Onartezina da herri lanetan eraikuntzako herrildeko hitzarmena ez betetzea

Hau instituzio publikoek hitzarmenaren baldintzen betetzearen zaintza bere gain hartzen ez dutenean enpresek herri lanetan zigorrik jaso gabe jokatzen jarraitzen dutenaren erakusgarria da. Gertakari hauek LAB sindikatuak Lan Ikuskaritzari eta Eusko Jaurlaritzako Enpleguko Sailburuari ezagutzera eman dizkie eta azken honi, zera, eskatuz Eusko Jaurlaritzak enpresariekin ados jartzeari utz diezaiola eta herri lanetan herrialdeko hitzarmenen baldintzak betetzeko behar besteko neurriak har ditzala.

Arazo honetan Eusko Jaurlaritzak erantzukizun haundia dauka zeren, obra esleitu ostean, langileen baldintzen kontrolatzeari utzi egin baitio. Eusko Jaurlaritzak badu Bizkaiko hitzarmena aplikatu ez izanagaitik enpresa honen langileek, mailaren arabera, hilabeteroko 300 euro eta 350 euroen arteko diru galeraren erantzukizuna.

Gertakaria are larriagoa da kontutan hartzen badugu 2011ko maiatzaren 26an, Gasteizko Parlamentuak onartutako Ez Legezko Proposamena, zeinak, beste neurrien artean, Eusko Jaurlaritzari eskatzen zion herri lan guztietako lizitazio pliegutan jasan zedila enpresa esleipedunak eta azpikontratatuz diharduten enpresak herrialdeko hitzarmena betetzeko beharra eta hitzarmena betearazteko jarraipeneko sistema ezar zedila.

Eusko Jaurlaritzari, diru publikoaren kudeatzailea eta herri lanen sustatzailea izanik, ardura haundia dagokio, gizarte mailan nahiz lan arloan, hiritarrekin eta langileekin. Haren jardunak edo jardun-ezak ez dezake, inondik inora, prekarietate guneak sortzen lagundu, diru publikoaz “gizarte-dumpinga” darabilten enpresen kontura. Eusko Jaurlaritzak enpresariekiko elkar aditzea baztertu behar du. Eremu politikoan, lan baldintzei egiten dieten espoliazioaren kontura enpresariek lortzen duten aberasteari muga ipiniko dion jarrera aldaketak bakarrik lagunduko du sektoreko arazoak konpontzen.

Gertakari hauek erakusten dute, berriro ere, herrialdeko hitzarmenen baldintzak betetzea bermatzen duten lan harreman berrien baharra eta norabide horretan kokatzen dugu klausula sozialen aldeko LAB sindikatuak erakunde publikoetan hasitako kanpaina. Mozio baten bitartez, hamaika neurri proposatzen dira, besteak beste, kontratazio-azpikontratazio kate guztian herrialdeko hitzarmena bete dadin, subrogazioaren aplikazioa bete dadin, langabetuen kontratazioa egin dezaten, genero berdintasuna berma dezaten…. Alde guztien inplikazioa beharrezkoa da.