2025-12-27
Blog Page 1015

Emakumeen soldatak %33,6an handitu beharko luke gizonenarekin parekatzeko

Estatistikako Institutu Nazionalak argitaratu duen Soldata Egiturari buruzko Inkestak adierazten duenez, Hego Euskal Herriko emakumezko langileek, batez bestez, 7.710 euro gutxiago irabazten dute urtero. Hortaz, emakumeen batez besteko soldatak %33,6an handitu beharko luke gizonenarekin parekatzeko.

Gizon eta emakumeen soldatetan dagoen alde hau emakumeek lan munduan jasan ohi duten bazterkeriaren adierazpen iraingarrienetako bat dugu, bakarra ez izanik; estatistikek adierazten duten ebidentzia honek agerian uzten du eta kontzientzia hartzen laguntzen du ekonomia-bortxa berezi honetaz; horren ohikoa da, askotan sumagaitza egiten zaigula.

Genero bazterkeriaren salaketari ezinbesteko eginkizuna deritzagu; hala ere, haren aurka eraginkortasunez borrokatzeko, gizartearen estamentu guztiek euren ardurak bereganatu beharko dituzte, askoz ere jarrera aktiboagoa hartu beharko dute, bizitzaren esparru guztietan, lan munduan barne, jokaera aldeak ezabatu daitezen.

Izatez, emakumeak lan merkatuan etengabe sartu izanak ez du berekin ekarri lan baldintzak parekatu direla; generoaren arabera soldata-arrakala handitu izanak agerian uzten du berdintasuneko politika publikoek porrot egin dutela.

Dena den, Europako Erkidegoko Estatistika Bulegoak (Eurostat), aipatu soldata-arrakala, gizonen eta emakumeen soldata gordina ordukoen artean dagoen aldearen arabera kalkulatzen du, gizonen soldata gordina ordukoari dagokion portzentajean adierazia.

Definizio honen arabera, Hego Euskal Herriko soldata-arrakala %14,3koa da; aldiz, Europako Batasunaren batez bestea %16,1ekoa da. Bestalde, Nafarroan, soldata aldea handiagoa da, %16,6koa, aldiz, EAEn %13,8koa da.

Soldatetan ematen den bidegabekeria honek emakumeen egungo bizi baldintzei eta independentzia ekonomikoari kalte larria egiteaz gain, ondorio kaltegarri handia eragingo die erretiroko edota langabeziako gizarte-prestazioei.

Diskriminazio honen zergatiak egiturazkoak dira, hierarkian oinarritzen diren genero harremanetan hondoratzen dituzte sustraiak eta emakumeek betetzen dituzten zereginak bigarren mailakotzat hartzen duen lanaren banaketa sexista elikatzen dute.

Soldata-arrakalaren errua izan dezaketen eragileen artean, batzuek zuzenki eragiten dute; adibidez, emakumeek, lan bera edota balio bereko lana egiteagatik, gizonena baino soldata txikiagoa jasotzea.

Beste batzuk, aldiz, ugaltzeari lotutako lana, ordaintzen ez dena (etxeko lanak eta zaintza) ezberdin banatzearekin zerikusia dute (emakumeek aldi bikoitza eskaintzen diete aipatu lanei); eta batez ere, hautapen eta kontratatze prozesuetan, emakumearen bereizketa horizontala eta bertikala sustatzen dituzten enpresa-jarduerarekin. Azken batez, aukera berdintasunean enplegua eskuratu ahal izatea eragozten dituzten kristalez eta porlanez osatutako benetako sabaiez ari gara.

Horrengatik, emakumeak kontratatu ohi dira, gehien bat, onarpen sozial urriko jarduera-sektoretan; horren baloratuak ez dauden eta gutxiago ordaintzen dien lanbide mailetako lanpostuak betetzen dituzte.

Honez gain, hauen lan bideetan, beti, askoz ere baldintza kaskarragoak ematen dira. Izan ere, gaur egun, Hego Euskal Herrian, aldi partzialean betetzen den enpleguaren 3/4a baino gehiago emakumeek betetzen dute. Eta emakumeen behin-behinekotasun tasa %27,7koa da, aldiz, gizonena, osta-osta gainditzen du %22a. Jakina, lanaldi partzialeko eta aldi bateko enpleguei, oro har, beti egokitzen zaizkie soldata apalagoak.

