Abuztuaren 25ean, Bermeoko PesquerĂa Vasco Montañesa SA (PEVASA) enpresarako lanean ari zen P.M.S. arrantzalea hil zen Dakar (Senegal) inguruko uretan. Itsasontzian arrantzan ziharduen langile bermeotarraren heriotza ez traumatikotzat jo da ofizialki. Honekin, 2024an gutxienez 40 langile hil dira lan istripuz, horietatik 6 abuztuan.
Lehenik eta behin, LAB sindikatutik gure elkartasuna eta samina adierazi nahi dizkiegu hildakoaren senide, lagun eta lankideei.
Salatu behar dugu mota honetako istripuak aztertzeko eta argitzerako orduan ikaragarrizko trabak eta gardentasun eza aurkitzen ditugula. Era berean, nabarmendu behar da heriotza ez traumatikoen atzean faktore ezberdinak daudela eta lan karga, erritmoak, estresa eta jarduera mota honetan presente dauden faktoreek eragin zuzena dutela.
LABetik irmoki salatu nahi dugu heriotza hau. Arrantza sektorean gertatzen diren diren eskubide urraketak, hitzarmen duinen falta, segurtasun neurririk eza, etenik gabeko lanaldiak edo sektorearen ezaugarri diren lan neurri gogor eta arautu gabeak dira heriotza hauen errudunak.
Heriotza hauek eragiten dituztenak ez dira aurretik aipatutako arrazoiak bakarrik. Euskal Herriko enpresak dira Senegalgo eta beste hainbat lekutako itsasoak ustiatzen eta arpilatzen dituztenak, hemengo agintarien laguntzarekin. Ezaguna da Eusko Jaurlaritzak atunontzi handiak dituzten eta altura handiko flora kudeatzen duten enpresen alde egiten duen apustu irmoa. Baliabideak arrantzaleen segurtasuna bermatzeko erabili beharrean, armak erosteko ematen diete dirua, hauekin piraten erasoetatik babesteko.
Baxurakoa bezalako beste arrantza arteak gutxiesten dituzte, askoz ere jasangarriagoak eta hurbilagoak direnak, eta plan estrategiko baten beharrean itotzen ari direnak.
Arrantza sektore osoak behar du lan baldintzen aldaketa eta arauketa legala. Aski da orain dela urte askotako araudiekin eta ohiturekin lanean aritzeaz. Arautzeak eragina izango luke istripu eta heriotzen tasan.
Eusko Jaurlaritzaren arrantza politikek beste herrialdeetako itsasoak arpilatzea soilik dute helburu. Enpresek bertako herritarrak kontratatzen dituzte baldintza prekarioetan lan egin eta lanean bizia galtzeko. Sasoi bateko sistema kolonialak erabiltzen dituzten enpresak diru publikoz laguntzen dituzte eta gainera, baldintzarik gabeko babesa eskaintzen diete. Politika hauek ere badira itsasoan gertatzen diren arrantzaleen istripuen erantzule.
Horregatik, lan osasuneko baldintza egokiak bermatu ditzaten exijitzen diegu enpresei, eta Eusko Jaurlaritzari, ereduaren inguruko norabide aldaketa eta lan osasuneko neurriak betetzen direla berma dezala.