2025-12-19
Blog Page 79

Confebask eta CEN patronalei dei egin diegu gutxieneko soldata propioa finkatuko lukeen Lanbidearteko Akordiorako negoziazio mahaia eratzeko

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Confebask eta CEN patronalei dei egin diegu gutxieneko soldata propioa finkatuko lukeen Lanbidearteko Akordiorako negoziazio mahaia eratzeko

Beste sindikatu batzuk egin bezala, gaur goizean, EAEn eta Nafarroan Lanbidearteko Akordio bat negoziatzeko mahai bana eratzea eskatu dugu, Patronala (Confebask – CEN) eta sindikatuen artean Gutxieneko Soldata propio bat negoziatu eta ezartzeko.

Azken urteetan, areagotzen ari dira aberatsenen eta langileen arteko arrakalak. Sortzen den aberastasuna geroz eta modu desorekatuagoan banatzen da eta langileon pobretzeak ez du etenik. Arrakalak handitzen ari dira baita langileen artean ere, soldatarik baxuenak dituztenen artean, nagusiki, emakumeak*, langile migratu eta arrazializatuak, gazteak eta aniztasun funtzionala dutenak aurkitzen direlarik.

Jendarte justuago bat eraiki, pobretzeari mugak jarri eta aberastasunaren birbanaketa egokiago baterako, soldatak hobetzea ezinbestekoa da. Horixe izan zen, 2020ko Greba Orokor arrakastatsuaren aldarrikapen nagusietako bat. Gutxieneko Soldata hemen erabakitzeko eta estatu mailan ezarritakoaren gainetik egongo litzatekeen kopurua finkatzeko, Lanbidearteko Akordiorako deia luzatu genien patronalei. Honelako akordio baterako Confebask eta CENek adierazitako borondate faltak eta pandemiak baldintzatu dute aurrera egitea.

Ordutik hona, greba eta mobilizazio sindikal ugari izan dira. Bizitzaren garestitzeari aurre egin eta soldatak duintzeko beharrak bultzatu ditu neurri handi batean gatazka horiek, baita negoziazio kolektibo osoa ere. Ildo honetan, langile guztien soldatak duintzeko, hitzarmenez hitzarmen lortzen diren soldata igoerekin batera, Lanbidearteko Akordio baten alde egin dugu.

Gutxieneko Soldataren igoerak zuzenean milaka eta milaka langileren bizi baldintzak hobetuko lituzke eta baldintzarik kaskarrenean dauden langile horiek izango lirateke onuradun nagusiak; baina ez beraiek bakarrik, langile klase osoarentzako onura, langile klase osoaren garaipena litzateke. Guztion soldata eta lan baldintzak, beherantz parekatu eta prekarizatzea bilatzen duen estrategia patronalaren kontrako egiturazko neurria.

Gutxieneko Soldata propioa hemen erabaki ahal izatea, hortaz, lehentasunezko borroka izan da LABentzat azken urte hauetan. Maila publikoan eta pribatuan egindako lanak baldintza berriak sortu ditu borroka honetan aurrera egiteko. Maila sindikalean, gehiengo zabala dago honelako Lanbidearteko Akordio bat negoziatzearen alde. Gaurkoan, EAEn nahiz Nafarroan negoziazio mahaiak deitzeko urratsa eman dugu.

Patronalek aldiz, ez dute horretarako borondaterik erakutsi orain arte, ez EAEn ezta Nafarroan ere. Negoziazio mahaiak abian jarri eta benetako negoziaziorako jarrera eskatzen diegu Confebask eta CEN patronalei. Horretarako, presio egin beharko dugu. Maila sindikalean, baina baita maila politiko instituzionalean ere. EAE eta Nafarroako Gobernuei honelako akordio baten alde egin eta jarrera proaktiboa izan dezatela eskatzen diegu.

