LABek manifestazioa egingo du bihar “Metalgintzan prekarietaterik ez! Hitzarmen duinak borrokatu!” lemapean Donostian. Helburua negoziazio kolektiboaren inguruan patronalak duen jarrera salatzea. ADEGIko egoitzatik abiatuta goizeko 11:00etan.
Indarkeria sexista, indarkeria fisiko edo psikologikotik haratago doa, indarkeri sexistak milaka aurpegi ditu. Horregatik, gaur, azaroaren 25an, Emakumeenganako Indarkeriaren kontrako Nazioarteko eguna dela-eta, emakumeek lan munduan pairatzen duten prekarietatea azalaratzeko asmoz Gasteizko Boulevard merkataritza-gunean mobilizatu gara. Bertan sektore honetako langileek bizi duten prekarietate egoera salatuz.
Prekarietatea, azken urteetan jendarte osoan hedatu eta langile sektore ezberdinetara zabaldu den errealitatea bada ere, emakumeontzat ez da gauza berria. Aspalditik pairatu baitugu, egonkortasun ez honek suposatzen diguna erlatibizatzera eta egoera hauek arruntzat jotzera eraman gaitu. Baina ez, egoera hauek ez dira normalak.
Gure soldata eskasak ez digu bermatzen bizimodu duin bat izatea; gure ordutegiak ez digu gure familia edo lagunekin egotea uzten; hainbatek lanaldi partziala dugu eta hilabete bukaerara heltzea ezinezkoa zaigu; emakume askori, emakume izateagatik, gure soldata osagarri (etxerako diru sarrera gehigarri) moduan hartzen zaigu eta ez digute besterik eskaintzen, ez soldata duinik, ez lan baldintza onik.
Hau ondo baino hobeto ezagutzen dute merkataritza sektoreko langileek. Horregatik bertan jarri du hitzordua gaur LABek. Gure eskubideak berreskuratzeko bidean lehen urratsa egoera hauek normalak ez direla ikustaraztea da, horregatik Gasteizko Boulevard merkataritza gunean langileek pairatzen duten prekarietatea azaltzen duten esku orriak banatu dituzte. Ondoren, beren kezkak jaso eta horren araberako eskaintza egin nahi diegu.

Emakumeon prekarietatea ez da ustekabea. Sistema patriarkalak ondo diseinatutako estrategiaren ondorio zuzena baizik. Gure bizitza proiektuak modu aske batean garatu ahal izatea baldintzatu nahi du. Emakumeok jasaten dugun prekarietatea indarkeria da eta egoera honi buelta ematea ZureESKUbidea.
Horregatik Sara eta Mikelek, ekintza sindikaleko kanpainari gurekin ekin zioten bi langileek, egindako gonbiteari eutsi diogu. Lan baldintza duinak dituen lanpostu bat izateko eskubidea dugu eta elkarrekin aterako gara prekarietate egoera honetatik.
Langileak haien lan baldintzen defentsan ari dira, baina ez hori bakarrik, baita Osakidetzak ematen dituen zerbitzuak kalitatezko gutxieneko baldintzetan emateko ere.
Bestetik, badira herri eragile asko, bakoitza bere arazo partikularraren ikuspegitik, Osakidetzako zerbitzuen gabezien aurrean antolatzen eta borrokan ari direnak: pentsionistak kopagoaren kontra, TOPA plataforma pribatizazioaren kontra Tolosaldean, guraso elkarteak pediatria zerbitzuen murrizketen kontra, mugimendu feminista ginekologia zerbitzuen murrizketen kontra, euskalgintza euskerazko zerbitzuek aldarrikatuz, …
Borroka horietako bakoitzak askoz indar handiagoa hartuko luke baldin eta denon arteko gogoeta bateratu baten baitan indarrak batzeko gai izango bagina. Hori izango litzateke jardunaldi hauekin bilatzen duguna: denon artean Osakidetzaren gainean egiten dugun diagnostikoa konpartitu, alternatiba zein izan daiteken gogoetatu, eta alternatiba hori sustatzeko gure indarrak biltzeko komenientziaren inguruan aritzea.
