LABek babesa eta atxikimendua adierazi die ADAVANek eta ASVIAMIEk amiantoaren biktimak konpentsatzeko funts bat sortzea eskatzeko azaroaren 4an Iruñean, Donostian, Laudion eta Bilbon deitutako mobilizazioei. Era berean, enpresa-batzordeei mobilizazioekin bat egiteko deia egin die. Funts hori Europako beste leku batzuetan ere badago, eta, horregatik, Gizarte Segurantza EAEra eta Nafarroara transferitzea eskatzen dugu, Hego Euskal Herri mailako funtsa sortzeko.
Argi daukagu gertaera horrek berebiziko garrantzia duela amiantoaren biktima diren langileek, haien familiek eta gizarte-inguruneak jasaten duten kalbarioaren zati bat arintzeko. Gainera, beste arazo erreal batzuk landu eta konpondu behar dira, Euskal Herrian hainbat hamarkadatan amiantoa masiboki eta kontrolik gabe erabiltzearen ondorioei aurre egiteko, hala nola:
• Amiantoa osasun publikoko arazotzat hartzea.
• Amiantoaren inportazioaren eta horren ondoriozko gaixotasunen arteko lotura ezartzea.
• Osasunbidean eta Osakidetzan amiantoarekin lotutako patologiak detektatzeko programa bat ezartzea, profesionalentzako berariazko prestakuntzarekin, gaixotasun profesionalaren susmoen jakinarazpenen erregistroarekin eta kontingentziaren zehaztapenak aktibatzearekin.
• Europako Ekonomia eta Gizarte Komitearen 2015eko irizpena betetzeko ezarritako amiantoaren kontrola, 2032rako amiantoa erabat erauztea eskatzen duena.
• Amiantoaren ondoriozko gaixotasunen erregistro bat sortzea, irizpide epidemiologikoekin, Osasunbidea, NOPLI, Osakidetza eta Osalanen parte-hartzearekin.
• Amiantoarekin lan egin duten enpresen erregistroa sortzea.
• Amiantoaren biktimei laguntza soziala eta psikologikoa ematea.
• Babesa zabaltzea esposizio ez-profesionaletik eratorritako kasuetara, hau da, etxeko eta ingurumeneko esposizioetara.
• Amiantoaren eraginpean egotearen ondoriozko gaixotasunen erregistroa sortzea eta deklarazioa sustatzea, epaitegietara jo beharrik gabe.
• Erregistro hori sortzen den bitartean, epaitegi espezializatuak izan daitezela amiantoaren ondoriozko erreklamazioez arduratzen direnak.
• Osasuna zaintzeko programak zabaltzea.
• Amiantoaren eraginpean dauden pertsonen erretiro aurreratua.
Neurri horiek guztiak beharrezkoak dira benetan erantzun bat eman nahi badiogu iraganeko, oraingo eta are etorkizuneko amiantoaren problematikari, bestela, ematen du zerbaitetan ari garela ezer egin gabe. Kontua ez da beste bati egiteko eskatzea eskuak garbitzeko, baizik eta EAEko eta Nafarroako gobernuek eurek gidatu behar dutela borroka hori beren eremuan, beste instantzia batzuetan egin beharrik gabe. Hemen lan egiten badugu, hemen erabaki behar dugu.