Gaurko ekimen hau eta, Lanbidearteko Gutxieneko Soldata ezartzeko eskumenak eskatuz, aurreko astean erregistratu genituen Herri Ekimen Legegilea, biak ala biak, bide osagarriak dira. Gutxieneko

soldata propio bat erdiesteko bidean, batak bestea elikatzen du. Lanbidearteko akordio batek, indartu egingo luke EAE zein Nafarroako Gobernuek gutxieneko soldata finkatzeko ahalmena eskuratzeko aldarrikapena, alde guztiek gutxieneko soldata Euskal Herrian erabakitzeko borondatea dutela irudikatuko lukeelako.

Era berean, Herri Ekimen Legegilearen aldeko sinadura bilketa, eztabaida Parlamentuetara eramateko ez ezik, Patronala interpelatzeko tresna ere bada, gutxieneko soldata ezartzeko akordioari baiezkoa eman diezaion.

Orain da momentua, langileen lan eta bizi baldintzak duintzeko Gutxieneko Soldata propio baten alde egiteko. Gutxieneko soldata duindu eta hemen erabaki nahi dugu.

Sunsundeguiko enpresa batzordeak manifestazioa deitu du urtarrilaren 19an, enpleguaren eta lantegiaren etorkizunaren alde

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Sunsundeguiko enpresa batzordeak manifestazioa deitu du urtarrilaren 19an, enpleguaren eta lantegiaren etorkizunaren alde

Altsasun izango da manifestazioa, 12:00etan, BMtik aterata.

Sunsundegui hartzekodunen konkurtsoan dago azarotik, eta konkurtso-administrazioaren eskuetan abendutik. Langileak Aldi Baterako Enplegu Erregulazioan daude urtarrilaren 19ra arte eta hiru hilabete gehiagoz egongo dira egoera honetan.

Datozen asteak funtsezkoak izango dira lantokiaren etorkizunerako, argitu beharko baita bideragarritasuna duen ala ez. Enpresa batzordeak uste du proiektu honek Altsasurako, eskualderako eta Nafarroarako duen garrantzia gogorarazteko unea dela. “Enpleguaren suntsiketa gure inguruan agertzen hasi den une hauetan”, adierazi dute.

Aspaldian esan duten bezala, Sunsundegui produktua eta merkatua duen enpresa bat da. Badakite interesa dagoela eta aurrera egin dezakeela industria plan batekin.

Horregatik guztiagatik, larunbateko manifestazioaren bidez tartean dauden eragile guztiei inplikazioa eskatu nahi diete, Altsasuko lantegiaren etorkizuna eta enplegua bermatu ahal izateko.

Proiektatutako autobusak Altsasuko lantegian bukatzea nahi dute, eta urte askoan euren lana egiten jarraitu ahal izatea. Inbertitzaile bat behar dute, industria-plan bat duena, baita sektore publikoaren laguntza eta kontrola ere. Langileek eta Nafarroako gizarteak egindako ahalegina enplegu eta etorkizun bihurtu behar da guztientzat.

Horregatik, dei egiten dieguete Sakanako herritar, erakunde, alderdi politiko eta gizarte eragile guztiei enpleguaren aldeko eta Sunsundeguiren etorkizunaren aldeko manifestazio honi babesa ematera.

Inoiz baino indar gehiagorekin eta bere ikurra berrituta helduko da LAB Biltzar Arteko Batzarrera

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Inoiz baino indar gehiagorekin eta bere ikurra berrituta helduko da LAB Biltzar Arteko Batzarrera

Borrokak artikulatu, agenda politikoan eragin eta eredu sindikala berritzeko gaitasuna nabarmendu ditu Igor Arroyo koordinatzaile orokorrak. 50.000 afiliatuen langa gainditu eta Hego Euskal Herriko bigarren sindikatu bilakatu da, %19,6ko ordezkaritzarekin.