Honengatik guztiarengatik eskatzen dugu botere publikoek bete dezatela berdintasuna sustatzeko dagokien betebeharra, eta ekitatea bihur dezatela haien politiken ardatz. Lan esparruan, premiazkoa da enplegua eskuratzea, prestakuntza, lanbide-sustapena eta lan eta soldata baldintzak bermatuko dituzten neurri eraginkorrak hartzea.

Baina, administrazioak interpelatzeaz gain, baztertze bitarteko guztien aurkako zaintza eta borroka areagotu behar ditugu ere. Horrela bakarrik lan harremanen eredu berria, gizarte bidezkoagoa eta demokratikoagoa sortu ahal izango dugu. Horretan datza gure konpromisoa.

Soldata-arrakala Europako Batasunean, 2014 (EUROSTAT)

 

BATAZ BESTEKO IRABAZIA URTEKO -2014

GIZONAK
EMAKUMEAK
Aldea
Nafarroa
28.659,74
20.163,10
-8.496,64
Araba-Bizkaia-Gipuzkoa
31.271,00
23.781,55
-7.489,45

Hego Euskal Herria

30.686,34
22.976,66
-7.709,68
 

 

 

 

Metalgintzan prekarietaterik ez! Ofentsibara pasatzeko garaia da!

0



Gaur, ekainak 28, LAB sindikatuko Gipuzkoako metalgintzako delegatuok batzarra egin dugu Villabonako Gurea aretoan eta, ondoren, “Hemen lan egin, hemen erabaki, metalgitzan prekarietateari Stop” lemapean elkarretaratzea burutu dugu Herriko plazan.

Gaurko batzarrean sektoreko egungo egoera zein den ordezkariekin partekatzeaz gain, datorren kurtsorako ildo nagusiak zehaztu eta adostu ditugu ekintza sindikala indartzeko helburuarekin.

Metalgintzaren sektorean, gainerako sektoreetan bezala, ematen ari den prekarizazio prozesuaren aurrean, LABek langileei lapurtutako lan baldintzak berreskuratzeko ofentsibara pasatzea erabaki du. LABek honako erabakiak hartu ditu gaurkoan:

– Enpresaz enpresa prekarietateari aurre egingo diogu. Horretarako langileen aldarrikapenak jasoko dituen tokian tokiko plangintza zehatzak osatuko ditugu langileak mobilizatzeko asmoz. Borrokaren bidez behartuko ditugu enpresariak akordioak egiten.

-Patronalak bilatzen duen negoziazio kolektiboaren estatalizazioaren aurrean, hemengo negoziazio kolektiboa berreskuratzea dugu helburu. Lan harremanetarako esparru propioa behar-beharrezkoa dugu. Hemen lan egin, hemen erabaki! Helburu honekin, hainbat dinamika eta mobilizazio martxan jarriko ditugu.

– Langileak jasaten ari diren prekarizazioa baditu erantzuleak, bai enpresariak bai agintari politikoak. Dirua soberan dagoen arren, gero eta langile gehiago pobrezian daude, gutxi batzuk gero eta aberatsagoak diren bitartean. Hau onartezina da eta erantzule hauek interpelatzen eta salatzen jarraituko dugu.

 

 

 

Ekainak 28, sexu askatasuna aldarrikatzeko eguna

Nazioarteko Sexu Askapenerako Nazioarteko eguna ospatzen den honetan, LAB ere kalean izan eta izango da. Goizean Bilboko Arriaga plazan elkarretaratzea egin dugu lantokietan ere sexu askatasuna aldarrikatuz eta gaur egun oraindik ere LGTBek jasaten dituzten eskubide urraketak salatuz. LAB sexu askatasunaren alde borrokan dihardu eta bide horretan Ekainaren 28aren harira Euskal Herrian deitu diren mobilizazio ezberdinetan parte harte hartzeko deia luzatu nahi dio euskal langilegoari.

