2025-12-20
Blog Page 25

‘ETXEAREN KORAPILOA ASKATZEN. Etxebizitza-politika justurako gakoak’ liburua aurkeztu dute UEUk eta Ipar Hegoa Fundazioak

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
‘ETXEAREN KORAPILOA ASKATZEN. Etxebizitza-politika justurako gakoak’ liburua aurkeztu dute UEUk eta Ipar Hegoa Fundazioak

Unai Fernandez de Betoño Saenz de Lacuestak (Gasteiz, 1977) Etxearen korapiloa askatzen liburua idatzi du, UEU eta IPAR HEGOA Fundazioarekin elkarlanean. Bertan, etxearen arazoa askatzeko 30 gako politiko, ekonomiko eta sozial ematen dira.

Prentsaurrekoan Unai Fernandez de Betoño Saenz de Lacuestak, liburuaren egileak; Edurne Larrañaga Celadak, Ipar Hegoa Fundazioko azterketa arduradunak; Gidor Bilbao Telletxeak, UEUko Argitalpengintza arduradunak eta Iratxe Delgado Arribasek, LAB sindikatuko Ekintza Sozialeko kideak parte hartu dute.

Gidor Bilbao Telletxeak, UEUko argiralpengintza arduradunak liburuaren akademikotasuna eta justizia soziala lortzeko bidean kokatzen dela azpimarratu du.

Edurne Larrañaga Celadak, Ipar Hegoa Fundazioko azterketa arduradunak langileen bizitzan etxebizitzaren garestitzeak izugarrizko inpaktua duela aipatu du, eta liburu hau LAB sindikatuarentzat tresna bat dela. LAB sindikatuak etxebizitzaren gaian subketu aktibo izatea erabaki zuen eta hori ere beste arrazoi bat izan da liburu hau sustatzeko unean. 

Unai Fernandez de Betoño Saenz de Lacuestaren esanetan, etxebizitzaren arazoa erabaki politiko zehatzen ondorio da, eta, beraz, bestelako erabaki politikoek ere arazoari buelta eman diezaiokete. “Liburuan azaltzen ditut etxearen korapiloa askatzeko gako politiko, ekonomiko eta sozialak: hogeita hamar neurritan bildu ditudanak, ia aldi berean hartu beharko liratekeenak, baita modu iraunkorrean ere, hau da, denbora luzez mantenduz. Ez dira ezezagunak, baina gaur-gaurkoz, Hego Euskal Herrian gutxienez, ez dago borondate politiko handirik neurriok gauzatzeko eta etxebizitzaren arazoa benetan konpontzeko. Zergatik? Bada, etxearen korapiloa askatzeko merkatuaren logikatik aldendu beharra dagoelako, etxe merkeak eta iraunkorrak eskainiz, eta ez dago interes politiko handirik hori modu eraginkorrean egiteko, etxebizitzaren prezioa etengabe igo dadila bilatzen delako”.

Liburuaren egileak aipatu du Hego Euskal Herrian apenas bultzatu dela alokairu soziala: “EAEko Etxebideren zerrendan, hain zuzen ere, 85.000 eskatzaile daude gaur egun alokairu sozialeko etxebizitza bat aldarrikatuz, ezin dutelako alokairu libre bat ordaindu, baina eskaintza alokairu sozialeko 28.000 etxebizitzakoa da soilik”. Bere esanetan, Hegoaldeko alokairu sozialeko etxeen kopurua Danimarkako, Herbehereetako edo Austriako eskaintza baino bederatzi aldiz urriagoa da. Eta Europar Batasuneko batez bestekoa baino ia lau aldiz txikiagoa: “erronka nagusia alokairu sozialeko etxebizitza gehiago lehenbailehen lortzea litzateke”.

Irakurleek etxebizitzaren arazoaren jatorria aurkitzeaz gain, soluzio egingarriak ere topatuko dituztela azaldu du Fernandez de Betoñok. Era berean, Euskal Herriko begiradatik idatzita dagoela ere azpimarratu du: “Bidasoatik gorako gure gazteak bospasei urte lehenago emantzipatzen dira Bidasoatik beherakoak baino, besteak beste Ipar Euskal Herrian hiru aldiz alokairu sozial gehiago dagoelako Hego Euskal Herrian baino. Ildo berean, liburuak azaltzen du nola etxebizitzaren arazoa konpondu behar dugun bestelako arazoak sortu gabe, adibidez, urbanistikoak edota linguistikoak: arnasguneen edo udalerri euskaldunen berezitasunak ere kontuan eduki behar ditugu”. 

Eusko Jaurlaritza: bermatu beharrezko finantzaketa unibertsitate publikoari! Errektoretza taldea: irmo defendatu EHU!

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Eusko Jaurlaritza: bermatu beharrezko finantzaketa unibertsitate publikoari! Errektoretza taldea: irmo defendatu EHU!