LABeko koordinatzaile orokor Igor Arroyok eta Antolakuntza idazkari Izaskun Garciak prentsaurrekoa eman dute Bilbon, otsailaren 25ean Irungo FICOBA aretoan egingo den Biltzar Arteko Batzarraren berri emateko. Bi Biltzar Nagusi artean LABek egiten duen parte hartze ariketa da Biltzar Artekoa: 2022an Baiona-Miarritzen hautatutako zuzendaritzak ponentziak garatzeko egindako kudeaketaren berri emango die orduko 500 biltzarkideei.

Biltzar Nagusitik honako balantze politikoari dagokionez, hiru gako nabarmendu ditu Arroyok, horietako lehena, LABek borroka laboralen eta sozialen artikulazioan egindako ekarpen esanguratsua. “Urtero 200 borroka laboraletan parte hartu dugu, horietako askotan beste sindikatu batzuekin elkarlanean arituz. Borroka horiei esker, hitzarmen asko desblokeatu eta milaka langilerentzako hobekuntzak lortu ditugu”. Horrekin batera, Arroyok nabarmendu egin du erantzun orokorragoak ahalbidetzeko LABek egindako lana, hala nola, zaintza eskubidearen aldeko Greba Feminista Orokorra, lan istripuen aurkako erantzuna, gutxieneko soldata propioaren aldeko dinamika edota Palestinaren alde egindako mobilizazio sindikal bateratuak.

Bigarrenik, agenda politikoan eragiteko gaitasuna azpimarratu du Arroyok: “Biltzar Nagusian Patronalari eta haren aldeko alderdi politikoei eremu guztiak (lantokiak, kaleak eta instituzioak) lehiatzeko apustua egin genuen eta apustu horrek emaitzak eman ditu. Beste eragile sindikal, sozial eta politikoekin batera, langileontzako funtsezkoak diren gaiak eraman ditugu agenda politikoaren erdigunera, hala nola, zaintza, osasun sistema, etxebizitza, gutxieneko soldata edota gutxieneko pentsioa. Urtetan arazoak zirenik ukatu ondoren, gai hauen inguruan gogoeta egiteko beharra onartu dute EAJk eta PSEk. Gogoeta hori ezerezean geratu ez dadin, egiturazko aldaketak eman daitezen, presio egiteko unea da oraingoa”.

Azkenik, LABek eredu sindikalaren berrikuntzarako egindako ibilbidea goraipatu du Arroyok. “Hiru garai desberdinetan aitzindari izan da LAB eta berak egindako ekarpenek Euskal Herriko ekosistema sindikala eraldatu dute: gure sorreran, independentismoa eta kontraboterea; 90. hamarkadan, sindikalismo feminista eta euskaltzalea; eta 2008tik hona, sindikalismoa birpentsatzeko egindako ariketa sakona”.

Ildo honetan, azken Biltzar Nagusian hartutako konpromisoari erreferentzia egin dio Arroyok: “LAB sindikatu antirrazista bilakatzeko apustua egin genuen eta I. Barne Plan Antirrazista osatu dugu. Biltzar artekoan, estrategikoa den beste gai batean sakontzera goaz: ekosozialismoa. Kapitalismoak eragindako krisi ekologiko larriaren ondorioz, aldaketa sakonak gertatuko dira munduan nahiz Euskal Herrian eta sindikalismoak aldaketa horien norabidea lehiatu behar du. Bidezko trantsizio ekosozialaren aldeko borroka funtsezkoa izango da munduaren eta Euskal Herriaren etorkizunerako”.

Eredu sindikalean egindako garapena adierazteko, bere ikurra eta irudia berritzea erabaki du LABek. Bere historiako hirugarren ikurra bigarrenaren garapena da. Oinarria mantenduta hiru berritasun ekartzen ditu: batetik, ertzak borobildu zaizkio, feminismoaren eragina islatu nahian; bestetik, kutxa ireki egin da, sektore gehiagotara zabaltzeko bokazioa irudikatuz; eta azkenik, “Euskal Sindikalismo Eraldatzailea” esamoldea gehitu zaio, gainontzeko eskaintza sindikalekiko desberdina den eredua aldarrikatu nahian: Euskal Herria osokoa, askapen prozesuarekin konprometitua, sindikatua tresna gisa ulertzen duena, hitza ez ezik ekintzari garrantzia ematen diona eta, bereziki, sistema bidegabe eta bideraezina eraldatzeko determinazioa duena.

