Eskaera formal bat aurkeztu dugu Osasun Sailean, Osakidetzan ikuztegi lanak publifikatzeko behar diren elkarrizketei ekiteko asmoz.
Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusiak argi utzi zuen emandako epaian: Santa Marinako ikuztegia pribatizatzen jarraitzeko ahalegina bertan behera utzi eta 2008an sinatutako konpromisoa bete behar du Osakidetzak. Konpromiso horren arabera, pribatizatutako zerbitzuen kontratuak agortu ahala, bere gain hartu behar zituen Osakidetzak. 15 urte joan dira Osakidetzak konpromiso hori hartu zuenetik, baina epe horretan ez du deus ere egin, ezta akordioa aurrera nola aterako duen planifikatu ere.
Pribatizazioa eragotzi zuen KEAO Kontratuen inguruko Errekurtsuen Administrazio Organoaren lehen ebazpenaren ondoren, Osakidetzak errekurtsoa jarri zuen, agerian utziz akordioak betetzeko duen asmo eskasa eta pribatizatzen jarraitzeko duen intentzioa. Izan ere, Osakidetzaren zuzendaritzak azken hamarkada hauetan ikuztegietan lan egiten duten kategoriak pribatizatzeko apustu argia egin du.
Zuzendaritzak lan horiek pribatizatzen jarraitzeko erabiltzen dituen argudioen artean daude zerbitzua publifikatuz gero egin beharko lukeen “gastu” handia eta kontratatu beharreko langileen kopuru handia (Bizkaian bakarrik ehunka, zuzendaritzaren arabera). Ez gaitu harritzen, baina berriro salatzen dugu nola erabiltzen dituzten gastua bezalako terminoak akordio bat bete behar denean, eta nola erabiltzen duten inbertsioa terminoa erakunde edo enpresa pribatu batek parte hartzen duen lanetan.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak errefusatu egin zituen argudio horiek; izan ere, hitzarmenean hartutako konpromiso hura askatasunez sinatua izan zela argitu zuen, eta hitzarmena gauzatzeko inbertitu behar zen zenbatekoa sinatzeko unean aztertu beharreko gauza zela.
Garrantzitsua iruditzen zaigu zuzendaritzak horrelako pribatizazioetan erabiltzen duen argudioetako bat azpimarratzea: langileen espezializazio beharra. Argudio horrekin gure lankideen gaitasun eza ziurtzat jotzen dute. Osakidetzako profesionalek egunero erakusten dute bere gaitasuna, baita pandemia moduko egoera latzenetan ere. Agerikoa dirudiena zuzendaritzaren gaitasun eza da, bai bere erantzukizunak onartzeko eta baita akordioak betetzeko ere. Egunero ikusten da argi zuzendaritzaren ezgaitasuna eta baita ere gure lankideen profesionaltasuna eta gaitasuna, mantenimendu, informatika, elektromedikuntza, garbiketa, ikuzketa, sukaldaritza, call-center eta bestelako hainbat zerbitzutan. Ezinbesteko zerbitzuak dira osasun-eredu integrala eta kalitatezkoa izateko, eta zuzendaritzak, bere pribatizazioekin, agerian uzten du bere gaitasun eza, edo are okerrago, interes orokorretik kanpoko interesak, lan horiek egiteko kualifikatutako milaka pertsonarekin egindako kontratazio-zerrendak baititu.
Dinamika horri aurre egiteko, gaur, LABek bilera-eskaera bat helarazi die Osasun Sailari eta Osakidetzako zuzendaritzari, osasun-arretan garrantzi handia duen ikuztegi zerbitzuaren publifikazioaz hitz egiteko.
Badakigu erronka handia dela, baina osasun publikoak goitik beherako aldaketa behar du “ez sanitarioak” deritzen kategorien kudeaketan, eta premiazkoa da horiek indartzea.
Konpromisoa, sinatuta
Langileak ditugu, kontratazio-zerrendak ditugu, aurrekontua dago, sinatutako konpromiso bat dago eta herritarrek osasun publikoa defendatzeko eta indartzeko eskatzen dute. Gaur, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren epai bat mahai gainean edukita, ulertezina litzateke zuzendaritzak ikuztegiko lanak pribatizatzen jarraitzeko estrategiara jotzen jarraitzea, eta are gutxiago zerbitzu publikoak indartzeaz hitz egin den hauteskunde kanpaina baten ondoren.
Plataforma Logistikoa bezalako azpiegituran egin duen bezela, zuzendaritzak argi uzten du behin eta berriz osasun inguruko jardueren ustiapena enpresa pribatuei oparitzeko duen grina (130 miloi, kasu honetan). Biltegietako langileek hamarkadak daramatzate lan hori aurrera ateratzen. Zuzendaritzak osasun-eredu klientelarra eta baztertzailea sendotu nahi du, eta bide horretan plantillaren % 15 pribatizazio arrisku zuzenean dago.
Une erabakigarri honetan, zuzendaritzak oso aukera argia du osasun-sistema publiko eta integral baten alde apustu egiteko edo zatiketaren eta pribatizazioaren alde jarraitzeko.
Horregatik guztiagatik, eta gogo onenarekin, LAB sindikatuak elkarrizketa bat irekitzeko eskatu du, Bizkaiko ikuztegiak publiko bihurtuko dituen egutegi/estrategia bat diseinatzeko eta gainerako lurraldeetan izan daitekeen publifikazioa aztertzeko.