Ikasturte berriaren hasiera ekitaldian unibertsitate publikoaren azpifinantzaketa berriro da gako nagusia. Ekitaldian hitz politak entzungo ditugu lehendakariaren ahotik, unibertsitate publikoak euskal gizarteari egiten dion ezinbesteko ekarpena goraipatuz baita munduko unibertsitate onenen artean mantentzeko eta postuak igotzeko erronkari aipua eginez ere. Hala ere, gaur ikusarazten dugun errealitatea bestelakoa da: azpifinantzatutako unibertsitate publikoarena. Izan ere, bikaintasuna gora eta behera, EHUn daukagun egoera endemikoari bikaintasunezko utzikeria interesatua deitu beharko genioke.

EHUko irakasle-ikertzaileon oinarrizko soldatak bigarren hezkuntzako irakasleen oinarrizko soldatak baino baxuagoak dira eta erosahalmenaren galera oso nabaria izan da. Datu bat emateagatik, 2008tik irakasle agregatu eta unibertsitate titularren soldatek %24,3ko galera izan dute. Horri gehitu behar zaio soldatak osatzeko 2006an sortutako osagarriak izoztuta mantentzen direla, urte horretatik hona KPIa %46,6 igota.

Horrez gain, prekaritate egoera lazgarriak mantentzen dira. Ordezko irakasleak arduraldi osoan kontratatu ahal izateko bidea topatu bada ere, arduraldi partzialean jarduten duten irakasleek 400 eta 800 arteko euro kobratzen jarraitzen dute, egiten dituzten ezinbesteko aktibitate batzuk aitortuak izan gabe. Ikuspegi ekonomikotik, behintzat, unibertsitateko irakasle-ikertzailea izateko egin beharreko fondo-lasterketak ez du erakargarria egiten lanbide hau, eta jakintza arlo batzuetan gero eta irakasle lanpostu berri gehiago hutsik geratzen ari dira. Horrek ondorio larriak izango ditu epe ertain eta luzean, unibertsitate publikoaren sail batzuetan irakasle nahikorik egongo ez baita.

Horri guztiari gehitu behar diogu 2024-25 ikasturte amaieran jasotako beste kolpea: sortzeko prest zeuden irakasle laguntzaile doktore plaza zein promozio plaza berriak bertan behera geratzea finantzaketa faltagatik.

Teknikariak eta Kudeaketako eta Administrazio eta Zerbitzuetako Langileen (TEKAZELen) kasuan azken 15 urteetan gauzatutako erosahalmenaren galera %18,2koa izan da, eta zerbitzu eta sail askotan langile gehiago behar da. Ordainsari-maila txikieneko lanpostuak berrikusi egin behar dira, eta bizitzaren benetako kostuarekin bat datozen soldata-baldintza duinak bermatu. Irakaskuntza, ikerketa eta gainerako aktibitateak era egokian garatzeko TEKAZELen lana ezinbestekoa da. Hala ere, Europako beste herrialde batzuetan irakasle-ikertzaile/TEKAZEL ratioa 2koa den bitartean, EHUn 2,76koa da.

Unibertsitate publikoak euskal jendartearen formazioa, ikerketa edota ezagutzaren transferentziaren beharrei erantzun ahal izateko ezinbestekoa da plantilla nahikoa izatea, lan-baldintza duinak izatea eta langileak zaintzea. Beharrezkoa da doktoregotesietarako kontratu kopurua handitzea, ikerketarako baliabide nahikoa bermatzea, behar diren instalazio berriak martxan jartzea, eraikinen mantentze-lanak egitea (zentro batzuetan ohitu gara urteroko itoginetara…), zerbitzu batzuen pribatizazioarekin bukatzea, baita sailak eta zerbitzuak ondo hornitzea ere.

Errektoretza taldeari EHUrako beharrezko finantzaketa lortzeko jarrera irmoa exijitzen diogu. EHUko zuzendaritzaren erantzukizuna da jendartearen zerbitzura dagoen unibertsitate publikoaren beharrei erantzuten dien finantziazioa kemenez defendatzea Eusko Jaurlaritzaren aurrean.

Eusko Jaurlaritzak bideratzen duen finantzaketak oso baxua izaten jarraitzen du. Izan ere, 2025erako Eusko Jaurlaritzak EHUri egindako ekarpena 2024ko Euskal Erkidego Autonomoaren Barne Produktu Gordinaren %0,42 izan da, Unibertsitate Sistema Lege Organikoak 2030erako markatzen duen BPGren %1etik oso urrun. Okerrena da Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntzaren sailburuak medio batzuetan egindako adierazpenetan argi uzten duela ez dutela inolako asmorik kopuru horretara hurbiltzeko.

Horrez gain, bi hizkuntza ofizialetan aritzen diren unibertsitateek gain-finantzaketa lortzeko USLOk eskaintzen duen aukera ere ez du aipatzen. Europako Estatu askotan unibertsitate publikoen finantzaketak BPGren %1 gainditzen duen bitartean, EHU finantzatzeko ardura dutenak bere oraina eta etorkizuna kolokan jartzen ari dira kontzienteki.