Afiliazioan eta hauteskunde sindikaletan etengabe gora

Afiliazioari dagokionean hazkunde fase etengabean dago LAB, Izaskun Garcia Antolakuntza idazkariak nabarmendu duenez: “azken urteetako bilakaera paregabea izan delarik. 2021eko abenduan Biltzar Nagusia deitu genuenean 46.178 afiliatu zituen sindikatuak eta egun 50.629 afiliatu gara. Hau da, azken hiru urtetan %9,7eko hazkundea izan dugu (4.451 afiliatu gehiago). Hamarkada batean (2014-2024) 39.664 afiliatu izatetik 50.629 izatera pasa gara; 10.965 gehiago. %27,7eko hazkundea beraz hamar urtetan”.

“Baina guretzako berririk garrantzitsuena hauxe da: LAB gero eta langile gehiagorentzat erreferentea bilakatzen ari den honetan, emakumeen* afiliazioan izaten ari ditugula hazkunde datu nabarmenak. Orain hamar urte emakumeak* gure afiliazioaren %38a baziren, egun %44,54a dira” adierazi du Garciak.

Hazkunde honetan gakoak izan dira, langile sektore guztientzat borrokarako eta antolakuntzarako eskaintzetan emandako urratsak, zein lan eta bizi baldintza prekarioak pairatzen dituzten langileen sindikalizazioa errazteko hartutako erabakiak. Izan ere, sindikatuak klase elkartasuna oinarri duen afiliazio sistema ezarri izana erabaki egokia izan da. Diru sarrera gehiago duten afiliatuen ekarpenei esker sarrera murritzagoak dituztenen afiliazioa ahalbideratzen duen sistema da gurea.

Gainera borroka eta antolakuntzarako eskaintzak ez ezik, afiliatuei eskaintzen dizkiegun zerbitzuetan ere aurrera urratsak eman ditugu, adibidez gure Borroka Kutxaren estaldura zabaldu eta duinago bilakatzeko. Kontrabotere sindikalismoa garatzeak langileongan izan ditzakeen eragozpen zein kalte ekonomikoei aurre egiteko sindikatuak duen tresna da Borroka Kutxa.

Ordezkaritza sindikalari dagokionean ere, hazten jarraitzen du LABek. 9. Biltzar Nagusia deitu genuenean, 2017ko abenduan, 4.235 ordezkari genituen Hego Euskal Herrian. Ordezkaritzaren %18,13a (%18,96a EAEn eta %15,72a Nafarroan). Eta egun dauzkagun azken datu ofizialekin (2024/10/31) 5.187 ordezkari ditugu. Ordezkaritzaren %19,80a (%20,51a EAEn eta %17,84a Nafarroan). Egungo ordezkarietatik 2.169 emakumeak* dira, %41,8a. Ordezkaritzan emakumeen* presentzia handitzeak erronka izaten jarraitzen badu ere aurrera urratsak eman ditugu eremu honetan ere.

Azken hiru urteetako argazkia begiratuta gainera herrialde guztietan delegatu kopuruan nahiz portzentaian igotzen jarraitu duen sindikatu bakarra gara.

EAEn puntu erdia baino gehiago igotzen gara (%0,65) beste sindikatuak mantendu edo jaisten diren bitartean. Nafarroan beste sindikatuak jaisten diren bitartean gu puntu erdia igotzen gara (%0,55). Horrek ekartzen du Hego Euskal Herrian ere berdina gertatzea, %0,62a igotzen garelarik.