ALTSASU

MUNGIA
 

 

BBVAko langileak kaleratzeen aurka mobilizatu dira

0



BBVAk 14 pertsona kaleratu dituela salatzeko langileak protesta egin zuten atzo ordezkaritza sindikal osoarekin batera. Bankuak kaleratze hauekin zerbitzuen azpikontratazioa bilatzen duela salatzearekin batera langileen berronartzea eskatu zuten.

BBVAko ORDEZKARITZA SINDIKALAREN IRAKURKETA
(CCOO – UGT – CGT – ACB – CIG – ELA – LAB – SCAT/CSC – SEC)

"Erantzuteko aukearik gabe BBVAk 14 pertsona kaleratu ditu (2 territorial bakoitzeko) “produktibitate baxua” egotzita. Euren helburu argia plantilla kikiltzea da. Bankuaren asmoa ahalik eta gehien irabaztea da, ahalik eta jende gutxiagorekin eta gero eta zerbitzu gehiago azpikontratatatuz. Honek eragin ankerra du BBVAko enpleguan, kalitatean eta bezeroekiko arretan.

Guzti hau 2.200 goi-zuzendarien soldata lotsagarriak mantentzeko. Larriena zera da: goi-zuzendaritza hau talentu gabeko pertsonaz vetea dago eta ez dira gai postu horiek justifikatzeko behar diren etekin zifrak lortzeko. Azken xendea “banku digitalaren” ezarpena azkartzea litzateke eta horretarako langile guztien enplegua erasotzen ari dira.

2012ko lan-erreformak enpresen ekimen hauek zigor gabe geratzea ahalbidetzen du. Kaleratzeak bidegabekoak deklara ditzatela lortzea (kalte-ordain minimoa kobratuz) ez da inola ere nahikoa. Kaleratze hauek ez dira batere bidezkoak eta ezin dugu enpresaren eraso hau onartu, helburu bakarra langileen artean edozein kalera dezaketela zabaldu eta horrela beldurtuta mantentzea da.

BBVAko giza baliabideen arduradunen jarrera erasokor honen aurrean, ordezkaritza sindikal osoa bat eginda mobilizatu da langileekin batera. Jendartean BBVAren etika eta erantzukizun diskurtso faltsua agertaraziko dugu. Enplegua erasotzea plantila erasotzea da eta arduragabekeria soziala.

Bilbo, 2016ko ekainaren 27an
"
 

 

 


Urdulizko ospitalea %100 publiko izatearen aldeko mobilizazioek jarraitzen dute

0


Pasa den ostiralean, LAB, ELA, SATSE, ESK, CCOO eta UGT sindikatuok Urduliz eta inguruko herrietan zehar kotxe karabana egin genuen, berriro ere Urduliz ospitale berriak %100 publiko izan behar duela aldarrikatzeko, pribatizaturiko zerbitzurik gabe, hala nola sukaldea, garbiketa edota mantenua.

Egunotan hainbat langile hasi dira lanean ospitale berrian, gauzak prestatzen, baina oraindik erabiltzailerik gabe. Gure datuen arabera, uztailarekin batera irekiko zaizkie ateak erabiltzaileei. Horregatik, uztailaren 6an, kontzentrazio zaratatsu berria burutuko dugu ireki berri den ospitalean, eguerdiko 11etan. Auzokide zein langile guztiei bertaratzeko deia luzatu egiten diegu.
 

 

 


Sexu askatasun eta aniztasunaren aldeko ekimenak martxan jarriko ditugu lantokietan

Bizi garen jendartearen ispilu dira lantokiak, eta haietan ere, era honetako diskriminazio eta jazarpen egoerak izaten dira. Prekaritatea, lan ezegonkortasuna, lan erreformak, murrizketak jasaten ditugun tokiak dira lantokiak, eta baita gure nortasuna itotzen duten tokiak ere: denak egiten digu presio gure sexu nortasuna ezkutatzeko, horrek dakartzan kalte pertsonal eta sozialekin.