Eusko Jaurlaritzak EHUren erabilera instrumentala ere egiten du; ez du errespetuz tratatzen. Honen adibidea, medikuntza plazekin gertatutakoa da: Eusko Jaurlaritzak EHUri medikuntza ikasteko plaza kopurua handitzeko eskatzen dion bitartean, EHUk dituen beste arazo eta behar batzuei entzungor egiten die.

Gainera, aldi berean, Eusko Jaurlaritzak alfonbra gorria jartzen die unibertsitate pribatuei, hezkuntza unibertsitarioaren eredu elitista sustatuz. Guztion itsasontzi indartsua izan beharko litzatekeen EHU pixkanaka-pixkanaka hondoratzen ari dira, unibertsitate pribatuen flota gero eta anitzagoa eta indartsuagoa den bitartean, instituzioetatik erraztasun guztiak emanda eta diru publikoz era zuzenean zein zeharka finantzatuta.

Ikasturte berriaren ekitaldian beraien eredu pribatizatzaile eta neoliberalaren aurrean izango gaituzte, EHUrako finantziazio nahikoa exijitzeko eta euskal jendarteak behar duen unibertsitate publikoa defendatzeko.

Unibertsitate publikoaren defentsan,
Eusko Jaurlaritza: bermatu beharrezko finantzaketa!
Errektoretza taldea: irmo defendatu EHUk behar duen finantziazioa!

LAB – STEILAS – ELA – LSB-USO – CGT-LKN

Etxebizitzaren negozioa eteteko eskatu du LABek Eusko Legebiltzarrean

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Etxebizitzaren negozioa eteteko eskatu du LABek Eusko Legebiltzarrean

EAJk eta PSEk aurkezturiko proposamenak etxebizitzen prezioak igotzea eta sarbidea zailtzea eragingo dituela ohartarazi du LABek, eta prezioen etengabeko igoerari galga jartzeko eta horiek jaisteko neurriak aldarrikatu ditu; hala nola, parke publikoa handitzea, alokairu soziala sustatzea eta EAE osoa tentsiopeko eremu izendatzea.

Uda atarian iragarri zituzten EAJk eta PSEk etxebizitzaren arazoari aurre egiteko premiazko neurriak. LABek, neurriok aztertuta, balorazio kritikoa egin zuen, eta baita hainbat proposamen zehaztu ere. Neurriok orain arteko politika okerretan sakontzea zutela iritzita, sindikatuak mobilizazioa egin zuen Sabin Etxea aurrean. Gaur, Endika Perez Ekintza Sozialeko arduradunak Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Hiri Agenda Batzordean hitza hartu du, eta hiru mezu nagusi azpimarratu ditu. 

Batetik, diagnostikoaren oinarrian adostasuna egon daitekeela azaldu du Perezek, baina ez proposamenaren norabidean. Izan ere, etxebizitzaren eremuan egiturazko eta premiazko neurrien beharra ukaezina dela uste du LABek. Langileok pobretzeko funtsezko arrazoi bilakatu da etxebizitza eta, hori horrela, bizi dugun larrialdi egoerari eraikuntza ziklo berri batekin erantzun nahi zaiola salatu du Perezek, hartutako norabidearekin, arazoa are gehiago okertuz: “EAJk eta PSEk nahiago izan dute merkatu pribatua elikatzeko politikak eta eraikuntza enpresei begirako neurriak proposatu, errotik arazoari erantzun baino. Prezioak jaisteko berehalako neurriak behar dira, baita parke publikoa handitzekoak ere, baina parkea ezin da soilik etxe berriekin osatu. Dagoena mobilizatzeko neurriak behar-beharrezkoak dira”.

Eskaintza faltaren iruzurra ere salatu du Ekintza Sozialeko arduradunak. “Azken hamarkadetako hainbat unetan ikusi dugu etxe gehiago eraikitzeak ez duela prezioak jaistea eragiten. Gero eta gehiago dira etxebizitzarekin negozioa egiteko funts putreek, higiezinen patronalek eta errentistek erabiltzen dituzten formulak; ez da onargarria.”

Beraz, orain arte egindako politika publikoen ondorio zuzenak pairatzen ari garela adierazi du LABeko kideak, eta, zoritxarrez, EAJk eta PSEk langileen aurkako neurriotan sakondu nahi dutela. “Hemen eskupekoak jaso eta diru laguntzetatik bizi direnak banketxeak, eraikuntza enpresak eta higiezinen patronala dira, eta horri amaiera eman behar zaio. Etxebizitzen funtzio soziala lehenetsi behar da, eta harekin negozioa egiteko aukera mugatu. Horretan egin behar da ahalegina eta hartu behar dira premiazko neurriak”. Ustez gazteak emantzipatzeko martxan jarritako abalen lerroa jarri du adibidetzat, eta gogoratu du lerro horri alegazioak aurkeztu dizkiola LABek, 2015eko Etxebizitza Legea urratzen duela iritzita. “Legeak jasotzen du diru publikoak alokairu sozialerako edota etxeak birgaitzeko izan behar duela, eta, orain, Gazteria Sailak 40 milioi bideratuko ditu, Finantza Institutuaren eskutik, erosketa sustatzera”. Horren ondorioa izango da, Perezen arabera, dagoeneko etxea erosteko aukera dutenei erraztu egingo zaiela horretarako aukera, eta, aldiz, premia handiagoa dutenek babesgabe jarraituko dutela. 