Momentu honetan EAEn bigarren sindikatu bezala erabat kontsolidatu da LAB, %20a baino gehiagoko ordezkaritzarekin. Eta Hego Euskal Herrian ere bigarren sindikatua da, %20ra iristear.

Araban hirugarren sindikatua bilakatu gara, UGTrekiko jada ia puntu bateko (0,96) aldearekin.

Gipuzkoan %30eko ordezkaritza du LABek eta Nafarroan %18ko ordezkaritza heltzekotan da.

Dei egiten dugu bihar Sarek Bilbon deitu duen mobilizazioan parte hartzera

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Dei egiten dugu bihar Sarek Bilbon deitu duen mobilizazioan parte hartzera

17:00etan La Casillatik abiatuko den manifestazioan izango da Igor Arroyo koordinatzaile orokorra buru izango duen LABen ordezkaritza zabala.

Euskal Herriak gatazkaren konponbide bidezko eta demokratikoa behar duela uste dugu LABen. Honekin lotuta, preso, iheslari eta deportatuek behingoz etxean egon behar dutela ere uste dugu, horixe baita bakerantz eta elkarbizitza bidezko eta demokratikorantz aurrera egiteko bidea.

LABen ustez, beharrezkoa da urratsak ematen jarraitzea euskal preso politikoei ezartzen zaizkie salbuespen neurriak gainditzeko. Orain arte egindako mobilizazioari esker lortu baita orain arte eman diren urratsak ematea, baina oraindik badaude gainditu beharreko oztopoak. Era berean, preso ohiek lanerako sarbidea eta pentsioa eskuratzeko aukera izateko neurriak beharrezkoak dira.

Horrela, LABek dei egiten die langileei bihar Sarek Bilbon, “Behin betiko” lemapean egingo duen manifestazioan parte hartzera.

Baskonia-Alavesek bermatu behar du bere obretan ari diren langileak lanetik etxera osasuntsu eta bizirik bueltatzea

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Baskonia-Alavesek bermatu behar du bere obretan ari diren langileak lanetik etxera osasuntsu eta bizirik bueltatzea

LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuok elkarretaratzea egin dugu gaur Gasteizen, Baskonia-Alavesen dendaren aurrean, urteko lehen lan heriotza salatzeko. Urtarrilaren 7an, Baskonia-Alavesen obra batzuetan lanean ari zen I.R.T. 54 urteko langilea hil zen, lurrak mugitzeko makina batek harrapatuta. Construcciones Urrutiak azpikontratatuta, Excavaciones Mendiola enpresarentzat ari zen lanean.

Hildako langilearen lankide, senide eta ingurukoei gure elkartasuna adierazi ondoren, 2024an Euskal Herrian hildako 64 langileak gogoratu ditugu.

Eraikuntzan izan da 2025eko urteko lehen lan heriotza. Sektore honetan ohikoa da azpikontratazioa, langileon osasunaren kaltetan joaten den zerbait, baita ere obretan prebentzio teknikaririk ez egotea, prebentzio neurririk ez egotea edo prestakuntza falta.

Patronalek behin eta berriro urratzen dute prebentzio araudia eta horretan aurrean, instituzioei, ikuskaritzari, Osalani eta gobernuei exijitu diegu neurriak har ditzatela laneko heriotzarik gerta ez dadin. “Odoluste hau gelditzeko esku hartu behar dute”, gaineratu du Igor Chillon Gasteiz-Lautada-Errioxako LABeko arduradunak.

Gaurko mobilizazioa Baskonia-Alavesen dendaren aurrean egin dugu, beraiek baitira lan heriotza gertatu zen obraren sustatzaileak. “Kirol munduan erreferentzia den neurrian, lan osasunaren arloan ere erreferentzia izan behar du”, interpelatu du Chillonek. “Bermatu behar du bere obretan ari diren langileak lanetik etxera osasuntsu eta bizirik bueltatzea. Lan osasuna zaintzea eskatzen diogu Baskonia-Alavesi”.