Ikusten duzuenez jardunaldiok, LABek antolatuak izan arren, denon artean zerbait bateratua eraikitzeko helburua dute, eta horrexegatik garrantzi handia ematen diogu eragileen parte hartzeari.
Bi urte dira honezkero LABek patronal zein sindikatuei EAEko esparruan akordio marko sektorialak sortzea proposatu ziela. Euren artean dago merkataritzakoa, hitzarmen sektorialek erreformaren ondorioz negoziazio-eremu estataletik jaso behar zituzten erasoetatik babesteko, negoziazioa debekatuz edo gaiak lapurtuz. Bestalde, enpresa eremutik ere etor zitezkeen erasoetatik ere babesten ditu hitzarmenak (enpresakoan sektorialean jasotakoa okertzeko aukera). Orduan kritikak baino ez genituen jaso ELA zein patronalaren aldetik, akordio-markoek ezertarako balio ez zutela esanez.
LABek urte luzeak daramatza Euskal Esparrua aldarrikatzen. Honen bidez arautuko lirateke lan harremanak Euskal Herrian. Gaur sinatutakoa bezalako merkataritzako akordio markoak Esparru propioa lortzeari begirako pausoak dira, eta agerian uzten dute bere beharrizana. Hau ez da LABen aldarrikapena soilik. Ematen du beste eragile patronal eta sozialek hausnarketa berdina egiten dutela.
Euskal Herrian Lan Harremanetarako Euskal Esparrua garatzen jarraitzeko urratsak eman behar ditugu, akordio marko gehiagorekin edo gure hitzarmen kolektiboak babestuko dituzten akordio interprofesionalekin, lan-baldintzen prekarizazioa eta langabeziari amaiera emango diogen akordioekin. LABek bere prestasuna adierazten du bide hori zeharkatzeko.
Orain dei egiten diogu patronalari Akordio Markoez gain, negoziazio kolektiboa ere desblokea dezan, lan-zentroetan bizi diren arazoei erantzungo dieten eskaintzak eginez, lan-baldintzen prekarizazioari, bereziki.
Bestalde, ELAk hausnarketa sakona egin behar du. LABen ekimen hura, erraietatik kritikatu zuena duela bi urte, orain beharrezkoa da merkataritzako hitzarmen sektorialak balioan jartzeko. Bigarrenik, gehiengoa duen sindikatuak gure negoziazio esparruen defentsan buru-belarri sartzeko beharra duela, denbora pasatzen utzi eta etsi beharrean.
Azkenik, CCOO eta UGTri aipartzea ulertezina eta bateraezina dela EAEn akordio markoak sinatzea gure negoziazio esparruak esparru estataletik datozen erasoetatik babesteko, eta modu paraleloan Madrilen hitzarmen estatalak sinatzea esparru autonomiko eta herrialdekoetan negoziatzea debekatzen dutenak, hala nola kontserberak, kolektibitateak, eraikuntza… edo hau ezerezean uztea gaiak lapurtuz. Ezinezkoa da hemen gauza bat egiten egotea eta kontrakoa Madrilen.
Prekarietatea, azken urteetan jendarte osoan hedatu eta langile sektore ezberdinetara zabaldu den errealitatea bada ere, emakumeontzat ez da gauza berria. Emakumeok aspalditik pairatzen dugun fenomenoa da prekarietatea. Aspalditik pairatzen egon izanik ere, askotan prekarietate honek suposatzen diguna erlatibizatzera eta egoera hauek arruntzat jotzera eraman gaitu.