Hirugarrenik, Perezek azpimarra egin du LABek egindako proposamenetan. Etxebizitza larrialdiari eta langile sektoreek bizi duten prekarizazio eta pobretze prozesuari aurre egiteko, prezioen etengabeko igoerari galga jartzeko eta horiek jaisteko neurriak behar direla aldarrikatu du. Horretarako, EAE osoa tentsio gune izendatzeko eskatzen du LABek, baita prezioen indizea berehala publikatzea ere. “Ez du arazoa konponduko, baina tresna gehiago emango dizkigu”, adierazi du Perezek. Era berean, Etxebiden 

100.000 pertsona izena emanda egoteak eta %85ek alokairu soziala galdegiteak nahikoa arrazoi behar luke Etxebizitza Legeak jasotzen duena betetzeko, salatu duenez. 

Etxebizitza eskubidea bermatzeko eta sarbidea ahalbidetzeko, merkatu pribatuan alokairua ordaintzetik alokairu soziala eskaintzera igaro behar du administrazioak, Perezek aldarrikatu duenez, eta, horretarako, etxejabeei, banketxeei eta errentistei onura fiskalak eman beharrean, presio handiagoa egin behar zaie, etxebizitzak egon badaudelako. “Negozioa egiteko bahitutako etxeak modu duin eta iraunkorrean bizitzeko etxeak bihurtzeko neurriak behar ditugu”, aldarrikatu du. “Pertsonak dira erdigunean jarri behar direnak, maizterren eskubideak babestuz eta zabalduz, inor kale gorrian geratu ez dadin. Astero ezagutzen ditugu indarrez haien etxeak uztera behartzen dituzten langileen egoerak eta halako egoerak ezin dugu normalizatu eta onartu”. 

Amaitzeko, LABek etxebizitzaren arazoari aurre egiteko duen konpromisoa berretsi du Endika Perezek: “Bizi dugun gatazkan modu zuzenean esku hartzen ari da sindikatua, ekintza sindikalaren bidez, alokairuen prezioak jaisteko borroka eginez, turistifikazioaren ondorioei aurre eginez eta etxegabetzeen aurka.” Horrela, sindikatua etxebizitza problematikari aurre egiteko tresna izan dadin lanean jarraituko dutela esan du Perezek. 

SEPEren itxiera Eibarren: publikoa dena abandonatzearen erakusgarria

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
SEPEren itxiera Eibarren: publikoa dena abandonatzearen erakusgarria

Azken hilabeteetan, Eibarko biztanleak, eskualdeko herri garrantzitsuena eta biztanle kopuru handiena duena izanik, gertaera kezkagarri baten lekuko izan dira: Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoaren (SEPE) itxiera Eibarren. Giza baliabide faltagatik itxi da enplegu-politikak kudeatzeaz, langabeziagatiko prestazioak eskaintzeaz eta lan-prestakuntza sustatzeaz arduratzen den erakundea. Egoera horrek, zalantza larriak sortzen ditu sistema publikoak herritarren eskubide sozialekin duen konpromisoari buruz.

Itxiera hau ez da kasu isolatu bat, azken urteetan garatzen doan tendentziaren parte baizik: publikoa dena interes pribatuen alde poliki-poliki ezabatzea. Eibarko SEPEak, bere itxieraren aurretik, gai zen langabezian zeuden milaka pertsonari babesa emateko. Orain, ordea, ez du zerbitzuak eskaintzeko gaitasunik, langile-kopuruari dagokion egiturazko hutsunearengatik. SEPEaren funtzioa lan-kalteberatasun egoeran dauden herritarron ongizatea bermatzea da, eta aipatutakoa gertatzea onartezina da.

Eibarren gertatzen ari dena ez da “doikuntza” administratibo hutsa. Arduragabekeria instituzionalaren islada da, eta tokiko, autonomia erkidegoko eta estatuko arduragabekeria honek, publikoa dena abandonaturik, herritarrak babesgabetasun egoeran utzi ditu. SEPEaren lana da langabeziagatiko prestazioa bezalako oinarrizko eskubideak bermatzea. Hori kontuan izanda, herritar guztiei arreta eskaintzeko behar adina giza baliabide eta baliabide material izan beharko lituzke, herritar hauek bizi diren zonaldea edozein dela ere. Eibar herriak nukleo industriala eta langabezia-tasa handia du, eta horregatik, zerbitzu hau horrelako herri batean ixteak argi erakusten du Administrazioa ez dela ari bere gain hartzen herritarrekiko erantzukizuna.