2024ko azken lan heriotza salatu dugu Zornotzan

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
2024ko azken lan heriotza salatu dugu Zornotzan

LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuok kontzentrazioa egin dugu Zornotzako Boroa enpresa-parkean, Forest Trafic enpresaren aurrean. Abenduaren 30ean I.P.C. 41 urteko langilea hil zen enpresan. Langilea inbentario-lanak egiten ari zen biltegian orga jasotzaile batekin, eta garraiatzen ari zen zamaren zati bat gainera erori zitzaion.

Ikerketa zorrotza eskatzen dugu gertakariak eta kasutik erator daitezkeen erantzukizunak argitzeko. Era berean, gogoratu nahi dugu 2015ean ere beste langile bat hil zela enpresa honetan bertan pieza baten kolpearen ondorioz.

Atzean utzi dugu urte tragiko bat laneko istripuei dagokienez; gutxienez 64 langile hil dira eta lan-istripuak ugaritu egin dira. 2023an 100.000 lan-istripu baino gehiago komunikatu ziren, eta horien erdiek egun bat baino gehiagoko lan-bajak eragin zituzten.

Datu horiek agerian uzten dute kontrol-neurri gehiago behar direla enpresek lan-osasuneko araudia bete dezaten. Lan-ikuskatzaileen kopurua handitu behar da, eta Osalanek zigor-ahalmena izan behar du, eta ez aholkularitza hutsa.

Absentismoari buruzko eztabaida faltsuen gainetik, enpresen zigorgabetasun honekin amaitu behar dugu, laneko prebentzioari eta osasunari buruzko araudia behingoz bete dadin.

2025eko lehen hildakoa

Atzo hil zen urteko lehen langilea Gasteizen. Bere heriotza salatzeko, LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuok mobilizazioa egingo dugu bihar Gasteizen, goizeko 11:00etan, Baskonia-Alaves dendaren aurrean (General Loma Plazan).

ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiruk gutxieneko soldata propio baten aldeko Herri Ekimen Legegileak erregistratu ditugu Eusko Legebiltzarrean eta Nafarroako Parlamentuan

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiruk gutxieneko soldata propio baten aldeko Herri Ekimen Legegileak erregistratu ditugu Eusko Legebiltzarrean eta Nafarroako Parlamentuan

Hego Euskal Herriko errealitate sozioekonomikoa eta sindikala isladatuko duen LGS berria burujabetzaren aldeko aurrerapausoa izango litzateke. Lanbidearteko Akordioa eta Herri Ekimen Legegilea bide osagarriak direla ulertuta, bi bide horiek lantzearen alde egiten dugu.

Azken hilabeteetan garatu diren Hego Euskal Herrirako gutxieneko soldata erdiesteko ekimenak elkarrekin landuko dituzte ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiru sindikatuek: gutxieneko soldata propioa finkatuko duen Lanbidearteko Akordioa batetik eta bertako instituzioek gutxieneko soldata ezartzeko ahalmena izatea helburu duen Herri Ekimen Legegilea bestetik. Bi bideak osagarriak direla ulertuta, bateratzearen alde egiten dugu.

Lehen urratsa gaur Eusko Legebiltzarrean eta Nafarroako Parlamentuan Herri Ekimen Legegile bana erregistratzea izan da, Hego Euskal Herriko administrazioek legezko gutxieneko soldata arautzeko aukera eska dezaten.