Garbiñe Aranburu, Ekintza Sindikaleko Idazkariak, eta Ainhoa Etxaide Idazkari Nagusiak gertutik begiratu diote Confebasken proposamenari. Hala Confebaskek eskatzen dituen erraztasunak globalizazioaren ondorioz sortutako egoera berrietara moldatzeko “onartezin eta iraingarriak” direla esan du Aranburuk, egoera berrietara moldatzeko argudioaren atzean “malgutasun inposatua” dagoela gaineratuz. “Lanpostuak suntsitzea ekarriko duen malgutasuna”.
Confebaskek bere proposamenean soldatak irabazien eta produktibitatearen araberakoak izatea eskatzen duela ere salatu nahi izan dugu gaurkoan, erabaki hau hartuz gero soldata murrizketa baten aurrean aurkituko bait ginateke. Bestalde, Garbiñe Aranburuk azaldu du patronalak Negoziazio Kolektiboari ematen dion “aitortza bakarra” enpresen bitarteko izatea dela da. Hau gutxi bailitz, Negoziazio kolektiboa zurruna dela eta eskubide gehiegi bermatzen dituela diote. Lan harreman eredu modernoaren eztabaida Patronal eta sindikatuen artean egin beharrekoa dela ere defendatzen dute proposamenean, baina ahazten dute, ez gaudela baldintza berdinetan eztabaida horri ekiteko, ez ditugula joku arau berdinak.
Adarjotze bat
Proposamen hauek hitz gutxitan laburbildu ditu Etxaidek, “adarjotze bat da, astakeria bat”. LABeko idazkari nagusiaren hitzetan “hau ez da ekimen mediatiko bat, bide oso bat dago honen atzean. Inposaketa eta aldebakartasunaren bidetik jarraitu nahi dute eta proposamen honekin horretarako abantaila berriak eskuratu nahi dituzte lan harreman guztiz antidemokratikoak ezartzeko”. Confebaskentzat lan eskubideak, Eskubideak babesteko eta ziurtatzeko araudi eta hitzarmenak eta noski, bere erabakiei aurre egiteko prest gauden eta harresiak eraikitzeko gaitasuna dugun sindikatuak soberan daude, eta hori salatu dugu gaur ere.
Lehiakortasunaren izenean, prekarietatean sakonduko duen lan harreman eredua da Confebaskek proposatzen duena. Lan kostuen murrizketaren bidetik jarraitzeko apustu argia. Ez du inolaz ere berrikuntzaren edota balio erantsiaren aldeko apustua egiten. Eta honek ondorio larriak ekarriko ditu; herria (gehiengoa) pobretzen den bitartean, enpresen (gutxi batzuk) etekinak handitzea ekarriko du.
Hau dena nahikoa ez balitz Etxaidek larritzat jo du “patronal atzerakoienari alfonbra gorria” jarri izana Jaurlaritzak. CONFEBASK horrelako proposamenak egitera ausartzen bada, bide horretan laguntzeko prest dituen Gobernua eta sindikatuak dituelako da. Hor dago elkarrizketa sozialerako mahaia, “gehiegikeri bat da”. Are gehiago, mahai hau “defizit demokratiko” argiarekin jaio zela gogoratzen badugu. Gehiengo sindikala ez dago bertan, bai ordea sindikatuak ilegalizatzea eskatzen duen patronal bat baita Parlamentuan lan harremanen ereduaz benetako eztabaidarik sekulan planteatu ez duen gobernua ere. Hau honela izanik galdera zuzena egin du Etxaidek: “Zer gehiago gertatu behar du mahaia bertan behera uzteko?”
Ez diegu utziko
Egoera larri honen aurrean LAB ez da isilik egongo eta hainbat iniziatiba martxan jarriko ditu. Honela, Parlamentuak Mahaia bertan behera utzi dezala eskatzeko alderdi guztiengana zuzenduko gara, Confebasken proposamenaren irakurketa zabalduko dugu langileen artean, lantokietan proposamenari harresiak jartzeko iniziatibak aztertuko ditugu eta langileak aktibatzen eta mobilizatzen jarraituko dugu.