Gaur egun, enplegu-politika publikoak gero eta gehiago bideratzen dira zerbitzuak kanpora ateratzera eta enpresa pribatuekin lankidetzan aritzera. Testuinguru hori dugula eta, bereziki larria da SEPEaren itxiera. Estatuak, Euskal Autonomia Erkidegoak eta hau osatzen duten alderdi politikoek arlo publikoari bizkar ematen dioten bitartean, sektore pribatuko korporazio handiak kolektiboa eta soziala indartzeko diren baliabideez baliatzen dira. Pribatizazio prozesu horrek, lan-prekarietatea areagotzearekin batera, babesik gabe uzten ditu herritar ahulenak, besteak beste, enplegua eta gizarte segurantza bezalako oinarrizko eskubideak lortzeko Estatuko zerbitzuen menpe daudenak.

Erakunde publikoen desegitea, kontu ekonomikoa izateaz gain, kontu etikoa eta politikoa ere bada. Estatuaren presentzia murrizten bada, hala nola enplegua, hezkuntza edo osasuna bezalako funtsezko sektoreetan, interes pribatuek nahi dutena egiteko eskumena dute, eta, aldi berean, gizarte-ehuna eta gizartearen kohesioa ahultzen da. Eibarko SEPEa ixtea, beraz, ez da tokiko arazo bat soilik: Euskal Herrian eta Espainiako Estatu osoan hedatzen ari den joera pribatizatzaile baten sintoma da, eta ongizate-sistema modu kezkagarrian ahultzen ari da.

Testuinguru horretan, ezinbestekoa da administrazioei konpromiso erreal eta eraginkorra eskatzea arlo publikoa indartzeko. Erakundeek, aukera berdintasuna, enplegu duina lortzea eta babes soziala sustatzen dituzten politiken bidez, herritarren eskubideak bermatu behar dituzte. Beharrezkoa da Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako Estatuak Eibarren SEPE ixteko erabakia lehengoratzea eta zerbitzu publikoei eraginkortasunez eta erantzukizunez funtzionatzeko behar dituzten baliabideak ematea.

Publikoa defendatzea eta berau indartzea da demokraziaren eta gizarte-ongizatearen etorkizuna. Ezin dugu onartu gure erakundeak eraistea gutxi batzuei bakarrik mesede egiteko asmoz. Gobernuaren lehentasunetan publikoak lehen tokia izateko unea da, eta behingoz alde batera uzteko guztiona izan beharko lukeena pribatizatzeko joera.

Maderas de Llodio enpresak 39 pertsona kaleratu nahi ditu

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Maderas de Llodio enpresak 39 pertsona kaleratu nahi ditu

Maderas de Llodio-ko Enpresa Batzordearen Oharra

Maderas de Llodio, Garnica Taldearen parte dena, Enpresa Batzordetik jakinarazi nahi dugu gaur kontsulten lehen bilera ospatu dela. Bilera horretan enpresak 39 pertsona kaleratu nahi dituela dioen dokumentazioa aurkeztu du produktibitate eta antolaketa kausengatik, produkzioaren zati bat taldearen beste lantegi batzuetara eraman nahi dutelako.

Orain, Enpresak aurkeztutako dokumentazio guztia xehetasunez aztertu behar dugu. Bileran bertan, aurreko astean idatziz eskatzen genuen bezala, berriro exijitu diogu zuzendaritzari kaleratze kolektiboak edota bestelako neurriak hartzeko erabakia bertan behera uzteko.

Atzo ospatu zen langileen batzarrean, Batzordearen eta plantilla osoaren erabakia bateratua izan da: Maderas de Llodio-n ez dago inor soberan. Gure aldarrikapena argia da: ez dugu onartuko lanpostu bat ere suntsitzea ezta lan baldintzak prekarizatzea.

Enpresari adierazi diogu gure helburu bakarra hitzarmen kolektiboaren negoziazioa berreskuratzea dela, baina soilik kaleratze horiek bertan behera utzita, plantilla osoarentzako kalte larri bat suposatzen dutelako.

Horregatik, datorren astean bi greba-egun deitu ditugu: irailaren 16an eta 18an. Enpresak kaleratzeak ez baditu bertan behera uzten, mobilizazio eta greba gehiago egingo ditugu eta beharrezko neurri guztiak hartuko ditugu erabaki horri aurre egiteko.

Berriro errepikatzen dugu: Maderas de Llodio-n ez dago inor soberan. Guztiok elkartuta gaude borroka honetan eta irmo jarraituko dugu enpresak erabaki injustu eta kaltegarria mahaian ezabatzen duen arte.

KALERATZERIK EZ

Lan Ikuskaritzak babestu du LABen salaketa BSHn, baina gehiengo sindikalaren akordioak edozein aldaketa eragozten du

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Lan Ikuskaritzak babestu du LABen salaketa BSHn, baina gehiengo sindikalaren akordioak edozein aldaketa eragozten du

Lan Ikuskaritzak baieztatu du LABek BSHren enplegu-erregulazioko espedientearen harira egindako salaketa, eta ondorioztatu du itxiera neurrigabea eta arrazoirik gabekoa dela. Hala ere, enpresaren eta BSHko sindikatu nagusien arteko akordioak egoera aldatzea eragozten du.