Homofobia, lesbofobia, transfobia eta bifobiak laneko giroa kutsatzen dute, eta pertsonon arteko harremanen osasunari kalte egiten. LABeko militanteontzat egoera hau iraultzeko gakoak guztion arteko borroka eta elkartasuna dira, beste behin ere. Guk ez dugu onartzen generoarengatik edo pertsonon aukera sexualarengatik inongo baztertzerik, ez jazarpenik. Ez dugu behar inork onar gaitzan, gutxiago jendarte hipokrita honek. Gu gara inolako baztertzerik ez jazarpenik onartzen ez dugunak, ez kalean, ez ikasketa zentroan, ez eta lantokian ere. Eta ez dugu onartzen langileek euren burua diren bezala ezin adieraztea beraien kideen, bezeroen, ikasleen, pazienteen… aurrean.

Ekainaren 28aren testuinguruan, LABek lantokietan askatasun eta aniztasun sexualaren inguruan eta homofobia, lesbofobia, transfobia eta bifobiaren kontra egindako lanaren berri emateko tartea hartu nahi du. 2014. urtetik, LAB sindikatutik lantokiak homofobia, lesbofoia, transfobia eta bifobiatik askatzearen garrantzia planteatzen ari gara. Helburu hori lortzeko, eman beharreko pausoak azaltzen dituen gida atera genuen. Pasa den urtean, bide beretik, eraso edo diskriminazio kasuen aurrean erantzuteko protokoloa atera genuen.

Iaz sindikatuan, tresna bi hauek eskutan, formakuntza saioak burutu genituen sentsibilizazioa eta prebentzioa lantokietara eraman nahian. Gure helburua, jazarpena eta diskriminazioa ekiditea da, eta dagoenean, salatu eta aurre egitea.

Prozesu honetan zehar, sindikatuko aniztasuna ezaugarri duen militante taldea antolatu da borroka hau aurrera ateratzeko. Helburua, sindikatuko delegatu guztiak anistazun sexualaren aldeko militante bilakatzea da, eta LAB aniztasun sexualaren erreferentziazko aliatu bihur dadila lantokietan.

Homofobia, lesbofobia, transfobia eta bifobia ez dira indarkeria aseptikoak. Posible da nondik datozen identifikatzea, errejimen politiko heteropatriarkalak gauzatzen du, indarkeria matxista gauzatzen duen berberak. Indarkeria hau egunerokoa da. Indarkeria honen erasoak disidentzia sexuala hiltzera iristen dira.

Hego Euskal Herrian aurten, %3,3 egin dute gora erasoek aurreko urtearekin alderatuz. Hau, ezberdinarekiko gorrotoa oinarri duen eskuin muturreko diskurtsoari lotuta dago, eta krisi ekonomikoa hasi zenetik, areagotu egin da. Diskurtso horren helburua langile klasea zatitzea da, errealitatea itxuraldatuz. Egoera hau iraultzeko, sistema ekonomiko-politikoaren krisiaz baliatu behar gara.

Ikusgai izan nahi dugu, horretarako ikur hau gure lantoki, sail sindikal eta egoitza guztietara eramango dugu, borroka hau ikusi beharra dago eta langile klasean kontzientzia sortu behar dugu. Kartel hauek, formakuntza saio berriekin lagunduko dugu irailetik aurrera.

Gure ustez, eredu politiko honen aurkako borroken elkarlana oso garrantzitsua da. Gure borroka ez da lantokietara mugatuko, Euskal Herrian askatasun sexualaren mugimenduak ekainaren 28aren testuinguruan deitu dituen deialdietan parte hartzeko deia egiten dugu.

Horietarako deia egiteaz gain, LABek bihar goizerako goizeko 11:00etan deialdi propioa egingo du Bilboko Arriaga plazan.

 

 

 

Katering enpresek ez dute isuna ordaindu nahi, non dago Eusko Jaurlaritza?

Kulebroia ez da amaitu. 2016ko ekainaren 22an jakin dugu, data horretan amaitu baita ikasturtea, catering enpresei ezarri zitzaien isunaren ordainketa gelditu egin dela zigortutako enpresa guztiek helegitea aurkeztu dutelako. 

