, akordioa erdietsi dugu.

Lehenik eta behin, LABek langileak zoriondu nahi ditu. Haien konpromisoa eta borrokarako grinak egin dute posible akordio hau lortzea. Ezin dugu ahaztu ere 2021. urtean 95 eguneko greba ziklo baten ostean, beste 20 greba egun beharrezkoak izan direla akordioa egikaritzeko. Hauek dira lortutako hobekuntza nabarmenenak:

• Obrako/mantentze-lanetako langileei lanaldi jarraitua aplikatzea. Urteko lanaldia 20 orduz murrizteak suposatzen du honek.

• Txandaka lan egiten duten pertsonak hilean 70 euroko txanda-plusa kobratzetik hilean 300 euroko zenbatekoa kobratzera igaroko dira, hiru ordainsari-kontzeptu desberdinetan banatuta.

• 8,26 euro gordineko urruntasun-plusa, urtero % 1,5eko igoera izango duena, lan egindako egun bakoitzeko.

• Idatziz jasotzea aurreko kontratan lortutako ahozko akordioak, orain, kontrata berria sartzean, arriskuan zeudenak.

• Plantilla osoaren subrogazioa ziurtatzea.

• Errelebo-kontratua ziurtatzea.

• Enpresak soldata-eskala bikoitza sortzeko zuen asmoa atzera botatzea.

• Osagarri pertsonala blindatzea, xurgaezina eta konpentsaezina izatera pasatuz.

• Hobekuntzak lan-osasunean.

Euskal Herrian, 2025eko abuztuaren 14an Salatu nahi dugu bai Udalak eta baita jaurlaritzak izan duten papera. Berriro ere, eta azkenaldian patroibihurtzen ari den egoera bat da. Gatazkan izan duten inplikazioa hutsa izan da. Lan Ikuskaritzak bi aldiz arrapatu badu ere enpresa grebalariak ordezkatzen, horrek gutxi axola izan dio. Bere eskuhartze bakarra izan da zerbitzu minimo guztiz gehiegizkoak eskatzea, eta horrela akordioa baldintzatu dute, greba eskubidea bera kolokan jarriaz. Aste Nagusia eta haien postaleko hiria salbatu nahian, ia %100ko zerbitzu minimoak inposatu dituzte, greba desaktibatzeko asmo argiarekin. Berriro ere, enpresarien alde eta langileon eskubideen aurka lerrokatu dira. Enpresak, nola ez, beren posizioa baliatu eta xantaia egin die grebalariei, proposamenari epemuga abuztuaren 14an iraungitzen dela esanez. LAB Sindikatuaren zerbitzu juridikoek zerbitzu minimo hauek errekurritzeko beharrezko pausuak emango ditu.

Bestalde, ELAren jarrera arduragabea eta onartezina salatu nahi dugu. Enpresaren xantaiari men egin eta enpresak berak asteazkenean horretarako espresuki sortutako talde batean enpresaren azken eskaintza bozkatzen hasi ziren beren afiliatu batzuk. Inongo ekarpenik egin gabe proposamen horri eta beren posizioa argitu gabe hasi ziren bozkatzen, orain arteko elkarlana zapuztuz. Gerora, esan zitzaienean enpresak osatutako talde horretan grebalari batzuk falta zirela, grebalari guztiak dauden taldean jarri zuten inkesta. Azkenerako emaitza argigarria izan da, non eta grebalarien 21ek akordioaren alde egin zuten, eta 9 kontra. Orduan, galdera zehatza egin zitzaion: ea haiek martxan jarritako bozketa horren emaitza errespetatuko ote zuten. Ostegun goizerarte ez dugu erantzunik jaso, enpresarekin genuen bileraren atarian, eta berau ezezkoa izan da. Jakin dugunez ere, ELAren sail sindikalean akordioaren aldeko posizioa gailendu zen. Laburtzen, LAB-ekin adostu gabe, ELAk berak hauspotu zuen galdeketa baten emaitza ez errespetatzea erabaki du, grebalarien asanbladaren iritziaren kontra eta bere sail sindikalak bozkatutakoaren kontra. Helburu bakarrarekin: beren interes korporatiboa elikatu eta sindikatuen arteko talka irudikatzen saiatzeko. Langileon eta bere afiliatuen gehiengoaren iritziaren kontra. Oso larria da, are gehiago beraiek onartu digutenean zerbitzu minimoen ezarpenarekin ez zeukatela bestelako alternatiba edo proposamenik. Negoziazioa bera lehertuarazi dute, inongo alternatibarik eman gabe eta orain arte genuen elkarlanaren gainetik.

LAB-etik erantzukizunez jo dugu egoera honen aurrean, langileon interesak defendatuz eta beren aldarriak eta erabakiak errespetatuz. Kontziente gara puntu batzuk ez direla lortu, eta 2029 urtean mugarri garrantzitsua izango dugula. Baina argi geratu da ere borrokak merezi duela, eta mobilizazioaren bideak bere fruituak ematen dituela, oztopo guztien gainetik. Bai enpresarenak, bai Udaletxe zein Jaurlaritzarenak, eta baita ELArenak ere.

Enpresak akordiorik gabe utzi ditu Amurrioko eta Laudioko dendetako langileak, eta haien baldintzak negoziatzeari uko egin dio. Hori gutxi ez, eta langileek eta haien ordezkariek presioak eta xantaia jasan dituzte.

Duela bi urte, BMk Gasteizen eta Araban dituen denda guztiekin akordio berria negoziatu eta sinatu zuen, eta Aiaraldeko (Amurrio eta Laudio) dendak alde batera utzi zituen. Ordutik, eta bereziki azken urte osoan zehar, enpresako ordezkariek BM Aiarako batzordeari eta langileei esan zieten akordio berria negoziatuko zela eta eskubiderik ez zutela galduko.

Negoziatzeko garaia heldu denean, baina, enpresak lehenengo negoziazio hainbatetan atzeratu du, eta, azkenean, benetako negoziazioari uko egin dio. Zuzendaritza, alde bakarrez, berak nahi dituen baldintzak langileei inposatzen saiatzen ari da.

Langileak akordiorik gabe uzteaz gain, langileei eta langileen ordezkariei gezurrak esan dizkiela ere esan daiteke. Hainbat bilera, akta eta elkarrizketatan enpresako ordezkariek akordio berri bat negoziatu eta adostuko zela esan zuten, eta konpromisoa hartu zuten. Eta, horrez gain, hainbatetan aipatu zuten langileek ez zutela eskubiderik ez erosahalmenik galduko.

Horrez gain, laneko osasunari dagokionez, arrisku psikosozialen inguruan benetako ebaluazioa egin eta neurriak hartu beharrean, enpresak alde batera utzi ditu langileen aportazioak, eta gai hori airean uzten ari da.

Hori gutxi balitz, azken hilabeteetan hainbat langilek eta langileen ordezkarik presioa eta xantaia pairatu behar izan dituzte, bai dendetan eta bai enpresak langileentzat antolatutako jardunaldi batzuetan. Mehatxurik ez du onartzen LABek, eta langileen eskubideak eta baldintza duinak defendatzea zilegi dela aldarrikatu nahi du.

LAB ez dago inposizio horien aurrean isilik geratzeko prest; horregatik, udan ekintza sindikal desberdinak egiten hasi da, eta ez du baztertzen ekintza gehiago egitea enpresak jarrera aldatzen ez badu.