Tamalez, baieztapen horrek ez du esan nahi EEE hori zalantzan jarriko denik. Bi arrazoi nagusirengatik gertatzen da hori: batetik, erakunde publikoek langileon eskubideak defendatzeko duten ezgaitasuna; eta bestetik, enpresaren eta BSHn gehiengoa duten sindikatuen (UGT, CCOO, ATISS eta Solidarik) arteko akordioak egoera aldatzeko edozein aukera baldintzatzen duelako.

Bigarren egoerak konponbide zaila bezain sinplea du, kontzertazio sindikalgintza ordezkatzen duten sindikatu horiek beraien gehiengoa galtzea. Zorionez, azken urteetan norabide horretan gaude Nafarroan.

Beste egoerak, erakunde publikoen ezgaitasunarena, modu berean, konponbidea zaila eta sinplea du ere, baina kasu honetan ez gaude inondik inora hori aldatzeko norabidean. Hilabete luzez, Nafarroako Industria Legea izanen den horretan, egoera hauek ekidin ahal izateko proposamenak egin ditugu. Besteak beste, objetiboki bere funtzioa betetzen ari ez den deslokalizazio legea edukiz betetzea edo erakunde publikoetatik estrategikoak diren proiektu industrialak zuzenean gestionatzera sartzea. Proposamen hauek, noski, ez dira kontutan hartzen azken zirriborroan.

Gure aldetik berdinean jarraituko dugu, kalean zein lantokietan langileon lan baldintzak eta lanpostuak defendatzen eta denontzako onuragarriak izango diren arauak aldarrikatuz eta borrokatuz, lege bat tarteko egon edo ez.

LABek salatzen du Hezkuntza Sailak akordioak osotasunean bete gabe jarraitzen duela eta metodologia lausoa duen segregazio mahaia jarri duela abian

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
LABek salatzen du Hezkuntza Sailak akordioak osotasunean bete gabe jarraitzen duela eta metodologia lausoa duen segregazio mahaia jarri duela abian

LABek 63 plaza gehiago lortu ditu gaur haurreskoletan eta 15 sukaldean eta garbiketan, sinatu zituen akordioen alde borrokatzearen eta judizialki salatzearen ondorioz.

Gaur, Begoña Pedrosa Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak, Imanol Pradales lehendakariarekin batera, ikasturteari hasiera eman dio Etxebarri BHI institutuan. LABek, bertan, Pedrosari gogorarazi dio ez zuela iazko ikasturtea aprobetxatu hitzarmen berrietatik datozen baliabideak planifikatzeko, ezta negoziatzeke geratu ziren gaiak adosteko ere. 

LABek, 15 urte baino gehiago pasa ondoren, eremu publikoan diharduten lau kolektiboen hitzarmenak berritzea lortu zuen pasa den ikasturtean, eta 30.000 langile baino gehiagoren lan baldintzak hobetu. LAB, lehen indarra izaki, erabakigarria izan zela gogorarazi du sindikatuak. Izan ere, 2023ko ekainean sinatutako akordio laboralean adostutako neurriak eremu desberdinetako negoziazio mahaietara eraman zirela gogoratu du, eta pasa den ikasturtean bultzatu zituen mobilizazioen eta greben bitartez lortu zituela heziketa bereziko hezitzaileen, Haurreskolak Partzuergoko langileen, sukalde eta garbiketa zerbitzuetako langileen eta irakasleen lan hitzarmen kolektiboak. 

Hezkuntza kalitatean eragin zuzena duen hezkuntzako langile ororen lan baldintzak hobetzea eta baliabideez hornitzea izan dira sinatutako akordioen muina, eskola publikoa ardatz. 

Hala ere, Hezkuntza Sailak sinatutako akordioak bere osotasunean bete behar dituela adierazi nahi du LABek. Izan ere, baliabide pertsonalen gaia garatzeke eta adosteke dago Haurreskolak Partzuergoan eta heziketa bereziko hezitzaileen kolektiboetan. 

Gainera, sortu beharreko lanpostu berrien kalkulua oraindik ez da egin: sukalde eta garbiketan ratioak, metrajeak eta lanaldia jaitsi ondorengoak, eta haurreskoletan hezitzaileen lanaldia eta ratioak zehaztu ondoren sortu beharrekoak. 

Sukalde eta garbiketan (2023ko azaroan) eta Haurreskoletan (2024ko apirilean) sinatutako akordioetatik lanpostuak sortzera behartu du LABek Hezkuntza Saila gaurko kontziliazio saioetan. Ondorioz, 15 lanpostu berri sortuko dira sukalde eta garbiketan irailean. Haurreskoletan, beranduenez urrian, 63 lanpostu berri . Akordio hauek ez betetzeagatik LABek bide judiziala hasita zuen.

Bestalde, irakasleen kolektiboan plantillak esleitzeko irizpideak adostu ziren. Akordioa sinatu izanari esker, irakasle gehiago arituko badira ere, ez dira sortu beharreko lanpostu guztiak sortu, Hezkuntza Sailak alde bakarrez erabakitako irizpideak ezartzearen ondorioz.

