LABek, Imanol Karrera bozeramailearen eta hogei militante baino gehiagoren bitartez, agerraldia egin du Iruñeko Gazteluko Plazako kioskoan, sindikatuak aurtengo Maiatzaren Lehenari begira egiten duen irakurketa aurkezteko –gutxieneko soldata eta pentsio propioak lortzeko borrokan oso fokatua–, eta hiriburuan zein Tuteran Langileen alde esloganarekin eginen dituen mobilizazioen berri emateko.
Nazioarteko testuingurua geroz eta korapilatsuagoa da. Kapitalaren logika planeta nahiz herritarren bizitza kolokan jartzen ari da, krisi ekologikoak, militarismoak, behartutako migrazio prozesu erraldoiek, indarkeria matxistak edota prekaritatearen hedapenak adierazten dutenez. Testuinguru honetan, are eta garrantzitsuagoa da Euskal Herriak, Nafarroak ahalik eta burujabetza handiena izatea, bizitza erdigunean jarriko duen eredu sozioekonomikoa eraikitzeko.
Azken urteotako borroka sozial eta sindikalei esker, agenda politikoan nafar langileontzat garrantzitsuak diren gaiak kokatu dira, hala nola, osasun sistema, zerbitzu publikoak, zaintza, etxebizitza, enplegua, pentsioak edota gutxieneko soldata. Hala ere, eztabaida hauek faltsuan ixteko arriskuaz ohartarazi behar da. Maria Txibite lehendakariaren gobernuari negoziatzen duguna aurrera eramateko determinazioa falta zaio. Izan ere, bere kontseilari batzuek soberan dute prepotentzia. Baina hori baino, adostasunetara iristeko borondatea beharko lukete izan. Txibite bere ardurapean dauden langileak mobilizatuak eta greban ditu. Bestalde, ez dauka beharrezkoa izanen litzatekeen ausardia langileak aintzat hartuko dituen Industria Lege bat egiteko. Eta, guztiz erabat arbuiagarria da hartu duen jarrera alderdikoia CENeko enpresarien, eta UGT eta CCOO sindikatuen interesak defendatzeko gutxieneko soldata propioaren eztabaidaren aurrean.
Hau dela eta, lantokietan, kalean nahiz instituzioetan burujabetzaren eta eraldaketa sozialaren alde presio egitearen beharra dago. Hiru dira gure lehentasunak: zerbitzu publikoak garatzea, industria politika berria abian jartzea eta herritar guztiei gutxieneko diru-sarrerak bermatzea. Politika publikoen sakoneko aldaketa beharrezkoa da, herritar guztiei osasuna, hezkuntza, zaintza eta etxebizitza bermatzeko. Nafarroan badago horretarako ahalmena: enpresariek eta errenta altuek dagozkien zergak ordaindu behar dituzte, herri honek behar dituen zerbitzu publikoak finantzatzeko.
Industria politikari dagokionez, hiru irizpidetan oinarritutako trantsizioaren alde egiten du LABek: planifikazioa, esku hartze publikoa (baita enpresen jabetzan ere) eta langileen parte hartzea. Ildo honetan, armagintzaren aldeko diskurtso enpresarial eta instituzionalak kritikatu behar dira. Nafarroako susperraldi industriala ezin da armagintzan oinarritu, militarismoak bizitzaren suntsipena, larrialdi ekologikoaren azkartzea eta murrizketa sozialak dakartzalako. Tamalgarria da UGTko Nafarroako idazkari nagusia den Lorenzo Rios horren alde azaldu izana, Nafarroako beharretik eta errealitatetik kanpo kokatzen da. Nafarroak lidergoa hartu behar du trantsizio ekosozialean, hortik etorriko da gure herrialdeko industriaren etorkizuna.
Hirugarrenik, herritar guztiei oinarrizko diru-sarrera duinak bermatzeko eta aldagai desberdinen araberako arrakalak murrizteko bi neurri egiturazkoak daude. Nafarroan gutxieneko soldata eta pentsio propioak ezartzea ezinbestekoa da, hemen bizitzeko diru-sarrera handiagoak behar direlako. Baina gainera, autogobernuaren ikuspegitik garrantzia handiko helburuak dira. Bertako herritarrei oinarrizko bizi baldintzak bermatzeko gai ez dena autogobernu mugatua da.
Jakina denez, gutxieneko soldata eta pentsio propioak finkatzeko ekimenak abian dira. Horien artean, gutxieneko soldataren eskumena Nafarroarako ekartzeko sinadura bilketa. Gutxieneko soldata finkatuko lukeen lanbidearteko akordioari dagokionez, berriz, CENeko enpresariek, eta UGT eta CCOO sindikatuek uko egin diote lanbidearteko akordio bat negoziatzeari. Posible eta legala da, baina ez dute horretarako borondaterik. CEN patronalaren jarrera onartezina da. Alde batetik, babes instituzionala jasotzen du, diru publikoa jasotzen du, onura fiskalak jasotzen ditu, ordezkaritza instituzionala bereganatzen du. Baina beste alde batetik, muzin egiten dio fede onez negoziatzeko betebeharrari, bai gutxieneko soldatari dagokionez, baita blokeatuta dauden hitzarmenei dagokionez ere. Jendartearen eta instituzio publikoen baliabideez baliatu bai, baina dagokion betebeharrari muzin egitea, bizkarroi bat bezala jokatzea da. UGT eta CCOO sindikatuek ez dakite non sartu.
CEN, UGT eta CCOO ezezkoaren aurrean esku hartzea eskatzen diogu Txibiteren gobernuari: CEN onura ugari jasotzen ditu instituzio publikoengandik. Bada, hauxe eskatzen diogu Nafarroako Gobernuari: baldintzatu dezala CENi ematen dio babesa. Esan diezaiotela, argi eta garbi, negoziazio mahaian eseri ezean CENi babes politiko, instituzional eta materiala kenduko diotela.
Azken asteko mobilizazioetan egin bezala, Maiatzaren Lehenean ere mezu argia helaraziko LABek hala Patronalari nola instituzioei: izan akordio interprofesional baten bidez, izan lege bidez, ez dugu etsiko gutxieneko soldata propio eta duina ezarri arte. Goizago ala beranduago, negoziazio mahaia eratzeari CENeko enpresariek, UGT eta CCOO sindikatuek ezarritako betoa gainditu egingo dugu.
Aurtengo Maiatzaren Leheneko LABen mobilizazioak Nafarroa Garaian
• Iruñea, 12:00etan Gazteluko plazatik.
• Tutera, 12:30ean Foruen plazatik.