Gutxieneko soldata ezartzeak langileentzat babes-dimentsioa du, negoziazio kolektiboz gutxieneko erreferentziarik bermatua ez duten edo erreferentzia hori baino soldata txikiagoa duten jarduera guztietan ezartzen baita. Gutxieneko soldatak, gainera, soldaten nahikotasun maila bat ekarri behar du orokorrean. Bestalde, politika sozial eta ekonomikorako tresna den heinean, gutxieneko soldata aberastasuna banatzeko eta kohesio sozialerako mekanismoa ere bada, pobreziaren mugaren azpitik dauden pertsona kopurua murrizten duena eta legezko lan-baldintzak baino handiagoak dituzten sektoreetan soldaten goranzko negoziazioa bultzatzen duena. Hego Euskal Herrirako LGSaren zenbatekoa finkatzeko orduan irizpide ezberdinak erabili litezke, baina argi dagoena zera da: Espainia mailan finkatutakoa Hego Euskal Herriko langileei bizi baldintza duinak bermatzetik oso urrun geratzen da.

Gutxieneko soldatak lurralde-dimentsio argia ere badu. Hego Euskal Herriko gizarte, kultura, sindikatu eta politika-sarea beste lurraldeetakoen aldean ezberdina da, bai osaerari bai ereduari dagokienez. Hego Euskal Herrian LGSk euskal gizarteak behin eta berriz hauteskunde sindikaletan edo mobilizazio gaitasunean erakusten duen borondate berezituari erantzun behar dio. Zentzu horretan, Hego Euskal Herriko errealitate sozioekonomikoa eta sindikala isladatuko duen LGS berria burujabetzaren aldeko aurrerapausoa ere izango litzateke, lan harremanetarako euskal esparrua eratzeko aurrerapausoa, gizartearen gehiengoaren bizi baldintzak hobetuko dituena aberastasunaren banaketa justuago baten bidez.

2025eko lehen lan heriotza eraikuntzan izan da

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
2025eko lehen lan heriotza eraikuntzan izan da

2025a hasi besterik egin ez denean, lanak eta patronalak eragindako prebentzio faltak lehen hildakoa utzi dute. Baskonia Alavesentzako lanean diharduen azpikontrata sare batek eragin du istripua. Zehazki, Construcciones Urrutiak azpikontratatutako Excavaciones Mendiola enpresarentzako lanean ari zen 51 urteko langilea, lurra mugitzeko makinak harrapatuta hil da Gasteizen, eraikuntza lanetan.

Lehenik eta behin, LAB sindikatuak bere doluminak eta elkartasuna adierazi nahi dizkie hildako langilearen senide, lagun eta gertukoei.

Patronalak absentismoaren inguruko kanpainarekin jarraitzen duen bitartean, 2024an 100.000 lan istriputik gora izan ziren aitortuak hego Euskal Herrian eta 64 hildako eragin zituzten lan istripuek. Istripu hauek guztiak prebentzio araudiaren betetze ezak eraginak izan ziren, patronalaren arau-hausteek hain zuzen.

Azken 30 urteotan ikusi dugu, eta datuek hala frogatzen dute, patronalak ez duela lan osasunerako araudia betetzeko inongo intentziorik. Araudia betearazteko eskumena duten instituzioek modu esplizituan kolaboratzen dute enpresekin horretan, izan ere, ez dute Osalan eta NOPLOI bidez enpresak isuntzeko gaitasunik. Formula horren bidez, patronalari araudia ez betetzea oso merke ateratzen zaio eta langileriak gure osasunarekin, eta azkenik, gure bizitzarekin ordaintzen dugu.

Urteko lehen istripu hilgarri hau eraikuntzako sektorean gertatu da. Bertan azpikontratazioak eragin zuzena dauka langileon lan osasunean eta ohikoak dira prebentzio eza, neurri prebentibo eskasak eta errekurtso prebentibo eta koordinazio eza. Hori dela eta, intersindikala osatzen dugun LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuok mobilizaziora dei egiten dugu, ostegun honetan, hilak 9, goizeko 11:00etan Gasteizen, Baskonia-Alaves dendaren aurrean (General Loma Plazan).