Izan ere, etapa guztietan irakasle bakoitzari murriztu zaion zuzeneko eskola-orduaren ondorioz sortu beharreko lanpostuak ez dira sortu. Era berean, Bigarren Hezkuntzan ikas-prozesuan zailtasun gehien dituzten ikasleen laguntzetarako zenbait ikastetxek parte hartzen duten programan (Hedatze) erabiltzen diren orduak ez dira irakasleen gehienezko 17 ordu lektiboen barnean jaso. 

Halaber, ikasturte hasierako egin diren langileen esleipen prozesuak kaotikoak izan direla gogorarazi du LABek. Urtero-urtero milaka langile akatsez betetako prozesuen, arazo informatikoen eta konpontzen ez diren gabezien menpe egoten dira. Gai hau ere Hezkuntza Sailak konpondu beharrekoa dela uste du LABek. 

Aurrekoaz gainera, ikasturte hasiera probestu du sailak segregazioaren kontrako itunaren mahaia martxan jartzeko. Bertan mahaiaren nondik norakoak azaldu badira ere, metodologia lauso eta zehaztu gabea aurkeztu dute, LABen aburuz gobernuak Osasun Mahaian erabilitako berdina; hau da, nahieran euren interesen arabera aldatzen doana. Hori horrela, LABek zehaztasunak eskatu ditu eta erabakiak nork eta nola hartuko diren galdetu; izan ere, segregazioari aurre egitea ez da borondateen kontua, erabaki politikoena baizik. Edukiei dagokienez hainbat dekretu eta normatiba aldatu behar direla adierazi du LABek eta eskola publikoa indartzeko neurriak ere eskatu ditu.

Beraz, ikasturte hasiera honetan bi eskakizun egiten dizkio LABek Hezkuntza Sailburuari. Batetik, adostutakoa betetzeko eta negoziatzeke dituen gaiei heltzeko. Eta, bestetik, segregazioaren kontrako neurriak hartzerakoan horiek langileon ordezkariokin adosteko. Era berean, LABek uste du borrokari esker lortutako akordioak izan zirela lortutakoak, eta horri esker lortu direla hezkuntza kalitatea hobetuko duten neurriak. Hala ere, sindikatuak borrokan jarraituko du, hitzarmen hauetan jasotakoa betearazteko eta garatzeko eta segregazioari aurre egiteko egiturazko neurriak lortzeko. 

Azken urteetan lortutako akordioei esker, hezkuntza publikoa indartu eta Euskal Eskola Publiko Komunitarioaren bidean urrats sendoak eman dira, eta bide horretan lanean jarraituko du LABek. 

LAB, Jaizkibel konpainiarekin eta udal alarde publiko eta feministaren alde

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
LAB, Jaizkibel konpainiarekin eta udal alarde publiko eta feministaren alde

29 urte pasa dira Hondarribiko emakume* talde batek gizonek dituzten eskubide berberak beren egin, eta hondarribiar gisa herriko alardean parte hartzen saiatu zenetik. Hots, emakumeek* ere jaietan modu aktiboan parte hartu ahal izateko bidea hartu zuenetik.

Ekintza hark pauso bat gehiago ekarri zuen emakumeen* eskubideen aldeko borroka feministan. Izan ere, argi esan behar da: emakumeen* parte hartze librerik gabe, jaiak ez dira ez parekideak, ez askeak. Kaleak emakumeenak* ere badira, eta, horregatik, egunerokoan eta jaietan libre izateko eta ibiltzeko emakumeen* eskubide osoa aldarrikatzen du LABek.

29 urtez ukazioa, gatazka, biolentzia, irainak eta ezeztatze politikoa ezagutu ditugu, eta, oraindik ere, Hondarribiko alkatetzak ez du konponbidera bidean jarriko gaituen ekinbide argirik egin. Gainera, alarde baztertzailea eta berau babesten duten alderdi politiko eta enparauak emakumeak* espazio publiko eta politikoan normaltasunez aritzearen kontra dabiltza urtez urte. Esku-hartze garbirik egon ez izana, bere horretan, emakumeen* zapalkuntzari gorazarre egitea da, eta, beraz, klase zapalkuntza betikotzea. Urte hauetan guztietan borrokan aritu diren emakumeei* esker, ordea, aldaketarako aukerak sortu dira

2023ko udal eta foru hauteskundeen ondoren, EAJren gotorlekua izan den herrian aldaketarako aukerak zabaldu ziren. Hala ere, balizko normaltasun baterako bidean imintzio txikiak eginagatik ere, 2023az geroztik izan diren jaietan bezalaxe, aurtengoan ere nabarmen ikusi da, oraindik ere, mugimendu feminista dela eraldaketaren ikur nagusi eta bakarra. Zentzu horretan, LABek bere egiten ditu Jaizkibel konpainiak egindako adierazpenak: “Bizikidetzaren bandera hartuta, eta arazoa, muinean, diskriminazio kontua dela ahaztuta, udalak modu berean tratatu nahi izan ditu bi taldeak. Eta ezin dira berdin tratatu eskubide bat defendatzen dutenak eta berau ukatzen dutenak”.