EGUNA: 2015EKO AZAROAK 26AN, OSTEGUNA.
ORDUA: 9.30TIK 10.45RA
TOKIA: EUROPA KONGRESU JAUREGIA.
Arabar ostalaritzako patronalen aldetik langileriari erakusten ari duten errespetu eta seriotasun falta, baita jarrera onartu ezina eta arduragabea ere, sektorea egoera jasanezinera eramaten ari dute.
Prekarietate eta esplotazioaren igoera kontutan izanda, eta abenduan, hitzarmenaren iraunaldia bukatzeko arriskuarekin, sektorea ordezkatzen dugun sindikatuok mobilizazioak areagotzeko eta gogortzeko behartuta gaude.
Azaroak 26an gure hirian irekiko da garrantzi handiko ekitaldi internazional bat, ostalaritza sektorearekin zer ikusi zuzena duena: Mundu gailurreko turismo iraunkorreko ekitaldia, hau aukeratu dugu hitzarmenaren mahi negoziaketan parte hartzen dugun sindikatu guztiek, sektorea bizi duen egoera jasanezina salatzeko.
Mobilizazioekin jarraitzeko behartzen gaitu patronalak.
Gasteizen 2015eko azaroak 24an.
Alternatibak dituen herria, bizirik dagoen herria da. Horixe irudikatzeko asmoz eta Parisko COP21aren aurrean Alternatiben Herriak antolatzeko deiari erantzunez, urriaren 24an “Alternatiben Herria” antolatu eta ospatu zen Bilbon, Europako beste leku askotan bezala. Gaur COP21aren aurrean mobilizatzeko mundu mailako deialdiari erantzuna ematera gatoz berriro.
Gure bizitzak eta ama-lurra mehatxupean daude: klima aldaketa, natur baliabideen pribatizazioa eta xahutzea,produkzio eta kontsumo eredu jasanezina, desberdintasunen areagotzea, bazterketa sozialaren gorakada, eskubide sozialen ahultzea, orden patriarkalaren indartzea, zerbitzu publikoak pribatizatzeko irrika, gure kabuz erabaki eta antolatzeko ahalmen-gabetzea, etab.
Sistema da aldatu behar dena, ez klima. Eta guzti honen aurrean soluzio faltsuak bakarrik eskaintzen ditu kapitalismoak. Deialdia hau burutzen dugunok, alternatibak ditugu hurrengo egunetan Parisen hartu beharko liratekeen eta aurreko goibileretan hartu diren erabaki okerren aurrean:
Arrazoi guzti hauengatik, datorren larunbaterako, azaroak 28rako manifestazioa deitzen dugu Bilbon eguerdiko 12etan Iberdrola Dorretik hasitaBaditugu alternatibakk/ Sistema aldatu ez klima lemapean. Pariseko Gailurra hasi aurretik, mundu mailan asteburu horretan burutuko diren mobilizazioekin bat egiten dugu beraz Euskal Herrian ere. Bilboko manifestazio honetaz gain, gainontzeko herrialdeetan ere deialdiak izango dira hurrengo asteburuan: Iruñean igande goizean elkarteratzea burutuko dute, Donsostian larunbat arratsaldean bizikleta manifestazioa izango da, eta Gasteizen ere mobilizazioa lotzen ari dira bertako eragile ezberdinen artean.
Bilboko manifestazioarekin bat egiten dugu eragile sozial eta sindikal hauek: Coke EZ, Fracking EZ, Goiener Elkartea, EKM-MOC, Deshazkundea, Biziz-Bizi, EHNE Bizkaia, HIRU, LAB, STEILAS, Ekologistak Martxan, CCOO, AHT Gelditu! Elkarlana, 15M, ESK, Greenpeace, ELA, Bilboko Auzo Elkarteen Federazioa eta Sumendi.