Industria sektorearen gainbeherak lan baldintzak prekarizatzen ditu eta enpleguaren kalitatea okertu

Zubiate(e)ko Aritz
-
0
Industria sektorearen gainbeherak lan baldintzak prekarizatzen ditu eta enpleguaren kalitatea okertu

Hego Euskal Herrian 137.735 langabe zeuden 2024ko abenduan, aurreko urtean baino 37 gutxiago. Nafarroan eta Bizkaian, aldiz, langabeziak gora egin du (hurrenez hurren, 367 eta 309 langabe gehiago daude). Pasa den urtearekin alderatuz, Hego Euskal Herriko langabe kopurua antzerakoa izan arren, sektoreka ezberdintasunak daude eta horrek, zuzenean eragiten du enpleguaren kalitatean.

Beste behin ere, aurreko enplegurik gabekoen artean langabeziak gora egin du, eta azken urtean 665 langile gehiago daude egoera honetan, erregistraturiko langabeen %12,52a direlarik. Langabeen %57,85a

emakumeak* dira.

Azpimarratzekoa da azken hilabetean, industrian, langabeziak gora egin duela herrialde guztietan (Hego Euskal Herrian 312 langabe gehiago daude industrian erregistratuta). Bestalde, industria sektoreak bizi duen gainbehera, Europako automozio industriaren eraginez, langabezia datuetan ez da bere gordintasunean islatzen, aplikatu diren Aldi Baterako Enplegu Erregulazio Espedienteak medio.

Industria sektorean gertatzen ari den enplegu suntsiketa eta zerbitzuetan oinarrituriko ekonomiaranzko joera gero eta nabarmenagoak, lan merkatu osoan eragin zuzena du. Izan ere, lan baldintzak nabarmen prekarizatzen ari dira, enpleguaren kalitatea okertuz.

• Aurreko urtean baino 4.917 kontratu gehiago sinatu dira abenduan, horietatik %80,62a behin behinekoak. Kontratu mugagabeen kopuruak %2,64 behera egin duen bitartean, behin behinekoek %9,20 egin dute gora.

• Lanaldi osoko kontratuak dira bereziki galdu direnak (102 mugagabeko kontratuen artean eta 1.301 behin behinekoen artean). Kasu honetan, sexu-generoaren araberako arrakala dago, gizonen artean %78,4a lanaldi osoan dagoen bitartean, emakumeen* artean %56a da.

• 4 emakumetik* bat baino gehiago jardunaldi partzialean dago. Kontratuei dagokienez, lanaldi partziala gizonen %11,5ak duen bitartean, emakumeen* artean %26,7ak du.

Industriaren gainbehera afiliazio datuetan ere islatzen da; izan ere, abenduko azken egunean erregimen orokorrean afiliatuta zeuden pertsonei erreparatuz, aurreko hilabetean baino 1.377 afiliatu gutxiago zeuden (industrian afiliazioak behera egin du eta, gabonetako kanpaina tarteko, zerbitzuetan gora). Azken urtearekiko alderaketan, ordea, sektore guztietan egin du gora afiliazioak, zerbitzuetan modu nabarmenean: zerbitzuetan 19.310 lanpostu sortu diren bitartean, industrian 3.633 izan dira.

Langabeziak behera egin arren, beste behin ere, LAB sindikatuak enpleguaren kalitatean kokatzen du kezka iturri nagusia. Hego Euskal Herriko 25 eta 64 urte arteko 2 herritarretik bat prekaritate egoeran bizi da, enplegua eduki arren, bizitza duina aurrera ateratzeko diru-sarrera nahikorik gabe. Hori dela eta, 1.600 euroko gutxieneko soldata aldarrikatzen dugu langile guztientzat, Akordio Interprofesional bidez aplikagarria dena borondate politikoa baldin badago.

1...787980...1,582Page 79 of 1,582

COOKIAK | COOKIES

LEGE OHARRA ETA PRIBATUTASUN POLITIKA | AVISO LEGAL Y POLĂŤTICA DE PRIVACIDAD

www.lab.eus