Joan den otsailean, Lehiaren Euskal Agintaritzak 18 milioi eurotako isuna ezarri zien euskal eskola publikoetako jantokia-zerbitzuak ematen zituzten zortzi enpresei, prezioak finkatu eta merkatua beraien artean banatu zutelako. Ebazpenaren arabera, zigorturiko enpresek beren artean banatu zuten, “adostasunez”, Eusko Jaurlaritzaren zerbitzua, 10 urtez gutxienez, 2003 eta 2014 artean.

Ebazpen edo erabaki hura otsailaren 9an jendarteratu zen. Hortik aurrera, zigortutako enpresek 2 hileko epea zuten zigorra kitatzeko. Hala ere, denek aurkeztu dute helegitea (Eurest, Auzo Lagun, Gasca, Gastronomía Vasca, Tamar, Magui, Goñi) administrazioarekiko auzien epaitegi bidez, zigorraren kautelazko etendura eskatuz gainera.

Aipatu eskaera onartua izan da, eta hortaz, ordainketa etenda geratuko da oraingoz. Oraingoan, eta enpresa hauen asmoaren aurrean, Eusko Jaurlaritzaren zerbitzu juridikoek ekinbidea geratzen. Zigorra jaso duen kontratu polemikoaren arduraduna izanik, hari dagokio euskal lehiaren ebazpena babestea.

Hortaz, kasu hau erabakitzeko dago bide administratiboan zein penalean. LABek gogora ekarri nahi du fiskaltzak eginbideari ekin ziola Eusko Legebiltzarrak Urkulluren gobernuari errekerimendua egin ostean, aukera zegoelako lehiaren aurkako jardunak gure poltsikoei 200 milioi eurotako iruzurra eragiteko.

LABek aditzera eman nahi du kasu honen lehen ondorioak honezkero nabaritu genituela duela 15 bat egun, jangeletaz arduratzen diren langileei lanaldia murriztu zitzaienean. Horrek jangeletako mahaiak aska bihurtzea ekarri zuen, ikasleentzako lekua txikituz. Ordura arte bi txandetan egiten zena, geroztik, txanda bakar batean egin ohi da. LABek hedabideetan salatu zuen egoera eta Hezkuntzako lurralde ordezkaritzaren aurrean egin zuen elkarretaratzea.

Murrizketa hau Hezkuntza Saila berak ezarri zuen, oraingoan, hain zuzen, familien eta langileen interesak babestu behar dituen horrek. Horregatik, izugarri kezkatzen gaitu kasu honetan egiten ari diren kudeaketa.
Adierazi nahi dugu, aipatu Hezkuntza Saila berriro fidatu dela enpresa ber-berez jantokiko zerbitzua egiteko. Horren harira, egoera horrek eragin du salaketa jarri eta iruzurra agerian uzten lagundu zuen AIBAK enpresa, berriro deitua izatea Legebiltzarrera joateko. Eskari honi erantzun zaio.

Azpimarratu nahi dugu harrigarria dela honen berri ekaina amaieran izatea, ikastetxeei ezinezkoa suertatzen zaielako aipatu informazioaren berri ematea, familiek honen guztiaren jakitun izan daitezen.

LABek berriro dio kasu hau ez daitekeela honela ebatzi, eta honi guztiari jarraipena egingo diogula, Eusko Jaurlaritzak familia, pertsona eta ikasle guztien defentsa egin dezan. Azken finean, horiek guztiak dira iruzur hau ordaintzeko ekarpenak egin behar izango dituztenak (prezioa garestituz, lanaldiak urrituz, kalitatea kaskartuz).

Bestalde, berriro diogu jantokiak kudeatzeko eredu hau zaharkitua dagoela. Aldaketa garaian gaude, eredu berriak eraiki daitezen eginkizunak geureganatzeko garaian bizi gara. Hori LABek onartua dauka eta ordezko proposamea jarri du martxan. Familia, ikastetxe, ekoizle eta erakundeak berau proposamena ezagutzera gonbidatzen ditugu.

 

 

 

Geroz eta enpresa gehiago multinazionalen esku

0

Euskal Herriko kapitala duten puntako bi enpresa kanpoko multinazionalen esku gelditu direla kezkaz ikusten dugu LAB Sindikatutik. Aste honetan azken, urteetako bilakeran beste urrats bat emanez, ekonomiaren motore izan beharko luketen puntako enpresen erabakiguneen deslokalizazioa gauzatu da. Siemensek Gamesaren erosketa gauzatu du, eta Mubeak Inauxa taldea erosi du. 