LABek eskaera zehatza egin nahi du: alardea udalak antola dezan bidea berreraiki beharra dago eta, era berean, feminista bilakatzeko behar beste baliabide jarri behar dira.

Instituzioei ahoa betetzen zaie berdintasun politikak sustatzen dituztela esatean. Ordea, halako praktika baztertzaileen aurrean ez dago egoera aldatzeko inolako konpromiso politikorik.

Lortutako aurrerapenak eta askatasunak arriskutan diruditen garai nahasiotan, udal alarde publiko eta feminista baten alde antolatzen eta borrokan dabiltzanei eta bereziki Jaizkibel konpainiaren sortzaile, bultzatzaile eta egun arduran dauden kide nekaezin horiei guztiei, gure eskerrik beroenak helarazi nahi dizkiegu. Ez gaude lanean, etxean, kaleetan, jaietan, ezta alardean ere, bazterkeriarik onartzeko prest.

Gora Jaizkibel konpainia!!
Gora borroka feminista!!

Erasoak BetiON-en, enpresak eta Eusko Jaurlaritzak beste alde batera begiratzen duten bitartean

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Erasoak BetiON-en, enpresak eta Eusko Jaurlaritzak beste alde batera begiratzen duten bitartean

Bi hilabete eskasetan, BetiON Telelaguntza zerbitzuko hiru langilek eraso desberdinak jasan dituzte, erabiltzaileen eta/edo zerbitzuarekin zerikusirik ez duten pertsonen aldetik. Bitartean, enpresak ez du inolako larrialdi-protokolorik aktibatu, biktimak babesik gabe eta guztiz babesgabe utziz. Horrela, bai enpresak bai zerbitzuaren titularrak (Eusko Jaurlaritza) baimendu dute erasotzaileak zerbitzutik baja eman gabe jarraitzea, eta horrek arrisku errepikakorra eta etengabea dakar edozein profesionalentzat etxe horietara joan behar duen bakoitzean.

Langileek erabateko abandonua sentitzen dute enpresaren aldetik, ez delako aipatutako kasuen jarraipenik egiten eta ez direlako neurriak hartzen halakorik berriz gerta ez dadin. Azpimarratzekoa da enpresak ez duela inolako prestakuntza-planik eskaintzen, langileei halako egoerei aurre egiten laguntzeko. Denak, lanean ari diren langileen inprobisazioaren esku uzten dituzte.

Enpresak egin duen ekarpen bakarra izan da lehendik zegoen jarraibide tekniko bat gehitzea (erasoetatik bitan ez duena inolako konponbiderik eskaintzen), aholkularitza juridikoa eta laguntza psikologikoa telefono bidez, kasu hauetan guztiz eskasa iruditzen zaiguna.

Alarmismoan erori nahi ez badugu ere, ezin dugu baztertu egun batean egoera okerrago batera heltzeko aukera. Izan ere, arrisku egoerak bizi izan ditugu: ibilgailu pribatuetan kolpeak, irain matxistak, jazarpenak, etxeetako ateak giltzaz itxita langilea irteten ez uzteko, eta abar luze bat. Horiek guztiak eraso larritzat hartu behar dira, eta zenbait kasutan poliziaren esku-hartzea ere behar izan da.

Horregatik guztiagatik, Eusko Jaurlaritzaren Telelaguntza zerbitzu publikoko langileok babesgabe handia sentitzen dugu bai enpresaren bai titularraren aldetik, halako egoeren aurrean.

Honi gehitu behar zaio enpresak hitzarmena betetzen jarraitzen ez duela. Adibide garbia da lan-poltsatik langile bat kanporatu izana. Errepresio-ekintza hau dokumentatua eta salatua izan da, eta epaiketa urriaren 6an egingo da; egun horretan epaiaren berri emango da. Batzordeak grebarako deialdia proposatuko du egun horretarako.

Enpresari eta Eusko Jaurlaritzari eskatzen diegu gure osasunarekin eta gure duintasunarekin jolasteari utz diezaien. Babesik gabe, eskubiderik gabe eta errespeturik gabe ez dago zaintzarik.

Hori guztia dela eta, erasoen eta lan-eskubideen urraketen aurrean, batzorde artekoak deialdia egiten die langileei, komunikabideei eta gizarteari, irailaren 9an, 10:30ean, BetiONen instalazioen aurrean (Aragoi kalea, 2). Bertan salatuko dugu publikoki enpresaren eta Eusko Jaurlaritzaren aldetik biktimen babesik eza eta segurtasun falta. 

1...242526...1,582Page 25 of 1,582

COOKIAK | COOKIES

LEGE OHARRA ETA PRIBATUTASUN POLITIKA | AVISO LEGAL Y POLÍTICA DE PRIVACIDAD

www.lab.eus