Gaur LABek jakin du 2016-17 OPEan deitutako mediku kategorietan egondako filtrazioei buruz Arabako Probintzia Auzitegian aurkeztutako helegitearen emaitzaz. Sindikatu honentzat 18 kategorietan filtrazio zantzu ugari badaudela egia den arren, pozik hartzen dugu Kirurgia Plastikoaren kategorian ahozko epaiketa irekiko dela.
Lehenik eta behin, kategoria horretan emandako filtrazioa IVAPeko eta Osakidetzako zuzendaritzak ezagutzen zutela argi geratu baitzen inplikatuen adierazpenetan.
Opositore batek azterketa tribunaleko kide batek, senidetasun-harremana zuelako, eman zion. Egoera horren aurrean eta parte-hartzaile gutxiko kategoria izanik, gainerako oposiziogileek susmoa hartu zuten eta emaitzen zain egon ziren. Datuak argitaratu zirenean, oposiziogilea zerrendetatik desagertu zen, nahiz eta guztiek pertsona hori azterketa egiten ikusi zuten.
Hiru urtez egoera hori ezkutatu ondoren, eta LABek eskaturiko diligentzien eta lekukotasunen ostean, ondorengoak jakin ahal izan ziren:
Pertsona horrek bere aitaginarrebak idatzitako galderen %98 asmatu zituen, eta gainerakoetan emaitza ertainekoa izan zen.
Froga teorikoa eta praktikoa egin artean, pertsona hau azterketak egiten ziren eraikineko gela batera eraman zuten, eta han IVAPeko zuzendaritza batek eta Osakidetzako beste batek, gutxienez, prozesua uztera “gonbidatu” zuten filtrazioa gertatu zela ikusita. Gogoratu behar da funtzionario eta kargu publiko gisa zuten betebeharra egoera hori epaitegietara eramatea zela, aurrean zutenaren zantzu penalak ikusita. Hala ere, oposiziogile bat prozesua uztera behartu eta filtrazioaren froga nagusietako bat, nota, ezkutatzea aukeratu zuten. Sindikatu honek egindako lan ikaragarriari esker, urteetan IVAPek, Osakidetzak, tribunalak eta oposiziogileak berak ezkutatutako bilera horren berri izan zen.
María Jesús Múgica (Osakidetzako zuzendari nagusia) fiskaltzan deklaratu zuen ez zuela 2016-17 OPEaren inguruko irregulartasunik ezagutzen. Hala ere, gertakariak ikusita, gutxienez gai hau ezagutzen zuela eta deklarazio hartan ezkutatu zuela ondorioztatzea zilegi dirudi.
Epaia positibotzat jotzen badugu ere, ez da nahikoa. Sindikatu honek proposatutako diligentzia ugari atzera bota dituzte, adibidez, susmopean dauden kategorietako azterketen azterketa egitea; ez da ikertu oposiziogile eta tribunaleko kideen arteko komunikazio bakar bat ere; ez da onartu garai hartako Osakidetzako zuzendaritzaren deklarazioa argitzeko zer gertatu zen, zalantzarik gabe euskal sistema publikoarentzat eskandalu bat den honetan.
LABek bere konbikzioa mantentzen du eta lanean jarraituko du frogatzeko filtrazioak ez zirela kasu isolatuak izan. Kirurgia Plastikoaren kategorian ikus daitekeen bezala, prozesuaren garbitasuna bermatu behar zutenek filtratzaileekin eta onuradunekin kolaboratu zuten froga guztiak ezkutatzeko.
Autoari dagokionez, Auzitegiaren kontraesan nabarmena adierazi nahi dugu:
Auzitegiak aurpegiratzen digu “arduradun nagusien ikerketa eskatu ez izana, identifikatzeko eta ikertuen moduan deklaratzeko”.
Hala ere, Auzitegi berak, 2022/11/29ko Autoaren bidez, LABen apelazio-errekurtsoa atzera bota zuen, eta errekurtso horrek berariaz eskatzen zuen delitu hauek egoztea: elkarte ilegala, kontratazioan iruzurra, sekretuen ezagutaraztea, sekretuen ezagutarazpenaren aurkako jazarpena sustatzeari uko egitea eta prebarikazioa. Hauek ziren inputazioan eskatutako pertsonak:
Jon Darpón Sierra (Osasun sailburua)
Mª Jesús Múgica Anduaga (Osakidetzako zuzendari nagusia)
Juan Carlos Soto Pérez (Giza Baliabideen zuzendaria)
Xabier Balerdi Tolosa (Giza Baliabideen zuzendariordea)
Andoni Arcelay Salazar (zuzendari medikoa)
Miriam Aparicio Salazar (Hautaketa eta Hornidura, Osakidetza)
Maite Iruretagoiena Ibarguren (IVAPeko zuzendaria)
Fulgencio Aledo Amorós (IVAPeko zuzendaritzako kidea)
Pertsona horien jarduerari buruzko egia ez bada aireatzen, ez da izango LABen ekintzarik ezagatik, baizik eta behin eta berriz ukatu direlako egia argitzeko proposatutako diligentzia guztiak.
LABek ez du “biktima errudunik” bilatzen, egia jakitea eta plazen banaketaren sistema klientelarra amaitzea baizik. Uste dugu OPEaren sistema garbitzea lortu dugula, eta egia ezagutzeko orduan, prozedurak ematen dizkigun aukera guztiak baliatuko ditugu biztanleriak Osakidetzako langile guztiek dakitena jakin dezan.