Honen atzean dagoen benetako interesa, orain arteko akzionistek egin duten “pelotazoa” dago, ez besterik. Benetan enpresen arteko sinergia eta elkarlana badira salmenta hauen arrazoi bakarra, bada bestelako akordioak egiteko aukera, bi aldeak lotzen dituena, eta erabaki ahalmena Euskal Herrian mantendu dezakeena.

Kezkagarria da oso Eusko Jaurlaritzak kasu honetan izan duen utzikeria: onartezina da diru publikoz sortutako Gamesaren kasuan, besterik gabe kanpoko kapitalak gehiengoa edukitzea txalotzea.

Ez dezatela aitzakiarik jarri, zuzenean eskumena duten kasuan, Inauxaren kasuan, 4,6 milioiko partaidetza zuen kapitalean Ezten Fondoaren bidez (akzioen%20) ez dute ezer egin. LABek Eusko Jaurlaritzari erabakigunea, eta Euskal Herrian proiektu industrialaren garapena bermatzeko baldintzak jartzeko eskatu genion arren, entzungor egin du Jaurlaritzak.

Eusko Jaurlaritzaren industria politika ezaren adibide dira hauek, traktoreak izan beharko liratekeen lantokiak babesteari uko egin dio.

Horrelakoak egin eta gero, denbora batera deslokalizatutako enpresak gogoan ditugu. Bi kasu hauetan ere, ez dago inolaz ere bermatuta Euskal Herriko lantokien aldeko etorkizuneko apustua. LABetik, proiektu hauek Euskal Herrian garapena izan dezaten, eta honek zuzeneko nahiz zeharkako lanpostuen sorrera eta baldintza duinak sortzen jarraitzeko lanean jarraituko dugu.
 

 

 

UGT eta CCOOek estatalizazioa ezarri dute de facto Arabako egurgintzan

0

SEA, UGT eta CCOO Arabako lobbyak berriro adostu du herrialde honetako langileen lan baldintzak kaskartzea. Izan ere, gaur goizean, Egurgintzako Hitzarmena sinatu dute eta bertan, hainbat atzerapausu eta murrizketa ezarri dituzte, horiek guztiak praktikan Estatu mailako hitzarmenera zuzenean hurbiltzen gaituztelarik.

Gogorarazi behar dugu sektore honetako Estatu mailako hitzarmenean, 2012an, UGTk, CCOOek eta Espainiako Patronalak 16 gai gorde zituztela esparru horretan negoziatzeko, herrialdeko hitzarmenak neurria handi batean edukiz hustuz. Horri segida emanez, Arabako Hitzarmenaren zenbait arlo Estatukoak arautuko ditu (kontratazioa, probaldia, maila profesionalak,…), tartean inaplikazioak ere, eta horren ondorioz derrigorrezko arbitraia inposatu diete Arabako langileei.

Gainontzekoan ere, UGTk eta CCOOek men egin die SEAren asmoei eta bestelako atzerapausuak onartu dituzte, besteak beste, ultraktibitatean -18 hilabetera mugatuz- eta malgutasunean, 125 ordu ezarriz (orain arte 20 ordu ziren eta enpresetan ez ziren erabiltzen, beraz 125 ordu enpresaren mesedetan eta langileon bizitza pertsonal eta familiarraren kontra). Gainera, KPIren erreferentziarik gabeko soldata igoera eskasa da (%1), eta plus konpentsagarririk ez dagoenez, langileek sekulako eros-ahalmenaren galera sufrituko dute, 2008tik ez baitute izan soldata igoerarik.

Honenbestez, beste behin ere argi gelditu da UGT-CCOOen sumisioan oinarritutako sindikalgintza, uko egiten baitiote konfrontazio minimoari ere eta SEAri langileen eskubideak oparitu dizkiote, lan erreformari alfonbra gorria jarriz. LABek bere aldetik, ahal duen enpresa guztietan planteatuko du lan baldintza kaxkar hauek hobetzea, langileen aktibazioa bilatuz.